حنوط
حَنوط به معنای مالیدن کافور به مواضع هفت گانه سجده میت مسلمان است. این عمل واجب بوده و آمیختن حنوط با تربت امام حسین علیه‌السلام مستحب است.
میّت را دفن کرده‌اند ولی در غسل، حنوط کلاً فراموش شده است در چنین مواردی چه باید کرد؟
در صورتی که جسد نپوسیده است و بیرون آوردن آن مستلزم هتک حرمت او نمی شود، و یا موجب آزار و اذیّت دیگران نمی‌گردد باید نبش قبر کرده و با ضوابط شرعی حنوط کرده و دوباره دفن کنند.
در صورتی که جسد نپوسیده است و بیرون آوردن آن مستلزم هتک حرمت او نمی شود، و یا موجب آزار و اذیّت دیگران نمی‌گردد باید نبش قبر کرده و با ضوابط شرعی حنوط کرده و دوباره دفن کنند.
پاسخ:
در صورتی که جسد نپوسیده است و بیرون آوردن آن مستلزم هتک حرمت او نمی شود، و یا موجب آزار و اذیّت دیگران نمی‌گردد باید نبش قبر کرده و با ضوابط شرعی حنوط کرده و دوباره دفن کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخصی که در حال احرام فوت کند و به نیّت غسل کافور زدهاند و همچنین حنوط هم کرده‌اند و بعد از دفنِ میّت متوجّه مسئله شدهاند، حالا وظیفه شرعی چیست؟ آیا نبش قبر کنند؟
- شخصی از دنیا رفت و در طبقه بالای قبر دفن گردیده است، بعد از گذشت سه روز غسّال آمد و خبر داده است که یکی از اغسال ثلاثه فراموش گشته، آیا می‌شود در چنین مواردی با توجه به اینکه فرد دیگری نیز در طبقه زیرین دفن شده نبش قبر نمود؟
- آیا دفن کردن میت در قبری که شخصی در ا، سالیان قبل دفن شده است با احتمال بر اینکه میت اولی از بین رفته و تنها مقداری از استخوانهایش باقی مانده است جایز است یا خیر ؟
- در مواردی که عده کلا فراموش شده است ممکن است زنی امروز از شوهرش جدا شود و فردا با دیگری ازدواج نماید تکلیف چیست؟
- مجوّز نقل میّت به اماکن مقدّسه و مشاهده مشرّفه آیا اختصاص به این نیّت دارد که دفن در حرم مطّهر صورت گیرد یا اعمّ از اینکه در حرم دفن شود یا در مقبرههای شهری که حرم در آن واقع است؟
- برای چه غسل مس میّت واجب است؟
- به چه دلیل میت را غسل میدهند؟
- آیا تاخیر غسل واجب مثل غسل جنابت یا مس میت در حال اعتکاف، مبطل اعتکاف ست؟
- آیا تأخیر غسل واجب مثل غسل جنابت یا مسِّ میت در حالِ اعتکاف، مبطل اعتکاف است؟
- غسل دادن میت مسلمان توسط اهل کتاب چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بروجردی] حنوط کردن میّت واجب است یا مستحب و در صورت وجوب هرگاه فراموش شود، بعد از دفن نبش قبر برای آن واجب است یا خیر؟
- [آیت الله خوئی] میت را دفن کردند بعد از دفن ملتفت شدند که حنوط نشده تکلیف چه است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر ترتیب کارهای میّت به هم بخورد، مثلاً حنوط را قبل از غسل و دفن را قبل از نماز انجام دهند، چه باید کرد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] همزمان سه میّت را غسل دادهاند، بعد معلوم شد که غسل یکی از آنها باطل بوده و حال آنکه همه را دفن کرده‌اند وظیفه چیست؟
- [آیت الله علوی گرگانی] بدون اذن ولیّ میّت را دفن کرده‌اند، وظیفه چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نبش قبر میّتی که بدون غسل، کفن، حنوط و نماز دفن شده است چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر قسمتی از بدن انسان جداشود آیا غسل و حنوط و کفن و نماز و دفن دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر برای انجام غسل و حنوط میّت، کافور به مقدار لازم وجود نداشته باشد تکلیف چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مقدار کافوری که در دسترس است، فقط برای غسل یا حنوط میّت کافی باشد، کدام را باید مقدّم کرد؟ اگر لازم است که غسل را مقدّم کنیم، برای حنوط چه کاری باید انجام دهیم؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] 1- غسل میت قبل از خاک سپاری به چه دلیل است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کافور به اندازه غسل و حنوط نباشد ، بنابر احتیاط واجب غسل را مقدم دارند و اگر برای هفت عضو نرسد نایر احتیاط واجب پیشانی را مقدم دارند .
- بعد از غسل واجب است میت را حنوط کنند ، یعنی به پیشانی و کف دستها و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاهای او کافور بمالند . و مستحب است به سر بینی میت هم کافور بمالند و باید کافور ، سائید و تازه باشد و اگر به واسطة کهنه بودن ، عطر او از بین رفته باشد ، کافی نیست .
- بهتر آن است که میت را پیش از کفن کردن ، حنوط نمایند اگرچه در بین کفن کردن و بعد از آن هم متنعی ندارد .
- مکروه است میت را با مشک و عنبر و عود و عطرهای دیگر خوشبو کنند یا برای حنوط اینها را با کافور مخلوط نمایند .
- برای غسل و کفن و نماز و دفن میت ، بأید ازو ولی او اجازه بگیرند .
- اگر کسی بگوید من وصی یا ولی میتم ، یا ولی میت به من اجازه داده أه غسل و کفن و دفن میت را انجام دهم ، چنانچه دیگری نمی گوید من ولی با وصی میتم یا ولی به من اجازه داده است ، انجام کارهای میت با اوست .
- اگر میت برای غسل و کفن و دفن و نماز جود غیر ازو ولی ، کس دیگری را معین کند ، ولایت این امور با اوست و مستحب است ازو ولی ، هم اجازه بگیرد و لازم نیست کسی أه میت ، او را برای انجام این کار ها معین کرده ، این وصیت را قبول کند ، ولی اگر قبول کرد ، بأید به آن عمل نحاید .
- اگر میت را عمداً یا از روی فراموشی یا به جهت عذری بدون نماز دفن کنند ، یا بعد از دفن معلوم شود ، نمازی که بر او خوانده شده باطل بوده است ، تا وقتی جسد او از هم نپاشیده ، واجب است با شرطهائی که برای نماز میت گفته شد ، به قبرش نماز بخوانند . دستور نماز میت
- بچه سقط شده را اگر چهار ماه یا بیشتر دارد ، باید غسل بدهند و اگر چهار ماه ندارد ، باید در پارچه ای بپیچند و بدون غسل ، دفن کنند .
- تخته یا سنگی که روی آن ، میت را غسل می دهند و پارچه ای که با آن عورت میت را می پوشانند و دست کسی که او را غسل می دهد ، بعد از تمام شدن غسل ، پاک می شود .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] مقدار واجب کفن و هزینه واجبات دیگر مانند غسل و حنوط و دفن را از اصل مال برمی دارند، و احتیاجی به وصیت ندارد و اگر میت مالی نداشته باشد، از بیت المال می دهند.
- [آیت الله بهجت] اگر به علت نبودن آب، میّت را تیمم دهند و بعد از آن آب پیدا شود، در صورتی که خوفی بر میّت در تأخیر دفن نیست باید آن را غسل بدهند و حنوط و کفن کنند، و اگر نماز بر او خواندهاند بنابر احوط دوباره بخوانند.
- [آیت الله سبحانی] اگر میّت برای غسل و کفن و دفن و نماز خود غیر از ولی، کس دیگری را معین کند، تعیین میّت نافذ است.
- [آیت الله وحید خراسانی] غسل و حنوط و کفن و نماز و دفن مسلمان بر هر مکلفی واجب است و اگر بعضی انجام دهند از دیگران ساقط می شود و چنانچه هیچ کس انجام ندهد همه معصیت کرده اند
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر کسی بداند غسل یا حنوط یا کفن یا نماز یا دفن میت را باطل انجام داده اند باید دوباره انجام دهد ولی اگر گمان دارد که باطل بوده یا شک دارد که درست بوده یا نه لازم نیست اقدام نماید
- [آیت الله علوی گرگانی] شکافتن قبر در چند مورد حرام نیست: اوّل آن که میّت در زمین غصبی دفن شده باشد ومالک زمین راضی نشود که در آنجا بماند. دوم آن که کفن یا چیز دیگری که با میّت دفن شده غصبی باشد وصاحب آن راضینشود که در قبر بماند و همچنین است اگر چیزی از مال خود میّت که بورثه او رسیده با او دفن شده باشد وورثه راضی نشوند که آن چیز در قبر بماند، ولی اگر وصیّت کرده در مواردی که وصیّت او هم نافذ باشد دعا یا قرآن یا انگشتری را با او دفن کنند، برای بیرون آوردن اینها نمیتوانند قبر را بشکافند. سوم آن که میّت بیغسل یا بیکفن دفن شده باشد، یا بفهمند غسلش باطل بوده یا بغیر دستور شرع کفن شده، یا در قبر او را رو به قبله نگذاشتهاند. چهارم آن که برای ثابت شدن حقّی بخواهند بدن میّت را ببینند. پنجم آن که میّت را در جایی که بیاحترامی به اوست مثل قبرستان کفّار یا جایی که کثافت وخاکرو به میریزند، دفن کرده باشند. ششم آن که برای یک مطلب شرعی که اهمیّت آن از شکافتن قبر بیشتر است، قبر را بشکافند، مثلاً بخواهند بچه زنده را از شکم زن حاملهای که دفنش کرده‌اند، بیرون آورند. هفتم آن که بترسند درندهای بدن میّت را پاره کند، یا سیل او را ببرد، یا دشمن بیرون آورد. هشتم آن که قسمتی از بدن میّت را که با او دفن نشده بخواهند دفن کنند، ولی احتیاط مستحبّ آن است که آن قسمت از بدن را طوری در قبر بگذارند که بدن میّت دیده نشود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] غسل و کفن و نماز و دفن میت مسلمان؛ اگر چه دوازده امامی نباشد، بر هر مکلفی واجب است و اگر بعضی انجام دهند، از دیگران ساقط می‌شود و چنانچه هیچ کس انجام ندهد، همه معصیت کرده‌اند.
- [آیت الله بروجردی] غسل و کفن و نماز و دفن مسلمان اگر چه دوازده امامی نباشد بر هر مکلفی واجب است و اگر بعضی انجام دهند از دیگران ساقط می‌شود و چنانچه هیچ کس انجام ندهد همه معصیت کرده‌اند.
- [آیت الله خوئی] غسل و کفن و نماز و دفن مسلمان اگرچه دوازده امامی نباشد، بر هر مکلفی واجب است، و اگر بعضی انجام دهند، از دیگران ساقط می‌شود. و چنانچه هیچ کس انجام ندهد همه معصیت کرده‌اند.
- [آیت الله اردبیلی] غسل، کفن، نماز و دفن مسلمان، بر هر مکلّفی واجب است و اگر بعضی آن را انجام دهند، از دیگران ساقط می‌شود و چنانچه هیچ کس انجام ندهد، همه معصیت کرده‌اند.