معمولاً هنگامی که سخن از حجاب به میان می آید، آنچه بی درنگ به اذهان خطور می کند پوشش و نوع آن است و کمتر به حقیقت و روح حجاب و نیز ریشه ها و مراحل شکوفایی آن پرداخته می شود، حال آنکه برای یافتن راه کارهای مناسب و عملیاتی کردن ترویج فرهنگ حجاب لازم است به لایه های زیرین آن نیز توجه کرد به عنوان مثال، حیا به عنوان یکی از ریشه های پذیرش حجاب و مقید شدن به آن محسوب می شود. چرا که (انگیزه حقیقی گرایش زن به حجاب احساس فطری یا غریزی شرم و حیا می باشد. شرم و حیا در زن نسبت به بیگانگان مانند غیرت در مرد امری فطری است به عبارت دیگر حیا درک و شعور فطری و الهام درونی زن به حفظ خود، از دستبرد نااهلان برای حفظ ارتقای ارزش وجودی خویش است به همین لحاظ وقتی این احساس را از دست می دهد در محیط ناامن اجتماع هم کشف حجاب می کند و به عکس وقتی احساس شرم و حیا در او زنده است در محیطی که امنیت کامل هم وجود دارد باز هم متمایل به پوشاندن خویش است).1 بنابراین برای ترویج حجاب نباید از ترویج حیا غافل شد. (هنگامی که ملکه حیا در جامعه ای در قلب مردم رسوخ کرد در پی آن عفاف و خودنگهداری درونی ایجاد می شود و سپس ثمره های عفاف یعنی حفظ حریم ها و حدود، آشکار می شود. در این هنگام است که می توان شاهد فرهنگ عفاف و حجاب و پوشش صحیح بود. در واقع زمانی می توان حجاب حقیقی و پایدار را در جامعه مشاهده نمود که شالوده های آن یعنی حیا و عفاف به خوبی استوار شده باشد. در واقع ارتباط بین این سه ارتباطی متوالی است نه متوازی یعنی هر سطح از پایین به بالا پیش نیاز و مقدمه ایجاد سطح بعدی است).2 بنابراین هنگامی که تلاش های رسانه ای برای گسترش حجاب و عفاف صورت می گیرد بایستی این نکته را به خاطر داشت که حجاب جنبه عینی و نمود بارز حیا و عفاف به شمار می آید. و جهت ایجاد فرهنگ حجاب و پوشش صحیح، باید همراه آن بلکه قبل از آن فرهنگ حیا را ایجاد نمود سپس برای ترویج و توسعه عفاف برنامه ریزی کرد تا زمینه برای گسترش حجاب مساعدتر شود. پی نوشتها: 1. سیدمجتبی هاشمی رکاوندی، مقدمه ای بر روان شناسی زن، قم، انتشارات شفق، 1368، ص 221. 2. ناهید طیبی، مقاله (هرم عفاف از حیا تا حجاب) نشریه پیام زن، سال 15، ش5، مرداد 1385، صص 13 10. www.irc.ir
معمولاً هنگامی که سخن از حجاب به میان می آید، آنچه بی درنگ به اذهان خطور می کند پوشش و نوع آن است و کمتر به حقیقت و روح حجاب و نیز ریشه ها و مراحل شکوفایی آن پرداخته می شود، حال آنکه برای یافتن راه کارهای مناسب و عملیاتی کردن ترویج فرهنگ حجاب لازم است به لایه های زیرین آن نیز توجه کرد به عنوان مثال، حیا به عنوان یکی از ریشه های پذیرش حجاب و مقید شدن به آن محسوب می شود. چرا که (انگیزه حقیقی گرایش زن به حجاب احساس فطری یا غریزی شرم و حیا می باشد. شرم و حیا در زن نسبت به بیگانگان مانند غیرت در مرد امری فطری است به عبارت دیگر حیا درک و شعور فطری و الهام درونی زن به حفظ خود، از دستبرد نااهلان برای حفظ ارتقای ارزش وجودی خویش است به همین لحاظ وقتی این احساس را از دست می دهد در محیط ناامن اجتماع هم کشف حجاب می کند و به عکس وقتی احساس شرم و حیا در او زنده است در محیطی که امنیت کامل هم وجود دارد باز هم متمایل به پوشاندن خویش است).1
بنابراین برای ترویج حجاب نباید از ترویج حیا غافل شد. (هنگامی که ملکه حیا در جامعه ای در قلب مردم رسوخ کرد در پی آن عفاف و خودنگهداری درونی ایجاد می شود و سپس ثمره های عفاف یعنی حفظ حریم ها و حدود، آشکار می شود. در این هنگام است که می توان شاهد فرهنگ عفاف و حجاب و پوشش صحیح بود. در واقع زمانی می توان حجاب حقیقی و پایدار را در جامعه مشاهده نمود که شالوده های آن یعنی حیا و عفاف به خوبی استوار شده باشد. در واقع ارتباط بین این سه ارتباطی متوالی است نه متوازی یعنی هر سطح از پایین به بالا پیش نیاز و مقدمه ایجاد سطح بعدی است).2
بنابراین هنگامی که تلاش های رسانه ای برای گسترش حجاب و عفاف صورت می گیرد بایستی این نکته را به خاطر داشت که حجاب جنبه عینی و نمود بارز حیا و عفاف به شمار می آید. و جهت ایجاد فرهنگ حجاب و پوشش صحیح، باید همراه آن بلکه قبل از آن فرهنگ حیا را ایجاد نمود سپس برای ترویج و توسعه عفاف برنامه ریزی کرد تا زمینه برای گسترش حجاب مساعدتر شود.
پی نوشتها:
1. سیدمجتبی هاشمی رکاوندی، مقدمه ای بر روان شناسی زن، قم، انتشارات شفق، 1368، ص 221.
2. ناهید طیبی، مقاله (هرم عفاف از حیا تا حجاب) نشریه پیام زن، سال 15، ش5، مرداد 1385، صص 13 10.
www.irc.ir
- [سایر] شبهه: پوشش اسلامی یعنی همان عفاف پس حجاب برتر و غیر برتر ندارد و با مانتو نیز می توان پوشش اسلامی داشت.
- [سایر] از نظر قرآن کریم آیا عفاف بدون حجاب برای اخلاق کافی است؟
- [سایر] حجاب و عفاف فاطمه زهرا(سلام الله علیها) چگونه بوده و سیره ایشان را بیان کنید.
- [سایر] حجاب و عفاف فاطمه زهرا(سلام الله علیها) چگونه بوده و سیره ایشان را بیان کنید؟
- [سایر] با سلام. عده ای از روانشناسان حیا و عفاف را امری اکتسابی می دانند که در دوران کودکی والدین به فرزندانشان آموزش می دهند. چه دلیلی برای فطری بودن به امور وجود دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا برای زن، یاد گرفتن رانندگی به کمک مرد اجنبی در مکان مخصوص تعلیم رانندگی، با علم به این که آن زن حجاب و عفاف شرعی خود را حفظ می کند، جایز است؟
- [سایر] سلام آقای مرادی خسته نباشید ما قصد ساخت یک فیلم کوتاه با موضوع حجاب و عفاف رو داریم به همین دلیل خواهشمندیم که در مورد این موضوع اطلاعات کافی رو به ما بدین با تشکر seyedhasandavarpanah
- [سایر] مفهوم حیا چیست و حیا در زنان چه اهمیتی دارد؟
- [سایر] مفهوم حجاب و رابطه آن با پوشش اسلامی چیست , دستور قرآن در این باره چه بوده ؟ و آیا پوشش ضرورت دارد ,چه نوعی توصیه شده است ؟
- [سایر] آیا عفاف، امری فطری است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر زن شغلی داشته باشد و بخواهد کاری انجام دهد که در مقابل نامحرم مراعات حجاب برای او ممکن نباشد، باید آن را ترک کند و شغلی را انتخاب کند که بتواند حجاب شرعی را رعایت نماید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر قرار داد رابطه چه سیاسی و چه تجاری بین یکی از دول اسلامی و اجانب، مخالف مصلحت اسلام و مسلمانان باشد، جایز نیست این گونه رابطه، و اگر دولتی اقدام به آن نمود، بر سایر دول اسلامی واجب است آن را الزام کنند به قطع رابطه به هر نحو ممکن است.
- [امام خمینی] اگر عقد رابطه چه سیاسی و چه تجاری بین یکی از دول اسلامی و اجانب، مخالف مصلحت اسلام و مسلمانان باشد، جایز نیست این گونه رابطه، و اگر دولتی اقدام به آن نمود، بر سایر دول اسلامی واجب است آن را الزام کنند به قطع رابطه به هر نحو ممکن است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی عمداً پوشش لازم را در نماز رعایت نکند نمازش باطل است، خواه حکم پوشش نماز را بداند یا در آن شک داشته باشد، بلکه بنا بر احتیاط در صورت غفلت از مسأله، یا اشتباه در آن نیز نمازش باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر شخصی در بین نماز بفهمد که پوشش لازم را دارا نیست، باید خود را بپوشاند و نمازش صحیح است ولی نباید پس از فهمیدن، بدون پوشاندن خود کارهای نماز را انجام دهد، همچنین اگر بعد از نماز بفهمد که در نماز پوشش لازم را نداشته نمازش صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] نگاه کردن به بدن و موی زنهای غیر مسلمان، یا زنهای مسلمان لاابالی در حجاب و زنهایی که عادت به حجاب ندارند نظیر زنهای بادیه نشین، اگر جالب نباشد، و به قصد لذّت نیز نباشد و مفسده هم نداشته باشد و نترسد که به حرام بیفتد جایز است گرچه خالی از اشکال نیست.
- [آیت الله سبحانی] عکس برداشتن مرد از زن نامحرم حرام نیست مگر این که برای عکس برداشتن مجبور شود که دست به بدن او بزند و اگر زن نامحرمی را بشناسد در صورتی که آن زن با حجاب باشد، نباید به عکس بدون حجاب او نگاه کند.
- [آیت الله سبحانی] عکس برداشتن مرد از زن نامحرم حرام نیست مگر این که برای عکس برداشتن مجبور شود که دست به بدن او بزند و اگر زن نامحرمی را بشناسد در صورتی که آن زن با حجاب باشد، نباید به عکس بدون حجاب او نگاه کند.
- [آیت الله اردبیلی] چیزهای کوچکی که پوشش نمازگزار محسوب نمیشوند مثل چاقو، پول و مانند آن اگر نجس باشند و به هنگام نماز همراه نمازگزار باشند، اشکال ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .آنچه در نماز واجب است, پوشاندن عورت است; خواه با پارچه و خواه با کاغذ, برگ درخت و ساتر دیگر, هرچند احتیاط مستحب آن است که در صورت نبودن لباس، از پوشش گیاهی استفاده شود.