وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
در صورتی که مرد با رفتن همسرش به دانشگاه، اداره و هر محیط دیگری مخالف باشد، زن شرعاً چه وظیفه ای دارد؟
باید رضایت شوهر را جلب کند؛ مگر این که در عقد ازدواج شرط کرده باشند.
باید رضایت شوهر را جلب کند؛ مگر این که در عقد ازدواج شرط کرده باشند.
عنوان سوال:
در صورتی که مرد با رفتن همسرش به دانشگاه، اداره و هر محیط دیگری مخالف باشد، زن شرعاً چه وظیفه ای دارد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در کلاسهای دانشگاه اساتید مرد و زن تدریس می کنند، نگاه کردن دانشجویان مرد به استاد زن و بالعکس چه حکمی دارد؟
- مردی به همسرش گفت: (وظیفه من طواف نساء است، ولی تو باید طواف رجال بجا آوری!) زن نیز به همین نیّت طواف کرد. آیا کفایت می کند؟
- دست دادن با فرد سالخورده از جنس مخالف چه حکمی دارد ؟ مثلا با پسری با پیر زن دست بدهد یا دختری با پیر مرد ؟
- آیا در ازدواج دائم، مرد می تواند ضمن عقد با همسرش شرط کند که اگر زن وارث مرد واقع شد، ارث خودش را به فرزند آن مرد که از زوجه مرحومه او باقی مانده است ببخشد و هبه کند؟
- اگر مرد راضی نباشد که همسرش با مانتو در جامعه ظاهر شود، و از او بخواهد که با چادر بیرون رود، و زن امتناع نماید، چه حکمی دارد؟
- اگر مرد راضی نباشد که همسرش با مانتو در جامعه ظاهر شود، و از او بخواهد که با چادر بیرون رود، و زن امتناع نماید، چه حکمی دارد؟
- اگر مرد راضی نباشد همسرش با مانتو در جامعه حاضر شود و از او بخواهد که با چادر بیرون رود و زن امتناع نماید، چه حکمی دارد؟
- شوهر نطفه ندارد و همسرش سالم و نطفه دار است. آیا می شود نطفه مرد اجنبی را با نطفه این زن شوهردار مخلوط کرد و به رحم این زن تزریق نمود؟
- مردی از احرام خارج می شود، سپس همسرش را که هنوز در احرام است می بوسد، هر چند زن راضی به این کار نبوده است. حکم زن و مرد در این مسأله چیست؟
- اگرمتوجه شویم زن شوهرداری با مرد دیگری درتماس است آیا جایز است این موضوع را با همسرش یا دیگر بستگانش درمیان بگذاریم؟(اگر نهی از منکر منحصر در اطلاع دادن باشد چطور؟)
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] با توجه به عدم رعایت حجاب توسط برخی از خواهران، وظیفه ما در کلاس ها و رفت و آمد در محیط دانشگاه چیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] در شب عقد، دختر میگوید من میخواهم ادامه تحصیل بدهم مرد موافقت میکند و بعد هم که ازدواج میکند در رشته پزشکی قبول میشود و میخواهد به دانشگاه برود شوهر مخالفت میکند، شرعاً وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] در صورتی که فتوای مرجع تقلید زن و مرد مختلف باشد، وظیفه چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا مرد میتواند از همسرش تقاضا کند که برای خروج از منزل و شرکت در فعالیتهای اجتماعی با اطلاع و هماهنگی او عمل نماید؟ در صورتی که زن بخواهد بدون رضایت شوهر اقدام به خروج از منزل و انجام فعالیتهای مختلف نماید وظیفه شوهر او چیست؟ در صورتی که زن بر این کار اصرار ورزد آیا جدایی پسندیده است؟
- [سایر] شأنیت چیست و منظور از اینکه مرد وظیفه دارد مطابق شأن همسرش شرایط زندگی را فراهم کند چیست؟
- [آیت الله مظاهری] مرد یا زنی که به جز لباس همسرش لباس پاک دیگری برای نماز ندارد، آیا میتواند برای پوشش خود از آن استفاده کند؟ مثلاً مرد چادر همسرش را دور خود بگیرد یا زن کت و شلوار مرد را بپوشد؟
- [سایر] اگر مرد بخواهد با همسرش از پشت نزدیکی کند، آیا زن میتواند تمکین نکند؟
- [سایر] آیا رقص زن برای شوهرش یا مرد برای همسرش جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا رقص زن برای شوهرش یا مرد برای همسرش حرام است؟
- [سایر] آیا رقص زن برای شوهرش یا مرد برای همسرش جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نگاه کردن طبیب مرد به زن نامحرم برای معالجه در صورتی که ضرورت داشته باشد جایز است.
- هرگاه کسی زنی را برای خود عقد نماید، هر چند با او نزدیکی نکرده باشد، مادر و مادر مادر آن زن و مادر پدر او هر چه بالا روند به آن مرد محرم می شوند، ولی دختر زن و نوه دختری و پسری آن زن در صورتی به آن مرد حرام می شوند که با آن زن نزدیکی کرده باشد.
- هرگاه نطفه مرد را در رحم همسرش وارد کنند (خواه با استفاده از مقدمات حلال یا حرام) فرزندی که از او متولد می شود حلال زاده است و متعلق به آن مرد و زن می باشد و تمام احکام فرزند را دارد (مانند ارث و نفقه و غیر آن).
- هرگاه کسی زنی را برای خود عقد نماید، هر چند با او نزدیکی نکرده باشد، مادر و مادر مادر آن زن و مادر پدر او هر چه بالا روند به آن مرد محرم می شوند، ولی دختر زن و نوه دختری و پسری آن زن در صورتی به آن مرد حرام می شوند که با آن زن نزدیکی کرده باشد.
- هرگاه با زن نامحرمی به گمان این که همسر اوست نزدیکی کند، زن باید عدّه نگه دارد (به مقدار عدّه طلاق) خواه زن بداند که او شوهرش نیست یا نه و اگر مرد می داند که آن زن همسرش نیست ولی زن او را شوهر خود می داند در این صورت نیز بنابر احتیاط واجب باید عدّه نگه دارد؛ و مبدأ عدّه¬ی وطی به شبهه از زمان آخرین آمیزش است.
- اگر کسی بگوید که میت وصیت کرده فلان مال را به من بدهید چنانچه دو مرد عادل گفته او را تصدیق کنند، یا قسم بخورد و یک مرد عادل هم گفته او را تصدیق نماید، یا یک مرد عادل و دو زن عادله، یا چهار زن عادله گواهی دهند، باید به گفته آن شخص عمل شود و اگر موقع وصیت مرد عادلی حضور نداشته تنها یک زن عادله شهادت دهد باید یک چهارم آن مال را به او دهند و اگر دو زن عادله شهادت دهند نصف آن را و اگر سه زن عادله شهادت دهند باید سه چهارم آن را به او دهند و نیز اگر دو مرد کافر ذمی که در دین خود عادل باشند گفته او را تصدیق کنند در صورتی که میت ناچار بوده که وصیت کند و مرد و زن مسلمان عادلی هم در آنجا نبوده باید به وصیت عمل شود.
- هرگاه مرد همسرش را طلاق رجعی دهد نمی تواند او را از خانه ای که موقع طلاق در آن بوده بیرون کند (مگر در بعضی از موارد خاص)، همچنین بر خود زن نیز حرام است که برای کارهای غیر لازم از آن خانه بیرون رود.
- زن وظیفه ندارد خدمت خانه را انجام دهد و غذا تهیه کند و نظافت و مانند آن را انجام دهد، مگر به میل خود و اگر مرد او را مجبور بر این کارها نماید زن می تواند حق الزحمه خود را در برابر این کارها از او بگیرد.
- اگر انسان جماع کند و به اندازه ختنه گاه یا بیشتر داخل شود، مرد و زن هردو جنب می شوند، خواه بالغ باشند یا نابالغ، منی بیرون آید یانه. این در صورتی است که جماع در قبل باشد و اگر در دبر باشد بنابر احتیاط واجب باید جمع کند بین غسل و وضو.
- مرد مسلمانی که مسلمان زاده است اگر مرتد شود، یعنی منکر خدا یا پیغمبر(صلی الله علیه وآله) گردد، یا یکی از احکام مسلم اسلام مانند واجب بودن نماز و روزه را انکار کند بطوری که انکار کردن آن معنایش انکار خدا یا پیغمبر(صلی الله علیه وآله) باشد، ازدواج او باطل می شود و همسرش باید از او کناره گیری کند و عده وفات یعنی عده زنی که شوهرش مرده است بگیرد و بعد می تواند ازدواج کند و اگر زن یائسه باشد، یا هنوز نزدیکی نکرده باشند عده لازم نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] نایب شدن مرد از زن، یا زن از مرد، نظیر بقیه عبادات اشکال ندارد، ولی نایب در اعمال باید به وظیفه خود عمل کند.
- [آیت الله بهجت] مرد برای زن و زن برای مرد میتواند اجیر شود و در بلند خواندن و آهسته خواندن نماز باید هر یک به وظیفه خود عمل نماید.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مرد نداند که زن در عدّه است و با او ازدواج کند، چنانچه زن هم نداند و بچه از آنان به دنیا آید حلال زاده است و شرعاً فرزند هردو میباشد ولیاگر زن میدانسته که در عدّه است شرعاً بچه فرزند پدر است و در هر دو صورت عقد آنان باطل است و به یکدیگر حرام میباشند.
- [آیت الله بروجردی] اگر مرد نداند که زن در عدّه است و با او ازدواج کند، چنانچه زن هم نداند و بچهای از آنان به دنیا آید، حلالزاده است و شرعاً فرزند هر دو میباشد، ولی اگر زن میدانسته که در عدّه است، شرعاً بچه فرزند پدر است و در هر دو صورت عقد آنان باطل است و به یکدیگر حرام میباشند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زن مسلمان نمیتواند به عقد مرد کافر درآید، مرد مسلمان هم نمیتواند با غیر اهل کتاب و مجوس ازدواج کند، نه به صورت ازدواج دائم و نه به صورت ازدواج موقّت و ظاهراً ازدواج دائم یا موقّت با زن یهودی و نصرانی باطل نیست؛ بلکه مکروه و مخالف احتیاط استحبابیست به ویژه ازدواج دائم. ازدواج با زن مجوسی به صورت دائم صحیح نیست و به صورت موقّت مکروه و مخالف احتیاط استحبابیست و در صورتی که مرد و زن کافر با یکدیگر ازدواج کنند و سپس شوهر مسلمان شود و زن وی بر دین مسیحیّت یا یهودیّت یا مجوسیّت باقی بماند ازدواج باطل نمیگردد. در مورد اسلام زن یا شوهر احکام چندی وجود دارد که در کتب مفصّل فقهی آمده است.
- [امام خمینی] اگر مرد نداند که زن در عده است و با او ازدواج کند، چنانچه زن هم نداند و بچه ای از آنان به دنیا آید، حلال زاده است و شرعا فرزند هر دومی باشد ولی اگر زن می دانسته که در عده است، شرعا بچه فرزند پدر است و در هر دو صورت عقد آنان باطل است و به یکدیگر حرام می باشند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر مرد نداند که زن در عدّه است یا نداند که عقدِ در عدّه حرام است و با او ازدواج کند، چنانچه زن هم نداند و بچّهای از آنان به دنیا آید، حلالزاده است و شرعا فرزند هر دو میباشد؛ ولی اگر زن میدانسته که در عدّه است و نیز میدانسته که عقد در عدّه حرام است و مرد نمیدانسته، بچّه شرعا ملحق به پدر است و بین بچه و مادر ارثی نمیباشد.
- [آیت الله مظاهری] زن در تمام یا شکسته خواندن نماز تابع شوهر است، اگر وظیفه او تمام است وظیفه زن نیز تمام، و اگر وظیفه او شکسته است وظیفه زن نیز شکسته است، و همچنین است حکم هر کسی که تابع دیگری باشد مثل فرزندی که سرپرستی او با پدر اوست و پدر و مادری که سرپرستی آنها با فرزند آنهاست. ولی اگر مرد کثیرالسّفر است و تابع او کثیرالسّفر نیست، آن تابع باید به وظیفه خود عمل کند.
- [آیت الله مظاهری] اگر مرد یا زن طواف نساء را - که یکی از کارهای حجّ است - به جا نیاورد، همسرش بر او حلال نمیشود، و نیز نمیتواند همسر دیگری هم بگیرد، تا وقتی که طواف نساء را انجام دهد.
- [آیت الله سیستانی] اگر با زنی که میداند همسرش نیست زنا کند ، و زن بداند که آن مرد شوهر او نیست ، لازم نیست عدّه نگهدارد ، ولی اگر گمان کند که شوهرش میباشد ، احتیاط واجب آن است که عدّه نگهدارد .