با عرض سلامتبدیل سیئات به حسنات‌در اینجا چند تفسیر است که همه می‌تواند قابل قبول باشد:1- هنگامی که انسان توبه میکند و ایمان به خدا می‌آورد دگرگونی عمیقی در سراسر وجودش پیدا می‌شود، و به خاطر همین تحول و انقلاب درونی سیئات اعمالش در آینده تبدیل به حسنات می‌شود، اگر در گذشته مرتکب قتل نفس میشد در آینده دفاع از مظلومان و مبارزه با ظالمان را جای آن می‌گذارد، و اگر زناکار بود بعدا عفیف و پاکدامن می‌شود و این توفیق الهی را در سایه ایمان و توبه پیدا میکند.2- دیگر اینکه خداوند به لطف و کرمش و فضل و انعامش بعد از توبه کردن سیئات اعمال او را محو میکند، و به جای آن حسنات می‌نشاند، چنان که در روایتی از ابو ذر از پیامبر اسلام ص می‌خوانیم: روز قیامت که می‌شود بعضی از افراد را حاضر می‌کنند خداوند دستور می‌دهد گناهان صغیره او را به او عرضه کنید و کبیره‌ها را بپوشانید، به او گفته می‌شود تو در فلان روز فلان گناه صغیره را انجام دادی، و او به آن اعتراف میکند، ولی قلبش از کبائر ترسان و لرزان است.در اینجا هر گاه خدا بخواهد به او لطفی کند دستور می‌دهد بجای هر سیئه حسنه‌ای به او بدهید، عرض میکند پروردگارا! من گناهان مهمی داشتم که آنها را در اینجا نمی‌بینم.ابو ذر می‌گوید: در این هنگام پیامبر ص تبسم کرد که دندانهایش آشکار گشت سپس این آیه را تلاوت فرمود" فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللَّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَناتٍ" 3- سومین تفسیر اینکه منظور از سیئات نفس اعمالی که انسان انجام می‌دهد نیست، بلکه آثار سویی است که از آن بر روح و جان انسان نشسته، هنگامی که توبه کند و ایمان آورد آن آثار سوء از روح و جانش برچیده می‌شود، و تبدیل به آثار خیر می‌گردد، و این است معنی تبدیل سیئات به حسنات.البته این سه تفسیر- منافاتی با هم ندارند و ممکن است هر سه در مفهوم آیه جمع باشند.آیه بعد در حقیقت چگونگی توبه صحیح را تشریح کرده و می‌گوید:" کسی که توبه کند و عمل صالح انجام دهد، به سوی خدا بازگشت میکند" (و پاداش خود را از او می‌گیرد) (وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ یَتُوبُ إِلَی اللَّهِ مَتاباً) یعنی توبه و ترک گناه باید تنها به خاطر زشتی گناه نباشد بلکه علاوه بر آن‌انگیزه‌اش خلوص نیت و بازگشت به سوی پروردگار باشد.بنا بر این فی المثل ترک شراب یا دروغ به خاطر ضررهایی که دارد هر چند خوب است ولی ارزش اصلی این کار در صورتی است که از انگیزه الهی سرچشمه گیرد.بعضی از مفسران تفسیر دیگری برای آیه فوق ذکر کرده‌اند و آن اینکه:این جمله پاسخی است برای تعجبی که احیانا آیا گذشته در بعضی از اذهان برمی‌انگیزد و آن اینکه چگونه ممکن است خداوند سیئات را به حسنات تبدیل کند؟ این آیه پاسخ می‌دهد هنگامی که انسان به سوی خداوند بزرگ بازگردد این امر تعجب ندارد.تفسیر سومی برای آیه ذکر شده و آن اینکه: هر کس از گناه توبه کند به سوی خدا و پاداشهای بی حساب او بازمی‌گردد.گرچه این تفسیرهای سه‌گانه منافاتی با هم ندارد ولی تفسیر اول نزدیکتر به نظر می‌رسد به خصوص اینکه با روایتی که در تفسیر علی ابن ابراهیم ذیل آیه مورد بحث نقل شده هماهنگ است.موفق باشیدمنبع:تفسیر نمونه، ج15، ص: 161
