تقسیم
تقسیم (بلاغت)، استیفای اقسام موجود برای یک شیء و بیان وضع آنها است.
نحوه تقسیم ارث بین چند عمو و عمه مادری چگونه است؟
هرگاه وارث فقط چند عمو یا چند عمّه مادری باشد مال بطور مساوی بین آنها تقسیم می‌شود، ولی اگر فقط چند عمو و عمّه مادری داشته باشد بنابر احتیاط واجب باید در تقسیم مال باهم مصالحه کنند.
هرگاه وارث فقط چند عمو یا چند عمّه مادری باشد مال بطور مساوی بین آنها تقسیم می‌شود، ولی اگر فقط چند عمو و عمّه مادری داشته باشد بنابر احتیاط واجب باید در تقسیم مال باهم مصالحه کنند.
پاسخ:
هرگاه وارث فقط چند عمو یا چند عمّه مادری باشد مال بطور مساوی بین آنها تقسیم می‌شود، ولی اگر فقط چند عمو و عمّه مادری داشته باشد بنابر احتیاط واجب باید در تقسیم مال باهم مصالحه کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر وارث فقط یک عمو یا یک عمه پدری یا پدر و مادری باشد ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر از ورثه میت(یک دایی یا یک خاله) و (یک عمو یا یک عمه مادری) و (عمو و عمه پدر و مادری یا پدری) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر وارث فقط چند عمو یا چند عمه پدری یا پدر و مادری باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر وارث فقط چند عمو یا چند عمه پدری یا پدر و مادری باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر وارث چند عمو و چند عمه پدری یا پدر و مادری باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر وارث چند عمو و چند عمه پدری یا پدر و مادری باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر از ورثه میت (یک دایی یا یک خاله) و (عمو و عمه مادری) و (عمو و عمه پدر و مادری یا پدری) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر از ورثه میت (دایی و خاله مادری) و (چند دایی و خاله پدر و مادری) و (عمو و عمه) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- اگر از ورثه میت(چند دایی و چند خاله) که یکسان در نسب هستند و (عمو و عمه مادری) موجود باشند ارث چگونه تقسیم می شود؟
- نحوه تقسیم ارث بین (پدربزرگ و مادربزرگ پدری) و (پدربزرگ و مادربزرگ مادری) چگونه است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] شخصی که از دنیا رفته و وارث میّت، عمو و عمّه پدر و مادری و دائی هستند چگونه ارث میبرند و اگر ورثه عمو باشد با دائی زاده و یا عمو یا خاله زاده چگونه ارث میبرند؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر کودکی دو ساله (پسر) به همراه پدر، مادر، پدربزرگ و مادر بزرگ پدری در جنایت آمریکا در هواپیمای ایرباس کشته شده باشد، و اجداد مادری و عموها و عمه ها زنده باشند، و از متوفی 150 تومان باقی مانده باشد، نحوه تقسیم آن بین ورثه کودک به چه نسبتی است؟
- [آیت الله بهجت] در صورتی که نوبت به ارث بریِ طبقه سوّم برسد، آیا ابن عمّ ابوینی (پدر و مادری) بر عمّ ابی و عمّه ابی (پدری) تقدم دارد؟
- [آیت الله نوری همدانی] خانمی فوت کرده و ورّاث وی عبارتند از: شوهر، عمّه ابی، دایی ابوینی خواهشمند است نحوه تقسیم ما ترک متوفیّه را ارشاد نمایید.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] میت، پسر، دختر و دو نوه ای که پدرشان قبل از او مرحوم شده دارد، آیا نوه ها از جدّشان ارث می برند یا وجود عمو و عمه مانع می شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] متوفیه دختر عمه پدر وارث می باشد، ارث بین وراث به چه نحو تقسیم می گردد. توضیح اینکه ورثه منحصر در شش نفر می باشد، که سه نفر دختر و سه نفر پسر، هستند، آیا ارث بین ایشان بالسویه تقسیم می گرد یا با اختلاف پسر دو برابر دختر؟
- [آیت الله بهجت] به نظر حضرتعالی نحوه ی تقسیم ملکی چگونه است؟
- [سایر] نحوه تقسیم بیت المال از دیدگاه اسلام چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] فردی فوت کرده و دارای چند فرزند ذکور و اناث است. بعد از مورّث، اکثر فرزندان نیز از دنیا رفته اند به جز دو پسر و یک دختر و همسر فرد متوفّی (مورّث). نحوه ی تقسیم ارث را بیان فرمایید؟
- [سایر] با سلام. اگر متوفی در زمان حیات خود،50 درصد اموال خود را به نام زن خود نموده و در هنگام فوت دارای مادر، زن، و چهار دختر باشد، نحوه تقسیم ارث به چه صورت خواهد بود؟ با تشکر.
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه وارث فقط چند عمو یا چند عمه مادری باشد مال بطور مساوی بین آنها تقسیم می شود، ولی اگر فقط چند عمو و عمه مادری داشته باشد بنابر احتیاط واجب باید در تقسیم مال باهم مصالحه کنند.
- هرگاه وارث فقط یک عمو یا یک عمه است، چه پدر و مادری باشد (یعنی با پدر میت از یک پدر مادر باشد) یا پدری فقط، یا مادری، تمام مال به او می رسد و اگر چند عمو و چند عمه باشند و همه پدر و مادری یا پدری باشند مال بطور مساوی میان آنها تقسیم می شود، ولی اگر عمو و عمه هر دو باشند (و همه پدر و مادری یا پدری باشند) عمو دو برابر عمه می برد.
- هرگاه وارث، یک دایی یا یک خاله و عمو و عمه مادری و عمو و عمه پدری و مادری یا پدری باشد مال را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی یا خاله می برد و دو قسمت باقی مانده را سه سهم می کنند، یک سهم آن به عمو و عمه مادری می رسد (و بنابر احتیاط واجب در تقسیم باهم مصالحه می کنند) و دو سهم دیگر را میان عمو و عمه پدر و مادری یا پدری قسمت می نمایند و عمو دو برابر عمه می برد.
- اگر وارث، یک دایی یا یک خاله و یک عمو یا یک عمه مادری و عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت می کنند، یک قسمت آن را به دایی یا خاله می دهند و دو قسمت باقیمانده را شش سهم می کنند یک سهم را به عمو یا عمه مادری و پنج سهم را به عمو و عمه پدر و مادری یا پدری می دهند و عمو دو برابر عمه می برد.
- سهم ارث عمو و عمه و دایی و خاله را (در صورتی که همه پدر و مادری باشند که غالباً چنین هستند) می توان چنین خلاصه کرد: به یک عمو یا یک عمه تمام مال می رسد و اگر وارث چند عمو یا چند عمه باشند بطور مساوی می برند و اگر هم عمو و هم عمه باشند عمو دو برابر عمه می برد و اگر یک دایی یا یک خاله باشد تمام مال به او می رسد و اگر چند دایی یا چند خاله باشد، یا هم دایی و خاله باشند، مال را بطور مساوی تقسیم می کنند و هرگاه عمو و عمه و دایی و خاله باشند، عمو و عمه دو سهم می برند و دایی و خاله یک سهم و هر عمو دوبرابر عمه می برد، اما سهم دایی و خاله مساوی است.
- هرگاه وارث، چند دایی و چند خاله باشد که همه پدر و مادری، یا پدری، یا مادری باشند و میت عمو و عمه هم داشته باشد، مال را سه سهم می کنند، دو سهم آن به دستوری که در مسأله پیش گفته شد عمو و عمه بین خودشان تقسیم می کنند و یک سهم آن را دایی ها و خاله ها بطور مساوی میان خود قسمت می نمایند.
- هرگاه وارث، دایی یا خاله مادری و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و عمو و عمه باشد، مال سه سهم می شود دو سهم آن به دستوری که قبلاً گفته شد میان عمو و عمه تقسیم می شود و در مورد یک سهم باقی مانده اگر میت یک دایی یا یک خاله مادری دارد آن را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به دایی یا خاله مادری می دهند، و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری و آنها بطور مساوی قسمت می کنند و اگر چند دایی مادری یا چند خاله مادری، یا هم دایی مادری و هم خاله مادری دارد، آن یک سهم را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی ها و خاله های مادری بطور مساوی تقسیم می کنند و بقیه به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می رسد که آنها نیز بطور مساوی قسمت می کنند.
- هرگاه وارث میت عمو و عمه و دایی و خاله پدر و عمو و عمه و دایی و خاله مادر او باشد، مال او سه سهم می شود، یک سهم به عمو و عمه و دایی و خاله مادر میت می رسد (و آنها بنا بر احتیاط واجب در تقسیم آن مصالحه می کنند) و دو سهم دیگر را سه قسمت می کنند، یک قسمت را دایی و خاله پدر میت، بطور مساوی میان خود تقسیم می کنند و دو قسمت دیگر آن به عمو و عمه پدر میت می رسد (و سهم عمو دو برابر عمه است).
- اگر وارث یک دایی یا یک خاله و عمو و عمه باشد، چنانچه عمو و عمه پدر و مادری یا پدری، باشند مال را سه قسمت می کنند یک قسمت را دایی یا خاله می برد و از بقیه دو قسمت به عمو و یک قسمت به عمه می دهند، بنابراین اگر مال را نه سهم کنند سه سهم به دایی یا خاله و چهار سهم به عمو و دو سهم به عمه می رسد.
- اگر عمو و عمه و دایی و خاله خود میت و اولاد آنان وجود نداشته باشند نوبت به عمو و عمه و دایی و خاله (پدر و مادر) میت می رسد و اگر اینها نباشند اولادشان ارث می برند و اگر آنها هم نباشند عمو و عمه و دایی و خاله (پدر بزرگ و مادر بزرگ) میت ارث می برند و اگر آنها نباشند نوبت به اولادشان می رسد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر وارث میّت (عمو و عمّه) باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمّه پدری ارث نمیبرند؛ پس اگر میّت (یک عمو) یا (یک عمّه مادری) داشته باشد، مال را شش قسمت میکنند، یک قسمت را به عمو یا عمّه مادری و بقیّه را به عمو و عمّه پدر و مادری میدهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمّه پدر و مادری ارث می‌برد و اگر هم عمو و هم عمّه مادری داشته باشد، مال را سه قسمت میکنند، دو قسمت را به عمو و عمّه پدر و مادری میدهند و عمو دو برابر عمّه می‌برد و یک قسمت را به عمو و عمّه مادری میدهند و احتیاط واجب آن است که عمو و عمه مادری در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
- [آیت الله خوئی] اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری ارث نمیبرند، و مشهور این است که اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد مال را شش قسمت میکنند، یک قسمت را به عمو یا عم مادری و بقیه را به عمو و عمة پدر و مادری میدهند و در فرض نبودن آنها به عمو و عمة پدری میدهند و اگر هم عمو و هم عمة مادری دارد، مال را سه قسمت میکنند دو قسمت را به عمو و عمة پدر و مادری و در فرض نبودن آنها به عمو و عمة پدری و یک قسمت را به عمو و عمة مادری میدهند، ولی بعید نیست که در هر دو صورت عمو و عمه مادری مثل عمو و عمههای دیگر باشند و مال بین همة آنها به طور مساوی تقسیم شود.
- [آیت الله سبحانی] اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری ارث نمی برند، پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد، مال را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به عمو یا عمه مادری و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمه پدر و مادری می برد و اگر هم عمو،هم عمّه مادری دارد، مال را سه قسمت می کنند دو قسمت را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند و عمو دو برابر عمّه می برد و یک قسمت را به عمو و عمه مادری می دهند و احتیاط واجب آن است که عمو و عمه مادری در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
- [آیت الله بهجت] اگر وارث میت عمو و عمه باشد بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری ارث نمی برند، پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد، مال را شش قسمت می کنند، یک قسمت را به عمو یا عمه مادری و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند، و عموی پدر و مادری دو برابر عمه پدر و مادری می برد، و اگر هم عمو و هم عمه مادری دارد، مال را سه قسمت می کنند دو قسمت را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند، و عمو دو برابر عمه می برد، و یک قسمت را به عمو و عمه مادری می دهند، که به طور مساوی با هم تقسیم نمایند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر وارث میت تنها چند عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشند مال بین آنان به طوری تقسیم می شود که عمو دو برابر عمه ارث ببرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر وارث میت، عمو و عمه باشد، بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری، ارث نمیبرند. پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد، مال را شش قسمت میکنند؛ یک قسمت را به عمو یا عمه مادری، و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری میدهند، و عموی پدر و مادری دو برابر عمه پدر و مادری می‌برد، و اگر هم عمو و هم عمه مادری دارد، مال را سه قسمت میکنند؛ دو قسمت را به عمو و عمه پدر و مادری میدهند، و عمو دو برابر عمه می‌برد، و یک قسمت را به عمو و عمه مادری میدهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند، و احتیاط آن است که در تقسیم با یکدیگر مصالحه کنند.
- [امام خمینی] اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری ارث نمیبرند، پس اگر میت یک عمو یا یک عمه مادری دارد، مال را شش قسمت میکنند، یک قسمت را به عمو یا عمه مادری و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری میدهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمه پدر و مادری می‌برد و اگر هم عمو و هم عمه مادری دارد، مال را سه قسمت میکنند دو قسمت را به عمو و عمه پدر و مادری میدهند و عمو دو برابر عمه می‌برد و یک قسمت را به عمو و عمه مادری میدهند و احتیاط واجب آن است که در تقسیم با یکدیگر صلح کنند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت یک یا چند عمو و یک یا چند عمّه باشند و بعضی از آنها پدر و مادری و بعضی پدری و بعضی مادری باشند، با بودن عمو یا عمّه پدر و مادری، عمو و عمّه پدری ارث نمیبرند، پس اگر میّت علاوه بر عمو و عمّه پدر و مادری، تنها یک عمو یا یک عمّه مادری دارد، 16 را به عمو یا عمّه مادری و بقیّه را به عمو و عمّه پدر و مادری میدهند و عمو دو برابر عمّه می‌برد و اگر میّت علاوه بر عمو یا عمّه پدر و مادری، عمو و عمّه مادری متعدّد دارد (همه عمو، یا همه عمّه، یا مختلف باشند) 13 را به عمو و عمّه مادری میدهند که به طور مساوی بین خودشان قسمت میکنند و بقیّه را به عمو و عمّه پدر و مادری میدهند و عمو دو برابر عمّه می‌برد و احتیاط مستحبّ آن است که در تقسیم با یکدیگر مصالحه کنند. در توضیح مصالحه میگوییم که برخی از علماء معتقدند که عمو و عمّه مادری و عمو و عمّه پدر و مادری همه به طور مساوی ارث میبرند، بنابراین اگر میّت - مثلاً - یک عموی مادری و یک عموی پدر و مادری و دو عمّه پدر و مادری داشته باشد، بر طبق نظر صحیح، سهم عموی مادری 848 و سهم عموی پدری و مادری 2048 و سهم هر یک از دو عمّه پدر و مادری 1048 (مجموعاً: 2048) می‌باشد، ولی طبق نظر برخی از علماء سهم هر یک از این چهار نفر 1248 است، بنابراین سهم قطعی عموی مادری 848 (طبق نظر برخی از علماء: 1248) و سهم قطعی عموی پدر و مادری 1248 (طبق نظر صحیح: 2048) و سهم قطعی هر یک از دو عمّه پدر و مادری 1048 (طبق نظر برخی از علماء: 1248) است و اگر مقدار مردّد را در هر مورد به طور مساوی مصالحه کنند، سهم نهایی عموی مادری 1048 و سهم عموی پدر و مادری 1648 و سهم هر عمّه پدر و مادری 1148 (مجموعاً: 2248) خواهد بود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر میت چند عمو و عمه پدر و مادری و پدری و مادری داشته باشد: الف با وجود عمو و عمه پدر و مادری عمو و عمه پدری ارث نمی برند و مال تنها بین عمو و عمه پدر و مادری و عمو وعمه مادری به تفصیل زیر تقسیم می شود: الف 1: اگر متوفی فقط یک عمو یا عمه مادری داشته باشد 61 مال به او می رسد و بقیه مال بین عمو وعمه پدر و مادری همانطور که در مسأله 2914 بیان شد تقسیم می شود. الف 2: اگر متوفی چند عمو و عمه یا چند عمو یا چند عمه مادری داشته باشد 31 مال میت به آنان می رسد که بالسویه بین آنان تقسیم می شود (طبق مسأله 2915) و بقیه مال بین عمو و عمه پدر و مادری به ترتیبی که در مسأله 2914 بیان شد تقسیم می شود. الف 3: در این مساله فرقی نمی کند که عمو و عمه پدر و مادری یک نفر باشد یا چندنفر یعنی اگریک نفرباشد 65 مال در فرض یک و 32 مال در فرض دو به اومی رسد و اگر چندنفرباشند طبق آنچه درمسائل 2913و2914 بیان شداین مقداربین آنان تقسیم می شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر وارث میّت فقط یک عمو یا یک عمّه است، چه پدر و مادری باشد (یعنی با پدر میّت از یک پدر و مادر باشد) یا پدری باشد یا مادری، همه مال به او میرسد و اگر چند عمو یا چند عمّه باشد و همه پدر و مادری یا همه پدر یا همه مادری باشند مال به طور مساوی بین آنها قسمت می‌شود و اگر برخی پدری و برخی مادری و برخی پدر و مادری باشند، با وجود عمو یا عمّه پدر و مادری، عمو و عمّه پدری ارث نمیبرند و سهم عمو یا عمّه مادری اگر یکی باشد 16 و اگر متعدّد باشد 13 است که به طور مساوی تقسیم میکنند و بقیّه مال را عمو یا عمه پدر و مادری می‌برد که اگر متعدد باشند آن را به طور مساوی تقسیم میکنند.