مفهوم حیا ارتباط تنگاتنگی با حجاب و عفاف دارد. در لغت به معنای شرم، خجالت کشیدن و ترک کردن چیزی از ترس ملامت دیگران است.1 این واژه در فارسی معادل شرم و آزرم آورده شده است.2 حضرت علی علیه السلام در توضیح حیا می فرمایند: (شرم و حیا، جامه ای است دربرگیرنده و حجابی است بازدارنده (از گناه) و پوششی است نگاه دارنده از بدی ها. حیا گوهری است همراه با دین، برانگیزنده مهر و محبت و چشمی است مراقب و از بین برنده فساد و تباهی و بازدارنده از فحشا و زشتی ها).3 هنگامی که ملکه حیا در نفس انسان راسخ شود در پی آن مهارت پاکدامنی و دوری از گناه در فرد به وجود می آید و فرد می تواند برای عدم بروز هیجان و احساس خاص خود در برابر نامحرم، نوعی کنترل ارادی بر رفتارش داشته باشد. حیا در زنان حریم و سدی است که آنان را در روابطش با مردان حفظ می کند. حیا مانع از گرفتار شدن زن در دام مردان شهوت ران و ضامن پاک دامنی اوست. علی(ع) می فرماید: (علت پاک دامنی، حیاست.)4به عبارت دیگر حیا ارزش زن را حفظ می کند و به او شخصیت انسانی می بخشد. پی نوشتها: 1. معلوف، لویس، المنجد، ترجمه محمد بندرریگی، ج 2، ص 355. 2. علی اکبر دهخدا، لغت نامه دهخدا، ج 18، ص 843 ؛ قاموس قرآن، ج 5، ص 215. 3. سیداصغر ناظم زاده قمی، جلوه های حکمت گزیده موضوعی کلمات امیرالمؤمنین علیه السلام، دفتر نشر الهادی، پاییز 1373، چاپ اول، صص 199 200 . 4. محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمه، مکتب الاعلام الاسلامی، ج 2، ص 564، ح 4557. www.irc.ir
مفهوم حیا ارتباط تنگاتنگی با حجاب و عفاف دارد. در لغت به معنای شرم، خجالت کشیدن و ترک کردن چیزی از ترس ملامت دیگران است.1 این واژه در فارسی معادل شرم و آزرم آورده شده است.2 حضرت علی علیه السلام در توضیح حیا می فرمایند: (شرم و حیا، جامه ای است دربرگیرنده و حجابی است بازدارنده (از گناه) و پوششی است نگاه دارنده از بدی ها. حیا گوهری است همراه با دین، برانگیزنده مهر و محبت و چشمی است مراقب و از بین برنده فساد و تباهی و بازدارنده از فحشا و زشتی ها).3
هنگامی که ملکه حیا در نفس انسان راسخ شود در پی آن مهارت پاکدامنی و دوری از گناه در فرد به وجود می آید و فرد می تواند برای عدم بروز هیجان و احساس خاص خود در برابر نامحرم، نوعی کنترل ارادی بر رفتارش داشته باشد.
حیا در زنان حریم و سدی است که آنان را در روابطش با مردان حفظ می کند. حیا مانع از گرفتار شدن زن در دام مردان شهوت ران و ضامن پاک دامنی اوست. علی(ع) می فرماید: (علت پاک دامنی، حیاست.)4به عبارت دیگر حیا ارزش زن را حفظ می کند و به او شخصیت انسانی می بخشد.
پی نوشتها:
1. معلوف، لویس، المنجد، ترجمه محمد بندرریگی، ج 2، ص 355.
2. علی اکبر دهخدا، لغت نامه دهخدا، ج 18، ص 843 ؛ قاموس قرآن، ج 5، ص 215.
3. سیداصغر ناظم زاده قمی، جلوه های حکمت گزیده موضوعی کلمات امیرالمؤمنین علیه السلام، دفتر نشر الهادی، پاییز 1373، چاپ اول، صص 199 200 .
4. محمد محمدی ری شهری، میزان الحکمه، مکتب الاعلام الاسلامی، ج 2، ص 564، ح 4557.
www.irc.ir
- [سایر] مفهوم زینت در زنان چیست و چه چیزهایی را شامل میشود؟
- [سایر] بر اساس روایات؛ در چه مواردی باید حیا داشت؛ و در چه مواردی حیا لازم نیست؟
- [سایر] علم آموزی چه اهمیتی دارد؟
- [سایر] مفهوم یعنی چه؟ و تعریف مفهوم چیست؟
- [سایر] آثار فردی و اجتماعی شرم و حیا چیست؟
- [سایر] رابطه حیا، عفاف و حجاب را بیان نمایید.
- [سایر] دختر کدامیک از پیامبران به عفت و حیا مشهور است؟
- [سایر] علم آموزی برای جوانان چه اهمیتی دارد؟
- [سایر] آیا حدیث و یا آیه ای با این مضمون که «خداوند مردان پاک را برای زنان پاک قرار داد»، وجود دارد؟ در صورت وجود مفهوم آن چیست؟
- [سایر] مسواک زدن چه اهمیتی در نماز دارد؟
- [آیت الله جوادی آملی] .اذان و اقامه نماز جماعت مردان را باید مرد بگوید و اذان و اقامه نماز جماعت زنان , نیز زنان و مردان محرم را زن می تواند بگوید , هرچند احتیاط در صورت اخیر, ترک است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] برای زنان پوشانیدن موهای مصنوعی و زینتهای پنهانی (مانند دستبند و گردن بند) نیز لازم است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] زنان باردار یا زنانی که بچه شیر می دهند ممکن است حائض شوند.
- [آیت الله بهجت] نگاه کردن به زنان اهل ذمّه، بلکه به زنان کافری که از هنگام تولد محکوم به کفر هستند به جاهایی از بدن آنها که عادتاً پوشانیده نمیشود، بدون قصد لذت و در صورتی که خوف واقع شدن در حرام نباشد، جایز است. و بنابر اظهر نگاه کردن به زنان بادیهنشین و غیر آنها که عادت به پوشاندن ندارند، بدون قصد لذت، جایز است، مگر در صورت خوف وقوع در حرام، پس معاشرت با آنها در داد و ستد و سایر نیازها، جایز است.
- [آیت الله علوی گرگانی] اذان واقامه نماز جماعت را باید مرد بگوید ولی در جماعت زنان، اگر زن اذان واقامه بگوید کافی است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز جمعه تنها توسط مردان منعقد می شود، ولی زنان هم می توانند در آن شرکت کنند.
- [آیت الله بهجت] رقصیدن زن در مجالس زنان، و یا مرد در مجالس مردان اشکال دارد و احتیاط واجب در ترک است.
- [آیت الله نوری همدانی] نماز جمعه تنها توسّط مردان مُنعَقد می شود ، ولی زنان هم می تواند در آن شرکت کنند .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . ولی زن، شوهر او است و بعد از او، مردانی که از میت ارث می برند مقدم بر زنان ایشانند.
- [آیت الله اردبیلی] نگاه کردن بدون قصد لذّت و بدون این که بترسد به گناه بیفتد، به صورت، دست و موی زنان روستایی که معمولاً موی خود را نمیپوشانند یا به صورت، دست و موی زنان بدحجابی که عمدا مراعات حجاب شرعی را نمیکنند، هرچند خلاف احتیاط است، ولی ظاهرا اشکال ندارد.