به پرسش‌های کودکان پیش دبستانی درباره‌ی خدا چگونه پاسخ دهیم؟

پرسش‌های کودکان درباره‌ی خدا را جدی بگیرید و بدان‌ها پاسخ دهید. پاسخ‌هایی از قبیل این که (بعد می‌فهمی) یا (بزرگ می‌شوی و خواهی فهمید)، درست نیست؛ زیرا ممکن است از ناآگاهان یا غرض‌ورزان بپرسد و دچار سردرگمی یا انحراف شود.
هیچ‌گاه به پرسش‌های کودکان درباره‌ی خدا، بی‌درنگ و بدون تأمل پاسخ ندهید. پاسخ به این گونه پرسش‌ها باید در زمان و مکان مناسبی باشد. هنگام آشپزی، زمان آماده شدن برای خروج از منزل، هنگام مرتب کردن اتاق‌ها و...، زمان‌های مناسبی نیستند و اگر کودک شما در این گونه موقعیت‌ها پرسید، پاسخ آن را به زمان مناسبی واگذارید.
پاسخ‌های شما باید با سن کودک متناسب باشد. استفاده از استدلال‌های ساده برای اقناع کودک خوب است؛ اما استدلال‌های فلسفی سنگین فایده‌ای ندارد.
مهم‌ترین و شایع‌ترین پرسش‌های کودکان درباره‌ی خدا عبارتند از:
1. خدا کیست و چیست؟ برای پاسخ به این سؤال، باید از اوصاف خداوند و مقایسه‌ی او با دیگران استفاده کرد: خدا کسی است که مهربانی‌اش از پدر و مادر هم بیشتر است. او کسی است که از پدر و مادر هم بیشتر از تو مراقبت می‌کند. خدا از قوی‌ترین کسی که می‌شناسی هم قوی‌تر است.
2. خدا کجا است؟ خدا همه جا هست.
3. چه طور و چگونه خدا همه جا هست؟ خدا مثل ما انسان‌ها نیست که فقط در یک جا هستیم. او قدرتی دارد که می‌تواند همه جا باشد؛ مثل سخنران تلویزیون که در همه‌ی خانه‌ها او را می‌بینند.
4. اگر خدا همه جا هست، چرا او را نمی‌بینیم؟ خیلی چیزها مانند هوا، گرما و برق را نمی‌بینیم؛ اما وجود دارند. فرزندی، همین نکته را از پدر خود می‌پرسد. پدر لیوانی آب و دو حبه قند می‌آورد و مقابل دیدگان فرزند، آن دو حبه قند را داخل آب در لیوان قرار می‌دهد و آن‌ها را در آب حل می‌کند؛ آن گاه می‌پرسد: آیا حبه‌های قند داخل لیوان هستند یا از آن خارج شده‌اند؟ فرزند پاسخ می‌دهد: داخل لیوان هستند. پدر: آیا تو آن‌ها را می‌بینی؟ فرزند: خیر. پدر: آن‌ها داخل لیوان هستند؛ اما با چشم دیده نمی‌شوند؛ خدا هم این گونه است.
5. خدا چقدر بزرگ است؟ نمی‌دانم چقدر بزرگ است؛ اما می‌دانم که هیچ چیز در دنیا بزرگ‌تر از خدا نیست. خدا از بزرگ‌ترین کسی که تو می‌شناسی، بزرگ‌تر است.
6. لباس‌های خدا چه اندازه است؟ خدا مثل ما آدم‌ها نیست که لباس بخواهد.
7. اگر خدا بالا هست، چرا پاهای او را نمی‌بینیم؟ خدا مثل ما آدم‌ها نیست که پا داشته باشد. گذشته از این، ما خدا را با چشم نمی‌بینیم.
8. اگر خدا همه جا هست، چرا به آسمان نگاه می‌کنیم؟ برکت‌های خدا مثل باران، از آسمان فرود می‌آید. ما آدم‌ها، جاهای بلند را بهتر می‌دانیم؛ به همین دلیل، نفر اول مسابقه در کشتی، بر روی سکوی بالاتر می‌ایستد.
9. خدا که بزرگ است، چگونه در قلب ما جا می‌گیرد؟ همان طور که پدر و مادرت در قلب تو هستند.
10. آیا خدا در جاهای بد مانند توالت هم هست؟ بله، خدا همه جا هست. توالت از نظر ما آدم‌ها بد است؛ ولی از نظر خدا بد نیست؛ چون او همه چیز را آفریده است؛ مانند مامان که وقتی برادر کوچولویت را تمیز می‌کند، بدش نمی‌آید.
11. خدا را چه کسی آفریده است؟ خدا همیشه بوده، و ما به این مطلب ایمان داریم و در پی دلیل آن نمی‌رویم؛ مانند این که تو ایمان داری هیچ‌گاه از روی زمین بلند نمی‌شوی؛ ولی دلیل آن را هم نمی‌دانی.
منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)