چگونه انتظار فرج و عشق به امام زمان(عج) را به کودکان آموزش دهیم؟
مقدمه: آموزش مسائل مذهبی و ارزش ها و معرفی خدا و اولیاء الهی _ علیهم السلام _ به کودکان و به طور کلی آموزش مسائل فراحسی و مافوق مادی در سنین اولیة کودکی با استدلال عقلی ممکن نیست؛ چون آنها از لحاظ ساختار ذهنی به مرحله ای نرسیده اند که بتوانند این ها را درک کنند، اما اکنون که قوة استدلال قوی ندارد نباید دست از آموزش برداریم و کاری نکنیم. ما باید از راه دیگری غیر از استدلال عقلی خشک با آن ها کار کنیم. اکنون به مواردی در همین زمینه بپردازیم. 1. آموزش غیر مستقیم: یعنی از طریق غیر روش عادی موجود برای آموزش استفاده نماییم. نباید برای آن ها کلاس بگذاریم و آن ها را مجبور به نشستن و یادگیری کنیم که در این صورت چیزی جز دلزدگی و نفرت و فرار به دنبال ندارد. 2. نقل داستان و قصه: از ویژگی های دوران کودکی داشتن تخیل و علاقمندی به شنیدن قصه ها و قهرمان پروری می باشد چرا که او به دنبال الگویی می گردد که خود را با آن مطابقت دهد و رشد و ترقی نماید. مثلاً می توان با زبان خودِ کودک که تا حدی مفهوم خوبی و بدی را می فهمد گفت آقایی هست که می آید و کاری می کند که همه کار خوب بکنند و کسی بدی انجام ندهد. همه هر چه می خواهند در دسترسشان می باشد، و از این قبیل موارد، با بیان این گونه امور کودک هر چه بزرگتر می شود و مفهوم و مصادیق خوبی و بدی را درک و مشاهده می کند و با توجه به آموخته های قبلی خود به این نتیجه می رسد که قرار است آقایی مهربان بیاید و به همة مردم خوبی و صلح و آشتی هدیه بدهد. 3. توجه به زمان های خاص: در طول هفته و ایام سال، زمان هایی هست که می گویند متعلّق به امام زمان _ علیه السلام _ می باشد مثلاً شب و روز جمعه، نیمه شعبان با متذکر شدن این ایام و نیز اذکار و ادعیه ای که وارد شده، کم کم کودک با این مفاهیم و مصادیق آشنا می شود. مثل خواندن و شرکت در مراسم دعای سمات و ندبه و آل یاسین. 4. توجه به مکان ها: متوجه کردن کودک به مکانی مثل مسجد مقدس جمکران و حضور در آن مسجد مقدس و توضیح در سطح فهم کودک نیز نقش مهمی در این امر دارد. و یا خریدن و کتاب های قصه و شعری که آنجا را معرفی می کند و یا از او در مسجد جمکران عکس بگیرید و در منزل قاب بگیرید تا مقابل او باشد و پیوسته به شکل غیر مستقیم پیام پنهان علاقه به حضرت را دریافت کند. 5. آموزش شعر و دعاهای کوتاه امام زمان (عج): دعای کوتاهی مثل دعای سلامتی امام زمان (عج) به کودک و تکرار آن و جایزه دادن و انتقال احساس شادی و لذت از بیاد آن امام بودن هم تأثیرگذار است. 6. رفتار والدین: آن چه بیشتر مورد توجه کودکان قرار می گیرد رفتار مذهبی والدین است و بعد در پی تطبیق نظر و عمل آن ها می باشد. هر چه والدین به صورت های مختلف عشق و ارادت خود را به امام عصر _ علیه السلام _ نشان دهند کودک هم کم کم یاد می گیرد که چه باید کرد! (بسیار مهم است). - تذکر: 1. آن چه عشق آفرین است شناخت است هر چه کودک نسبت به آن امام بزرگوار شناخت (در حد خودش) پیدا کند و این که چقدر آن امام سودمند می باشند محبت و عشق و علاقه اش به ایشان بیشتر می شود و رفتار والدین هم الگوی عملی برای یادگیری می شود. 2. همچنین امید دادن به آینده ای روشن و خوب، و از بین رفتن ظلم و بدی هم، درخت سبز انتظار را در وجود کودک می کارد و کودک هم منتظر می شود. منتظر کسی که می آید و روزگار را از ظلم و ستم پاک و خالی می کند. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. پرورش مذهبی و اخلاقی کودکان، علی قائمی، نشر امیری، 1376. منبع: اندیشه قم
عنوان سوال:

چگونه انتظار فرج و عشق به امام زمان(عج) را به کودکان آموزش دهیم؟


پاسخ:

مقدمه:
آموزش مسائل مذهبی و ارزش ها و معرفی خدا و اولیاء الهی _ علیهم السلام _ به کودکان و به طور کلی آموزش مسائل فراحسی و مافوق مادی در سنین اولیة کودکی با استدلال عقلی ممکن نیست؛ چون آنها از لحاظ ساختار ذهنی به مرحله ای نرسیده اند که بتوانند این ها را درک کنند، اما اکنون که قوة استدلال قوی ندارد نباید دست از آموزش برداریم و کاری نکنیم. ما باید از راه دیگری غیر از استدلال عقلی خشک با آن ها کار کنیم. اکنون به مواردی در همین زمینه بپردازیم.
1. آموزش غیر مستقیم:
یعنی از طریق غیر روش عادی موجود برای آموزش استفاده نماییم. نباید برای آن ها کلاس بگذاریم و آن ها را مجبور به نشستن و یادگیری کنیم که در این صورت چیزی جز دلزدگی و نفرت و فرار به دنبال ندارد.
2. نقل داستان و قصه:
از ویژگی های دوران کودکی داشتن تخیل و علاقمندی به شنیدن قصه ها و قهرمان پروری می باشد چرا که او به دنبال الگویی می گردد که خود را با آن مطابقت دهد و رشد و ترقی نماید.
مثلاً می توان با زبان خودِ کودک که تا حدی مفهوم خوبی و بدی را می فهمد گفت آقایی هست که می آید و کاری می کند که همه کار خوب بکنند و کسی بدی انجام ندهد. همه هر چه می خواهند در دسترسشان می باشد، و از این قبیل موارد، با بیان این گونه امور کودک هر چه بزرگتر می شود و مفهوم و مصادیق خوبی و بدی را درک و مشاهده می کند و با توجه به آموخته های قبلی خود به این نتیجه می رسد که قرار است آقایی مهربان بیاید و به همة مردم خوبی و صلح و آشتی هدیه بدهد.
3. توجه به زمان های خاص:
در طول هفته و ایام سال، زمان هایی هست که می گویند متعلّق به امام زمان _ علیه السلام _ می باشد مثلاً شب و روز جمعه، نیمه شعبان با متذکر شدن این ایام و نیز اذکار و ادعیه ای که وارد شده، کم کم کودک با این مفاهیم و مصادیق آشنا می شود. مثل خواندن و شرکت در مراسم دعای سمات و ندبه و آل یاسین.
4. توجه به مکان ها:
متوجه کردن کودک به مکانی مثل مسجد مقدس جمکران و حضور در آن مسجد مقدس و توضیح در سطح فهم کودک نیز نقش مهمی در این امر دارد. و یا خریدن و کتاب های قصه و شعری که آنجا را معرفی می کند و یا از او در مسجد جمکران عکس بگیرید و در منزل قاب بگیرید تا مقابل او باشد و پیوسته به شکل غیر مستقیم پیام پنهان علاقه به حضرت را دریافت کند.
5. آموزش شعر و دعاهای کوتاه امام زمان (عج):
دعای کوتاهی مثل دعای سلامتی امام زمان (عج) به کودک و تکرار آن و جایزه دادن و انتقال احساس شادی و لذت از بیاد آن امام بودن هم تأثیرگذار است.
6. رفتار والدین:
آن چه بیشتر مورد توجه کودکان قرار می گیرد رفتار مذهبی والدین است و بعد در پی تطبیق نظر و عمل آن ها
می باشد. هر چه والدین به صورت های مختلف عشق و ارادت خود را به امام عصر _ علیه السلام _ نشان دهند کودک هم کم کم یاد می گیرد که چه باید کرد! (بسیار مهم است).
- تذکر:
1. آن چه عشق آفرین است شناخت است هر چه کودک نسبت به آن امام بزرگوار شناخت (در حد خودش) پیدا کند و این که چقدر آن امام سودمند می باشند محبت و عشق و علاقه اش به ایشان بیشتر می شود و رفتار والدین هم الگوی عملی برای یادگیری می شود.
2. همچنین امید دادن به آینده ای روشن و خوب، و از بین رفتن ظلم و بدی هم، درخت سبز انتظار را در وجود کودک می کارد و کودک هم منتظر می شود. منتظر کسی که می آید و روزگار را از ظلم و ستم پاک و خالی می کند.

معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. پرورش مذهبی و اخلاقی کودکان، علی قائمی، نشر امیری، 1376.
منبع: اندیشه قم





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین