امتیاز
اِمتیار به معنای تهیه کردن یا فروختن آذوقه می باشد. این عنوان در باب جهاد به کار رفته است.
اگر کسی با پول حرامی مثلا پول دزدی بتواند وامی جور کند که امتیاز این وام از روی این پول باشد چه حکمی دارد؟.
این کار جایز نیست و امتیاز وام متعلق به صاحب پول است.
این کار جایز نیست و امتیاز وام متعلق به صاحب پول است.
عنوان سوال:
اگر کسی با پول حرامی مثلا پول دزدی بتواند وامی جور کند که امتیاز این وام از روی این پول باشد چه حکمی دارد؟.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی با پول حرامی مثلا پول دزدی بتواند وامی جور کند که امتیاز این وام از روی این پول باشد چه حکمی دارد؟.
- اگر کسی با پول غیر) مثل وجوه مربوط به موسسات عمومی یا خصوصی و یا وجه حاصل از سرقت بتواند وامی بگیرد حکم این وام چیست؟
- اگر کسی با پول غیر) مثل وجوه مربوط به موسسات عمومی یا خصوصی و یا وجه حاصل از سرقت بتواند وامی بگیرد حکم این وام چیست؟
- به من وامی پیشنهاد شد که برای دادن ان قسمتی از آن را کسی که می خواهد وام را برای من درست کند میگیرد آیا گرفتن این وام جایز است ؟ همچنین بخشی از آن را می توانم به ضامن بدهم؟
- اخیرا یکی از بانک ها، برای خرید مسکن،با خرید 3 میلیون تومان سهام بانک مسکن 20 میلیون تومان وام میدهد. حکم چنین وامی چیست؟
- آیا در انواع وام ها، وام گیرنده مالک پول می شود؟
- من کارمند دولت هستم.برای گرفتن وامی به من می گویند که در اجاره نامه باید فلان مبلغ پول پیش باشد و گرنه وام به تو تعلق نمی گیرد (طبق قانون) و صراحتا از من اجاره نامه صوری می خواهند و این عرف غیر مکتوب شده است.آیا می توانم اجاره نامه صوری ببرم در صورتی که مبلغ اجاره را معادل کنم؟
- برخی از بانکها و موسسات وامی تحت عنوان مشارکت مدنی پرداخت کرده و آن را محدود به مصرف خاصی نمی کنند و مطابق وام های دیگر سود می گسرند آیا مشارکت مدنی نیز از عقود شرعی محسوب می شود؟ راه شرعی برای دریافت چنین وامی چگونه است؟
- با سلام آیا منافعی{پول}که از کار کردن با پول حرام بدست می آید حرام است؟ آیا منافعی{پول}که از کار کردن با اموال حرام یا غصبی مثل دزدی بدست می آید هم حرام است؟ با تشکر
- گفته شده اگر وامی را اخذ نموده و تا سال خمسی آن را مصرف نکنیم می بایست به اندازه اقساط واریز شده خمس را پرداخت نماییم. سوال اینجاست که اقساط پرداختی در ماه های اول صرفاً مربوط به سود آن وام است و از خود پول چیزی کم نشده است. مثلاً اگر ده میلیون وام گرفته و باید یازده میلیون پرداخت کنیم، در ماه های ابتدایی اقساط آن یک میلیون سود پرداخت شده و چیزی از اصل وام کم نشده است. آیا با این فرض باید خمس اقساط پرداختی را حساب و پرداخت نماییم؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] کسیکه مبلغی را بمدّت معیّنی در بانک گذاشته و امتیاز وامی را بدست آورده، آیا فروختن آن امتیاز به دیگری جایز است؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی وامی گرفته است و در مدت چند سال، اقساط آن را میپردازد. اگر بر پولِ وام گرفته شده سال بگذرد، خمس دارد یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] در یکی از بانک های قرض الحسنه می توان پس از سپرده گذاری به مدت مشخص، مبلغ معینی وام قرض الحسنه دریافت نمود. می خواستم بدانم آیا می توانم با سپرده گذاری و دریافت امتیاز وام، امتیاز خودم را به شخص ثالثی در ازای دریافت مبلغ مشخصی بفروشم تا آن فرد از امتیاز وام اینجانب استفاده نماید؟
- [سایر] برای گسترش و توسعه کار احتیاج به مبلغی پول داشتم تا در بانک بگذارم و از آن وام بگیرم. لذا مجبور به گرفتن نزول شدم. بطوریکه بعد از یک ماه، اصل پول و 500 هزار تومان بهره باید برگردانم. حکم وامی که با سپردهگذاری این پول گرفتم و گسترش کاری که با این وام داشتم چیست؟
- [آیت الله سبحانی] آیا بانک یا مؤسسه قرض الحسنه می تواند واسطه خرید و فروش امتیاز وام باشد به این معنا که در قبال اخذ حق الوکاله، به وکالت از صاحب وام، امتیاز را به فرد ثالثی بفروشد؟
- [آیت الله سبحانی] آیا اینجانب می توانم امتیاز وام خود را به غیر بفروشم؟
- [آیت الله مظاهری] آیا فروش امتیاز وامی که به علت بالا بودن کارکرد حساب به ما تعلق گرفته و در حال حاضر نیاز به آن نداریم، جایز است؟ (مثلا امتیاز وام 10 میلیونی را به مبلغ 1میلیون و500 هزار تومان - نرخ رایج بازار- بفروشیم) این در حالی است که در جامعه امروز این کار رواج دارد و بعضی افراد از این راه امرار معاش می کنند. آیا در آمد حاصل از این کار حلال است؟
- [آیت الله سبحانی] در صورت جواز فروش وام آیا می توانم قبل از دریافت وام (البته بعد از اختصاص امتیاز) امتیازم را پیش فروش کنم؟
- [آیت الله خامنه ای] . اگر بر اساس مقرّرات بانک، امتیاز دریافت وام یا تسهیلات بانکی قابل واگذاری به غیر باشد، در این صورت واگذاری امتیاز، با مراعات مقرّرات مربوطه، در برابر دریافت وجه، مانع ندارد.
- [آیت الله مظاهری] بنده مستأجر هستم و تا یکی دو ماه دیگر باید محل خود را عوض کنم. به همین منظور وامی دریافت نمودهام. لذا با توجه به سررسید سال خمسی ام، قبل از استفاده وام آیا به این وام خمس تعلق میگیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در میان بعضی از مردم معمول است که وامی به صاحب خانه می دهند و خانه او را گرو برمی دارند به شرط این که قیمت کمتری جهت مال الاجاره بپردازند، یا اصلاً مال الاجاره ای ندهند و آن را خانه رهنی می گویند این کار ربا و حرام است، راه صحیح آن است که اول صاحب خانه، خانه را به او بمبلغی اجاره دهد ولو مقدار کمی باشد و در ضمن اجاره شرط نماید که باید فلان مقدار وام به او بدهد و خانه را در مقابل آن گرو بگذارد، در این صورت ربا نیست و حلال است.
- معاملات ارزی جایز است، یعنی می توان اسکناس ایرانی را به لیره سوری یا ریال سعودی یا مارک یا دلار معامله کرد و کم و زیاد در آن اشکالی ندارد، ولی اگر کسی پولی را به دیگری قرض بدهد خواه پول ایرانی باشد یا پول خارجی فقط همان مقداررا می تواند از او بگیرد و زیادتر از آن ربا و حرام است و اگر کسی مقداری پول خارجی مثلاً یکصد مارک به دیگری وام بدهد، بعد ناچار شود در مقابل آن ریال ایرانی تحویل دهد باید به نرخ بازار متعارف و معمول حساب کند، مگر این که طلبکار به کمتر از آن راضی شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر شخصی برای رفاه و آسایش مناسب خود وامی گرفت و مثلاً ماشین سواری خرید و حادثه ای پیش آمد و از بین رفت، در این صورت , بازپرداخت این وام جزء هزینه او خواهد بود و خمس ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در سال قبل وامی گرفته بود و هزینه کرد، چنانچه آن وام را برای نیاز ضروری و مطابق شأن خود مصرف کرده بود، آن ر ا میتواند از درآمد امسال پرداخت کند و خمس ندارد؛ اما اگر آن وام را در موارد غیر ضروری مصرف کرد، در این صورت , جزء هزینه او نیست و باید نخست خمس درآمد را و سپس وام را بپردازد . در هر دو فرض، فرقی نیست که قدرت و تمکّن بر ادای وام داشته باشد؛ یا نداشته باشد.
- [آیت الله وحید خراسانی] شرط پنجم ان که برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی یا اعانت ظالم در ظلمش یا ضرر رساندن به مسلمانی سفر کند یا خود سفر حرام باشد مثل ان که قسم شرعی خورده باشد که به سفر نرود یا برای او ضرری داشته باشد که تحمل ان ضرر حرام باشد باید نماز را تمام بخواند
- [آیت الله مظاهری] کسی که نمیداند پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش میگذرد یا نه، یا ده روز در محلّی میماند یا نه، باید نماز را تمام بخواند. شرط دوّم: برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند باید نماز را تمام بخواند، و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد مثل آنکه زن بدون اجازه شوهر سفری برود که بر آن واجب نباشد، ولی اگر مثل سفر حجّ واجب باشد باید نماز را شکسته بخواند.
- [آیت الله بهجت] در مسائل قبل گفته شد که حکم قرض دادن به بانک مانند حکم قرض گرفتن از بانک است، و چنانچه در قرارداد وام شرط سود شده باشد ربا و حرام است، و فرق نمیکند که پولی که به بانک داده میشود بهصورت (سپرده ثابت) باشد، یعنی صاحب پول بر حسب قرارداد تا مدت معینی نمیتواند از پول خود استفاده کند، یا بهنحو (حساب در گردش) باشد، که هر موقع بخواهد میتواند از پول خود استفاده کند، و در هر دو صورت حرام است.
- [آیت الله مظاهری] کسی که قصد دارد پول حمامی را ندهد یا از حرام بدهد کار حرامی کرده ولی غسل باطل نیست و همچنین کسی که زیادتر از معمول در حمام آب میریزد، غسلش صحیح است، ولی کار او حرام و ضامن حمامی است و باید او را راضی کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] در مسأله قبل گفته شد که حکم قرض دادن به بانک مانند حکم قرض گرفتن از بانک است، چنانچه در قرارداد وام شرط فائده وسود شده باشد ربا وحرام است وفرق نمیکند پولی که به بانک داده میشود به نحو سپرده ثابت باشد یعنی صاحب پول بر حسب قرارداد تا مدّت معیّنی نمیتواند از پول خود استفاده کند یا به نحو حساب در گردش که هر موقع بخواهد میتواند از پول خود استفاده کند، ولی چنانچه شرط سود نشده باشد وصاحب پول به این قصد پول خود را به بانک نمیدهد که فائدهای ازآن عاید او گردد و اگر سودی هم به او ندهند خود را طلبکار نمیداند و مطالبه نخواهد کرد، در این صورت گذاشتن پول نزد آن بانک جائز است واشکال ندارد. بانکی که بوسیله دولت سرمایهگذاری شده و به سرمایه دولت میباشد این بانکها را دولتی مینامند.
- [آیت الله اردبیلی] آنچه اشخاص از بانکها به عنوان وام یا غیر آن میگیرند، در صورتی که معامله به وجه شرعی انجام بگیرد، حلال است و مانعی ندارد، اگرچه بدانند که در بانکها پولهای حرامی وجود دارد و احتمال بدهند پولی که گرفتهاند از حرام باشد، ولی اگر بدانند پولی که گرفتهاند یا مقداری از آن حرام است، تصرّف در آن جایز نیست و اگر نتوانند مالک آن را پیدا کنند، باید با اذن مجتهد جامعالشرایط معامله مجهول المالک با آن بکنند و در این مسأله فرقی میان بانکهای خارجی و داخلی و دولتی و غیر دولتی نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] در مساله قبل گذشت که حکم قرض دادن به بانک مانند حکم قرض گرفتن از بانک است و چنانچه در قرارداد وام شرط فایده و سود شده باشد ربا و حرام است و فرق نمی کند پولی که به بانک داده می شود به نحو سپرده ثابت باشد یعنی صاحب پول بر حسب قرار داد تا مدت معینی نمی تواند از پول خود استفاده نماید یا به نحو حساب در گردش باشد که هر موقع بخواهد می تواند از پول خود استفاده کند ولی چنانچه شرط سود نشود و خود را طلب کار نداند اگرچه بانک به او سود بدهد گذاشتن پول نزد ان بانک جایز است و در بانک های دولتی و مشترک که به شرکت دولت و مردم تاسیس شده است بنابر احتیاط واجب یک پنجم ان سود را به نیت مافی الذمه به سادات فقیر بدهد و بقیه از منافع ان سال می باشد که اگر در موونه ان سال صرف نشود باید خمس ان را بپردازد
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که میخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ از وطنش بگذرد، یا ده روز در جایی بماند و نیز کسی که مردد است که از وطنش بگذرد، یا ده روز در جایی بماند، اگر از ماندن ده روز یا گذشتن از وطن منصرف شود، باز هم باید نماز را تمام بخواند ولی اگر باقیمانده راه هشت فرسخ باشد، یا چهار فرسخ باشد وبخواهد برود وبرگردد، باید نماز را شکسته بخواند. شرط پنجم آن که برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی سفر کند باید نماز را تمام بخواند و همچنین است اگر خود سفر حرام باشد مثل آن که برای او ضرر داشته باشد، یا زن بدون اجازه شوهر وفرزند با نهی پدر و مادر سفری بروند که بر آنان واجب نباشد، ولی اگر مثل سفر حج واجب باشد، باید نماز را شکسته بخوانند.