مستثنیات دین
ضروريات زندگی كه فروختن آن برای ادای دين لازم نيست.
آیا سرمایه جزء مستثنیات دین محسوب می شود؟
سرمایه ، جزء مستثنیات دین محسوب نمی شود، و طلبکار می تواند زیر نظر حاکم شرع آن را جهت وصول طلب خود توقیف کند.
سرمایه ، جزء مستثنیات دین محسوب نمی شود، و طلبکار می تواند زیر نظر حاکم شرع آن را جهت وصول طلب خود توقیف کند.
پاسخ:
سرمایه ، جزء مستثنیات دین محسوب نمی شود، و طلبکار می تواند زیر نظر حاکم شرع آن را جهت وصول طلب خود توقیف کند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا وسیله امرار معاش جزء مستثنیات دین است؟
- شخصی مبلغ چهار میلیون تومان از بابت مهریّه همسرش بدهکار است، او دارای منزل مسکونی در بهترین محلّ مشهد می باشد که اکنون به مبلغ سی میلیون تومان خریدار دارد آیا این منزل جزء مستثنیات دین است؟
- با توجّه به اینکه مداوای بیماری عرفاً جزء نیازهای اولیّه هر انسانی است، آیا هزینه دارو و درمان زوجه مریض نیز جزء نفقه زوجه محسوب می شود؟
- آیا هزینه لازم برای ازدواج پسر جزء نفقه محسوب شده و بر عهده پدر است؟
- آیا کفاره ای که میت بدهکار است جزء دیون میت محسوب می شود؟
- آیا هزینه دارو و درمان زوجه مریض با توجّه به این که مداوای بیماری عرفاً جزء نیازهای اوّلیّه هر انسانی می باشد نیز جزء نفقه زوجه محسوب می شود؟
- اگر زوج، زوجه را در منزلی که جزء مستثنیات دین نمی باشد طلاق دهد، و قبل طلاق حاکم او را محجور اعلام کند، آیا حقِّ سکنای مطلّقه رجعیّه در این منزل بر حق طلبکاران مقدّم است؟ اگر طلاق پس از محجور بودن باشد حکم آن چگونه است؟
- مستثنیّات دین در ارتباط با ضامن شخص ورشکسته چیست؟
- صله رحم چیست؟ و چه کسانی جزء ارحام محسوب می شوند؟ و در چه مواردی اسلام دستور به قطع صله رحم می دهد؟
- آیا استخوان های کف دست و پا و قوزک زانو دیه دارد و جزء پا محسوب می شود، یا ارش تعلق می گیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] آیا مغازه جزء مستثنیات دِیْن می باشد؟
- [آیت الله نوری همدانی] نظر مبارک در مستثنیات دین چیست ایا تلفن منزل ماشین به هر قیمت که باشد جزء مستثنیات دین است یا خیر ؟
- [آیت الله بهجت] مستثنیات دین چیست؟ آیا تلفن و ماشین جزو مستثنیات دین محسوب می شوند؟
- [آیت الله اردبیلی] کسی که یک خانه دارد و بخشی از آن خانه را اجاره داده است، آیا باید بخش اجارهای را جزء سرمایه خود محسوب کند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] پزشک مدیونی فقط 3 دانگ مشاع از یک آپارتمان (کلاً 125 متر) که بعنوان مطب پزشکی عمومی است در تملک دارد و هیچ گونه سرمایه و دارایی و درآمد دیگری ندارد و در صورت از دست دادن آن دچار مشقت و عسر و حرج گردیده و منجر به بیکاری وی خواهد شد. آیا این 3 دانگ مطب جزء مستثنیات دین و وسیله و محل کار و امرار معاش محسوب میگردد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا سرقفلی، جزء مؤونه حساب می‌شود یا جزء سرمایه؟ در صورت افزایش ارزش سرقفلی، حکم آن چیست؟
- [آیت الله سبحانی] پاداش پایان سال بازنشستگی متوفی جزء ماترک محسوب می شود؟
- [سایر] آیا هزینه درمان و معالجه جزء نفقه واجب محسوب می‌شود؟
- [سایر] آیا تهیه زیورآلات زن جزء نفقه واجب زن محسوب می‌شود؟
- [سایر] آیا تهیه لوازم آرایش، جزء نفقه واجب زن محسوب می‌شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مسافری که قصد اقامه ده روز در محلی کرده، اگر از اول قصد داشته باشد که در بین ده روز به اطراف برود چنانچه جایی که می خواهد برود به اندازه ای دور نیست که جزء مسافرت محسوب شود باید نماز را تمام بخواند، اما اگر طوری است که جزء مسافرت محسوب می شود باید تمام ده روز را شکسته بخواند.
- حقوق بازنشستگی و یا مبلغی که به عنوان بازخرید کار داده می شود جزء درآمد همان سال محسوب می گردد و اگر چیزی تا آخر سال از آن باقی نماند خمس ندارد، اما اگر اضافه بماند خمس دارد.
- اگر خون بدن انسان یا حیوانی که خون جهنده دارد به بدن حیوانی که خون جهنده ندارد منتقل گردد و خون آن حیوان حساب شود پاک است و آن را (انتقال) گویند بنابراین، خون پشه که جزء بدن اوست پاک است، هر چند در اصل آن را از انسان گرفته، ولی خونی که زالو از انسان می مکد پاک نیست، چون جزء بدن او محسوب نمی شود.
- برای کم و زیاد کردن اجزاء نماز احتیاط از روی سهو، سجده سهو واجب نیست.
- غالباً بعد از بیرون آمدن منی بدن سست می شود، ولی این موضوع جزء شرایط قطعی و نشانه ها نیست.
- اگر چیزی ازسرمایه به خاطر کسب و کار از بین برود بطوری که جزء ضرر معامله حساب شود، می تواند مقدار آن را از منافع بردارد، ولی اگر به واسطه حوادث دیگری از بین برود (مانند سرقت وامثال آن) نمی تواند آن را از منافع کم کند، مگر این که با سرمایه باقیمانده نتواند کسبی که سزاوار شأن اوست انجام دهد.
- هرگاه درخت انگور یا خرما را بخرد قیمت آن مسلماً جزء مخارج نیست و اگر خرما یا انگور را پیش از رسیدن بخرد احتیاط واجب آن است که پول آن را نیز از محصول کم نکند، همچنین پولی را که برای خرید زمین می دهد جزء مخارج نیست.
- همان گونه که اشاره شد هزینه سفر حج یا زیارتهای مستحبی اگر از درآمد همان سال باشد خمس ندارد و اگر ناچار باشد از چند سال قبل اسم نویسی کند و هزینه را بدهد، جزء مخارج همان سالش محسوب می شود و خمس ندارد، نه در آن سال و نه در سالهای بعد.
- قرضهایی که بر ذمه انسان آمده خواه برای هزینه زندگی باشد یا خسارت و غرامت و یا غیر اینها، می تواند از درآمد سال آنها را ادا کند، ولی قرضهایی را که به اقساط می پردازد فقط قسطهایی را که در آن سال باید بپردازد جزء مخارج آن سال محسوب می شود.
- کسانی که راهنمای حج و مدیر کاروان حجّاج و مانند آن می باشند، در صورتی که مسافرت جزء یا مقدّمه شغل آنها محسوب شود و این کار مدّت قابل ملاحظه ای (حدود چند ماه) به طول انجامد باید نماز را تمام بخوانند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] پشت بام مسجد و محراب آن، و شبستان ها، جزء مسجد محسوب می شود مگر این که در شهری که در آن معتکف می شود، برخی از آنها را اهالی محل جزء مسجد ندانند.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی در یک سال خمسی، درآمدش از هزینه او کمتر بود و از سرمایه مصرف کرد، نمی تواند کسری این سال را از درآمد سال بعد جبران و جایگزین نماید و اگر برای تأمین هزینه سال قبل وام گرفته باشد، می تواند این وام را از درآمد سال بعد کم نماید و جزء هزینه او محسوب می گردد و خمس ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] در غسل ارتماسی بنابر احتیاط باید هنگام فرو بردن اول جزء بدن در اب تا اخر جزء نیت غسل داشته باشد
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر سوراخ جای گوشواره و مانند آن به قدری گشاد باشد که داخل آن دیده شود و جزء ظاهر بدن به حساب آید، باید آن را شست و اگر دیده نشود و جزء ظاهر بدن محسوب نشود، شستن داخل آن لازم نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خرجهایی را که انسان برای به دستآوردن فایده میکند، مانند دلالی و حمالی -که عینش یا عوضش باقی نمیماند- جزء مخارج کسب است که اگر به خود آن خرجها خمس تعلق نگرفته، از فایده کسب میتوان جای آن گذاشت، و آن مقدار را جزء فایده محسوب نکرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر جزئی از اجزاء میته به ظاهر بدن انسان زنده وصل شود چنان چه حیات در آن حلول کند، جزء بدن او محسوب است، و قبل از حلول حیات چون مضطر است در حمل آن، در حال نماز احکام ضرورت بر آن جاری است.
- [آیت الله اردبیلی] مرد حق ندارد زن خود را به خدمت خانه مجبور کند، مگر در مناطقی که کار در خانه جزء وظایف زن محسوب می‌شود به گونهای که در ازدواج جزء شرایط عقد به حساب میآید، یعنی عقد مبنی بر آن انجام میگیرد.
- [آیت الله وحید خراسانی] در غسل ارتماسی بنابر احتیاط باید هنگام فرو بردن اول جزء بدن در اب تا اخر جزء نیت غسل داشته باشد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود، یا حکم ضروری دین، یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند، مثلاً واجببودن نماز و روزه را انکار کند، در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است مرتد می‌شود.
- [آیت الله بروجردی] مسلمانی که منکر خدا یا پیغمبر شود، یا حکم ضروری دین یعنی حکمی را که مسلمانان جزء دین اسلام میدانند مثل واجب بودن نماز و روزه انکار کند، در صورتی که بداند آن حکم ضروری دین است مرتد می‌شود.