در این خصوص شایسته است به بخش هایی از بیانات مقام معظم رهبری که پیرامون نقش و ثمرات وجود حضرت امام خمینی رحمه الله ایراد شده است, تمسک جسته و از زبان ایشان نکاتی را در این باره اشاره نمائیم. امام بزرگوار ما, کارهای بزرگ متناسب با بزرگی خود, انجام داد و من امروز بعضی از آن ها را به یاد شما می آورم. یقیناً اگر تحلیل گرها و متفکران, کارهای بزرگ امام را فهرست کنند؛ چند برابر آن چیزی خواهد شد که من امروز آن ها را بر می شمارم: اولین کار بزرگ, احیای اسلام بود. دویست سال است که دستگاه های استعماری سعی کردند تا اسلام به دست فراموشی سپرده شود. یکی از نخست وزیر های انگلیس در جمع سیاستمداران استعماری دنیا اعلام کرده بود که ما باید اسلام را در کشورهای اسلامی منزوی کنیم! قبل و بعد از آن نیز پول های گزافی خرج شد تا اسلام در درجه اول از صحنه زندگی, و در درجه ی دوم از ذهن و عمل فردی انسان ها خارج شود: چون می دانستند این دین, بزرگترین مانع در راه چپاول قدرت های بزرگ و استکباری است. امام ما اسلام را دوباره زنده کرد و به ذهن و عمل انسان ها و صحنه سیاسی جهان برگرداند. دومین کار بزرگ او, اعاده ی روح عزت به مسلمین بود. این گونه نبود که اسلام صرفاً در بحث ها و تحلیل ها و دانشگاه ها و صفحه جامعه و زندگی مردم مطرح شود: بلکه بر اثر نهضت امام ما, مسلمان ها در همه جای عالم احساس عزت کردند. یک نفر مسلمان از کشوری بزرگ که مسلمین در آن در اقلیت قرار دارند, به من می گفت: قبل از انقلاب اسلامی, مسلمان بودن خود را هرگز اظهار نمی کردیم. طبق فرهنگ آن کشور, همه اسم محلی داشتند, و هر چند خانواده های مسلمان روی بچه های خود اسم اسلامی می گذاشتند, اما جرات نمی کردند آن اسم را اظهار کنند و از بیان آن خجالت می کشیدند! اما بعد از انقلاب شما, مردم ما با افتخار اسم اسلامی خود را می گویند و اگر از آن ها بپرسند که شما چه کسی هستید اول آن اسم را با افتخار بر زبان می آورند. بنابر این, با کار بزرگی که امام رحمه الله علیه انجام داد, مسلمان ها در همه جای دنیا احساس عزت می کنند و به مسلمانی و اسلام خود می بالند. سومین کار بزرگ او این بود که به مسلمان ها احساس درک امت اسلامی داد. قبل از این, مسلمان ها در هر جای دنیا که بودند, چیزی به نام امت اسلامی برایشان مطرح نبود و یا اصلاً جدی تلقی نمی شد. امروز همه ی مسلمان ها در اقصای آسیا تا قلب آفریقا و تمام خاورمیانه و در اروپا و آمریکا, احساس می کنند که جزو یک جامعه ی جهانی بزرگ به نام امت اسلامی هستند. امام احساس شعور نسبت به امت اسلامی را ایجاد کرد, که بزرگترین حربه برای دفاع از جوامع اسلامی در مقابل استکبار است. چهارمین کار بزرگ او, ازاله ی یکی از مرتجعترین و پلید ترین و وابسته ترین رژیم های منطقه و جهان بود. ازاله ی حکومت پادشاهی در ایران. ایران مهمترین دژ استعمار در منطقه ی خلیج فارس و خاورمیانه بود. این دژ به دست امام ما در هم فرو ریخته شد. کار پنجم او, ایجاد حکومتی بر مبنای اسلام بود؛ چیزی که به ذهن مسلمان ها و غیر مسلمان ها خطور نمی کرد, و خواب خوشی بود که هرگز آن را با خود تصور نمی کردند و نمی دیدند. امام رحمه الله در حد یک معجزه, به این خیال افسانه آمیز لباس واقعیت پوشاند. کار ششم وی ایجاد نهضت اسلام در عالم بود. قبل از انقلاب اسلامی, در بسیاری از کشور ها و از جمله کشور های اسلامی, گروه ها و جوان ها و ناراضی ها و آزادی طلب ها, با ایدئولوژی های چپ وارد میدان می شدند اما بعد از انقلاب اسلامی, پایه و مبنای حرکت ها و نهضت های آزادی بخش, اسلام شد. امروز در هر نقطه ای از دنیای وسیع اسلام که جمعیت با گروهی به انگیزه ی آزادی خواهی و ضدیت با استکبار حرکت می کنند, مبنا و قاعده ی کار و امید و رکنشان, تفکر اسلامی است. هفتمین کار بزرگ او, نگرشی جدید در فقه شیعه بود. فقاهت ما پایه های بسیار مستحکمی داشته و دارد. فقاهت شیعه, یکی از محکمترین فقاهت ها و متکی به قواعد و اصول و مبانی بسیار مستحکمی است. امام عزیزمان این فقه مستحکم را در گستره یی وسیع و با نگرشی جهانی و حکومتی مورد توجه قرار داد و ابعادی از فقه را برای ما روشن کرد که قبل از آن روشن نبود. کار هشتم او, ابطال باور های غلط در باب اخلاق فردی حکام بود, در دنیا پذیرفته شده است که کسانی که در راس اجتماعات قرار می گیرند, اخلاق فردی خاصی داشته باشند! تکبر ورزیدن برخوردار بودن از زندگی راحت و مسرفانه, تجمل گرایی, خودرایی و خود خواهی و امثال این ها, چیزهایی است که مردم دنیا قبول کردند که کسانی که در راس حکومت ها قرار می گیرند, این اخلاق را داشته باشند. امام ما این باور غلط را عوض کرد و نشان داد که رهبر محبوب و معشوق یک ملت و دیگر مسلمانان عالم, می تواند زندگی زاهدانه یی داشته باشد و به جای کاخ های مجلل, در یک حسینیه از دیدار کنندگان پذیرایی کند و با لباس و زبان و اخلاق انبیا با مردم برخورد کند. اگر دل های حکام و زمامداران به نور معرفت و حقیقت روشن شده باشد, تجمل و تشریفات و اسراف و برخورداری های زیاد و خود رایی و تکبر و استکبار, جزو لوازم حتمی زمامداری آنها محسوب نمی شود. از معجزات بزرگ آن بزرگوار این بود که هم در زندگی خود و هم در آن دستگاهی که به وجود آورده بود, نور معرفت و حقیقت تجلی یافته بود. کار نهم او, احیای روحیه ی غرور و خودباوری در ملت ایران بود. برادران عزیز! حکومت های استبدادی و فردی, سال های متمادی ملت ما را به صورت ملتی ضعیف و مستضعف و توسری خور در آورده بودند: ملتی که از استعداد جوشان و خصلت های جمعی فوق العاده ممتاز برخوردار است و در طول تاریخ بعد از اسلام, این همه افتخارات علمی و سیاسی دارد. امروز ملت ما از دست به دست هم دادن و توطئه ی مشترک شرق و غرب و ارتجاع نمی ترسند و احساس ضعف هم نمی کنند. جوان های ما احساس می کنند که خودشان می توانند کشورشان را بسازند. مردم ما احساس می کنند که قدرت و توان آن را دارند که در مقابل تحمیل ها و زورگویی های شرق و غرب بایستد. این روح عزت و خود باوری و غرور ملی و افتخارات حقیقی و اصیل را امام رحمه الله در ملت ما زنده کرد. و بالاخره دهمین کار بزرگ او, اثبات این نکته بود که (نه شرقی و نه غربی), یک اصل عملی و ممکن است. دیگران خیال می کردند که یا باید به شرق متکی بود و یا به غرب, یا باید نان این قدرت را خورد و ستایشش کرد و یا آن قدرت را! فکر نمی کردند که یک ملت بتواند هم به شرق و هم به غرب (نه) بگوید و بایستد و بماند و خود را روز به روز ریشه دارتر کند؛ اما امام رحمه الله این نکته را ثابت کرد. من ده محور از کار های بزرگ امام رحمه الله را بر شمردم: اما اگر بنشینیم فکر کنیم, کارهای بزرگ را در پرونده ی منور این مرد الهی چندین برابر خواهیم یافت.[1] پی نوشت: [1]. حدیث ولایت ج1 ص 311 الی 316. منبع: اندیشه قم
در این خصوص شایسته است به بخش هایی از بیانات مقام معظم رهبری که پیرامون نقش و ثمرات وجود حضرت امام خمینی رحمه الله ایراد شده است, تمسک جسته و از زبان ایشان نکاتی را در این باره اشاره نمائیم.
امام بزرگوار ما, کارهای بزرگ متناسب با بزرگی خود, انجام داد و من امروز بعضی از آن ها را به یاد شما می آورم. یقیناً اگر تحلیل گرها و متفکران, کارهای بزرگ امام را فهرست کنند؛ چند برابر آن چیزی خواهد شد که من امروز آن ها را بر می شمارم:
اولین کار بزرگ, احیای اسلام بود. دویست سال است که دستگاه های استعماری سعی کردند تا اسلام به دست فراموشی سپرده شود. یکی از نخست وزیر های انگلیس در جمع سیاستمداران استعماری دنیا اعلام کرده بود که ما باید اسلام را در کشورهای اسلامی منزوی کنیم! قبل و بعد از آن نیز پول های گزافی خرج شد تا اسلام در درجه اول از صحنه زندگی, و در درجه ی دوم از ذهن و عمل فردی انسان ها خارج شود: چون می دانستند این دین, بزرگترین مانع در راه چپاول قدرت های بزرگ و استکباری است. امام ما اسلام را دوباره زنده کرد و به ذهن و عمل انسان ها و صحنه سیاسی جهان برگرداند.
دومین کار بزرگ او, اعاده ی روح عزت به مسلمین بود. این گونه نبود که اسلام صرفاً در بحث ها و تحلیل ها و دانشگاه ها و صفحه جامعه و زندگی مردم مطرح شود: بلکه بر اثر نهضت امام ما, مسلمان ها در همه جای عالم احساس عزت کردند.
یک نفر مسلمان از کشوری بزرگ که مسلمین در آن در اقلیت قرار دارند, به من می گفت: قبل از انقلاب اسلامی, مسلمان بودن خود را هرگز اظهار نمی کردیم. طبق فرهنگ آن کشور, همه اسم محلی داشتند, و هر چند خانواده های مسلمان روی بچه های خود اسم اسلامی می گذاشتند, اما جرات نمی کردند آن اسم را اظهار کنند و از بیان آن خجالت می کشیدند! اما بعد از انقلاب شما, مردم ما با افتخار اسم اسلامی خود را می گویند و اگر از آن ها بپرسند که شما چه کسی هستید اول آن اسم را با افتخار بر زبان می آورند.
بنابر این, با کار بزرگی که امام رحمه الله علیه انجام داد, مسلمان ها در همه جای دنیا احساس عزت می کنند و به مسلمانی و اسلام خود می بالند.
سومین کار بزرگ او این بود که به مسلمان ها احساس درک امت اسلامی داد. قبل از این, مسلمان ها در هر جای دنیا که بودند, چیزی به نام امت اسلامی برایشان مطرح نبود و یا اصلاً جدی تلقی نمی شد. امروز همه ی مسلمان ها در اقصای آسیا تا قلب آفریقا و تمام خاورمیانه و در اروپا و آمریکا, احساس می کنند که جزو یک جامعه ی جهانی بزرگ به نام امت اسلامی هستند. امام احساس شعور نسبت به امت اسلامی را ایجاد کرد, که بزرگترین حربه برای دفاع از جوامع اسلامی در مقابل استکبار است.
چهارمین کار بزرگ او, ازاله ی یکی از مرتجعترین و پلید ترین و وابسته ترین رژیم های منطقه و جهان بود. ازاله ی حکومت پادشاهی در ایران. ایران مهمترین دژ استعمار در منطقه ی خلیج فارس و خاورمیانه بود. این دژ به دست امام ما در هم فرو ریخته شد.
کار پنجم او, ایجاد حکومتی بر مبنای اسلام بود؛ چیزی که به ذهن مسلمان ها و غیر مسلمان ها خطور نمی کرد, و خواب خوشی بود که هرگز آن را با خود تصور نمی کردند و نمی دیدند. امام رحمه الله در حد یک معجزه, به این خیال افسانه آمیز لباس واقعیت پوشاند.
کار ششم وی ایجاد نهضت اسلام در عالم بود. قبل از انقلاب اسلامی, در بسیاری از کشور ها و از جمله کشور های اسلامی, گروه ها و جوان ها و ناراضی ها و آزادی طلب ها, با ایدئولوژی های چپ وارد میدان می شدند اما بعد از انقلاب اسلامی, پایه و مبنای حرکت ها و نهضت های آزادی بخش, اسلام شد. امروز در هر نقطه ای از دنیای وسیع اسلام که جمعیت با گروهی به انگیزه ی آزادی خواهی و ضدیت با استکبار حرکت می کنند, مبنا و قاعده ی کار و امید و رکنشان, تفکر اسلامی است.
هفتمین کار بزرگ او, نگرشی جدید در فقه شیعه بود. فقاهت ما پایه های بسیار مستحکمی داشته و دارد. فقاهت شیعه, یکی از محکمترین فقاهت ها و متکی به قواعد و اصول و مبانی بسیار مستحکمی است. امام عزیزمان این فقه مستحکم را در گستره یی وسیع و با نگرشی جهانی و حکومتی مورد توجه قرار داد و ابعادی از فقه را برای ما روشن کرد که قبل از آن روشن نبود.
کار هشتم او, ابطال باور های غلط در باب اخلاق فردی حکام بود, در دنیا پذیرفته شده است که کسانی که در راس اجتماعات قرار می گیرند, اخلاق فردی خاصی داشته باشند! تکبر ورزیدن برخوردار بودن از زندگی راحت و مسرفانه, تجمل گرایی, خودرایی و خود خواهی و امثال این ها, چیزهایی است که مردم دنیا قبول کردند که کسانی که در راس حکومت ها قرار می گیرند, این اخلاق را داشته باشند.
امام ما این باور غلط را عوض کرد و نشان داد که رهبر محبوب و معشوق یک ملت و دیگر مسلمانان عالم, می تواند زندگی زاهدانه یی داشته باشد و به جای کاخ های مجلل, در یک حسینیه از دیدار کنندگان پذیرایی کند و با لباس و زبان و اخلاق انبیا با مردم برخورد کند.
اگر دل های حکام و زمامداران به نور معرفت و حقیقت روشن شده باشد, تجمل و تشریفات و اسراف و برخورداری های زیاد و خود رایی و تکبر و استکبار, جزو لوازم حتمی زمامداری آنها محسوب نمی شود. از معجزات بزرگ آن بزرگوار این بود که هم در زندگی خود و هم در آن دستگاهی که به وجود آورده بود, نور معرفت و حقیقت تجلی یافته بود.
کار نهم او, احیای روحیه ی غرور و خودباوری در ملت ایران بود. برادران عزیز! حکومت های استبدادی و فردی, سال های متمادی ملت ما را به صورت ملتی ضعیف و مستضعف و توسری خور در آورده بودند: ملتی که از استعداد جوشان و خصلت های جمعی فوق العاده ممتاز برخوردار است و در طول تاریخ بعد از اسلام, این همه افتخارات علمی و سیاسی دارد.
امروز ملت ما از دست به دست هم دادن و توطئه ی مشترک شرق و غرب و ارتجاع نمی ترسند و احساس ضعف هم نمی کنند. جوان های ما احساس می کنند که خودشان می توانند کشورشان را بسازند. مردم ما احساس می کنند که قدرت و توان آن را دارند که در مقابل تحمیل ها و زورگویی های شرق و غرب بایستد. این روح عزت و خود باوری و غرور ملی و افتخارات حقیقی و اصیل را امام رحمه الله در ملت ما زنده کرد.
و بالاخره دهمین کار بزرگ او, اثبات این نکته بود که (نه شرقی و نه غربی), یک اصل عملی و ممکن است. دیگران خیال می کردند که یا باید به شرق متکی بود و یا به غرب, یا باید نان این قدرت را خورد و ستایشش کرد و یا آن قدرت را! فکر نمی کردند که یک ملت بتواند هم به شرق و هم به غرب (نه) بگوید و بایستد و بماند و خود را روز به روز ریشه دارتر کند؛ اما امام رحمه الله این نکته را ثابت کرد.
من ده محور از کار های بزرگ امام رحمه الله را بر شمردم: اما اگر بنشینیم فکر کنیم, کارهای بزرگ را در پرونده ی منور این مرد الهی چندین برابر خواهیم یافت.[1]
پی نوشت:
[1]. حدیث ولایت ج1 ص 311 الی 316.
منبع: اندیشه قم
- [سایر] با توجه به عوامل پیروزی انقلاب ، امام خمینی ره دارای چه ویژگی بود که نقش او را در پیروزی انقلاب برجسته می کند؟
- [سایر] با توجه به عوامل پیروزی انقلاب ، امام خمینی (ره) دارای چه ویژگی بود که نقش او را در پیروزی انقلاب برجسته می کند؟
- [سایر] با توجه به عوامل پیروزی انقلاب ، امام خمینی دارای چه ویژگی است که نقش آن در پیروزی انقلاب برجسته می شود؟
- [سایر] برجسته ترین و مهمترین تلاش های امام خمینی ره در انقلاب اسلامی چیست؟
- [سایر] انقلاب بحرین توسط چه کسانی رهبری شد؟
- [سایر] بصیرت مورد نظر رهبری انقلاب یعنی چه؟
- [سایر] چگونگی انتخاب حضرت آیت الله خامنهای به رهبری انقلاب؟
- [سایر] دلایل و نحوه انتخاب آیت الله خامنه ای به عنوان رهبر انقلاب از سوی مجلس خبرگان رهبری چه بود؟
- [سایر] برخی از نکات کلیدی و آموزنده زندگی مقام معظم رهبری، خاطرات، تائیدات و صلاحیت های وی از زبان انسان های بزرگی مثل امام خمینی را بیان کنید.
- [سایر] با عرض سلام و خسته نباشید با توجه به اینکه وظیفه ی مجلس خبرگان رهبری نظارت بر ولی فقیه جامعه است، مشاهده می شود تعداد زیادی از اعضای خبرگان از طرف رهبر انقلاب دارای مسئولیت هایی می گردند. آیا انجام چنین کاری سبب وابستگی اعضا به رهبری نمی شود و وظیفه ی نظارتی مجلس خبرگان را تحت الشعاع قرار نمی دهد؟ آیا تاکنون نظارت خبرگان کارکردی داشته است؟
- [آیت الله سبحانی] نماز جمعه دارای دو خطبه است که مانند اصل نماز واجب است، و باید هر دو خطبه توسط امام جمعه ایراد شود.
- [آیت الله نوری همدانی] نماز جمعه دارای دو خُطْبه است که مانند اصل نماز واجب بوده و باید توسّط امام جمعه ایراد شود ، بدون این دو خطبه نماز جمعه محقق نمی شود .
- [آیت الله اردبیلی] هنگامی که امام جماعت، نماز واجب شبانهروزی را میخواند، هر یک از نمازهای واجب شبانهروزی را میتوان به او اقتدا کرد، ولی اگر امام جماعت نماز خود را احتیاطا دوباره بخواند، فقط در صورتی که احتیاط مأموم با احتیاط امام از یک جهت باشد به نحوی که اگر نماز امام درست بوده، نماز مأموم نیز صحیح بوده است و اگر نماز امام اشکال داشته، نماز مأموم نیز دارای اشکال بوده است میتواند به او اقتدا کند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز جمعه دارای دو خطبه است که مانند اصل نماز، واجب بوده و باید توسط امام جمعه ایراد شود و بدون این دو خطبه نماز جمعه محقق نمی شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مسلمانان با رضایت امام علیهالسلام با کافران جنگ کنند و غنایمی در جنگ بدست آورند، مخارجی را که بعد از بدستآوردن غنایم برای نگهداری یا حمل و نقل آن انجام داده و نیز مقداری را که امام علیهالسلام صلاح میداند به مصرفی برساند و اموال ممتاز و برجسته همچون وسایل جنگی فوقالعاده و اموال اختصاصی پادشاهان و حکمرانان که مخصوص امام علیهالسلام میباشد، از غنیمت کنار گذاشته و خمس بقیه را میپردازند و آنچه در زمان غیبت امام علیهالسلام در جنگ با کافران یا در هنگام دفاع از هجوم آنان به کشور اسلامی گرفته میشود خمس دارد، مرتد فطری یعنی کسی که در هنگام ولادت مسلمان بشمار آمده و پس از بلوغ کافر گردد، در این مسأله همچون دیگر کافران میباشد.
- [آیت الله بهجت] اگر امام یا مأموم بخواهد نمازی را که به جماعت خوانده دوباره با جماعت بخواند، جواز جماعت محل تأمل است ولی در صورتی که جماعت دوم دارای مزایایی باشد که در شرع رجحان داشته باشد و کسی بخواهد به امید مطلوب بودن دو مرتبه نمازش را به جماعت بخواند، بنا بر اظهر جایز است.
- [آیت الله سیستانی] هر گاه نماز جمعهای که دارای شرائط است برپا شود اگر برپا کنندهاش امام علیهالسلام یا نماینده خاص او باشد ، حضورش واجب است ، و در غیر این صورت واجب نیست . و در صورت اول نیز بر چند گروه واجب نیست : اول : زنان . دوم : بردگان . سوم : مسافران ، هر چند مسافری که وظیفهاش تمام باشد ، مثل مسافری که قصد اقامت نموده باشد . چهارم : بیماران ، نابینایان ، و افراد پیر . پنجم : افرادی که فاصله آنان تا محل نماز جمعه بیش از دو فرسخ شرعی باشد . ششم : افرادی که حضور آنان در نماز جمعه به علت باران یا سرمای شدید و مانند آن سخت و دشوار باشد .
- [آیت الله اردبیلی] چند چیز در نماز میّت مستحب است: اوّل:کسی که نماز میّت میخواند، دارای وضو، غسل یا تیمّم باشد و احتیاط مستحب آن است که در صورتی تیمّم کند که وضو و غسل ممکن نباشد یا بترسد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند، به نماز میّت نرسد. دوم:اگر میّت مرد باشد، امام جماعت یا کسی که به طور فُرادی به او نماز میخواند مقابل وسط قامت او بایستد واگر زن باشد، مقابل سینه او بایستد.سوم:با پای برهنه نماز بخواند. چهارم:در هر تکبیر دستها را تا مقابل گوش بلند کند. پنجم:فاصله او با میّت به قدری کم باشد که اگر باد لباس او را حرکت دهد، به جنازه برسد. ششم:نماز میّت را به جماعت بخواند. هفتم:امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز میخوانند آهسته بخوانند. هشتم:در جماعت، مأموم اگرچه یک نفر باشد، پشت سر امام بایستد. نهم:نمازگزار به میّت و مؤمنین زیاد دعا کند. دهم:پیش از نماز سه مرتبه بگوید: (اَلصَّلاة).یازدهم:نماز را در جایی بخواند که مردم برای نماز میّت بیشتر به آن جا میروند. دوازدهم:زن حائض اگر نماز میّت را به جماعت میخواند، در صفی تنها بایستد.
- [آیت الله جوادی آملی] .شرط صحّت اجاره , آن است که مال مورد اجاره , دارای اوصاف و خصوصیات زیر باشد: یکم: معیّن باشد و اجاره یکی از خانه ها، دکانها، اتومبیلها بدون تعیین آن، ب اطل است , مگر آنکه همه آنها در ارزش همسان باشند. دوم: مستأجر از راه دیدن یا شنیدن همهّ اوصافِ آن به آن علم داشته باشد. سوم: دسترسی مستأجر به آن ممکن باشد و اگر دسترسی وی به آن ممکن نباشد , اجاره باطل است . چهارم: مورد اجاره با بهره برداری از آن، از بین نرود . اجاره کالای مصرفی , مانند میوه یا یک بار مصرف , مانند برخی از ظرف ها باطل است. پنجم: بهره وری از مورد اجاره ممکن باشد، پس اجاره زمین کشاورزی که باران کافی یا نهر و چشمه و قنات آن را سیراب نکند صحیح نیست. ششم: اجارهدهنده باید بر اثر مالک بودن ، یا ولیّ ،وصیّ یا وکیل بودن، حقّ اجاره دادن مال را داشته باشد ; وگرنه باید اجاره با اذن سابق یا اجازهّ لاحقِ آنان باشد . (البته این خصوصیت ششم , شرط اجاره دهنده است; نه شرط مورد اجاره)
- [آیت الله مظاهری] نماز جمعه علاوه بر شرایط عمومی نماز شش شرط دیگر هم دارد: اوّل: وقت آن، و آن از اوّل ظهر شرعی است تا وقتی که سایه شاخص دوهفتم شاخص شود (تقریباً یک ساعت و نیم بعد از ظهر) و اگر از این مقدار گذشت باید نماز ظهر خوانده شود. دوّم: خواندن دو خطبه پیش از نماز و آن دو خطبه باید مشتمل بر حمد و ثنای خدا و صلوات بر پیامبر و آل پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم و دعوت مردم به تقوا و پرهیزکاری و یک سوره کامل و استغفار برای مؤمنین باشد و لازم نیست دو خطبه به عربی خوانده شود بلکه اگر مستمعین اهل زبانهای مختلف باشند خوب است به همه آن زبانها خوانده شود چنانکه خوب است حمد و ثنای خدا و صلوات بر پیامبر و آل پیامبر به عربی و با ذکر نام آنها باشد و خوب است دعوت به تقوا با لفظ تقوا و استغفار برای مؤمنین با لفظ استغفار باشد و باید خطبهها را خود امام و ایستاده بخواند و میان دو خطبه به نشستن مختصری فاصله شود و باید خطبهها را بلند بخواند و خوب است به نحوی بلند خوانده شود که همه حاضرین بشنوند و خوب است خطبهها بعد از ظهر شرعی خوانده شود و اگر هر دو خطبه قبل از ظهر خوانده شود به طوری که بین دو خطبه و نماز فاصله نشود مانعی ندارد و مستحب است امام جمعه در حال خطبه با طهارت باشد و عمامه بر سر داشته باشد و بر عصا یا سلاحی تکیه کند و خوب است در خطبهها مسائل اجتماعی و سیاسی و مصالح مسلمین مطرح شود، و مستحب مؤکّد است که حاضرین مثل حالِ نماز باشند و خطبهها را گوش دهند و صحبت نکنند حتّی نافله نخوانند و به طرف خطیب بنشینند و به راست و چپ نگاه نکنند و جابه جا نشوند. سوّم: به جماعت خوانده شود پس فرادی صحیح نیست. ولی اگر در رکوع رکعت دوّم نماز جمعه به امام برسد مجزی خواهد بود و رکعت دوّم را خودش میخواند بنابراین اگر کسی به رکعت اوّل یا به خطبهها نرسد گرچه بدون عذر باشد نمازش صحیح است. چهارم: امام و مأموم حدّاقلّ پنج نفر باشند و حتّی اگر چهار نفر مأموم غیربالغ یا مسافر و یا زن باشند کفایت میکند. پنجم: امام جمعه علاوه بر دارا بودن شرایطی که امام جماعت باید داشته باشد، باید یا مجتهد جامع الشرایط و یا منصوب از طرف او باشد و اگر مجتهدی متصدّی شؤون اداری و سیاسی مسلمین است باید منصوب از طرف او باشد. و باید قادر به خواندن خطبه در حال قیام باشد و شایسته است امام جمعه مردی با ورع، شجاع، قاطع، سخنگو و دارای فصاحت و بلاغت و با وقار و آشنا به مصالح اسلام باشد. ششم: بین دو نماز جمعه حدّاقلّ یک فرسخ شرعی (تقریباً 5/5 کیلومتر) فاصله باشد.