نیکی
انجام دادن کار نیک، نیکی کردن به دیگران، انجام دادن شایسته کاری در شکل کامل‌آن را احسان گویند.
چگونه خود پسندی، نیکی و بدی را جابجا می کند؟
امام علی علیه‌السلام : سَیِّئَةٌ تَسوؤکَ خَیرٌ عِندَ اللّه مِن حَسَنَةٍ تُعجِبُکَ . گناهی که بر اثر آن ناراحت شوی ، نزد خدا بهتر از کار نیکی است که تو را دچار خودپسندی و غرور کند . نهج البلاغة : الحکمة 46 منتخب میزان الحکمة : 356
امام علی علیه‌السلام : سَیِّئَةٌ تَسوؤکَ خَیرٌ عِندَ اللّه مِن حَسَنَةٍ تُعجِبُکَ . گناهی که بر اثر آن ناراحت شوی ، نزد خدا بهتر از کار نیکی است که تو را دچار خودپسندی و غرور کند . نهج البلاغة : الحکمة 46 منتخب میزان الحکمة : 356
پاسخ:
امام علی علیه‌السلام :
سَیِّئَةٌ تَسوؤکَ خَیرٌ عِندَ اللّه مِن حَسَنَةٍ تُعجِبُکَ .
گناهی که بر اثر آن ناراحت شوی ، نزد خدا بهتر از کار نیکی است که تو را دچار خودپسندی و غرور کند .
نهج البلاغة : الحکمة 46 منتخب میزان الحکمة : 356
- [سایر] بدی را به نیکی پاداش دادن نشانه ی چیست؟
- [سایر] آیا عقل ما مستقلا و بدون شرع قادر به درک نیکی و بدی هست؟
- [سایر] حقیقت خود پسندی چیست؟
- [سایر] خود پسندی چه جایگاهی دارد؟
- [سایر] خود پسندی چه پیامدی دارد؟
- [سایر] چه چیزی مانع خود پسندی می شود؟
- [سایر] چه مدرک معتبر سنی پسندی برای ماجرای شهادت حضرت زهرا(علیها السلام) وجود دارد؟
- [سایر] فلسفة نیکی به پدر و مادر چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی مال لقطه را برندارد لکن با دست یا پا جابجا کند آیا مسئول است؟
- [سایر] نیکی را چگونه باید تلافی کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] در مواردی که عامل حقّ جابجا کردن سرمایه را به شهر دیگری دارد، هزینه جابجایی و انبارداری و اموری مانند دلاّلی و هزینه سفر خود را میتواند به حساب مضاربه منظور نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ربنا آتنا فی الدنْیا حسنةً و فی الاْخرة حسنةً و قنا عذاب النار: خداوندا در دنیا و درسرای دیگر به ما نیکی مرحمت فرما و ما را از عذاب دوزخ نگاه دار!
- [آیت الله مظاهری] اگر عیب کسی را که گوینده و شنونده هر دو میدانند، بگویند، غیبت محسوب شده و حرام است، زیرا اسلام نخواسته است که مسلمانی به بدی یاد شود.
- [آیت الله مظاهری] قطع رحم (یعنی بریدن از خویشان) یکی از گناهان کبیره در اسلام است و قرآن شریف کراراً قاطع رحم را لعن فرموده است: (اولئِکَ لَهُمُ اللَّعْنَةُ وَ لَهُمْ سُوءُ الدَّار)[1] (برای آنان لعنت و بدی سرای آخرت می‌باشد.)
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که فقط در مقداری از سال شغلش مسافرت است؛ مانند رانندهای که فقط در تابستان یا زمستان مسافران را جابجا میکند، باید در آن سفر نماز را تمام بخواند و احتیاط مستحب آن است که شکسته نیز بخواند، ولی اگر مدت سفر او کم باشد به قدری که عرفاً به او کثیر السفر نگویند؛ مانند حملهداری که سالی یک بار حجّاج را به مکه میبرد، باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله مظاهری] معاشرت با رفیق بد و افراد معصیتکار گرچه از ارحام و خویشان باشد، اگر خوف این باشد که خود او یا وابستگان او معصیت کار شوند حرام است و باید ترک رابطه کند، ولی اگر بداند که از بدی او بد نمیشود، گرچه حرام نیست، مخصوصاً اگر معاشرت او برای شخص معصیتکار سازندگی داشته باشد، امّا باید مواظبت کامل برای خود و وابستگان داشته باشد تا بدی و اثر گناه او را نگیرد، و اگر از ارحام و خویشان باشد و یا با معاشرت بتواند امر به معروف و نهی از منکر کند، آن معاشرت واجب می‌شود. [1]. جاثیه، 23. [2]. یس، 60. [3]. اعراف، 32.
- [آیت الله مظاهری] اگر پدر و مادر مقصّر باشند، نظیر اینکه مادر با زن فرزندش ناسازگاری میکند و یا پدر با اولاد تندخویی میکند، فرزند نمیتواند با آنها تندخویی کند و باید بر بدی آنها صبر کند، اگرچه طرفداری از آنها لازم نیست بلکه جایز نیست، و اگر میتواند از باب ارشاد جاهل آنان را ارشاد کند، باید ارشاد کند.
- [آیت الله اردبیلی] امانتداری از اموری است که در شریعت مقدّس اسلام مورد تأکید قرار گرفته است و خداوند متعال آن را از اسباب رستگاری و نشانههای مؤمن میداند و میفرماید: (مؤمنان کسانی هستند که امانتدار هستند و به عهد خویش وفا میکنند.)(1) و در حدیثی از امام صادق علیه‌السلام نقل شده است که: (هیچ عذری برای هیچ کس در ترک سه امر نیست؛ ادای امانت به برّ و فاجر، وفای به عهد برای برّ و فاجر و نیکی به والدین، برّ باشند یا فاجر.)(2)
- [آیت الله اردبیلی] بر اساس احکام اسلام، باید به آبادی دنیا و رفاه خانواده و جامعه، کمال توجّه را داشت و با دیدگاهی اُخروی و عادلانه و نیز با تدبیر و آگاهی از احکام معاملات، به تجارت و زراعت و کسب حسنات دنیا و رشد اقتصادی و وسعت در رزق و معاش رسید. در روایت آمده است که تجارت موجب توانگری و فزونی عقل وعزت است(1) و نیز آن کسی که به جهت بینیازی از مردم و تأمین خانواده و نیکی به همسایگان به طلب دنیا رود، در روز قیامت چهرهای چون ماه درخشنده خواهد داشت(2) و نیز در روایات، بازرگانان و کسبه به آموختن فقه و پرهیز از ربا و راستگویی و مدارا امر شدهاند (3).
- [آیت الله اردبیلی] امر به معروف و نهی از منکر یعنی احساس وظیفه و نظارت همگانی در جهت اصلاح آحاد جامعه و دولتمردان و دستور به نیکی و بازدارندگی از پلیدی و زشتی از فرائض بزرگ اسلامی است که به وسیله آن، دیگر فرائض بر پا می‌شود و نشانه ولایت مؤمنان نسبت به یکدیگر و راه نیل به مقام بهترین امّت و ملّت بشری است. امام باقر علیه‌السلام میفرماید: (این فریضه راه انبیاء و روش صالحان و تکلیف بزرگی است که به واسطه آن، دیگر فرائض اجرا میگردد، راهها اَمن می‌شود، کسب و تجارت حلال میگردد و رونق مییابد، حقوق مردم تأمین می‌شود، زمینها آباد میگردد، دشمنان به عدل و انصاف وادار میشوند و کارها به صلاح میآید.)(1)