انسان - خواه زن، خواه مرد - ابزار فراوانی برای تکامل در اختیار خود دارد، و هرگز خودش ابزاری ‌برای کالاهای دنیا و متاع زودگذر آن نخواهد بود، چه این که وظایفی که برای انسان‌ها تعیین شده ‌هرگز او را به صورت ماشین کار و ابزار رفع نیاز در نمی‌آورد و در این جهت هیچ امتیازی بین زن و مرد ‌نیست تا گفته شود: نگرش اسلام به زن نگرش ابزارگونه است و زن به عنوان موجود وابسته، تلقی ‌می‌شود مثلاً همیشه می‌گویند: زنِ نمونه یک همسر خوب، یک مادر خوب و... است، گویا برای خود ‌او اصالتی نیست و همواره او را با ارزشهای مردانه می‌سنجند. البته این گونه تعبیرها برای مرد نیز ‌وجود دارد و هرگز منظور از این تعابیر حذف استقلال هویتِ انسانی زن یا مرد نبوده و مقصود آن ‌نیست که زن چون همزه وصل است که بین مردها سقوط کند، یا ابزار خانواده یا جامعه گردد تا ‌دیگران به کمال برسند و او هماره در حدّ ابزار بماند، چون انسان متکامل، دارای شؤون گوناگون ‌است و نشانه کمال او در چهره وظایف محوّله ظهور می‌نماید و خوبیِ زن در سیمای سِمَت‌های یاد ‌شده متبلور است چه این که خوبیِ مرد در چهره وظایفِ خاصِ خویش جلوه‌گر می‌باشد، غرض آن ‌که هرگز زن موجودِ وابسته نیست تا حقوقِ وابستگی دریافت نماید و هیچگاه هویّتِ ابزاری ندارد تا ‌از استقلالِ ذاتی محروم باشد.‌ نشانه مسؤولیت متقابل زن و شوهر در حریم خانوادگی را می‌توان از بیان رسول اکرم صلی الله ‌علیه وآله استنباط کرد که آن حضرت چنین فرمود: )الرجل راعٍ علی أهل بیته وکلّ راعٍ مسؤول عن رعیّته، والمرأة راعیة علی مال زوجها، ومسؤولة ‌عنه)(1)‌ یعنی مرد مسؤول تأمین نیاز و نگهداری اهل خانه است و زن مسؤول حفظ و نگهداری مال ‌شوهر می‌باشد و هر مسؤولی در قبال مسؤولیتی که دارد متعهد می‌باشد. ‌ ‌(1) جامع احادیث الشیعه، ج20، ص255.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 338 و 339.)‌
انسان - خواه زن، خواه مرد - ابزار فراوانی برای تکامل در اختیار خود دارد، و هرگز خودش ابزاری برای کالاهای دنیا و متاع زودگذر آن نخواهد بود، چه این که وظایفی که برای انسانها تعیین شده هرگز او را به صورت ماشین کار و ابزار رفع نیاز در نمیآورد و در این جهت هیچ امتیازی بین زن و مرد نیست تا گفته شود: نگرش اسلام به زن نگرش ابزارگونه است و زن به عنوان موجود وابسته، تلقی میشود مثلاً همیشه میگویند: زنِ نمونه یک همسر خوب، یک مادر خوب و... است، گویا برای خود او اصالتی نیست و همواره او را با ارزشهای مردانه میسنجند. البته این گونه تعبیرها برای مرد نیز وجود دارد و هرگز منظور از این تعابیر حذف استقلال هویتِ انسانی زن یا مرد نبوده و مقصود آن نیست که زن چون همزه وصل است که بین مردها سقوط کند، یا ابزار خانواده یا جامعه گردد تا دیگران به کمال برسند و او هماره در حدّ ابزار بماند، چون انسان متکامل، دارای شؤون گوناگون است و نشانه کمال او در چهره وظایف محوّله ظهور مینماید و خوبیِ زن در سیمای سِمَتهای یاد شده متبلور است چه این که خوبیِ مرد در چهره وظایفِ خاصِ خویش جلوهگر میباشد، غرض آن که هرگز زن موجودِ وابسته نیست تا حقوقِ وابستگی دریافت نماید و هیچگاه هویّتِ ابزاری ندارد تا از استقلالِ ذاتی محروم باشد.
نشانه مسؤولیت متقابل زن و شوهر در حریم خانوادگی را میتوان از بیان رسول اکرم صلی الله علیه وآله استنباط کرد که آن حضرت چنین فرمود:
)الرجل راعٍ علی أهل بیته وکلّ راعٍ مسؤول عن رعیّته، والمرأة راعیة علی مال زوجها، ومسؤولة عنه)(1)
یعنی مرد مسؤول تأمین نیاز و نگهداری اهل خانه است و زن مسؤول حفظ و نگهداری مال شوهر میباشد و هر مسؤولی در قبال مسؤولیتی که دارد متعهد میباشد.
(1) جامع احادیث الشیعه، ج20، ص255.
( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 338 و 339.)
- [سایر] نظر قرآن درباره استقلال اقتصادی زن چیست؟
- [سایر] نظر اسلام درباره استقلال و آزادی زن در مسائل مالی چیست؟
- [سایر] خطاب های قرآن عمدتا متوجّه مردان است! آیا قرآن اصالت را به مرد میدهد و زن را طفیلی قلمداد میکند؟!
- [سایر] منظور از اصالت فرد چیست؟ و عدالت از دیدگاه اصالت فرد چگونه است؟ توضیح دهید.
- [سایر] فرق میان اگزیستانسیالیسم با اصالت وجود ملاصدرا چیست؟
- [سایر] معنای استقلال اقتصادی در یک کشور چیست؟
- [سایر] روشهای تشویق به استقلال در کودک چیست؟
- [سایر] نظریه اخلاق اصالت و زندگی اصیل به چه معنا است؟
- [سایر] ابعاد استقلال و مصادیق آن در جمهوری اسلامی چیست؟
- [سایر] اصالت خانوادگی یعنی چه و نقش آن در ازدواج چیست؟ منظور چیست؟
- [آیت الله مظاهری] دوستیابی زن با مرد نامحرم و مرد با زن نامحرم، حرام است، گرچه شهوتانگیز و دارای احتمال مفسده هم نباشد، و قرآن شریف از اینکه زن، مرد نامحرمی را و یا مرد، زن نامحرمی را به عنوان دوست بگیرد، نهی مؤکّد فرموده است.
- [آیت الله اردبیلی] کفن زن بر عهده شوهر است، اگرچه خود زن دارای اموال باشد و همچنین اگر زن را به شرحی که در کتاب طلاق گفته میشود طلاق رجعی بدهند و پیش از تمام شدن عدّه بمیرد، بنابر احتیاط واجب شوهر باید کفن او را بدهد، و چنانچه شوهر بالغ نباشد یا دیوانه باشد، ولیّ شوهر باید از مال او کفن زن را بدهد.
- [آیت الله مظاهری] خوابیدن دو مرد یا دو زن در یک رختخواب، اگر شهوتانگیز یا مفسده انگیز و یا دارای احتمال مفسده باشد حرام است، و اگر چنین نباشد، سزاوار نیست مخصوصاً دو جوان در یک بستر استراحت کنند.
- [آیت الله مظاهری] اختلاط زن و مرد اگر شهوتانگیز و یا موجب مفسده و یا دارای احتمال مفسده باشد حرام است، و اگر چنین نباشد، گرچه حرام نیست، ولی جدابودن از یکدیگر در همه جا بسیار شایسته است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] مکان نمازگزار باید دارای شرایط زیر باشد: 1_مباح بودن. 2_ استقرار. 3_ توانایی انجام واجبات در آن محل. 4_ تقدم مرد بر زن. 5_ بلندتر نبودن محل پیشانی از جای سجده
- [آیت الله مظاهری] بودن زن و مرد نامحرم در جای خلوت، اگر شهوتانگیز یا مفسده انگیز و یا دارای احتمال مفسده باشد حرام است، ولی اگر چنین نباشد، نبودن آنها در آنجا بسیار شایسته است و زن با عفّت با مرد نامحرم در جای خلوت نمینشیند.
- [آیت الله اردبیلی] زنی که عادت وقتیّه دارد، اگر بیشتر از ده روز خون ببیند، چنانچه مقداری از خون دارای صفات حیض بوده و بقیه دارای صفات حیض نباشد، باید خونی را که دارای صفات حیض است، حیض و بقیه را استحاضه قرار دهد، به شرط آن که اولاً: خونی که دارای صفات حیض است، کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نباشد و ثانیا: خون دیگری با آن تعارض نکند؛ یعنی قبل از گذشتن ده روز از پایان خون اول که دارای صفات حیض است، خون دیگری نبیند که دارای صفات حیض بوده و مجموع آن و خون اول و روزهایی که در بین آنها واقع شده، بیشتر از ده روز باشد.
- [آیت الله جوادی آملی] .ارائه طرح و برنامههای علمی و عملی, جهت اصلاح امور امت اسلامی، حفظ استقلال اقتصادی و مانند آن , در مسجد بدون رجحان نخواهد بود؛ چنان که تعلیم امور نظامی برای جهاد و دفاع دینی در غیر وقت نماز, هیچ کراهتی ندارد.
- [آیت الله بروجردی] اگر چند سگ را بفرستد و با هم حیوانی را شکار کنند، چنانچه همهی آنها دارای شرطهایی که در (مسأله 2618) گفته شده بودهاند، شکار حلال است و اگر یکی از آنها دارای آن شرطها نبوده، شکار حرام است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه چند سگ را برای شکار حیوانی بفرستند چنانچه همه آنها دارای شرایط فوق باشد شکار حلال است و اگر بعضی از آنها دارای این شرایط نیست شکار حرام است.