اموال
اَمْوال، اصطلاحی در فقه اسلامی که به مباحثی درباره جمع و خرج دارایی‌های عمومی می‌پردازد.
آیا در منافع اموال صغیر و سفیه خمس واجب است؟
خمس دارد.
خمس دارد.
پاسخ:
خمس دارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا خمس فرزندان خود را که هنوز مکلّف نیستند از اموال آنها پرداخت کنند ؟
- اگر بدانیم که شخصی خمس و زکات خود را نمیدهد استفاده از اموال چذین شخصی چه حکمی دارد ؟
- اگر بدانیم که شخصی خمس و زکات خود را نمیدهد استفاده از اموال چنین شخصی چه حکمی دارد ؟
- اگر بدانیم که شخصی خمس و زکات خود را نمیدهد استفاده از اموال چنین شخصی چه حکمی دارد ؟
- اگر اموال شخصی مشمول خمس باشد، آیا تنها پرداخت خمس مالی که می خواهد با آن حج کند با این شرط که خمس باقی اموالش را پس از حج بپردازد، برای صحت حج او مُجزی است؟
- خمس از چه سنی واجب است؟
- وضعیت وصیت ما زاد بر ثلث میتی که فرزند صغیر دارد آیا نافذ میباشد یا نه؟
- آیا خمس در هنگام حج فقط بر لباس احرام واجب است یا اگر لباس یا وسیله ای که در حج استفاده شود شامل خمس می شود؟
- تصدی و مالکیت اموال عمومی بر عهده کیست ؟
- اگر شخصی از برخی اقلام مورد نیاز مثل لباس و زینب الات بی نیاز شود آیا خمس آنها واجب است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خامنه ای] منافع و محصولات زمین و اموال موقوفه، از جهت خمس و زکات چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] تصرف در اموال میّت نسبت به سهم صغیر
- [آیت الله علوی گرگانی] لطفانحوه تخمیس اموال و تعیین سر سال را که با فرا رسیدن آن خمس اموال واجب میشود توضیح دهید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] با وجود وارثین صغیر آیا میشود اموال متوفّی را بین دیگر ورّاث باقیمانده تقسیم کرد؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا پرداخت خمس اموال کسی که بالغ نشده، بر ولیّ او واجب است یا مستحب؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا پرداخت خمس اموال مجنون برعهده ولیّ اوست و آیا خمس را از اموال خود بپردازد یا اموال مجنون؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا تجارت قیّم صغار با اموال ایشان به نحوی که منافع آنان حفظ شود، صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] میّتی خمس اموال خود را نداده است. خمس این اموال، چگونه پرداخت میشود؟
- [آیت الله بهجت] بین چند وارث اگر تعدادی کبیر از یک مادر که مادرشان در زمان بودن ولیّ، از دنیا رفته است و یک صغیر از یک مادر که در زمان بودن ولیّ، طلاق شرعی داده شده است و دو صغیر از یک مادر که همسر قانونی و شرعی ولیّ بوده است و ولیّ از دنیا رفته، بعد از وفات ولیّ همسری که طلاق گرفته بود، قیّم فرزندش شده و تقاضای تقسیم اموال نموده است و وارثین کبیر اجازه تصرف در اموال ندادند و قیّم دو صغیر هم اجازه ندادند و دو صغیر هم کبیر نشده اند تا خود اجازه دهند، آیا می شود در این اموال تصرف نمود؟
- [آیت الله سبحانی] شخصی فوت کرده است او سه نفر وارث دارد و یکی از وراث صغیر است بنابراین پسر بزرگ خانواده به عنوان قیّم صغیر سهم صغیر را فروخته و بدهکاریهای صغیر را پرداخت نموده است ولی وی پس از بلوغ مطالبه اموال فروخته شده را می کند آیا چنین حقی برای او می باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر کسی از منافع کسب خود در اثناء سال چیزی بخرد که از لوازم و مخارج سالیانهاش حساب نشود ، واجب است بعد از تمامی سال ، خمس آن را بدهد ، وچنانچه خمس آن را نداد و قیمت آن چیز بالا رفت ، لازم است خمس مقداری را که آن چیز فعلاً ارزش دارد بدهد .
- اگر مالی را که فقیر بابت صدقه واجب ، مانند کفارات ورد مظالم یا مستحبی گرفته از مخارج سالش زیاد بیاید ، یا از مالی که به او دادهاند منفعتی ببرد ، مثلاً از درختی که به او دادهاند میوهای بدست آورد و از مخارج سالش زیاد بیاید بنابر احتیاط واجب باید خمس آن را بدهد . ولی اگر مالی را از بابت خمس یا زکات از روی استحقاق به او داده باشند لازم نیست خمس خود آن را بدهد ، ولی منافع آن اگر از مخارج سال زیاد بیاید خمس دارد .
- اگر از منافع ، پیش از دادن خمس اثاثیهای برای منزل بخرد ، اگر احتیاجش پس از سال منفعت بر طرف شد ، لازم نیست خمس آن را بدهد ، و همچنین اگر در میان سال احتیاجش برطرف شد ، ولی آن چیز از چیزهائی باشد که معمولاً برای سالهای بعد گذاشته میشود ، مانند لباسهای زمستانی و تابستانی ، خمس ندارد ، و در غیر این گونه چیزها اگر در بین سال احتیاجش از آن برطرف شد ، احتیاط واجب آن است که خمس آن را بدهد ، و زیور آلات زنانه در صورتی که وقت زینت کردن زن با آنها گذشته باشد ، نیز خمس ندارد .
- آنچه از منافع کسب در بین سال به مصرف خوراک و پوشاک و اثاثیه و خرید منزل ، و عروسی پسر ، و جهیزیه دختر و زیارت و مانند اینها میرساند ، در صورتی که از شأن او زیاد نباشد ، خمس ندارد .
- اگر برای زیاد کردن مال ، یا خریدن ملکی که به آن احتیاج ندارد ، قرض کند ، اگر از منافع سالش بدون پرداخت خمس آن قرض را ادا نماید ، باید پس از رسیدن سال خمس آن عین را بپردازد مگر اینکه مالی را که قرض کرده ، و یا چیزی را که با قرض خریده در عرض سال از بین برود .
- اگر غیر از سرمایه چیز دیگری از اموال او از بین برود ، اگر در همان سال به آن چیز احتیاج داشته باشد ، میتواند در بین سال از منافعش آن را تهیه نماید و خمس ندارد .
- انسان میتواند خمس چیزهائی که خمس بر آنها واجب شده است از همان چیزها بدهد ، یا به مقدار قیمت خمسی که واجب شده است ، پول خمس داده شده بدهد ، و امّا اگر جنس دیگری که خمس در آن واجب نشده بخواهد بدهد ، محل اشکال است ، مگر آنکه با اجازه حاکم شرع باشد .
- کسی که از اول تکلیف ، یا برای مدتی مثلاً چند سالی خمس نداده ، اگر از منافع کسب در بین سال چیزی که به آن احتیاج ندارد خریده و یک سال از اول کاسبی او ، و اگر کاسب نباشد یک سال از وقت منفعت بردن گذشته ، باید خمس آن را بدهد ، و اگر اثاث خانه و چیزهای دیگری که به آنها احتیاج دارد مطابق شأن خود خریده ، پس اگر بداند در بین سالی که در آن سال فائده برده با فائده همان سال آنها را خریده ، و در همان سال از آن استفاده کرده است ، لازم نیست خمس آنها را بدهد ، و اگر نداند بنابر احتیاط واجب باید با حاکم شرع به نسبت احتمال مصالحه کند ، یعنی اگر مثلاً 50% احتمال بدهد که خمس در آن واجب باشد 50% آن را خمس بدهد . 2 معدن :
- اگر متعارف چنین باشد که انسان جهیزیه دخترش را در سالهای متعدد تدریجاً تهیه کند ، و تهیه نکردن جهیزیه منافی شأنش باشد هر چند از جهت اینکه نتواند در وقتش تهیه کند ، اگر در بین سال از منافع آن سال مقداری جهیزیه بخرد که از شأنش زیاد نباشد ، و عرفاً تهیه آن مقدار در یک سال جزء مصارف سالیانه متعارف او شمرده شود ، خمس آن را لازم نیست بدهد ، و اگر از شأنش زیاد باشد ، یا از منافع آن سال در سال بعد جهیزیه تهیه نماید ، باید خمس آن را بدهد .
- اگر از کافر یا کسی که به دادن خمس عقیده ندارد ، یا خمس نمیدهد ، مالی به دست انسان آید ، واجب نیست خمس آن را بدهد .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] اگر بچّة صغیر سرمایه ای داشته باشد و از آن منافعی بدست آید ولیّ او می تواند پیش از بلوغ او خمس آن را بدهد واگر بعد از تمام شدن سال خمس را ندهد تصرّف در آن مال برای او جائز نیست ودر این صورت بر خود صغیر واجب است که پس از بلوغ خمس آنرا بدهد .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر بچه صغیر سرمایهای داشته باشد و از آن منافعی به دست آید، ولی او میتواند پیش از بلوغ او خمس او را بدهد، و اگر بعد از تمامشدن سال خمس را ندهد، نمیتواند در آن مال تصرف نماید، و در این صورت بر خود صغیر واجب است بعد از آن که بالغ شد، خمس آن را بدهد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اموال منقولی که از میدان جنگ به عنوان غنیمت گرفته میشود, خمس دارد و اموال غیر منقول آن, خمس ندارد .
- [آیت الله مظاهری] همانگونه که خمس بر اشخاص واجب میشود، بر شرکتها و مؤسّسهها و بانکها و مانند اینها )شخصیتهای حقوقی( نیز واجب میشود، بنابراین اگر مؤسّسهای منفعتی بُرد بعد از کسری مخارج سالیانه باید خمس منافع را بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه بچه صغیر درآمدی داشته باشد و از هزینه سال او اضافه بماند بنابر احتیاط واجب باید بعد از آن که بالغ شد خمس آن را بدهد.
- [امام خمینی] اگر بچه صغیر سرمایه ای داشته باشد و از آن منافعی به دست آید، بنابر احتیاط واجب بعد از آنکه بالغ شد باید خمس آن را بدهد.
- [امام خمینی] اگر کافر ذمی صغیر باشد و ولیّ او برایش زمینی بخرد احتیاط واجب آن است که تا بالغ نشود خمس زمین را از او نگیرند.
- [آیت الله سبحانی] اگر بچه صغیر سرمایه ای داشته باشد و از آن منافعی به دست آید، بنابر احتیاط واجب بعد از آن که بالغ شد، باید خمس آن را بدهد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر بچه صغیر سرمایه ای داشته باشد و از آن منافعی به دست آید؛ واجب نیست بعد از آنکه بالغ شد؛ خمس آن را بدهد.
- [آیت الله بروجردی] اگر بچّهی صغیر مالی داشته باشد و از آن منافعی به دست آید، بنا بر احتیاط واجب بعد از آن که بالغ شد، باید خمس آن را بدهد.