قبل از جواب به این سؤال، دوست داریم به نکته ای مهم اشاره کنیم. و آن این است که شیعه به دو دسته در عقاید تقسیم نشده است، که یکی از آنها اصولی و دیگر اخباری باشد بلکه اخباری و اصولی در اصول عقاید مشترک هستند (توحید- نبوت- معاد-امامت عدل و ...) و همینطور در همه فروع با هم مشترک هستند مثل نماز و روزه وحج و زکات و خمس و ... .
بلی اختلاف آنان فقط در منهج علمی و روش و طریقه وصول به حکم شرعی می باشد.
و در این روش می توان گفت در مسائل ذیل اختلاف مشرب و طریق دارند:
1- اجتهاد و تقلید- اصولیون قائل به اجتهاد هستند و کسی که مجتهد نیست باید از کسی که مجتهد است و کارشناس است تبعیت و اصطلاحا تقلید کند. ولی اخباریون از اجتهاد و تقلید از مجتهد، منع می کنند.
2- اصولیون تقلید ابتدایی از مجتهد میت را جایز و روا نمی شمارند. ولی اخباریون می گویند: مرگ و حیات در رجوع به متخصص و مرجع تقلید تغییری ایجاد نمی کند.
3- اخباریون چنین گمان کرده اند که کتب اربعه شیعه همه صحیح هستند. چون کسانی که این اخبار را جمع کرده اند اخبار صحیح را جمع و غیر صحیح را حذف کرده اند. و آنان تقسیم چهار گانه احادیث به (صحیح-حسن- موثق- ضعیف) را قبول ندارند. ولی اصولیون در این مسائل با آنان مخالف هستند.
4- صولیون دلیل عقل از قبیل تکلیف کردن فوق طاعت قبیح است، عقوبت کردن بدون بیان و نشان دادن راه، قبیح است و ... را قبول دارند اما اخباریون این امور عقلی را قبول ندارند و دلیل عقلی را نمی پذیرند.
5- حجیت ظواهر القرآن: اخباریون می گویند ما نمی توانیم به ظاهر قرآن عمل کنیم مگر آنکه از طریق اخبار و روایات تفسیر شده باشد. ولی اصولیون ظواهر قرآن در جایی که اخبار هم نباشد را حجت می دانند.
اما اینکه کدام یک از این دو طریقه درست تر است؟ همینقدر باید گفت که بساط اخباریون برچیده شده است. و الان داعی قابل توجهی ندارند. و اکنون حوزهای علمیه در جهان تشیع و مراجع بزرگ دینی اصولی منهج هستند و اخباریون تنها در گوشه های دور افتاده به غایت اندک و متفرق باقی مانده اند.
منبع: پایگاه حوزه
