امر مهم
امر اهمّ، امرِ دارای مصلحت مهم تر در فرض تزاحم است.
چگونه حکومت و مردم می تواند از بد حجابی یا بی حجابی بعضی از خانم هایی که در این امر مهم کوتاهی می کنند جلوگیری کنند؟
مردم باید به نهی از منکر زبانی اکتفا کنند، و از هر گونه برخورد فیزیکی اجتناب ورزند، ولی حکومت می تواند وارد این مرحله نیز بشود.
مردم باید به نهی از منکر زبانی اکتفا کنند، و از هر گونه برخورد فیزیکی اجتناب ورزند، ولی حکومت می تواند وارد این مرحله نیز بشود.
عنوان سوال:
چگونه حکومت و مردم می تواند از بد حجابی یا بی حجابی بعضی از خانم هایی که در این امر مهم کوتاهی می کنند جلوگیری کنند؟
پاسخ:
مردم باید به نهی از منکر زبانی اکتفا کنند، و از هر گونه برخورد فیزیکی اجتناب ورزند، ولی حکومت می تواند وارد این مرحله نیز بشود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا بر حکومت اسلامی لازم است که از ترویج گناه مثل بی حجابی جلوگیری نماید؟
- در صورت بی حجابی ارحام، و عدم وجود شرایط نهی از منکر، باز هم صله رحم واجب است؟
- آیا بی حجابی مانند شرب خمر حد دارد؟
- آیا بی حجابی مانند شرب خمر حد دارد؟
- آیا در اسلام بدون توجه به مسائل دیگر، برای بی حجابی مجازاتی وجود دارد؟
- در صورت لزوم، به طور کلّی چه پزشک خانم در دسترس باشد وچه نباشد لمس بدن خانم بیمار از روی لباس، چه صورتی دارد؟
- آیا در امر به معروف و نهی از منکر قصد قربت شرط است؟
- امر به معروف و نهی از منکر بچه ممیز واجب است؟
- اگر امر شوهر در تقابل با امر ولی فقیه قرار بگیرد اطاعت از کدامیک لازم است؟
- اگر امر شوهر در تقابل با امر ولی فقیه قرار بگیرد اطاعت از کدامیک لازم است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] حوادث مهم قبل از ظهور، زمان ظهور و حکومت حضرت مهدی (عج) را بیان کنید؟
- [سایر] آیا در حکومت اسلامی می توان فردی ثروتمند را به مناصب مهم گماشت؟
- [سایر] آیا قداست فقیه در امر حکومت مؤثّر است؟
- [سایر] چرا حجه الوداع برای امر مهم بیعت با امیرالمومنین علیه السلام انتخاب شد؟
- [سایر] با وجود بد حجابی در شهرهایی مثل تهران که از ساعات اولیه صبح تا انتهای روز با خانم های بد حجاب برخوردهای زیادی داریم آیا دچار گناه می شویم یا خیر؟
- [سایر] چرا امامان ما در تبلیغ امر دین و تشکیل یک حکومت فراگیر اسلامی موفق نبودند؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] چگونه است با آنکه بسیاری از مصالح و فواید امر بمعروف و نهی از منکر و زیانهای ترک آن را میدانیم، در ادای این فریضه کوتاهی میکنیم؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر مرد نامحرمی وارد جشن عروسی شود و در آنجا زن بدون حجابی حضور داشته باشد و مرد بداند که نهی از منکر در او تأثیری ندارد، آیا واجب است مجلس را ترک کند؟
- [آیت الله نوری همدانی] وظیفه ما در برخورد با انحرافات و مسائل خلاف شرع ( فساد و بد حجابی ) که در جامعه گسترش یافته ( با در نظر گرفتن این مطلب که شرایط امر به معروف حاصل نیست ) چیست ؟
- [سایر] یکی از خانم هایی که اخیراً به امریکا پناهنده شده در پاسخ به درخواست مجری برنامه حجاب خود را برداشت و گفت: به نظر من هیچ منافاتی بین بی حجابی و عفیف بودن وجود ندارد. خیلی از خانم ها در کشور امریکا بی حجاب هستند، ولی کاملاً با عفت می باشند. آیا چنین حرفی درست است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- هرگاه مالی را که برای فطره کنار گذاشته از بین برود، چنانچه دسترسی به فقیر داشته و کوتاهی کرده باید عوض آن را بدهد و اگر دسترسی نداشته و در حفظ آن نیز کوتاهی نکرده چیزی بر او نیست.
- به جا آوردن کفاره واجب فوری نیست ولی نباید طوری باشد که بگویند کوتاهی می کند.
- اگر حکومت اسلامی معدنی را استخراج کند خمس به آن تعلق نمی گیرد.
- نگاه کردن به زن نامحرم برای شناختن او به منظور شهادت دادن در دادگاه و امور مهم و لازمی از این قبیل جایز است.
- اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود و در غسل کردن کوتاهی کند، بنابراحتیاط واجب روزه اش باطل است، ولی چنانچه کوتاهی نکند، مثلاً منتظر باشد که حمام باز شود یا آب حمام گرم شود و تا اذان غسل نکند در صورتی که تیمم کرده باشد روزه او صحیح است.
- هرگاه در اثناء سال که مشغول اعلان کردن است مال از بین برود ضامن نیست، مگر این که در نگهداری آن کوتاهی یا زیاده روی کرده باشد.
- امر به معروف و نهی از منکر بر تمام افراد عاقل و بالغ با شرایط زیر واجب است: 1 کسی که می خواهد امر و نهی کند باید یقین داشته باشد که طرف مقابل مشغول انجام حرام یا ترک واجبی است. 2 احتمال دهد که امر و نهی او اثردارد، خواه اثر فوری داشته باشد یا غیر فوری، کامل یا ناقص، بنابراین اگر بداند هیچ اثر نمی کند واجب نیست. 3 در امر و نهی او مفسده و ضرری نباشد، پس اگر بداند یا خوف این باشد که امر یا نهی او، ضرر جانی یا عرضی و آبرویی یا مالی قابل توجه نسبت به او یا بعضی از مؤمنین می رساند واجب نیست، ولی اگر معروف و منکر از اموری باشد که شارع مقدس اسلام اهمیت زیادی به آن می دهد (مانند حفظ اسلام و قرآن و استقلال ممالک اسلامی، یا حفظ احکام ضروری اسلام)، باید اعتنا به ضرر نکند و با بذل جان و مال در حفظ آنها بکوشد.
- 23 اگر امر خلاف شرعی در آن نباشد و موجب هتک مقدسات نشود اشکالی ندارند.
- امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد که بعضی از این مراتب، احتیاج به اجازه حاکم شرع ندارد و بعضی دارد، آنچه احتیاج به اجازه حاکم شرع ندارد همان امر به معروف با زبان و دل و نصیحت کردن یا اعراض و بی اعتنایی و ترک مراوده نمودن است و اگر تأثیر نکرد جایز است با کلمات تند و خشن که خالی از گناه باشد یا با توسل به زور، به این طریق که جلو فرد گنهکار را بگیرد، یا وسایل گناه را از دسترس او خارج سازد، اقدام نماید ولی اگر برای امر به معروف و نهی از منکر لازم شود که متوسل به ضرب و جرح یا اتلاف اموال و بالاتر از آن گردد در این صورت هیچ کس بدون اجازه حاکم شرع حق اقدام ندارد، بلکه باید اصل کار و مقدار و اندازه آن طبق ضوابط اسلامی با نظر حاکم شرع تعیین گردد.
- لازم نیست در موقع نیت معین کند که تیمم او بدل از غسل است یا بدل از وضو، همین اندازه که قصد اطاعت امر الهی را دارد کافی است، حتی اگر یکی را به جای دیگری نیت کند اما قصد او اطاعت امر واقعی الهی باشد صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اشاعه فحشا دائر مدار قصد نیست، مثلاً خانم بدحجاب گرچه قصد اشاعه فحشا و بدحجابی را نداشته باشد، ولی همین مقدار که با عملش بدحجابی را در اجتماع رایج کند، علاوه بر گناه بد حجابی، گناه اشاعه فحشا را نیز انجام داده است. صفحه 388
- [آیت الله سیستانی] کسی که امانت را قبول میکند اگر برای آن ، جای مناسبی ندارد ،باید جای مناسب تهیه نماید ، و طوری آن را نگهداری کند که گفته نشود در نگهداری آن کوتاهی نموده است ، و اگر در این امر کوتاهی کند و تلف شود ، باید عوض آن را بدهد .
- [آیت الله سیستانی] اگر به وکالت از حاکم شرع ، یا وکیل او خمس را قبض کند ذمّه او فارغ می‌شود ، واگر به امر یکی از آنها به شهر دیگری نقل کند وبدون کوتاهی تلف شود ضامن نیست .
- [آیت الله مظاهری] اگر محتکر رفع ید از کار زشت خود نکرد، حکومت اسلامی اوّلًا اخطار و امر به فروش آن جنس میکند، و اگر به کارش ادامه داد، حکومت اسلامی آن جنس را به قیمت متعارف میفروشد و پول آن را به محتکر میدهد.
- [آیت الله وحید خراسانی] وجوب امر به معروف و نهی از منکر مشروط به شرایطی است اول ان که امر کننده به معروف و نهی کننده از منکر عالم به معروف و منکر باشد پس جاهل به معروف و منکر نباید متصدی امر و نهی شود و امر و نهی جاهل به معروف و منکر خود منکری است که باید از ان نهی شود دوم ان که احتمال تاثیر بدهد و اگر بداند تارک معروف و فاعل منکر به امر و نهی ترتیب اثر نمی دهد واجب نیست سوم ان که تارک معروف و فاعل منکر از ترک و فعل منصرف نباشد ولی اگر برایش انصراف حاصل شده باشد یا احتمال انصراف باشد واجب نیست چهارم ان که در ترک معروف و فعل منکر معذور نباشد و معذور مثل ان است که مقلد کسی باشد که ان فعل را واجب یا حرام نمی داند هرچند به حسب اجتهاد یا تقلید امر یا ناهی امر کننده و نهی کننده واجب و حرام باشد پنجم ان که اگر نداند امر و نهی او تاثیر می کند ضرری از امر و نهی او بر جان یا عرض یا مال مسلمانی وارد نشود و اگر بداند تاثیر می کند باید اهم و مهم را ملاحظه نماید پس چنانچه امر به معروف و نهی از منکر از جهت اهمیت فعل معروف و ترک منکر شرعا اهم از ان ضرر باشد وجوب امر به معروف و نهی از منکر ساقط نمی شود
- [آیت الله جوادی آملی] .هرگاه پوشیدن لباس غصبی در حال نماز حرام نباشد , مانند آنکه حفظ جان یا سلامت یا امر مهمّ مالی متوقف بر پوشیدن آن باشد، چون هیچ جزئی از اجزای نماز مستلزم تصرّف حرام نیست، نماز در این ح ال, صحیح است.
- [آیت الله مظاهری] معادن گرچه در ملک شخصی کسی پیدا شود ملک حکومت اسلامی است و در صورت ممانعت حکومت اسلامی، کسی حقّ تصرّف در آنها را ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] بیان مسأله شرعی در امر به معروف و نهی از منکر کفایت نمیکند، بلکه باید مکّلف امر و نهی کند؛ مگر آن که مقصود از امر به معروف و نهی از منکر، با بیان حکم شرعی حاصل شود و یا طرف مقابل، از آن امر و نهی بفهمد.
- [امام خمینی] بیان مسأله شرعیه کفایت نمیکند در امر به معروف و نهی از منکر بلکه باید مکلف امر و نهی کند. مگر آن که مقصود از امر به معروف و نهی از منکر، از بیان حکم شرعی حاصل شود و یا طرف مقابل از آن امر و نهی بفهمد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر بعضی امر و نهی کنند و مؤثر نشود و بعض دیگر احتمال بدهند که امر یا نهی آنها مؤثر است واجب است امر و یا نهی کنند.