محور اصلی تعلیم کتاب و حکمت و تزکیه و تهذیب که برنامه رسمی پیام‌آوران الهی است، گوهر ‌ذات انسان است که موجودی است مجرّد، از این جهت نه مذکر است و نه مؤنث چنانچه در مباحث ‌کتاب به طور مبسوط بیان شد و آنچه بین زن و مرد فرق است گذشته از ساختار بدن که ابزار روح ‌مجرّد انسانی است، برخی از شؤون نفس مجرد می‌باشد و آن این که روحِ مجرّد مرد بعضی از ‌اوصاف و بینش‌ها و گرایش‌های خاص دارد که با تجرّد نفس او سازگار است وروح مجرّد زن نیز برخی ‌از اوصاف مخصوص دارد که آن هم با تجرّد نفس انسانی منافات ندارد، و اگر وظایف مشترک زن و مرد ‌بررسی شود معلوم خواهد شد که خطوط جامعِ تعلیم و تزکیه که مهم‌ترین رسالت انبیا علیهم ‌السلام است در آنها حضور دارد و اگر به وظایف خاص هر کدام از دو صنف مزبور نگاه شود، معلوم ‌خواهد شد، وظایف اختصاصی هر کدام نیز به منزله شرح همان متن جامع و مشترک است و هرگز ‌مبائن با متن مشترک نمی‌باشد. غرض آن که اگر برخی از اوصاف در زن جلوه بیشتری دارد مانند ‌عاطفه، نه مباین با تجرّد روح او است و نه منافی با هدف مشترک و نه موجب کاهش جنبه عقلی و ‌علمی او است، چنانکه به آن اشاره شد. از اینجا روشن می‌شود که اگر مدار اصلی زندگی ‌خانوادگی و پیوند نکاح بررسی شود، روشن خواهد شد که هم زن درصدد جذب وِداد و گرایش دل ‌مرد است و هم مرد در تلاش برای جذب قلب زن می‌باشد و هرگز رابطه جذبه و کوشش نابرابر ‌نیست تا زن درصدد شکار قلب مرد باشد و مرد در پی شکار جسم زن، مگر پیوندهای ناروا که خارج ‌از قلمرو بحث کنونی و بیرون از ساحتِ مقدس زنی است که تجرّد روح او چون مرد مدار بحث است.‌ ‌( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 360 361.)‌
محور اصلی تعلیم کتاب و حکمت و تزکیه و تهذیب که برنامه رسمی پیامآوران الهی است، گوهر ذات انسان است که موجودی است مجرّد، از این جهت نه مذکر است و نه مؤنث چنانچه در مباحث کتاب به طور مبسوط بیان شد و آنچه بین زن و مرد فرق است گذشته از ساختار بدن که ابزار روح مجرّد انسانی است، برخی از شؤون نفس مجرد میباشد و آن این که روحِ مجرّد مرد بعضی از اوصاف و بینشها و گرایشهای خاص دارد که با تجرّد نفس او سازگار است وروح مجرّد زن نیز برخی از اوصاف مخصوص دارد که آن هم با تجرّد نفس انسانی منافات ندارد، و اگر وظایف مشترک زن و مرد بررسی شود معلوم خواهد شد که خطوط جامعِ تعلیم و تزکیه که مهمترین رسالت انبیا علیهم السلام است در آنها حضور دارد و اگر به وظایف خاص هر کدام از دو صنف مزبور نگاه شود، معلوم خواهد شد، وظایف اختصاصی هر کدام نیز به منزله شرح همان متن جامع و مشترک است و هرگز مبائن با متن مشترک نمیباشد. غرض آن که اگر برخی از اوصاف در زن جلوه بیشتری دارد مانند عاطفه، نه مباین با تجرّد روح او است و نه منافی با هدف مشترک و نه موجب کاهش جنبه عقلی و علمی او است، چنانکه به آن اشاره شد. از اینجا روشن میشود که اگر مدار اصلی زندگی خانوادگی و پیوند نکاح بررسی شود، روشن خواهد شد که هم زن درصدد جذب وِداد و گرایش دل مرد است و هم مرد در تلاش برای جذب قلب زن میباشد و هرگز رابطه جذبه و کوشش نابرابر نیست تا زن درصدد شکار قلب مرد باشد و مرد در پی شکار جسم زن، مگر پیوندهای ناروا که خارج از قلمرو بحث کنونی و بیرون از ساحتِ مقدس زنی است که تجرّد روح او چون مرد مدار بحث است.
( آیةالله جوادی آملی ،زن در آئینه جلال و جمال، صفحات 360 361.)
- [آیت الله بهجت] آیا ازدواج موقت مرد به نفع جامعه است یا باعث متلاشی شدن جامعه می گردد؟
- [سایر] رابطه بین مقدرات الهی و کوشش های ما چیست؟
- [سایر] آیا نهضت های دفاع از حقوق زن تاکنون موفّق بوده اند یا نه؟ نتایج این حرکت ها تا چه حد به نفع زنان بوده؟
- [آیت الله خامنه ای] رقص محلی مرد برای مرد و زن برای زن و یا مرد در بین زنان و زن در بین مردان، چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا افراد ثروتمند، با کوشش خود به ثروت می رسند یا از لطف خداوند؟
- [سایر] آیا سلام کردن مرد به زن نامحرم و زن به مرد نامحرم، جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر برای مرد، نماز میت زن و برای زن، نماز میت مرد خوانده شود، وظیفه چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] تغییر جنسیت مرد به زن و زن به مرد با عمل جراحی چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] بازی کردن مرد درنقش زن و زن درنقش مرد چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] رقص زن برای زن و یا مرد برای مرد و زن برای شوهر خود، چه صورت دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] وکالت مرد از طرف زن، یا زن از طرف مرد، برای خواندن صیغه مانعی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] لباس زنانه برای مرد و لباس مردانه برای زن، وقتی حرام است که زن بخواهد شبیه مرد یا مرد شبیه زن شود، ولی اگر تشبّه نباشد، نظیر اینکه زن برای رفع سرما کت و شلوار مرد را بپوشد و یا مرد برای ستر عورت پیراهن زن را بپوشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله خوئی] بنابر احتیاط واجب اگر مأموم یک مرد باشد، قدری عقبتر طرف راست امام بایستد و اگر یک یا چند زن باشد، پشت سر امام بایستد، و اگر یک مرد و یک زن یا یک مرد و چند زن باشند مرد طرف راست امام قدری عقبتر بایستد و یک زن یا چند زن پشت سر امام بایستند و اگر چند مرد و یک یا چند زن باشند، آنچه مرد است عقب امام و زنها پشت سر مردها بایستند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مرد با زن خود نزد حاکم شرع (لِعان) کند، آن زن برای همیشه بر آن مرد حرام میشود.
- [آیت الله بهجت] اگر مأموم یک مرد باشد، مستحب است طرف راست امام بایستد، و اگر یک زن باشد، مستحب است پشت سر امام بایستد، و اگر یک مرد و یک زن، یا یک مرد و چند زن باشند، مستحب است مرد طرف راست امام و بقیه پشت سر امام بایستند، واگر چند مرد یا چند زن باشند، مستحب است پشت سر امام بایستند، و اگر چند مرد و چند زن باشند، مستحب است مردها پشت سر امام و زنها پشت مردها بایستند.
- [آیت الله سیستانی] مرد نمی تواند زن نا محرم را غسل بدهد ، و همچنین زن نمی تواند مرد نامحرم را غسل بدهد ، و زن و شوهر میتوانند یکدیگر را غسل بدهند .
- [آیت الله وحید خراسانی] نگاه کردن مرد به بدن مرد دیگر و زن به بدن زن دیگر به قصد لذت حرام است
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مأموم یک مرد باشد، مستحبّ است طرف راست امام بایستد و اگر یک زن باشد، مستحبّ است پشت سر او بایستد، و اگر یک مرد ویک زن یا یک مرد و چند زن باشند مستحبّ است مرد طرف راست امام وباقی پشت سر امام بایستند و اگر چند مرد یا چند زن باشند، مستحبّ است پشت سر امام بایستند، و اگر چند مرد وچند زن باشند، مستحبّ است مردها عقب امام و زنها پشت مردها بایستند.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] بنا بر احتیاط واجب اگر ماموم یک مرد باشد؛ طرف راست امام بایستد و اگر یک یا چند زن باشد؛ پشت سر امام بایستد و اگر یک مرد و یک زن یا یک مرد و چند زن باشند؛ مرد طرف راست امام بایستد و یک یا چند زن پشت سر امام بایستند و اگر چند مرد و یک یا چند زن باشند؛ آنچه مرد است عقب امام و زنها پشت مردها بایستند.
- [آیت الله بهجت] دست زدن مرد به بدن زن نامحرم یا دست زدن زن به بدن مرد نامحرم، مثل نگاه کردن، حرام است. و دست زدن مرد به صورت و دستهای زن نامحرم و بالعکس نیز بنابر اظهر جایز نیست.