نامه
امام حسین(ع)
شخصی وصیّت نامه‌ای نوشته، امّا آن را امضا نکرده، آیا وصیّت نامه مذکور معتبر و لازم الاجرا است؟
وصیّت نامه بدون امضا اعتباری ندارد.
وصیّت نامه بدون امضا اعتباری ندارد.
عنوان سوال:
شخصی وصیّت نامه‌ای نوشته، امّا آن را امضا نکرده، آیا وصیّت نامه مذکور معتبر و لازم الاجرا است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی وصیّت نامه‌ای را تنظیم کرده و (زید) را به عنوان وصی تعیین مینماید، اما زمانی که وصیت نامه را به (زید) ارائه میدهد او وصایت را قبول نمیکند ولی صاحب وصیّت، وصیّت نامه را پیش او گذاشته و میرود و اتفاقا در مسیر تصادف کرده و از دنیا میرود. بعد از آن (زید) وصیّت نامه را امضا کرده و قبول وصایت میکند آیا صحیح است؟
- اگر پدری وصیت کند که پسر نمازهایش را به جماعت بخواند آیا این وصیت لازم الاجرا است ؟
- آیا کاتب مطّلع از محتویات کذب مورد کتابتش که شامل اتهام و هتک حرمت گیرنده نامه و دیگران می باشد با این که آن نوشته با امضای دیگری برای گیرنده ارسال می گردد، شریک در گناه صاحب امضا می باشد؟
- پدرم در زمان حیات خود اعلام کرده که سهم ارث یکی از برادرانم را داده و وصیت کرده که او دیگر حقی بعنوان ارث درمالش ندارد.حال با منکر شدن برادر مذکور وظیفه شرعی ما چیست ؟ آیا ارث میبرد؟ ضمنا وصیت پدرم مکتوب هم شده با امضا.
- شخصی وصیت به ساختن زیارتگاه در زمین اهدایی جهت قبرستان مومنین از هزینه خود و گرفتن نذورات مردم و مصرف آن به عنوان سهم فرزندان و امور فرهنگی و اجتمائی کرده آیا عمل به چنین وصیت نامه صحیح است؟
- شخصی مقداری از املاک خویش را وقف امام حسین (ع) کرده و وقف نامه کتبی نیز تنظیم و امضا نموده، و آن را نزد شخصی به امانت گذاشته است. پس از گذشت چند ماه پشیمان گشته، و از وقف عدول نموده، و وقف نامه را از شخص مزبور گرفته، و پس از فوت واقف، یکی از بستگان او تصویر وقفنامه را به اداره اوقاف تحویل میدهد. لطفاً بفرمایید : الف) آیا وقف بر امام حسین (ع) از اوقاف عامّه است یا خاصّه؟ ب) آیا در وقف بر آن حضرت، قبول حاکم شرع، لازم است؟ ج) آیا در صحّت وقف برآن حضرت، قبض متولّی وقف یا حاکم شرع شرط هست؟ د) آیا به مجرد انشای کتبی، وقف محقّق میشود؟ ه) آیا در مفروض سؤال، واقف حق عدول از وقف داشته است؟
- شخصی وصیت کرده که خانه و یک مغازه از او را تا زمانی که همسرش در قید حیات است دراختیار او بگذارند در حالی که اکنون قیمت آنها بیش از یک سوم ماترک می باشد ضمن اینکه شخص در وصیت نامه از خانواده خواسته است که به وصیت او عمل کنند.در عین حال همسرش رضایت به ترک خانه ندارد.عده ای از فرزندان قصد دارند مغازه و خانه را فروخته و معادل یک سوم ماترک برای مادرشان خانه ای خریداری کنند.در حالی که عده دیگری به خاطر وصیت پدر و رضایت مادر به این عمل راضی نمی شوند.آیا اینها مدیون دیگر ورثه هستند و باید چه کنند؟
- شخصی در طی وصیتنامه ای یکی از فرزندان خود را در خصوص اداره امور صغار از ورثه، بعد از فوتش وصیّ قرار داده، و متذکّر شده پس از رشد و کبر، بقیّه برادران شرکت در وصایت داشته باشند وبا توجه به اینکه خواهر کوچک آنهاعقب افتادگی ذهنی داشته و دارد والان 41 سال دارند آیا برادران هنوز می توانند قیّم خواهر کوچک باشند؟ و آیا این وصیّت نامه به قوّت خود باقی است؟
- شخصی نصف باغ انگور خود را به عنوان ثلث قرار داده، و در وصیّت نامه اش سفارش کرده که بعد از کم کردن مخارج باغ، وصی ما بقی محصول و سود آن را از طرف موصی احسان نماید. اکنون بعد از گذشت مدّت زمانی، درآمد و منافع باغ مخارج خودش را کفایت نمی کند; یعنی مخارج کارگر بیشتر از درآمد باغ می باشد. آیا کسی که مسؤولیّت این باغ را دارد، می تواند آن را به طور اقساطی، یا به صورت نقدی بفروشد و پول باغ را در حقّ او احسان کند؟
- مرحوم مادرم، که مستطیع بوده، سال گذشته برای حجّ تمتع ثبت نام کرد، امّا متأسّفانه بعد از ثبت نام وفات یافت. ورّاث او، حقیر و دو پسر دیگر و یک دختر می باشیم. دختر آن مرحومه نیز بعد از مادر فوت کرده است. اینک که قرعه برای حجّ سال جاری بنامش اصابت کرده، برادرانم طیّ موافقت نامه ای، رضایت داده اند که حقیر (که اولاد ارشد می باشم) به نیابت از او حجّ مذکور را برگزار نمایم. امّا شوهر خواهر متوّفایم به ادّعای این که من یکی از ورّاث مادرتان (به واسطه فوت خواهرتان بعد از او) می باشم، راضی به انجام حجّ مذکور نیستم، و تا سهم الارث همسرم را برابر قیمت فعلی حجّ تمتّع (که در بازار آزاد می خرند)، ندهید، امضا نمی کنم. با توجّه به عرایض بالا، استدعا دارد بیان فرمایید: الف) تتّمه مخارج حجّ فوق الذّکر (که طبق فیش مزبور، بلدی می باشد) از اصل ترکه مادرمان پرداخت می گردد، یا از ثلث آن؟ ب) در میان ورّاث آن مرحومه، چه کسی سزاوارتر است که حجّ مزبور را به نیابت از آن مرحومه انجام دهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] پدری صلح نامه‌ای تنظیم کرده و همه مایملک خود را به ورثه ذکور مصالحه نموده و حقّ فسخ را برای خود در صلح نامه محفوظ داشته است سپس وصیّت نامه‌ای نوشت و بیش از ثلث اموال خود را برای ورثه ذکور در غیاب ورثه مؤنث وقف خاصّ نمود، اکنون ورثه اناث به بیشتر از ثلث اعتراض دارند، بفرمائید آیا صلح نامه به قوّت خود باقی است یا خیر و آیا وصیّتی که بعد از صلح نوشته آن را به هم میزند و تصرّف ورثه ذکور بر ثلث بدون رضایت اناث جایز است یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] میتی در وصیت نامه خود مقر بر اینست که غیر از وصیت نامه مذکور کاغذی بعنوان وصیت دیگر، تنظیم گردیده و در دست یکی از اولادهایم میباشد (که احتمال مفقود شدن آن میرود) ولی آن شخصی که به گفته میت وصیت دوم در دست اوست، ادعای ولیّ خود را انکار و رد می نماید. وظیفه شرعی فرزندان دیگر میت، نسبت به وصیت چیست؟ آیا باید به وصیت نامه اول مراجعه کنند یا باید وصیت نامه دوم که معلومالحال نبوده آن را بدست آورده و بدان عمل نمایند؟
- [آیت الله بهجت] آیا فردی که شاهد بر وصیت نمودن کسی شد و آن را امضا کرد، پس از مرگ او آیا لازم است به آن وصیت عمل کند؟
- [آیت الله سیستانی] اگر شخصی به هنگام وفات وصیت نامه نداشته باشد تکلیف ارثیه چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] با توجه به اینکه خریدارِِ بلیط هواپیما، بلیط را پس از پرداخت پول دریافت می کند آیا قوانینی که روی بلیط هواپیما چاپ شده، معتبر و لازم الاجرا است و آیا قرارداد صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر شخص وصیت کند بعد از مرگ تا زمانی که همسرش زنده است ترکه او را تقسیم نکنند، و بر این اساس وصیت نامه هم تنظیم شده باشد، آیا عمل به این وصیت لازم است؟
- [آیت الله نوری همدانی] پدر این جانبه حدود بیست و هفت سال پیش از دنیا رفته است متوفی وصیت نامه‌ای داشته است مبنی بر اینکه یک چهارم از اموالش را نماز و روزه خریداری شود، فرزندان متوفی همگی بعد از فوت پدرم خانه پدری را برای رفاه حال مادرم به ایشان بخشیدند حدود سه سال قبل مادرم نیز از دنیا رفت. پس از فروش خانه و تقسیم سهم الارث به تازگی وصیت نامه پدرم پیدا شده است. مستدعی است برابر آئین مقدس اسلام وضعیت این جانبه را روشن فرمایید. لازم به ذکر است در حال حاضر از نظر مادی پول نقدی ندارم که بتوانم وصیت پدرم را عملی کنم.
- [آیت الله بهجت] بعد از فوت پدرمان برادر کوچک وصیت نامه ای آورده که نوشته است؛ صد هزار تومان از اموال را برای خودم و مابقی را به پسر کوچکم می دهم، آیا نافذ است؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی سه دانگ ملک مورد رهن را بدون اجازه ی مرتهن به زوجه اش واگذار کرد. آیا این وصیت نامه صحیح است؟
- [آیت الله جوادی آملی] شخصی قطعه زمینی واقع در روستایی جهت احداث درمانگاه به صورت عادی و مکتوب و ثبت در وصیت نامه وقف نموده حال از حضرتعالی استدعا میشود نظر مبارک شرعی خود را در مورد وقف بودن زمین مذکور علیرغم اینکه به صورت رسمی نبوده اعلام فرمایید.
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] اگر نوشتهای به امضا یا مهر میت ببینند، چنانچه مقصود او را بفماند و معلوم باشد که برای وصیت کردن نوشته، باید مطابق آن عمل کنند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر نوشته ای به امضا یا مهر میت پیدا شود و معلوم باشد که مقصود او از نوشتن آن وصیت می باشد باید مطابق آن عمل شود.
- [آیت الله خوئی] اگر نوشتهای به امضا یا مهر میت ببینند، چنانچه مقصود او را بفهماند و معلوم باشد که برای وصیت کردن نوشته، باید مطابق آن عمل کنند بلکه اگر بدانند که مقصودش وصیت کردن نبوده و چیزهائی را نوشته است که بعداً مطابق آن وصیت کند بعید نیست که برای وصیت کافی باشد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر نوشتهای به امضأ یا مهر میّت ببینند، چنانچه مقصود او را بفهماند ومعلوم باشد که برای وصیّت کردن نوشته، باید مطابق آن عمل کنند بلکه اگر بدانند مقصودش وصیّت کردن نبوده وچیزهائی را نوشته است که بعداً مطابق آن وصیّت کند، احتیاط مستحبّ آن است که به آن عمل نمایند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر نوشته ای به امضا یا مهر میت ببینند، چنان چه مقصود او را بفهماند، و معلوم باشد که برای وصیت کردن نوشته، بنابر احتیاط لازم باید تا مقدار ثلث مطابق آن عمل کند. ولی نسبت به سهم صغیر این احتیاط خلاف احتیاط است، لکن بعد از بلوغ تا مقدار ثلث، این احتیاط را ترک نکنند. بلکه اگر بدانند مقصودش وصیت کردن نبوده و چیزهایی را نوشته است که بعداً مطابق آن وصیت کند. احتیاط واجب آن است که به آن عمل نمایند و نسبت به سهم صغیر احتیاط مراعات شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . در وصیت تملیکیه قبول موصی له معتبر است، پس اگر شخصی وصیت کند که چیزی به کسی بدهند، در صورتی آن کس آن چیز را مالک می شود که وصیت را قبول کند، و لازم نیست قبول بعد از موت وصیت کننده باشد، بلکه اگر پیش از موت او هم باشد کفایت می کند، بلی اگر قبول پیش از موت وصیت کننده باشد، به مجرد قبول آن چیز را مالک نمی شود، بلکه بعد از موت وصیت کننده بدون حاجت به قبول دیگر مالک می شود، و اگر قبول بعد از موت باشد به مجرد قبول آن چیز را مالک می شود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] به دست آوردن فتوی یعنی دستور مجتهد چهار راه دارد: اول: شنیدن از خود مجتهد. دوم: شنیدن از دو نفر عادل که فتوای مجتهد را نقل کنند. سوم: شنیدن از کسی که انسان به گفته او اطمینان دارد. چهارم: دیدن در رساله مجتهد در صورتی که انسان بدرستی آن رساله اطمینان داشته باشد و در صورتی که نقل شخص معتبر با نوشته رساله معتبره مخالفت کند و اشتباه در یکی معلوم نگردد؛ شخص باید تا روشن شدن فتوای مجتهد عمل به احتیاط کند و اگر ناقل نقل خود را نسبت به رساله بدهد که در آن رساله خلاف نقل مذکور است نقل او اعتبار ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] گاه شخصی انجام کاری را از دولت یا از اشخاص به نحو مقاطعه کاری قبول می کند مانند ساختمان مدرسه یا بیمارستان یا جاده سازی و مانند اینها و در ضمن قرار داد صاحب کار برای اطمینان از عمل مقاطعه کار به تعهدش از او ضمانت نامه بانکی برای مبلغ معینی مطالبه می نماید که در صورت تخلف مقاطعه کار از انجام اصل کار و یا تخلف از شرایط قرار داد برای جبران خسارتهای احتمالی ان تخلف از ضمانت نامه استفاده نماید و مبلغ معین شده را دریافت کند و برای این مقصود مقاطعه کار به بانک مراجعه می نماید و از بانک تقاضای صدور ضمانت نامه ای به مبلغ مورد تقاضای صاحب کار می کند و بانک با دریافت تضمین لازم برای مقاطعه کار ضمانت نامه صادر می نماید و برای صدور ان به نسبت مبلغ مورد ضمانت از مقاطعه کار کارمزد دریافت می کند
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روی بدن شخصی آیه قرآن یا اسم خداوند نوشته شده باشد قبل از جنب شدن باید آن را پاک کند و الاّ بعد از جنب شدن واجب است فوراً غسل کند و باید مراقب باشد که هنگام غسل کردن دست روی آن نکشد و فقط آب روی آن جاری کند. اما اگر خالکوبی زیر پوست باشد، اشکال ندارد و لازم نیست بلافاصله غسل کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مصرفی را که میّت معیّن کرده، از ثلث مال او بیشتر باشد، وصیّت او در بیشتر از ثلث در صورتی صحیح است که ورثه حرفی بزنند یا کاری کنند یا با سکوت آنها معلوم شود وصیّت را اجازه نمودهاند و تنها راضی بودن آنها کافی نیست و اگر مدّتی بعد از مردن او هم اجازه نمایند صحیح است و چنانچه بعضی از ورثه اجازه و بعضی ردّ نمایند، وصیّت فقط در سهم آنهایی که اجازه نمودهاند صحیح و نافذ است. لازم به توضیح است که در مورد هر وارث باید دید که آیا مقداری که به وسیله وصیّت از سهم الارث وی کم میشود از ثلث سهم او بیشتر است یا خیر؟ و در صورت اوّل اجازه وی در نافذبودن وصیّت شرط است. بنابراین اگر شخصی زمینی داشته باشد و وصیّت کند که تمام یا قسمتی از آن را به مصرف برسانند، چون زن از زمین ارث نمیبرد، نظر وی در این وصیّت نقشی ندارد و اگر مرد 3 میلیون تومان پول داشته باشد و زمینی داشته باشد که 3 میلیون تومان میارزد، اگر وصیّت کند که دو میلیون از پول وی را به مصرفی برسانند، در اینجا نسبت به سهم دیگر ورثه وصیّت به اندازه ثلث است ولی نسبت به سهم همسر، وصیّت بیشتر از ثلث میباشد و باید تنها نظر وی را نسبت به بیشتر از ثلث جلب نمود و همین طور اگر نسبت به چیزهایی که پس از مرگ پدر به پسر بزرگتر میرسد و در مسأله 2794 گفته خواهد شد وصیّتی کند، تنها نظر پسر بزرگتر در مقدار بیشتر از ثلث تأثیر دارد.