حنوط
حَنوط به معنای مالیدن کافور به مواضع هفت گانه سجده میت مسلمان است. این عمل واجب بوده و آمیختن حنوط با تربت امام حسین علیه‌السلام مستحب است.
آیا می توان برای انجام واجباتی مانند غسل و حنوط و کفن از اصل مال میت برداشت؟
مقدار واجب کفن و هزینه واجبات دیگر مانند غسل و حُنُوط و دفن را از اصل مال برمی‌دارند، و احتیاجی به وصیّت ندارد و اگر میت مالی نداشته باشد، از بیت‌المال می‌دهند.
مقدار واجب کفن و هزینه واجبات دیگر مانند غسل و حُنُوط و دفن را از اصل مال برمی‌دارند، و احتیاجی به وصیّت ندارد و اگر میت مالی نداشته باشد، از بیت‌المال می‌دهند.
پاسخ:
مقدار واجب کفن و هزینه واجبات دیگر مانند غسل و حُنُوط و دفن را از اصل مال برمی‌دارند، و احتیاجی به وصیّت ندارد و اگر میت مالی نداشته باشد، از بیت‌المال می‌دهند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- نبش قبر میّتی که بدون غسل، کفن، حنوط و نماز دفن شده است چه حکمی دارد؟
- اگر قسمتی از بدن انسان جداشود آیا غسل و حنوط و کفن و نماز و دفن دارد؟
- کفن میّت را از چه مالی می توان تهیه کرد؟
- اگر برای انجام غسل و حنوط میّت، کافور به مقدار لازم وجود نداشته باشد تکلیف چیست؟
- موارد تجهیز میّت مسلمان از قبیل غسل، کفن، نماز و دفن چه حکمی دارد؟
- اگر میّت وصیّت نکرده باشد، آیا از اصل مال حقیّ دارد؟
- میتی را بدون غسل و کفن دفن کرده اند و نماز میت را هم نخوانده اند وظیفه چیست؟
- انجام حنوط برای میّت مُحرِم چه حکمی دارد؟
- در مورد وصیت به رد مظالم باید از اصل مال برداشت یا از ثلث، همچنین در مورد وصیت مبلغ معین به منظور کفاره باید در مورد کفاره عمد مصرف شود یا غیر عمد؟
- در غسل میّت تا چه حدی از بدن او را می توان برهنه کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] جنینی چهارماهه سقط شده است، آیا علاوه بر غسل و کفن، حنوط هم لازم است؟
- [آیت الله بروجردی] اگر بچّه چهار ماهه بعد از تولّد بمیرد - البتّه مانند سایرین – واجب است سه غسل و سه پارچه کفن و حنوط، اگر جاهل به مسأله بودند و او را در یک پارچه سرتا سری إزار، کفن نمودند بدون مئزر و قمیص و حنوط و او را دفن نمودند، همان روز یا روز دیگر ملتفت شدند که اخلال شده به دو پارچه دیگر از کفن و حنوط، آیا واجب است نبش قبر از برای تکمیل کفن و حنوط، یا خیر؟
- [آیت الله سبحانی] آیا پس از انجام اعلان و پیدا نشدن صاحب مال می توان به جای صدقه دادن اصل مال، قیمت آن را به فقیر داد و جنس را برای خود برداشت؟
- [آیت الله بهجت] کسی که میّت را غسل داده اگر قبل از غسل مسّ میّت بخواهد میّت را کفن کند، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مقدار کافوری که در دسترس است، فقط برای غسل یا حنوط میّت کافی باشد، کدام را باید مقدّم کرد؟ اگر لازم است که غسل را مقدّم کنیم، برای حنوط چه کاری باید انجام دهیم؟
- [سایر] اگر کفن کردن و غسل دادن بدن میت مسلمان واجب است، پس چرا امام حسین(علیه السلام) بدون غسل و کفن دفن شد؟
- [آیت الله نوری همدانی] میّت را دفن کرده‌اند ولی در غسل، حنوط کلاً فراموش شده است در چنین مواردی چه باید کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا جنب یا حائض یا کسی که غسل مسّ میّت بر عهده اوست، میتواند میّت را غسل دهد و کفن و دفن نماید؟
- [آیت الله سبحانی] جزء جدا شده از بدن مرده، اگر استخوان بدون گوشت باشد وظیفه در مورد غسل مس میت و غسل میت و کفن و دفن چیست؟
- [آیت الله سبحانی] جزء جدا شده از بدن مرده اگر استخوان بدون گوشت باشد، در مورد غسل مس میت، غسل میت و کفن و دفن آن، وظیفه چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کفن را بطور متعارف از واجب و مستحب می توان از اموال میت برداشت، هرچند صغیر داشته باشد، اما زاید بر متعارف را نمی توان از حق صغیر برداشت، مگر این که وصیت کرده باشد، که در این صورت می توان مقدار اضافی را از ثلث حساب کرد.
- نماز میت باید بعد از غسل و حنوط و کفن کردن خوانده شود و اگر پیش از اینها، یا در بین اینها بخوانند باطل است، هرچند از روی فراموشی یا ندانستن مسأله باشد.
- مخارج محکم کردن قبر میت در جایی که لازم است و همچنین هزینه انداختن در دریا را باید از اصل مال میت بردارند.
- غسل دادن میت مسلمان و کفن کردن او چنان که گفته شد واجب است ولی دو گروه از این حکم مستثنا هستند: اول (شهیدان راه خدا) یعنی کسانی که در میدان جهاد در راه اسلام، همراه پیامبر(صلی الله علیه وآله) یا امام معصوم(علیه السلام) یا نایب خاص او کشته شده اند، همچنین کسانی که در حال غیبت امام زمان(ارواحنا فداه) برای دفاع در برابر دشمنان اسلام کشته می شوند، خواه مرد باشند، یا زن، بزرگ باشند و یا کودک، در این گونه موارد غسل و کفن و حنوط واجب نیست، بلکه باید آنها را با همان لباسهایشان بعد از خواندن نماز دفن کنند.
- اگر آب پیدا نشود، یا بدن میت طوری باشد که نمی توان آن را غسل داد و یا به خاطر هر مانع دیگر غسل ممکن نشود، باید میت را عوض هر غسل یک تیمم بدهند، به این ترتیب که تیمم دهنده روبروی میت قرار می گیرد و دست خود را بر زمین می زند و به صورت و پشت دستهای میت می کشد.
- اگر مال میت بیش از مخارج واجب کفن و دفن و بدهی او نباشد باید مال او را در همین راه مصرف کرد و به وارث چیزی نمی رسد.
- دوم کسانی که قتل آنها به عنوان قصاص یا حد شرعی واجب شده است و حاکم شرع به آنها دستور می دهد مراسم غسل میت را خودشان در حال حیات انجام دهند و سه غسل را طبق دستوری که قبلاً گذشت به جا آورده، سپس دو قسمت از قسمتهای سه گانه کفن را یعنی لنگ و پیراهن را می پوشند و مانند میت حنوط می کنند و بعد از کشته شدن، قطعه سوم را بر آنها می پوشانند و نماز بر آنها خوانده و به همان حال دفنشان می کنند و لازم نیست خون را از بدن و کفن آنها بشویند، حتی اگر بر اثر ترس و وحشت خود را نجس کنند، تکرار غسل لازم نیست.
- چند غسل واجب، یا واجب و مستحب را می توان با یک نیت انجام داد، یعنی یک غسل کند به نیت جنابت و حیض و مس میت و غسل جمعه و مانند آن و از همه کفایت می کند.
- اگر کافور به اندازه غسل و حنوط نباشد بنابر احتیاط واجب غسل را مقدم دارند و اگر برای هفت عضو نرسد پیشانی را مقدم دارند.
- هرگاه میت مالی نداشته باشد، بر خویشاوندان او واجب نیست کفن او را بپردازند، هرچند واجب النفقه آنها باشد، ولی اگر راه دیگری نباشد احتیاط واجب آن است که شخصی که میت، واجب النفقه اوست کفن او را بدهد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] مقدار واجب کفن که در مسأله قبل گفته شد از اصل مال میّت برداشته می‌شود ، بلکه مقدار مستحب کفن در حدود متعارف و معمول با ملاحظه شأن میّت را هم می‌شود از اصل مال او برداشت اگر چه احتیاط مستحب آن است که بیشتر از مقدار واجب کفن را از سهم وارثی که بالغ نشده برندارند .
- [آیت الله سیستانی] اگر میّت وصیّت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند و بخواهند از اصل مال بردارند ، نباید زیادتر از آنچه در مسأله (561) گذشت مثل مستحبات غیر متعارفه که شأن میّت اقتضاء آن را ندارد ، از اصل مال بردارند . و همچنین اگر بیشتر از قیمت متعارف برای کفن بپردازند نباید زیادی آن را از اصل مال بردارند ، و می شود با اجازه ورثه بالغ از سهم آنان برداشت .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر میت وصیت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند و بخواهند از اصل مال بردارند احوط آن است که در تکفین او به مقدار واجب کفن که قیمتش مطابق شأن میت باشد اکتفا نمایند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر میّت وصیّت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند وبخواهند از اصل مال بردارند، احتیاط واجب آن است که مقدار واجب کفن را به ارزانترین قیمتی که ممکن است تهیّه نمایند ولی اگر کسانی از ورثه که بالغ هستند اجازه بدهند که از سهم آنان بردارند، مقداری را که اجازه دادهاند، از سهم آنان می‌شود برداشت.
- [آیت الله بروجردی] اگر میت وصیت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند و بخواهند از اصل مال بردارند، احتیاط واجب آن است که مقدار واجب کفن را به ارزانترین قیمتی که ممکن است تهیه نمایند، ولی اگر کسانی از ورثه که بالغ هستند اجازه بدهند که از سهم آنان بردارند، مقداری را که اجازه دادهاند از سهم آنان می‌شود برداشت.
- [آیت الله اردبیلی] بهتر آن است که میّت را پیش از کفن کردن حنوط نمایند، اگرچه در بین کفن کردن و بعد از آن نیز حنوط کردن مانعی ندارد.
- [امام خمینی] اگر میت وصیت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند، می توانند به طور متعارف که لایق شان میت می باشد، کفن و چیزهای دیگری را که از واجبات دفن است از اصل مال بردارند.
- [آیت الله بهجت] اگر میّت وصیّت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند، میتوانند بهطور متعارف که لایق شأن میّت باشد کفن و چیزهای دیگری را که از واجبات دفن است از اصل مال بردارند.
- [آیت الله وحید خراسانی] مخیرند که میت را پیش از کفن کردن یا در بین کفن کردن و یا بعد از ان حنوط نمایند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر میت وصیت نکرده باشد که کفن را از ثلث مال او بردارند و بخواهند از اصل مال بردارند؛ احتیاط واجب آن است که مقدار واجب کفن را با ملاحظه شان میت به ارزانترین قیمتی که ممکن است تهیه نمایند؛ ولی اگر کسانی از ورثه که بالغ هستند اجازه بدهند که از سهم آنان بر دارند؛ مقداری را که اجازه داده اند؛ از سهم آنان می شود برداشت.