متعه، یعنی لذت بردن و بهره مند شدن، و در اصطلاح در مورد حج و عقد موقت به کار رفته است. متعه بر اساس آیات قرآن کریم، نعمتی بود که توسط پیامبر اکرم صلی الله علیه و اله و سلم ، به امر وحی الهی تشریع شد و مسلمانان تا زمان خلیفه دوم از این نعمت برخوردار بودند، هم متعه زنان از زمان پیامبر تشریع گردید و هم زیارت حج تمتع، که هر دوی آن ها تا مدتی پس از خلافت خلیفه دوم استمرار داشت، که در نهایت توسط او هر دو منع گردید. تمام مورخان و سیره نویسان به این حقیقت اشاره کرده اند. عمر برای منع آن جزا و کیفری هم چون جزای زنای محصنه قرار داد و آن را عملی کرد.[1]
قرآن کریم می فرماید: فَمَا اسْتَمْتَعْتُم بِهِ مِنْهُنَّ فَآتُوهُنَّ أُجُورَهُنَّ فَرِیضَةً[2] هرگاه زنان را متعه کردید مهر آنان را به عنوان دین و حق واجب بپردازید.
خداوند نه تنها متعه را مشروع فرموده، بلکه برای آنان مهر المثلی نیز تعیین فرموده است.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم به دستور خدا این امر را برای سهولت کار مسلمین و پیشگیری از زنا و مفاسد اخلاقی دیگر، تشریع کردند. ایشان با داشتن همسر که به امر الهی با آنان تزویج کرده بود، نیازی به متعه نداشت اما از آن حمایت و آن را تشریع کرد. (قانونش را تثبیت نمود)
در دوره پیامبر با وجود کنیز و زیادی این نوع ازدواج ( ازدواج با کنیز)، نیازی به متعه نبود، اما برخی از صحابه به این سنت عمل می کردند. و عملشان مورد تایید پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بود.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم بر اساس برخی از نقل قول ها، 12 یا 11 یا 18 همسر داشتند و با آنان ازدواج کرده بودند، از این روی با وجود زنان متعدد دیگر نیازی به متعه نداشتند.
معرفی منابع جهت مطالعه بیشتر:
1 مجله مکتب اسلام، شماره 4، مقاله علامه طباطبائی، و مقاله آیت الله سید ابوالفضل زنجانی.
2 زنان پیامبر اسلام، عماد زاده.
3 ازدواج موقت، اکبر هاشمی رفسنجانی.
پی نوشتها:
[1] . شرف الدین، سید عبد الحسین، اجتهاد در مقابل نص، برگردان دوانی، علی، قم، مدرسین، چاپ هشتم، 1375، ص 283.
[2] . نسا / 24.
منبع: اندیشه قم
