مقدمه: آموزش مسائل مذهبی و ارزش ها و معرفی خدا و اولیاء الهی _ علیهم السلام _ به کودکان و به طور کلی آموزش مسائل فراحسی و مافوق مادی در سنین اولیة کودکی با استدلال عقلی ممکن نیست؛ چون آنها از لحاظ ساختار ذهنی به مرحله ای نرسیده اند که بتوانند این ها را درک کنند، اما اکنون که قوة استدلال قوی ندارد نباید دست از آموزش برداریم و کاری نکنیم. ما باید از راه دیگری غیر از استدلال عقلی خشک با آن ها کار کنیم. اکنون به مواردی در همین زمینه بپردازیم. 1. آموزش غیر مستقیم: یعنی از طریق غیر روش عادی موجود برای آموزش استفاده نماییم. نباید برای آن ها کلاس بگذاریم و آن ها را مجبور به نشستن و یادگیری کنیم که در این صورت چیزی جز دلزدگی و نفرت و فرار به دنبال ندارد. 2. نقل داستان و قصه: از ویژگی های دوران کودکی داشتن تخیل و علاقمندی به شنیدن قصه ها و قهرمان پروری می باشد چرا که او به دنبال الگویی می گردد که خود را با آن مطابقت دهد و رشد و ترقی نماید. مثلاً می توان با زبان خودِ کودک که تا حدی مفهوم خوبی و بدی را می فهمد گفت آقایی هست که می آید و کاری می کند که همه کار خوب بکنند و کسی بدی انجام ندهد. همه هر چه می خواهند در دسترسشان می باشد، و از این قبیل موارد، با بیان این گونه امور کودک هر چه بزرگتر می شود و مفهوم و مصادیق خوبی و بدی را درک و مشاهده می کند و با توجه به آموخته های قبلی خود به این نتیجه می رسد که قرار است آقایی مهربان بیاید و به همة مردم خوبی و صلح و آشتی هدیه بدهد. 3. توجه به زمان های خاص: در طول هفته و ایام سال، زمان هایی هست که می گویند متعلّق به امام زمان _ علیه السلام _ می باشد مثلاً شب و روز جمعه، نیمه شعبان با متذکر شدن این ایام و نیز اذکار و ادعیه ای که وارد شده، کم کم کودک با این مفاهیم و مصادیق آشنا می شود. مثل خواندن و شرکت در مراسم دعای سمات و ندبه و آل یاسین. 4. توجه به مکان ها: متوجه کردن کودک به مکانی مثل مسجد مقدس جمکران و حضور در آن مسجد مقدس و توضیح در سطح فهم کودک نیز نقش مهمی در این امر دارد. و یا خریدن و کتاب های قصه و شعری که آنجا را معرفی می کند و یا از او در مسجد جمکران عکس بگیرید و در منزل قاب بگیرید تا مقابل او باشد و پیوسته به شکل غیر مستقیم پیام پنهان علاقه به حضرت را دریافت کند. 5. آموزش شعر و دعاهای کوتاه امام زمان (عج): دعای کوتاهی مثل دعای سلامتی امام زمان (عج) به کودک و تکرار آن و جایزه دادن و انتقال احساس شادی و لذت از بیاد آن امام بودن هم تأثیرگذار است. 6. رفتار والدین: آن چه بیشتر مورد توجه کودکان قرار می گیرد رفتار مذهبی والدین است و بعد در پی تطبیق نظر و عمل آن ها می باشد. هر چه والدین به صورت های مختلف عشق و ارادت خود را به امام عصر _ علیه السلام _ نشان دهند کودک هم کم کم یاد می گیرد که چه باید کرد! (بسیار مهم است). - تذکر: 1. آن چه عشق آفرین است شناخت است هر چه کودک نسبت به آن امام بزرگوار شناخت (در حد خودش) پیدا کند و این که چقدر آن امام سودمند می باشند محبت و عشق و علاقه اش به ایشان بیشتر می شود و رفتار والدین هم الگوی عملی برای یادگیری می شود. 2. همچنین امید دادن به آینده ای روشن و خوب، و از بین رفتن ظلم و بدی هم، درخت سبز انتظار را در وجود کودک می کارد و کودک هم منتظر می شود. منتظر کسی که می آید و روزگار را از ظلم و ستم پاک و خالی می کند. معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر: 1. پرورش مذهبی و اخلاقی کودکان، علی قائمی، نشر امیری، 1376. منبع: اندیشه قم
مقدمه:
آموزش مسائل مذهبی و ارزش ها و معرفی خدا و اولیاء الهی _ علیهم السلام _ به کودکان و به طور کلی آموزش مسائل فراحسی و مافوق مادی در سنین اولیة کودکی با استدلال عقلی ممکن نیست؛ چون آنها از لحاظ ساختار ذهنی به مرحله ای نرسیده اند که بتوانند این ها را درک کنند، اما اکنون که قوة استدلال قوی ندارد نباید دست از آموزش برداریم و کاری نکنیم. ما باید از راه دیگری غیر از استدلال عقلی خشک با آن ها کار کنیم. اکنون به مواردی در همین زمینه بپردازیم.
1. آموزش غیر مستقیم:
یعنی از طریق غیر روش عادی موجود برای آموزش استفاده نماییم. نباید برای آن ها کلاس بگذاریم و آن ها را مجبور به نشستن و یادگیری کنیم که در این صورت چیزی جز دلزدگی و نفرت و فرار به دنبال ندارد.
2. نقل داستان و قصه:
از ویژگی های دوران کودکی داشتن تخیل و علاقمندی به شنیدن قصه ها و قهرمان پروری می باشد چرا که او به دنبال الگویی می گردد که خود را با آن مطابقت دهد و رشد و ترقی نماید.
مثلاً می توان با زبان خودِ کودک که تا حدی مفهوم خوبی و بدی را می فهمد گفت آقایی هست که می آید و کاری می کند که همه کار خوب بکنند و کسی بدی انجام ندهد. همه هر چه می خواهند در دسترسشان می باشد، و از این قبیل موارد، با بیان این گونه امور کودک هر چه بزرگتر می شود و مفهوم و مصادیق خوبی و بدی را درک و مشاهده می کند و با توجه به آموخته های قبلی خود به این نتیجه می رسد که قرار است آقایی مهربان بیاید و به همة مردم خوبی و صلح و آشتی هدیه بدهد.
3. توجه به زمان های خاص:
در طول هفته و ایام سال، زمان هایی هست که می گویند متعلّق به امام زمان _ علیه السلام _ می باشد مثلاً شب و روز جمعه، نیمه شعبان با متذکر شدن این ایام و نیز اذکار و ادعیه ای که وارد شده، کم کم کودک با این مفاهیم و مصادیق آشنا می شود. مثل خواندن و شرکت در مراسم دعای سمات و ندبه و آل یاسین.
4. توجه به مکان ها:
متوجه کردن کودک به مکانی مثل مسجد مقدس جمکران و حضور در آن مسجد مقدس و توضیح در سطح فهم کودک نیز نقش مهمی در این امر دارد. و یا خریدن و کتاب های قصه و شعری که آنجا را معرفی می کند و یا از او در مسجد جمکران عکس بگیرید و در منزل قاب بگیرید تا مقابل او باشد و پیوسته به شکل غیر مستقیم پیام پنهان علاقه به حضرت را دریافت کند.
5. آموزش شعر و دعاهای کوتاه امام زمان (عج):
دعای کوتاهی مثل دعای سلامتی امام زمان (عج) به کودک و تکرار آن و جایزه دادن و انتقال احساس شادی و لذت از بیاد آن امام بودن هم تأثیرگذار است.
6. رفتار والدین:
آن چه بیشتر مورد توجه کودکان قرار می گیرد رفتار مذهبی والدین است و بعد در پی تطبیق نظر و عمل آن ها
می باشد. هر چه والدین به صورت های مختلف عشق و ارادت خود را به امام عصر _ علیه السلام _ نشان دهند کودک هم کم کم یاد می گیرد که چه باید کرد! (بسیار مهم است).
- تذکر:
1. آن چه عشق آفرین است شناخت است هر چه کودک نسبت به آن امام بزرگوار شناخت (در حد خودش) پیدا کند و این که چقدر آن امام سودمند می باشند محبت و عشق و علاقه اش به ایشان بیشتر می شود و رفتار والدین هم الگوی عملی برای یادگیری می شود.
2. همچنین امید دادن به آینده ای روشن و خوب، و از بین رفتن ظلم و بدی هم، درخت سبز انتظار را در وجود کودک می کارد و کودک هم منتظر می شود. منتظر کسی که می آید و روزگار را از ظلم و ستم پاک و خالی می کند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1. پرورش مذهبی و اخلاقی کودکان، علی قائمی، نشر امیری، 1376.
منبع: اندیشه قم
- [سایر] فلسفه انتظار فرج امام زمان (عج) چیست؟
- [سایر] آیا انتظار ظهور حضرت مهدی (عج) با انتظار قیامت منافات ندارد؟
- [سایر] چرا هر چه انتظار فرج امام زمان (عج) را میکشیم، ایشان ظهور نمیکند؟
- [سایر] اعتقاد به مهدویت و انتظار ظهور امام زمان (عج)، مردم را از عمل و مبارزه بازمیدارد!
- [سایر] انتظار فرج امام زمان علیه السلام چه فضیلتی دارد؟
- [سایر] آیا انتظار فرج امام زمان (عج) به معنای سکوت و بیتفاوتی در برابر ظلم و فساد است؟
- [سایر] پرسش: در زمان انتظار ظهور امام زمان (عج) هستیم ، چکار کنیم تا آقا از ما راضی و خشنود باشند ؟
- [سایر] امام زمان (عج) چه سفارشی برای تعجیل در فرج نمودند؟
- [سایر] آیا تأخیر فرج امام زمان (عج) موجب قساوت قلب میشود؟
- [سایر] نشانه های ظهور امام زمان (عج) چیست؟ آیا فرج نزدیک است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولّی عَصْر ( عج ) که نماز جمعه واجب تَعْیینی نیست ، خرید و فروش و سایر معاملات ، پس از اذان جمعه حرام نیست .
- [آیت الله نوری همدانی] در زمان غیبت ولیّ عصر (عج ) نماز جمعه واجب تَخییری است ( یعنی مُکَلَّفْ می تواند روز جمعه بجای نماز ظهر نماز جمعه بخواند ) ولی جمعه اَفْضَلْ است وظهر اَحْوَط واحتیاط بیشتر در آن است که هر دو را بجا آورند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانان باید در مورد اشخاص مجهول که ملبس به لباس علما و طلاب هستند تحقیق نمایند اگر به مقامی دیگر غیر از مقام علما و مجتهدین که نواب حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه می باشند ارتباط داشته باشند از آنها کناره گرفته و از ضلالت و اضلال آن ها بپرهیزند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در زمان غیبت ولی عصر (عج) نماز جمعه واجب تخییری است (یعنی مکلّف می تواند روز جمعه به جای نماز ظهر نماز جمعه بخواند) ولی جمعه افضل است و ظهر احوط و احتیاط بیشتر در آن است که هردو را بجا آورد.
- [آیت الله جوادی آملی] .دریافت کننده خمس، امام ( ع)و در غیبت آن , فقیه جامع الشرایط و حاکم شرع است و مکلف , بدون اجازه از آنان نمی تواند آن را به موارد مصرف برساند . به تعبیر دیگر , همه خمس , اعم از سهم امام ( ع) و سهم سادات, در اختیار منصب امامت (شخصیت حقوقی) است. در زمان غیبت حضرت ولیّ عصر (عج) ،فقیه جامع الشرایط, جانشین شخصیت حقوقیِ امامت است، بنابراین در زمان غیبت باید تمام خمس را به فقیه جامع الشرای ط تحویل داد و هرگونه دخل و ت صرف در خمس (سهم امام( ع) و سهم سادات) باید با اجازه او باشد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . "أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله"جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از "أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله"، به قصد قربت گفته شود. اللهُ أکْبَرُ خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلاَّ الله شهادت می دهم که نیست خدایی جز خدای یکتا و بی همتا. أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسوُلُ الله شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی الله علیه و آله پیغمبر و فرستاده خداست. أَشْهَدُ أَنَّ عَلِیّاً أمِیرَ المُؤمِنینَ وَلِیُّ الله شهادت می دهم که حضرت علی علیه السلام أمیرالمؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حَیَّ عَلَی الصَّلاَة بشتاب برای نماز. حَیَّ عَلَی الْفَلاَح بشتاب برای رستگاری. حَیَّ عَلی خَیْرِ الْعَمَل بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قَد قامَتِ الصَّلاَة به تحقیق نماز برپا شد. لا إلَهَ إِلاَّ الله نیست خدایی مگر خدای یکتا و بی همتا.
- [آیت الله بروجردی] (اَشْهَدُ اَنَّ عَلِیاً وَلِی اللهِ) جزء اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعد از (اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ) به قصد قربت گفته شود.ترجمهی اذان و اقامه(اللهُ اکبر): یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند.(اَشْهَدُ اَنْ لا اِلهَ الا اللهُ): یعنی شهادت میدهم که غیر خدایی که یکتا و بیهمتاست خدای دیگری سزاوار پرستش نیست.(اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رسُولُ اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت محمّد بن عبدالله) ص) پیغمبر و فرستادة خدا است.(اَشْهَدُ اَنَّ عَلیا اَمیرَالمؤمنینَ وَلِی اللهِ): یعنی شهادت میدهم که حضرت علی (علیه الصلوة و السلام)، امیرالمؤمنین و ولی خدا بر همهی خلق است.(حَی عَلَی الصَّلوة): یعنی بشتاب برای نماز.(حَی عَلَی الفَلاحِ): یعنی بشتاب برای رستگاری.(حَی عَلَی خَیرِ العَمَلِ): یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است.(قَد قامَتِ الصَّلوة): یعنی به تحقیق نماز بر پا شد.(لا اِلهَ اِلاَّ الله): یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بیهمتا است.
- [امام خمینی] "اشهد ان علیا ولی الله" جزو اذان و اقامه نیست، ولی خوب است بعداز "اشهد ان محمدا رسول الله" به قصد قربت گفته شود. ترجمه اذان و اقامه "الله اکبر" یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند."اشهد ان لا اله الا الله" یعنی شهادت می دهم که غیر خدایی که یکتا و بی همتا است، خدای دیگری سزاوار پرستش نیست. "اشهد ان محمدا رسول الله" یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبد الله صلی الله علیه و آله و سلم، پیغمبر و فرستاده خدا است. "اشهد ان علیا امیر المؤمنین ولی الله" یعنی شهادت می دهم که حضرت علی علیه الصلاة و السلام، امیر المؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. "حی علی الصلاه"یعنی بشتاب برای نماز. "حی علی الفلاح" یعنی بشتاب برای رستگاری. "حی علی خیرالعمل" یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. "قد قامت الصلاه" یعنی به تحقیق نماز برپا شد. "لا اله الا الله" یعنی خدایی سزاوار پرستش نیست مگر خدایی که یکتا و بی همتا است.
- [آیت الله نوری همدانی] اشهدً انّ علیاً ولیً اللهِ جزء اذان و اقامه نیست ولی خوب است بعد از اشهدً انّ محمداً رسولُ اللهِ ، به قصد قربت گفته شود . و چون در امثال زمان ما ، شعا ر تشیع محسوب می شود در هر جا که اظهار این شعار مستحسن و لازم باشد ، گفتن آن هم مستحسن و لازم است . ترجمه اذان و اقامه اللهَ اکبرً یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند اشهدً ان لا الهَ الاّ اللهً یعنی شهادت می دهم که غیر خدائی که یکتا و بی همتا است خدای دیگر سزاوار پرستش نیست . اشَهدً انّ محمداً رسولُ اللهِ یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبدالله صلی علیه و آله و سلم پیغمبر و فرستادة خداست . اشهدً ان علیاً امیر المؤمنینَ ولیّ الله یعنی شهادت می دهم که حضرت علی (علیه الصلاهَ و السلام ) امیر المؤمنین ولی خدا بر همة خلق است حیّ علیَ الصلاهِ یعنی بشتاب برای نماز . حیّ علی الفلاحِ یعنی بشتاب برای رستگاری . حیّ علی خیرِ العملِ یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است . قَد قامتِ الصلاهُ یعنی بتحقیق نماز بر پا شد . لا الهَ الاّ اللهُ یعنی خدائی سزاوار پرستش نیست مگر خدائی که یکتا و بی همتا است .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اشهد ان علیا ولی اللّه جزو اذان و اقامه نیست؛ ولی خوب است بعد از اشهد ان محمدا رسول اللّه به قصد قربت گفته شود. ترجمه اذان و اقامه اللّه اکبر: یعنی خدای تعالی بزرگتر از آن است که او را وصف کنند. اشهد ان لا اله الا اللّه: یعنی شهادت می دهم که خدائی سزاوار پرستش نیست جز خدائی که یکتا و بی همتا است. اشهد ان محمدا رسول اللّه: یعنی شهادت می دهم که حضرت محمد بن عبداللّه (ص) پیغمبر و فرستاده خدا است. اشهد ان علیا امیر المؤمنین ولی اللّه: یعنی شهادت می دهم که حضرت علی علیه الصلاه و السلام امیر مؤمنین و ولی خدا بر همه خلق است. حی علی الصلاه: یعنی بشتاب برای نماز. حی علی الفلاح: یعنی بشتاب برای رستگاری. حی علی خیر العمل: یعنی بشتاب برای بهترین کارها که نماز است. قد قامت الصلاه: یعنی به تحقیق نماز بر پا شد. لا اله الا اللّه: یعنی خدائی سزاوار پرستش نیست مگر خدائی که یکتا و بی همتا است.