با توجه به روایات چند معنا برای حجیت حضرت زهرا سلام الله علیها بر سایر ائمه متصور است:
1. الگو بودن حضرت زهرا
حضرت طهارت ویژه ای داشتند و خداوند نیز در آیه تطهیر به این طهارت ویژه اذعان می نماید. این طهارت در تمام ابعاد زندگی حضرت نمودار بوده است. حضرت در رفتار و منش و کردار خود به ویژه با تأسی ایشان به پدر بزرگوار خویش نبی مکرم اسلام الگویی ارزشمند برای سایر اهل بیت پیامبر و فرزندان طاهرینش بودند و امام زمان نیز در یکی از توقیعات شریف شان نیز به همین مطلب اشاره می نمایند.[1]
2. ملاک تمایز حق از باطل
این معنا با توجه به روایاتی که ائمه علیهم السلام را به عنوان حجّت الهی معرفی کرده اند به دست می آید. مثلا حضرت امیرمؤمنان علیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل کرده است که آن حضرت فرمود: (من، علی، فاطمه، حسن، حسین و نُه فرزند حسین علیهم السلام حجت های خدا بر خلق او هستیم. دشمنان ما دشمنان خدا و دوستان ما دوستان خدا هستند و خداوند به خاطر رضایت فاطمه، راضی می شود و به خاطر غضب فاطمه، غضب می کند).[2]
طبق این دسته از روایات معنای حجت بودن ائمه بر مردم این است که آنها ملاک حق و باطل و ملاک دوستی و دشمنی با خداوند محسوب می شوند و بر همین اساس حجت بودن حضرت زهرا بر مردم و سایر اهل بیت و ائمه علیهم السلام این است که در منظر اهل بیت علیهم السلام نیز ملاک جدایی حق و باطل و دوستی و دشمنی با خداوند فاطمه سلام الله علیها می باشد.
3. نقش تکوینی حضرت زهرا در شکل گیری وجود اهل بیت
حضرت زهرا به عنوان تنها کفو امیرالمؤمنین علی و همسر حضرت و مادر ائمه معصومین تنها فردی است که به لحاظ طهارت تکوینی و عصمت باطنی شایستگی همسری امیرالمؤمنین و بستری شایسته برای شکل گیری وجود دنیایی آن انوار ملکوتی را دارد. لذا می توان یکی از معانی حجت بودن حضرت بر سایر ائمه معصومین را در همین راستا و به عنوان واسطه شکل گیری وجود زمینی آن انوار ملکوتی تبیین کرد.
لازم به ذکر است که گرچه حضرت علی ع زنان دیگر نیز گرفت و همین طور سایر ائمه، اما کفویت حضرت زهرا و علی در ازدواج با هم، کفویت در همه شئونات و فضایل است. و این است امتیاز ایشان در پیدایش این نسل پاک و برتر. و این است تفاوت ایشان با مادر سایر ائمه. چنان که در حدیث نبوی به این امتیاز اشاره شده است.
و البته این حجیت به هر سه معنا ملازماتی دارد و آن برتری مقام عصمت کبری حضرت زهرا س از حیث مقامات باطنی و اخلاقی نسبت به فرزندان معصوم خویش می باشد. که البته با توجه به کفو بودن حضرت با امیر المؤمنین علیه السلام و هم رتبه بودن از حیث مقامات باطنی اخلاقی و از طرفی برتری و فضیلت امیرالمؤمنین بر سایر ائمه بیانگر برتری هم کفو او؛ یعنی حضرت زهرا سلام الله علیها نیز می باشد.
پی نوشتها:
[1]. مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تهران، انتشارات اسلامیه، بی تا، ج53، ص180.
[2]. همان، ج36، ص228
منبع: اندیشه قم
