اموال
اَمْوال، اصطلاحی در فقه اسلامی که به مباحثی درباره جمع و خرج دارایی‌های عمومی می‌پردازد.
آیا تجارت قیّم صغار با اموال ایشان به نحوی که منافع آنان حفظ شود، صحیح است؟
با مراعات مصلحت و غبطه صغار اشکال ندارد.
با مراعات مصلحت و غبطه صغار اشکال ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- منافع و محصولات زمین و اموال موقوفه، از جهت خمس و زکات چه حکمی دارد؟
- شخصی مبلغی پول به عنوان مضاربه از چند نفر برای تجارت گرفته است به این شرط که سود آن بین او و صاحبان اموال به نسبت پولشان تقسیم شود، این کار چه حکمی دارد؟
- اموالی که حرمت عین آنها معلوم است مانند اموال حاصل از تجارت مواد مخّدر چه حکمی دارند؟ آیا در صورتی که مالک آنها را نشناسیم، حکم اموال مجهول المالک را دارند؟ اگر این گونه باشند، آیا تصرّف در آنها با اجازه حاکم شرع یا وکیل عام او جایز است؟
- شوهرم که چند کودک صغیر دارد فوت کرده است و به استناد رأی دادگاه جدّ پدری آنان ولیّ و قیّم همگی آنان شده است، آیا در صورتی که یکی از فرزندان به سنّ بلوغ برسد، قیّم برادران دیگرش می شود؟ و اگر اینگونه نباشد، آیا من حق دارم سرپرست فرزندانم باشم؟ و از طرفی جدّ آنان به استناد رأی دادگاه قصد دارد سُدس اموال میّت را بگیرد، این مسأله چه حکمی دارد؟
- مبلغی پول از یک صغیر در بانک وجود دارد و قیّم او قصد دارد به منظور تجارت برای او مقداری از آن را از بانک بگیرد تا بدین ترتیب هزینه های فرد صغیر را تأمین کند، آیا این کار برای او جایز است؟
- آیا استفاده از عقد مضاربه در کارهای تولیدی و خدماتی و توزیع و تجارت صحیح است؟ و آیا عقودی که امروزه تحت عنوان مضاربه در فعالیتهای غیرتجاری متعارف شده اند، شرعاً صحیح هستند یا خیر؟
- اگر عامل مقداری از سرمایه مضاربه را که از اشخاص متعدد برای تجارت گرفته است، بدون اجازه مالک آن به عنوان قرض به کسی بدهد، اعم از اینکه مجموع سرمایه باشد و یا از سرمایه فرد خاصی، آیا ید او نسبت به اموال دیگران که به عنوان مضاربه در اختیار او قرار گرفته است، یَد عُدوانی محسوب می شود؟
- اگر از دارایی میّت مقداری پول نقد باقی بماند و قیّم، آن را نزد خود نگهداری کند و به کار نیندازد، آیا سود مال به مقداری که بانکها پرداخت می کنند (مثلاً 13%) یا هر مقداری که در بازار و عرف، متعارف می باشد، بر عهده اوست؟ و در صورتی که با مال مذکور تجارت کند و سودی را که مقدار آن مشخص نیست بدست آورد، حکم چیست؟
- شخصی در وصیتنامه اش نوشته است که همه اموال غیر منقول او متعلّق به یکی از فرزندانش باشد به این شرط که تا زمانی که زنده است هر سال مقداری برنج در برابر آن اموال به او و خانواده اش بدهد، سپس بعد از گذشت یک سال همه آن اموال را به او بخشید، آیا این وصیت به علت تقدّم همچنان اعتبار دارد و در نتیجه در ثلث آن صحیح است و باقی مانده اموال بعد از موت او به همه ورثه به ارث می رسد؟ یا آن که وصیت با تحقّق هبه بعد از آن باطل می شود؟ (قابل ذکر است که اموال مزبور در اختیار و تحت تصرّف موهوب له هستند.)
- شخصی مبلغی پول به فردی داده تا با آن تجارت کند و هر ماه مبلغی را به عنوان سود آن به او بپردازد و همه خسارتها هم بر عهده او باشد، آیا این معامله صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا می‌شود بدون شناخت، زنی را برای فرزندان صغار خودش قیّم قرار داد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] مرسوم است که فردی را تحت عنوان قیم برای صغار، نصب می کنند. آیا قیم حق عفو و گذشت و تخفیف دیه را دارد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا جدّ پدری، یا وصیّ، یا قیّم صغار، هر چند مادر آنها باشد، حق دارد سهم الدیه صغار تحت کفالت خود را به کمتر از دیه شرعی با جانی مصالحه کند، یا به طور کلّی آن را عفو نماید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا با وجود صغار می توان اموال میّت را تقسیم کرد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] برخی از اولیای میّت صغیر و برخی کبیرند. ورثه کبیر خواهان قصاص قاتل هستند، که در این صورت باید سهم صغار را از دیه بپردازند. آیا ورثه کبیر می توانند نوع دیه را از نظر جنس و قیمت تعیین نمایند؟ یا برای رعایت غبطه صغار، قیّم آنها، یا دادگاه، باید سهم الدیّه صغار را از جنس گرانتر (مانند گاو و گوسفند) تعیین کند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] بعضی از وارثین مکلّف تحت نام سرپرستی صغار میخواهند اموال را حیف و میل کنند، تکلیف چیست؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی وصیت کرده که: فلان ملک من نباید بین روثه تا بزرگ شدن صغار من تقسیم شود و تا صغار من کبیر نشدهاند از منافع باید استفاده کنند و بعد از کبیر شدن صغار کما فرض اللَّه تقسیم کنند، چنین وصیتی نافذ است یاخیر؟
- [آیت الله سیستانی] آیا در منافع اموال صغیر و سفیه خمس واجب است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] چنانچه ورثه مقتول صغیر باشند، بفرمایید: 1 آیا همواره اخذ دیه از سوی اولیای صغار، اصلح به حال صغار است، یا این که ولیّ صغیر حسب مورد می تواند جانی را عفو یا مطالبه قصاص کند؟2 آیا محدوده اختیارات ولیّ با قیّم، در این خصوص تفاوتی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اولیای مقتول بعضی بالغ و بعضی غیر بالغ می باشند و اولیای بالغ درخواست قصاص دارند، آیا در این موارد قصاص جایز است یا باید صبر کرد تا صغار به سن بلوغ برسند؟ آیا موافقت قیم صغار در این مسأله دخالت دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] در مضاربه باید سهم عامل مشاع باشد، یعنی نصف یا ثلث و مانند آن تعیین شده باشد پس اگر بگوید با این مال تجارت کن و پنج هزار تومان از منافع را بردار، صحیح نیست.
- [آیت الله سیستانی] اگر مقداری از سرمایه در تجارت و مانند آن از بین برود ، میتواند مقداری را که از سرمایه کم شده ، از منافع همان سال کسر نماید .
- [آیت الله مکارم شیرازی] واگذار کردن منافع ملک یا منافع شخص خود را به دیگری (اجاره) گویند و اجاره دهنده و اجاره کننده باید بالغ و عاقل باشند و با قصد و اراده خودشان اجاره را انجام دهند و نیز باید حق تصرف در اموال خود داشته باشند، بنابراین سفیهی که توانایی بر اداره صحیح اموال خود ندارد و آن را بیهوده مصرف می کند اجاره اش باطل است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] واگذار کردن منافع ملک یا منافع شخص خود را به دیگری (اجاره) گویند و اجاره دهنده و اجاره کننده باید بالغ و عاقل باشند و با قصد و اراده خودشان اجاره را انجام دهند و نیز باید حق تصرف در اموال خود داشته باشند، بنابراین سفیهی که توانایی بر اداره صحیح اموال خود ندارد و آن را بیهوده مصرف می کند اجاره اش باطل است.
- [آیت الله سبحانی] اگر با عین مالی که برای زکات کنار گذاشته برای خودش تجارت کند صحیح نیست، و اگر با اجازه حاکم شرع برای مصلحت زکات تجارت کند، تجارت صحیح و نفعش مال زکات است.
- [امام خمینی] اگر با عین مالی که برای زکات کنار گذاشته برای خودش تجارت کند صحیح نیست و اگر با اجازه حاکم شرع برای مصلحت زکات تجارت کند تجارت صحیح و نفعش مال زکات است.
- [آیت الله مظاهری] رفتن در بلاد کفر برای تحصیل یا تجارت و مانند اینها، در صورتی جایز است که بتواند خود و وابستگان را از مفاسد آنجا حفظ کند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه کسی ادعا کند من وصی میتم که اموال او را به مصرفی برسانم، یا قیم بچه های او هستم فقط در صورتی باید ادعای او را پذیرفت که دو مرد عادل گفته او را تصدیق کنند.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر مقداری از سرمایه در تجارت و مانند ان از بین برود می تواند مقداری را که از سرمایه کم شده از منافع قبل از تلف ان مقدار کسر نماید
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مقداری از سرمایه در تجارت و مانند آن از بین برود و از باقیمانده آن منافعی ببرد که از خرج سالش زیاد بیاید؛ می تواند مقداری را که از سرمایه کم شده از منافع کسر نماید.