بهترین فصل برای آموزش توالت رفتن، بهار و تابستان است؛ زیرا در این فصل‌ها، لباس کودک، کمتر است و شست و شو راحت‌تر انجام می‌شود. افزون بر این، لگن را می‌توان در فضای باز قرار داد. مناسب‌ترین سن، 18 تا 24 ماهگی است و پیش از این سن مطلوب نخواهد بود. زمان آموزش از 2 هفته تا 2 ماه طول می‌کشد و به ندرت ممکن است تا 6 ماه هم ادامه یابد. توجه داشته باشید که پسران، دیرتر از دختران، این مطلب را می‌آموزند. این آموزش نباید با موقعیت‌های استرس‌آور، یعنی فشارهای روحی کودک )از شیر گرفتن، جدا کردن برای خواب، تعویض خانه، تولد یا قبل از تولد نوزاد جدید، ترس و...( همزمان باشد که در این صورت، مقاومت روانی خواهد داشت و آموزش به سامان نمی‌رسد. چند نکته‌ی اساسی 1. آمادگی جسمانی کودک: باید عضلات مثانه‌ی کودک سفت باشد. نشانه‌ی ضعیف بودن عضلات، کم بودن فاصله‌ی ادرار در پوشک است. در صورت ضعف عضلات، آموزش را تا 5 ماه به تأخیر بیندازید و اگر مشکل، تا 4 سالگی حل نشد، به پزشک مراجعه کنید. 2. بردباری والدین: بردباری والدین، به ویژه مادر، در این مسأله ضرورت دارد. اگر خودتان در موقعیت استرس )فشار روحی( هستید، اقدام نکنید. شتاب در آموزش توالت رفتن، سبب فشار روحی کودک می‌شود؛ فشار روحی اضطراب می‌آورد؛ اضطراب سبب تکرر ادرار می‌شود و آموزش به تأخیر خواهد افتاد. 3. عدم استفاده از زور و اهرم فشار: در این مسأله، به هیچ وجه از زور و اهرم فشار استفاده نکنید. چگونگی آموزش همراه با کودک خود، لگنی را بخرید و در گوشه‌ی حمام یا توالت قرار دهید تا زمانی که بپرسد: این چیست؟ به او بگویید که لگن را برای چه کاری تهیه کرده‌اید و بر روی آن، برچسب‌هایی از شکل حیوانات بزنید و نامش را نیز بر روی لگن بنویسید و بگویید: این لگن از آن تو است. خوب است ابتدا با لباس، روی لگن بنشیند و بعد به مدت یک هفته، روی شورت پارچه‌ای، شورت گرهی را ببندید و پس از یک هفته، او را رها کنید. بهترین شلوار برای این موقعیت، شلوار گشاد و راحت، و کشدار است. ابتدا از آموزش عمل دفع آغاز کنید؛ زیرا فرصت کافی برای اعلام دارد. زمان دفع، به طور معمول، 2 یا 3 بار در روز، بعد از غذا یا پس از خواب است. وقتی اعلام می‌کند، با چهره‌ای آرام و شاد و بدون شتاب به سویش بروید تا احساس نکند برای شما دردسر ایجاد کرده است؛ زیرا ممکن است برای پرهیز از ایجاد دردسر، عمل دفع را اعلام نکند. پس از اعلام، او را به آرامی روی لگن بنشانید و برایش قصه یا شعر بخوانید و یا برایش نقاشی کنید. می‌توانید خرس پشمالو یا عروسکش را در اختیارش بگذارید تا سرگرم شود. توجه داشته باشید که لگن، سرد و سفت نباشد و بدن کودک به پلاستیک، حساسیت نداشته باشد. در این صورت می‌توانید از پمادهای ضد حساسیت استفاده کنید. اگر تا 5 دقیقه بعد، عمل دفع را انجام نداد، اجازه دهید برخیزد و ساعتی بعد، آن را تکرار کنید. اگر چند لحظه پس از برخاستن از روی لگن، عمل دفع را انجام داد، عصبانی نشوید و آن را به حساب لجبازی او نگذارید. احتمال دارد یبوست، سبب تأخیر در دفع شده یا این عمل برای جلب توجه باشد. در این صورت فقط اظهار تأسف کنید. برای آموزش ادرار، همین عمل را حدود 8 تا 10 بار تکرار کنید. اگر تا حداکثر 2 ماه موفق نشد و مقاومت کرد، معلوم می‌شود وارد جنگ قدرت با مادر شده است؛ بنابراین، برای مدت 4 تا 6 هفته او را رها سازید و پس از این مدت، دوباره آغاز کنید. منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)
بهترین فصل برای آموزش توالت رفتن، بهار و تابستان است؛ زیرا در این فصلها، لباس کودک، کمتر است و شست و شو راحتتر انجام میشود. افزون بر این، لگن را میتوان در فضای باز قرار داد. مناسبترین سن، 18 تا 24 ماهگی است و پیش از این سن مطلوب نخواهد بود.
زمان آموزش از 2 هفته تا 2 ماه طول میکشد و به ندرت ممکن است تا 6 ماه هم ادامه یابد.
توجه داشته باشید که پسران، دیرتر از دختران، این مطلب را میآموزند.
این آموزش نباید با موقعیتهای استرسآور، یعنی فشارهای روحی کودک )از شیر گرفتن، جدا کردن برای خواب، تعویض خانه، تولد یا قبل از تولد نوزاد جدید، ترس و...( همزمان باشد که در این صورت، مقاومت روانی خواهد داشت و آموزش به سامان نمیرسد.
چند نکتهی اساسی
1. آمادگی جسمانی کودک: باید عضلات مثانهی کودک سفت باشد. نشانهی ضعیف بودن عضلات، کم بودن فاصلهی ادرار در پوشک است. در صورت ضعف عضلات، آموزش را تا 5 ماه به تأخیر بیندازید و اگر مشکل، تا 4 سالگی حل نشد، به پزشک مراجعه کنید.
2. بردباری والدین: بردباری والدین، به ویژه مادر، در این مسأله ضرورت دارد. اگر خودتان در موقعیت استرس )فشار روحی( هستید، اقدام نکنید. شتاب در آموزش توالت رفتن، سبب فشار روحی کودک میشود؛ فشار روحی اضطراب میآورد؛ اضطراب سبب تکرر ادرار میشود و آموزش به تأخیر خواهد افتاد.
3. عدم استفاده از زور و اهرم فشار: در این مسأله، به هیچ وجه از زور و اهرم فشار استفاده نکنید.
چگونگی آموزش
همراه با کودک خود، لگنی را بخرید و در گوشهی حمام یا توالت قرار دهید تا زمانی که بپرسد: این چیست؟ به او بگویید که لگن را برای چه کاری تهیه کردهاید و بر روی آن، برچسبهایی از شکل حیوانات بزنید و نامش را نیز بر روی لگن بنویسید و بگویید: این لگن از آن تو است.
خوب است ابتدا با لباس، روی لگن بنشیند و بعد به مدت یک هفته، روی شورت پارچهای، شورت گرهی را ببندید و پس از یک هفته، او را رها کنید. بهترین شلوار برای این موقعیت، شلوار گشاد و راحت، و کشدار است.
ابتدا از آموزش عمل دفع آغاز کنید؛ زیرا فرصت کافی برای اعلام دارد. زمان دفع، به طور معمول، 2 یا 3 بار در روز، بعد از غذا یا پس از خواب است.
وقتی اعلام میکند، با چهرهای آرام و شاد و بدون شتاب به سویش بروید تا احساس نکند برای شما دردسر ایجاد کرده است؛ زیرا ممکن است برای پرهیز از ایجاد دردسر، عمل دفع را اعلام نکند.
پس از اعلام، او را به آرامی روی لگن بنشانید و برایش قصه یا شعر بخوانید و یا برایش نقاشی کنید. میتوانید خرس پشمالو یا عروسکش را در اختیارش بگذارید تا سرگرم شود. توجه داشته باشید که لگن، سرد و سفت نباشد و بدن کودک به پلاستیک، حساسیت نداشته باشد. در این صورت میتوانید از پمادهای ضد حساسیت استفاده کنید.
اگر تا 5 دقیقه بعد، عمل دفع را انجام نداد، اجازه دهید برخیزد و ساعتی بعد، آن را تکرار کنید. اگر چند لحظه پس از برخاستن از روی لگن، عمل دفع را انجام داد، عصبانی نشوید و آن را به حساب لجبازی او نگذارید. احتمال دارد یبوست، سبب تأخیر در دفع شده یا این عمل برای جلب توجه باشد. در این صورت فقط اظهار تأسف کنید.
برای آموزش ادرار، همین عمل را حدود 8 تا 10 بار تکرار کنید. اگر تا حداکثر 2 ماه موفق نشد و مقاومت کرد، معلوم میشود وارد جنگ قدرت با مادر شده است؛ بنابراین، برای مدت 4 تا 6 هفته او را رها سازید و پس از این مدت، دوباره آغاز کنید.
منبع: کتاب نسیم مهر(1)، حجت الاسلام حسین دهنوی، انتشارات خادم الرضا(علیه السلام)
- [سایر] از چه سنی و با چه روش هایی باید توالت رفتن را به کودک آموزش داد؟
- [سایر] بهترین سن آموزش انضباط به کودکان چه زمانی است؟
- [سایر] کدام سیدیهای مربوط به آموزش دین به صورت ساده برای کودکان و نوجوانان مفید میباشد؟
- [سایر] چگونه مسائل محرم و نامحرم رابه کودکان و نوجوانان آموزش دهیم؟
- [سایر] چگونه انتظار فرج و عشق به امام زمان(عج) را به کودکان آموزش دهیم؟
- [آیت الله بهجت] لطفا اموری که هنگام رفتن توالت بهتر است ترک شود را بیان فرمایید؟
- [سایر] زمان مناسب برای آموزش دستشویی رفتن چه زمانی است و آموزش بیموقع (زودرس و دیررس) چه پیامدهایی دارد؟
- [سایر] از کجا بفهمم که فرزندم آمادگی دستشویی رفتن را دارد تا آموزش را آغاز کنم؟
- [آیت الله مظاهری] سوال : آیا لازم است چاه توالت و چاه آشپزخانه به جهت وارد نشدن ذرات غذا، برنج و نان به چاه توالت، جدا باشد؟
- [آیت الله اردبیلی] مقدار انحرافِ سنگ توالت در منزلی، نسبت به قبله کم و حدود 25 تا 30 درجه است، آیا میتوان از این توالت استفاده کرد یا خیر؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] داخل کفش به واسطه راه رفتن پاک نمیشود و پاک شدن کف جوراب به واسطه راه رفتن محل اشکال است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است اگر رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد باید نماز را شکسته بخواند بنابراین اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله سیستانی] توی کفش بواسطه راه رفتن پاک نمیشود . و پاک شدن کف جوراب بواسطه راه رفتن محلّ اشکال است ، مگر اینکه کف آن از چرم یا مانند آن باشد و راه رفتن با آن نیز متعارف باشد . 3 آفتاب :
- [امام خمینی] کسی که رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است اگر رفتن او کمتر از چهار فرسخ نباشد باید نماز را شکسته بخواند بنابر این اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد باید نماز را تمام کند.
- [آیت الله نوری همدانی] توی کفش و مقداری از کف پا که به زمین نمی رسد به واسطة راه رفتن پاک نمی شود . و پاک شدن کف جوراب به واسطة راه رفتن محل اشکال است ، مگر اینکه راه رفتن با آن به جای کفش معمول و متعارف باشد و اگر کف جوراب از پوست باشد به وسیلة راه رفتن پاک می شود .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که مجموع رفتن و برگشتن او هشت فرسخ است، چنان چه هیچ یک از رفتن و برگشتن کمتر از چهار فرسخ نباشد، باید نماز را شکسته بخواند. و اگر رفتن سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ، یا رفتن پنج فرسخ و برگشتن سه فرسخ باشد، باید نماز را تمام، یعنی چهار رکعت بخواند. و اگر چه احتیاط این است که اگر رفتن مثلاً سه فرسخ و برگشتن پنج فرسخ باشد. جمع بین اتمام و قصر نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] راه رفتن در بین وضو، اشکال ندارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زنی که صیغه شده، میتواند بدون اجازه شوهر از خانه بیرون برود، ولی اگر به واسطه بیرون رفتن حقّ شوهر از بین میرود، بیرون رفتن او حرام است.
- [آیت الله مظاهری] زیاد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدی که نمازگزار ندارد مستحب است و همسایه مسجد اگر عذری نداشته باشد، مکروه است در غیر مسجد نماز بخواند.
- [آیت الله وحید خراسانی] زیاد رفتن به مسجد و رفتن در مسجدی که نمازگزار ندارد مستحب است و همسایه مسجد اگر عذری نداشته باشد مکروه است در غیر مسجد نماز بخواند