پسر 4 ساله‌ام برای عمل دفع مقاومت می‌کند و دیر به دیر به دستشویی می‌رود. آیا علت خاصی دارد؟
اگر این رفتار کودک مقطعی باشد، جای نگرانی نیست. گاهی کودکان به علل مقطعی مانند قرار گرفتن در محیطی جدید یا در جاهایی که توالت برایشان ناآشنا است. (ر. ک ص 25 و 26)، ممکن است تا 48 ساعت هم عمل دفع را انجام ندهند که ضرری ندارد؛ اما اگر همیشگی است، باید علت‌یابی و مشکل حل شود. علل احتمالی این رفتار عبارتند از: 1. یبوست مزمن: یبوست، عامل مهمی در خودداری از دفع است (ر. ک: ص 31). 2. زحم در محل مخرج دفع: در صورتی که نشانه‌هایی بر احساس ناراحتی او در این محل می‌بینید، به پزشک مراجعه کنید. 3. ترس از توالت: به این دلیل که می‌ترسد داخل منفذ توالت بیفتد، از عمل دفع خودداری می‌کند. تا مدتی گوشه حمام را برای عمل دفع او آماده سازید و با رسم خطوطی بر روی کاغذ، برایش توضیح دهید که زیر منفذ توالت چاه نیست؛ بلکه لوله‌ای است که به بیرون می‌رود. 4. عدم آگاهی: برخی از کودکان گمان می‌کنند که با عمل دفع، قسمتی از بدنشان از آن‌ها جدا می‌شود! با استفاده از آبمیوه‌گیری، عمل دفع را برایش توضیح دهید که مدفوع او مانند پوره‌های سیب یا هویج است که دور ریخته می‌شود. 5. اثبات استقلال: احتمالا با این کار می‌خواهد استقلال خود را تثبیت کند و به شما بفهماند که در اموری، فقط او تصمیم گیرنده است و دیگران به ویژه والدین نمی‌توانند جلو تصمیمش را بگیرند. در این صورت بکوشید زمینه‌های تثبیت استقلالش را (برای مثال با واگذاری امور شخصی به او) به شکل درست فراهم آورید. 6. انتقامجویی: احتمال دارد این رفتار، نوعی مقاومت و مبارزه با والدین باشد. اگر در این مورد با او خوب برخورد نکرده، و از اهرم فشار استفاده کرده‌اید، تا مدتی فشارها را بردارید. 7. سرگرمی: گاهی کودکان آن قدر سرگرم بازی می‌شوند که به علایم دفع بی‌توجهی می‌کنند. شما باید در موقعیت‌های مناسب (به طور معمول پس از صرف غذا یا پس از بیدار شدن از خواب) او را به دستشویی ببرید. 8. احساس لذت: گاهی خارش ناشی از نگهداری مدفوع یا سنگینی ناشی از آن، باعث احساس لذت کودک می‌شود که لازم است با استفاده از راهکارهای پیش گفته، جلو این رفتار گرفته شود تا در آینده به انحرافات جنسی و اخلاقی نینجامد. منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388
عنوان سوال:

پسر 4 ساله‌ام برای عمل دفع مقاومت می‌کند و دیر به دیر به دستشویی می‌رود. آیا علت خاصی دارد؟


پاسخ:

اگر این رفتار کودک مقطعی باشد، جای نگرانی نیست. گاهی کودکان به علل مقطعی مانند قرار گرفتن در محیطی جدید یا در جاهایی که توالت برایشان ناآشنا است. (ر. ک ص 25 و 26)، ممکن است تا 48 ساعت هم عمل دفع را انجام ندهند که ضرری ندارد؛ اما اگر همیشگی است، باید علت‌یابی و مشکل حل شود.
علل احتمالی این رفتار عبارتند از:
1. یبوست مزمن: یبوست، عامل مهمی در خودداری از دفع است (ر. ک: ص 31).
2. زحم در محل مخرج دفع: در صورتی که نشانه‌هایی بر احساس ناراحتی او در این محل می‌بینید، به پزشک مراجعه کنید.
3. ترس از توالت: به این دلیل که می‌ترسد داخل منفذ توالت بیفتد، از عمل دفع خودداری می‌کند. تا مدتی گوشه حمام را برای عمل دفع او آماده سازید و با رسم خطوطی بر روی کاغذ، برایش توضیح دهید که زیر منفذ توالت چاه نیست؛ بلکه لوله‌ای است که به بیرون می‌رود.
4. عدم آگاهی: برخی از کودکان گمان می‌کنند که با عمل دفع، قسمتی از بدنشان از آن‌ها جدا می‌شود! با استفاده از آبمیوه‌گیری، عمل دفع را برایش توضیح دهید که مدفوع او مانند پوره‌های سیب یا هویج است که دور ریخته می‌شود.
5. اثبات استقلال: احتمالا با این کار می‌خواهد استقلال خود را تثبیت کند و به شما بفهماند که در اموری، فقط او تصمیم گیرنده است و دیگران به ویژه والدین نمی‌توانند جلو تصمیمش را بگیرند. در این صورت بکوشید زمینه‌های تثبیت استقلالش را (برای مثال با واگذاری امور شخصی به او) به شکل درست فراهم آورید.
6. انتقامجویی: احتمال دارد این رفتار، نوعی مقاومت و مبارزه با والدین باشد. اگر در این مورد با او خوب برخورد نکرده، و از اهرم فشار استفاده کرده‌اید، تا مدتی فشارها را بردارید.
7. سرگرمی: گاهی کودکان آن قدر سرگرم بازی می‌شوند که به علایم دفع بی‌توجهی می‌کنند. شما باید در موقعیت‌های مناسب (به طور معمول پس از صرف غذا یا پس از بیدار شدن از خواب) او را به دستشویی ببرید.
8. احساس لذت: گاهی خارش ناشی از نگهداری مدفوع یا سنگینی ناشی از آن، باعث احساس لذت کودک می‌شود که لازم است با استفاده از راهکارهای پیش گفته، جلو این رفتار گرفته شود تا در آینده به انحرافات جنسی و اخلاقی نینجامد.
منبع: کتاب نسیم مهر(3)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)/1388





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین