آیا زن دارای اصالت و استقلال است؟ ‌
‌انسان - خواه زن، خواه مرد - ابزار فراوانی برای تکامل در اختیار خود دارد، و هرگز خودش ابزاری ‌برای کالاهای دنیا و متاع زودگذر آن نخواهد بود، چه این که وظایفی که برای انسان‌ها تعیین شده ‌هرگز او را به صورت ماشین کار و ابزار رفع نیاز در نمی‌آورد و در این جهت هیچ امتیازی بین زن و مرد ‌نیست تا گفته شود: نگرش اسلام به زن نگرش ابزارگونه است و زن به عنوان موجود وابسته، تلقی ‌می‌شود مثلاً همیشه می‌گویند: زنِ نمونه یک همسر خوب، یک مادر خوب و... است، گویا برای خود ‌او اصالتی نیست و همواره او را با ارزشهای مردانه می‌سنجند. البته این گونه تعبیرها برای مرد نیز ‌وجود دارد و هرگز منظور از این تعابیر حذف استقلال هویتِ انسانی زن یا مرد نبوده و مقصود آن ‌نیست که زن چون همزه وصل است که بین مردها سقوط کند، یا ابزار خانواده یا جامعه گردد تا ‌دیگران به کمال برسند و او هماره در حدّ ابزار بماند، چون انسان متکامل، دارای شؤون گوناگون ‌است و نشانه کمال او در چهره وظایف محوّله ظهور می‌نماید و خوبیِ زن در سیمای سِمَت‌های یاد ‌شده متبلور است چه این که خوبیِ مرد در چهره وظایفِ خاصِ خویش جلوه‌گر می‌باشد، غرض آن ‌که هرگز زن موجودِ وابسته نیست تا حقوقِ وابستگی دریافت نماید و هیچگاه هویّتِ ابزاری ندارد تا ‌از استقلالِ ذاتی محروم باشد.‌ ‌ ‌نشانه مسؤولیت متقابل زن و شوهر در حریم خانوادگی را می‌توان از بیان رسول اکرم صلی الله ‌علیه وآله استنباط کرد که آن حضرت چنین فرمود‌:‌ ‌ )‌الرجل راعٍ علی أهل بیته وکلّ راعٍ مسؤول عن رعیّته، والمرأة راعیة علی مال زوجها، ومسؤولة ‌عنه)(1)‌ ‌ ‌یعنی مرد مسؤول تأمین نیاز و نگهداری اهل خانه است و زن مسؤول حفظ و نگهداری مال ‌شوهر می‌باشد و هر مسؤولی در قبال مسؤولیتی که دارد متعهد می‌باشد‌.‌ ‌ ‌(1) جامع احادیث الشیعه، ج20، ص255.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 338 و 339.)‌
عنوان سوال:

آیا زن دارای اصالت و استقلال است؟ ‌


پاسخ:

‌انسان - خواه زن، خواه مرد - ابزار فراوانی برای تکامل در اختیار خود دارد، و هرگز خودش ابزاری ‌برای کالاهای دنیا و متاع زودگذر آن نخواهد بود، چه این که وظایفی که برای انسان‌ها تعیین شده ‌هرگز او را به صورت ماشین کار و ابزار رفع نیاز در نمی‌آورد و در این جهت هیچ امتیازی بین زن و مرد ‌نیست تا گفته شود: نگرش اسلام به زن نگرش ابزارگونه است و زن به عنوان موجود وابسته، تلقی ‌می‌شود مثلاً همیشه می‌گویند: زنِ نمونه یک همسر خوب، یک مادر خوب و... است، گویا برای خود ‌او اصالتی نیست و همواره او را با ارزشهای مردانه می‌سنجند. البته این گونه تعبیرها برای مرد نیز ‌وجود دارد و هرگز منظور از این تعابیر حذف استقلال هویتِ انسانی زن یا مرد نبوده و مقصود آن ‌نیست که زن چون همزه وصل است که بین مردها سقوط کند، یا ابزار خانواده یا جامعه گردد تا ‌دیگران به کمال برسند و او هماره در حدّ ابزار بماند، چون انسان متکامل، دارای شؤون گوناگون ‌است و نشانه کمال او در چهره وظایف محوّله ظهور می‌نماید و خوبیِ زن در سیمای سِمَت‌های یاد ‌شده متبلور است چه این که خوبیِ مرد در چهره وظایفِ خاصِ خویش جلوه‌گر می‌باشد، غرض آن ‌که هرگز زن موجودِ وابسته نیست تا حقوقِ وابستگی دریافت نماید و هیچگاه هویّتِ ابزاری ندارد تا ‌از استقلالِ ذاتی محروم باشد.‌
‌ ‌نشانه مسؤولیت متقابل زن و شوهر در حریم خانوادگی را می‌توان از بیان رسول اکرم صلی الله ‌علیه وآله استنباط کرد که آن حضرت چنین فرمود‌:‌
‌ )‌الرجل راعٍ علی أهل بیته وکلّ راعٍ مسؤول عن رعیّته، والمرأة راعیة علی مال زوجها، ومسؤولة ‌عنه)(1)‌
‌ ‌یعنی مرد مسؤول تأمین نیاز و نگهداری اهل خانه است و زن مسؤول حفظ و نگهداری مال ‌شوهر می‌باشد و هر مسؤولی در قبال مسؤولیتی که دارد متعهد می‌باشد‌.‌

‌(1) جامع احادیث الشیعه، ج20، ص255.‌

‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 338 و 339.)‌





1396@ - موتور جستجوی پرسش و پاسخ امین