تلافی
جبران و تدارک کردن را تلافی گویند و از آن در باب صلات سخن گفته شده است.
نیکی را چگونه باید تلافی کرد؟
پیامبرخدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : مَن آتاکُم مَعروفا فکافِؤوهُ ، وإن لَم تَجِدوا ما تُکافِؤونَهُ فادْعوا اللّه‌ لَهُ حتّی تَظُنّوا أنَّکُم قَد کافَیتُمُوهُ . هرگاه کسی به شما نیکی کرد ، جبرانش کنید و اگر چیزی نداشتید که آن را جبران نمایید ، برایش به درگاه خدا دعا کنید ، چندان‌که فکر کنید پاداش احسان او را داده‌اید . بحار الأنوار : 75 / 43 / 8 منتخب میزان الحکمة : 492
پیامبرخدا صلی‌ الله ‌علیه و ‌آله و سلّم : مَن آتاکُم مَعروفا فکافِؤوهُ ، وإن لَم تَجِدوا ما تُکافِؤونَهُ فادْعوا اللّه‌ لَهُ حتّی تَظُنّوا أنَّکُم قَد کافَیتُمُوهُ . هرگاه کسی به شما نیکی کرد ، جبرانش کنید و اگر چیزی نداشتید که آن را جبران نمایید ، برایش به درگاه خدا دعا کنید ، چندان‌که فکر کنید پاداش احسان او را داده‌اید . بحار الأنوار : 75 / 43 / 8 منتخب میزان الحکمة : 492
پاسخ:
پیامبرخدا صلی الله علیه و آله و سلّم :
مَن آتاکُم مَعروفا فکافِؤوهُ ، وإن لَم تَجِدوا ما تُکافِؤونَهُ فادْعوا اللّه لَهُ حتّی تَظُنّوا أنَّکُم قَد کافَیتُمُوهُ .
هرگاه کسی به شما نیکی کرد ، جبرانش کنید و اگر چیزی نداشتید که آن را جبران نمایید ، برایش به درگاه خدا دعا کنید ، چندان‌که فکر کنید پاداش احسان او را داده‌اید .
بحار الأنوار : 75 / 43 / 8 منتخب میزان الحکمة : 492
- [سایر] زشت ترین تلافی ها چیست؟
- [سایر] تلافی و مکافات روزگار چگونه است؟
- [سایر] فلسفة نیکی به پدر و مادر چیست؟
- [سایر] نیکی به دیگران از نظر اسلام چگونه است؟
- [سایر] چگونه خود پسندی، نیکی و بدی را جابجا می کند؟
- [سایر] بدی را به نیکی پاداش دادن نشانه ی چیست؟
- [سایر] آیات نیکی به پدر و مادر کدام است؟
- [سایر] نیکی به پدر و مادر چگونه امکان پذیر است؟
- [سایر] برای جذب نیکی به مردم باید چه کار کنیم ؟
- [سایر] -چگونه است که در قرآن کریم برای توبه می فرماید گناهان راپاک میکند در جایی می فرماید گناهان را تبدیل به نیکی میکند آیا هرکسی که توبه نمود گناهانش تبدیل به نیکی ها می شود؟
- [آیت الله اردبیلی] امانتداری از اموری است که در شریعت مقدّس اسلام مورد تأکید قرار گرفته است و خداوند متعال آن را از اسباب رستگاری و نشانههای مؤمن میداند و میفرماید: (مؤمنان کسانی هستند که امانتدار هستند و به عهد خویش وفا میکنند.)(1) و در حدیثی از امام صادق علیهالسلام نقل شده است که: (هیچ عذری برای هیچ کس در ترک سه امر نیست؛ ادای امانت به برّ و فاجر، وفای به عهد برای برّ و فاجر و نیکی به والدین، برّ باشند یا فاجر.)(2)
- [آیت الله اردبیلی] بر اساس احکام اسلام، باید به آبادی دنیا و رفاه خانواده و جامعه، کمال توجّه را داشت و با دیدگاهی اُخروی و عادلانه و نیز با تدبیر و آگاهی از احکام معاملات، به تجارت و زراعت و کسب حسنات دنیا و رشد اقتصادی و وسعت در رزق و معاش رسید. در روایت آمده است که تجارت موجب توانگری و فزونی عقل وعزت است(1) و نیز آن کسی که به جهت بینیازی از مردم و تأمین خانواده و نیکی به همسایگان به طلب دنیا رود، در روز قیامت چهرهای چون ماه درخشنده خواهد داشت(2) و نیز در روایات، بازرگانان و کسبه به آموختن فقه و پرهیز از ربا و راستگویی و مدارا امر شدهاند (3).
- [آیت الله اردبیلی] امر به معروف و نهی از منکر یعنی احساس وظیفه و نظارت همگانی در جهت اصلاح آحاد جامعه و دولتمردان و دستور به نیکی و بازدارندگی از پلیدی و زشتی از فرائض بزرگ اسلامی است که به وسیله آن، دیگر فرائض بر پا میشود و نشانه ولایت مؤمنان نسبت به یکدیگر و راه نیل به مقام بهترین امّت و ملّت بشری است. امام باقر علیهالسلام میفرماید: (این فریضه راه انبیاء و روش صالحان و تکلیف بزرگی است که به واسطه آن، دیگر فرائض اجرا میگردد، راهها اَمن میشود، کسب و تجارت حلال میگردد و رونق مییابد، حقوق مردم تأمین میشود، زمینها آباد میگردد، دشمنان به عدل و انصاف وادار میشوند و کارها به صلاح میآید.)(1)
- [آیت الله مظاهری] کسی که نماز میّت را به جماعت میخواند باید تکبیرها و دعاهای آن را هم بخواند. ______ 1) شهادت میدهم به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال و اینکه محمد(ص) پیام آور خداوند است. 2) پروردگارا دورد فرست بر محمد و آل محمد. 3) پروردگارا رحمت آور بر مردان با ایمان و بر زنان با ایمان. 4) خداوندا رحمت آور بر این مرد میت. 5) خداوندا رحمت آور بر این زن میت. 6) شهادت میدهم به اینکه نیست خدایی غیر از خداوند متعال که یکتاست و هیچ شریکی برای او نیست و شهادت میدهم به اینکه محمدصلی الله علیه وآله وسلم بنده خداوند و پیام آور اوست که خداوند او را در حالی که بشارت دهنده و بیم دهنده به حقمیباشد، در پیشاپیش قیامت به پیامبری مبعوث فرموده است. 7) پروردگارا درود فرست بر محمد و آل محمد و برکت آور بر محمد و آل محمد و رحمت آور بر محمد و آل محمد، همانند بهترین درود و برکت و رحمت که بر ابراهیم و آل ابراهیم فرستادی، به درستی که تو ستایش شده بزرگواری. و درود فرست بر همه پیامبران و شهیدان و صدّیقین و همه بندگان صالح خداوند. 8) خداوندا رحمت آور بر مردان با ایمان و زنان با ایمان و بر مردان مسلمان و زنان مسلمان، آنان که زندهاند و آنان که مردهاند، و میان ما و آنان به وسیله نیکیها وابستگی ایجاد فرما، به درستی که تو اجابت کننده همه دعاهایی و به تحقیق که تو بر هر امری قادری. 9) پروردگارا بدرستی که این میّت، بنده تو و فرزند بنده تو و فرزند خادمه توست که اینک بر تو وارد شده است و تو بهترین میزبانی. خداوندا بدرستی که ما به جز نیکی از این میّت چیزی نمیدانیم و تو از ما به او آگاهتری. خداوندا اگر او در زمره نیکوکاران است پس بر نیکی او بیافزا و اگر در شمار گناهکاران است پس از او در گذر و او را ببخش. بار الها او را در بالاترین مقامات در نزد خودت قرار ده و برای بازماندگان او در میان خاکیان، جانشین باش و با او مهربانی کن بحقّ رحمتت ای مهربانترین مهربانان. 10) به پاورقی ( 2 ) مراجعه شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . انسان میتواند زکات را در هشت مورد مصرف کند: اول فقیر، و آن کسی است که مخارج سال خود و عیالاتش را ندارد، و کسی که صنعت یا ملک یا سرمایهای دارد که میتواند مخارج سال خود را از منافع آن بگذراند فقیر نیست. دوم مسکین، و آن کسی است که از فقیر سختتر میگذراند. سوم کسی که از طرف امام علیهالسلام یا نایب امام مأمور است که زکات را جمع و نگهداری نماید و به حساب آن رسیدگی کند، و آن را به امام علیهالسلام یا نایب امام یا فقرا برساند. چهارم کفاری که اگر زکات به آنان بدهند به دین اسلام مایل میشوند، یا در جنگ به مسلمانان کمک میکنند ولی بعید نیست که اعطاء و دادن این قسم مخصوص به امام علیهالسلام باشد. پنجم خریداری بنده برای آزادکردن. ششم بدهکاری که نمیتواند قرض خود را بدهد. هفتم سبیل الله، یعنی هر کار خیر و عمل نیکی که از شارع مقدس نسبت به آن تشویق شده باشد، مثل ساختن مدرسه علوم دینیه و پل و منزلگاه برای مسافرین و زوار و مسجد و دارالایتام و تعظیم شعائر و طبع کتب دینی و نشر معارف اسلامی و هر کاری که موجب تقرب به خداوند متعال و اعلای کلمه اسلام باشد. هشتم ابن السبیل، یعنی مسافری که در سفر درمانده شده و احکام اینها در مسائل آینده گفته خواهد شد.