اشکال دارد
يعنی چنين كاری موجب اسقاط تكليف نيست و نمی‌شود به آن اكتفا كرد؛ ولی در اين مورد می‌توان به فتوای مجتهدی كه در رتبه‌ی بعدی است رجوع كرد. رجوع کنيد به: احتياط واجب
شرط بندی در مقادیر جزئی مثل (نوشابه) اشکال دارد ؟
اگر بعد از شرط بندی از روی رضایت بدهد اشکال ندارد .
اگر بعد از شرط بندی از روی رضایت بدهد اشکال ندارد .
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- نوشیدن نوشابه های خارجی و آب جو چگونه است ؟
- اگر انسان با دوست خود قرار بگذارد که اگر مثلا در مسابقه پینگ پنگ هر کدام برد دیگری را مهمان کند به مثلا نوشابه این کار برای هر یک از طرفین حکمی دارد و اصولا اینکه قرار ما با چه نیتی برای طرفین می تواند بلا اشکال باشد؟
- آیا بازی کردن با آلات قمار بدون قمار و شرط بندی اشکال دارد؟
- آیا از نظر شما اگر بازی با پاسور فقط و فقط برای سرگرمی و تفریح باشد و هیچ شرط بندی نباشد باز هم اشکال دارد؟
- اگر چیزی را از کسی قرض بگیریم ودهنده شرط کند که در صورت تأخیر از مقرر وجهی را بعنوان جریمه مازاد برشیء مقروض دریافت کند اشکال دارد؟
- اگر ضمن عقد منقطع، شرط نفقه شده باشد آیا این شرط صحیح است و بر فرض صحت تاییدیّه نفقه از ناحیه زوج وتحقق تخلف شرط آیا زوجه می تواند تقاضای انحلال نکاح را بنماید؟
- آیا در ذابح عقل شرط است ؟
- آیا در ذابح بلوغ شرط است ؟
- آیا در ذابح مرد بودن شرط است ؟
- آیا همان طور که ایمان نایب در انجام حج شرط است، برای ادای پاره ای از اعمال حج نیز شرط است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] آیا استفاده از نوشابه پپسی که می گویند ساخت اسرائیل است حرام می باشد؟
- [آیت الله بهجت] خوردن بعضی از خوراکی ها مثل نوشابه، سوسیس، کالباس که ضررهایی برای آن ها برشمرده شده، جایز است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا مواد خوراکی یا هر نوع جنس دیگری که تحت لیسانس یهود یا کشورهای کفر باشد مثل نوشابه ها ( نوشابه کوکا کولا و ... ) مسلمان می تواند از این اجناس استفاده نماید و آیا در کشور ما اسامی تحت لیسانس می باشند؟
- [آیت الله خامنه ای] در عقد بیع برای تحویل جزئی از ثمن موعد معین گردیده و شرط شده هرگاه مشتری تا موعد مقرر باقیمانده ثمن را تحویل ندهد معامله بخودی خود منفسخ می گردد، آیا چنین شرطی در معاملات صحیح است؟
- [سایر] اشارات علمی قرآن جزئی است یا کلی؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] من استاد هنرتجسمی ام و مجسمه سازی هم جزئی از این رشته است و من بر اساس شغلم موظفم که ساختن آن را به دانشجوهایم یاد بدهم. آیا ساختنش اشکال دارد؟
- [سایر] در مفاهیم ذهنی اصلاً مفهوم جزئی نداریم و همه مفاهیم ذهنی قابل صدق بر کثیرین هستند، پس معنای درست مفهوم جزئی چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر در نماز وسیله ای غصبی همراهمان باشد ولی جزئی از لباسمان نباشد، مثلاً یک تسبیح غصبی در جیبمان باشد، آیا نمازمان باطل می شود و اشکال دارد یا خیر؟
- [سایر] سلام و احترام. دو اشکال در مسئله استقراء وجود دارد: اول اینکه عقل برای استقراء دلیل میخواهد، در حالیکه حکم کلی که از نمونههای جزئی صادر میشود را خود عقل استنباط میکند. دوم اینکه حیوانات هنگامی که شرطی میشوند به نوعی روش استقرائی به کار میبرند مبنی بر اینکه آینده نیز مانند گذشته است؛ لذا بین این دو مطلب یکی را باید رد کنیم: اینکه حیوانات دارای عقل هستند. و دیگر اینکه صدور حکم کلی از جزئی کار عقل نیست!
- [آیت الله سبحانی] اینجانب مسئولیتی به عهده دارم که اصولاً ارباب رجوع مقادیر معینی از اسکناس خود را صرفاً به عنوان صیانت و حفاظت در این محل می سپارند و در جهت نحوه نگهداری آن، حقیر را وکالت تام می دهند. در این صورت آیا می توانم آن سپرده ها را به یکی از بانکهای دولتی منتقل نمایم؟ و نیز اگر بانک در ازاء این عمل بدون شرط قبلی به اینجانب سودی را حواله کند شرعاً به دریافت آن مجاز می باشم یا نه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- - انسان میتواند از آغاز هنگام نیتِ اعتکاف در غیر اعتکافِ واجبِ معین شرط کند که اگر مشکلی پیش آمد اعتکاف را رها کند. بنابراین وی میتواند با قرار دادن این شرط، در وقت پیش آمدن مشکل و مانع، اعتکاف را رها کند و اشکالی هم ندارد حتّی در روز سوّم، اما اگر معتکف شرط کند بدون عارض شدن هیچ سببی بتواند اعتکاف را قطع نماید، صحّت چنین شرطی، محلّ اشکال است. شایان ذکر است قرار دادن شرط مذکور (شرط رها کردن اعتکاف در اثنای آن) بعد از شروع اعتکاف یا قبل از شروع آن صحیح نیست بلکه باید همزمان و مقارن با نیت اعتکاف باشد.
- زنی که متعه شده است حقّ همخوابی ندارد ، و از شوهر ارث نمیبرد ، و شوهر هم از او ارث نمیبرد ، و چنانچه ارث بردن را از یک طرف یا از هر دو طرف شرط کرده باشند ، صحت این شرط محل اشکال است ، ولی مراعات احتیاط ترک نشود .
- دو نفری که مساقات کردهاند ، با رضایت یکدیگر میتوانند معامله را بهم بزنند ، و اگر در ضمن قرار داد مساقات شرط کنند که هر دو ، یا یکی از آنان حقّ بهم زدن معامله را داشته باشند ، مطابق قراری که گذاشتهاند ، بهم زدن معامله اشکال ندارد ، و اگر در ضمن معامله مساقات شرطی کنند و آن شرط عملی نشود ، کسی که برای نفع او شرط کردهاند ، میتواند معامله را بهم بزند .
- اگر معامله از جهت نبودن یکی از شرطهائی که گفته شد غیر شرط چهارم باطل باشد ، ولی خریدار و فروشنده راضی باشند که در مال یکدیگر تصرف کنند ، تصرف آنها اشکال ندارد .
- بیع وقف در صورتی که بین کسانی که مال را برای آنان وقف کردهاند اختلاف پیدا شود ، که اگر مال وقف را نفروشند گمان آن برود که مال یا جانی تلف شود ، محل اشکال است ، ولی اگر واقف شرط کند که اگر صلح در فروش وقف باشد ، بفروشند ، فروختن آن در این صورت اشکال ندارد .
- اگر کسی که قرض میدهد شرط کند که زیادتر از مقداری که میدهد بگیرد ، مثلاً یک من گندم بدهد و شرط کند که یک من و پنج سیر بگیرد ، یا ده تخم مرغ بدهد که یازده تا بگیرد ، ربا و حرام است ، بلکه اگر قرار بگذارد که بدهکار کاری برای او انجام دهد ، یا چیزی را که قرض کرده است با مقداری جنس دیگر پس دهد ، مثلاً شرط کند ، یک تومانی را که قرض کرده است با یک کبریت پس دهد ، ربا و حرام است . و نیز اگر با او شرط کند که چیزی را که قرض میگیرد به طور مخصوصی پس دهد ، مثلاً مقداری طلای نساخته به او بدهد و شرط کند که ساخته پس بگیرد ، باز هم ربا و حرام میباشد ؛ ولی اگر بدون اینکه شرط کند ، خود بدهکار زیادتر از آنچه قرض کرده است پس بدهد ، اشکال ندارد ، بلکه مستحب است .
- سپردهگذاری در بانکهای خصوصی به معنای قرض دادن به آنها با شرط دریافت سود جایز نیست و اگر کسی چنین کند، اصل سپردهگذاری صحیح و شرط باطل است. و اگر بانک سود را پرداخت کرد، او مالک نمی‌شود، ولی اگر مطمئن باشد که مالکان بانک حتی در صورت علم به عدم مالکیت شرعی به تصرف او در این مال (سود) راضی هستند، تصرف او اشکال ندارد. و غالباً چنین است.
- بریدن عضوی از بدن کافر مردهای که خونش محترم نیست و یا مشکوکالحال است، برای پیوند زدن به بدن مسلمان جایز است، و پس از آن احکام بدن مسلمان بر آن جاری میشود؛ زیرا جزئی از بدن او به شمار میرود. همچنین پیوند زدن عضوی از اعضای بدن حیوان نجسالعین مانند سگ به بدن مسلمان اشکالی ندارد، و احکام بدن مسلمان بر آن جاری میگردد، و به دلیل آنکه جزئی از بدن شخص زنده به شمار میرود و زندگی در آن جریان یافته است، احکام بدن مسلمان بر آن مترتب میشود.
- قرض گرفتن از بانکهای دولتی، به شرط پرداخت سود، جایز نیست؛ زیرا ربا است و در آن تفاوتی میان گذاشتن رهن و نگذاشتن آن نیست. و اگر کسی با این شرط از بانک دولتی قرض کند، قرض و شرط آن، هر دو باطل است؛ زیرا بانک مالک اموال خود نیست تا آنها را به تملیک قرض گیرنده درآورد. برای رهایی از این اشکال، قرض گیرنده میتواند با اذن حاکم شرع (مرجع تقلید) مبلغ مورد نظر را قرض کند به این لحاظ، که اموال بانک مجهولالمالک و اختیار تصرف در آنها با حاکم شرع است، و این اذن را ما به همه مؤمنین دادهایم و کافی است کسی که پول از بانک میگیرد هنگام گرفتن پول پیش خودش بگوید این پول را از طرف حاکم شرع به خودم قرض دادم، و در این صورت اشکال ندارد هرچند بداند قانون ملزم به پرداخت اصل و سود به بانک است.
- اگر جائی از مسجد نجس شود که تطهیر آن بدون کندن یا خراب کردن او ممکن نیست ، باید آنجا را بکنند یا خراب نمایند در صورتی که کندن یا خراب کردن جزئی باشد ، یا آنکه رفع هتک متوقف بر کندن یا خراب کردن کلّی باشد ، و الاّ خراب کردن محل اشکال است ، و پر کردن جائی که کندهاند و ساختن جائی که خراب کردهاند واجب نیست . ولی اگر چیزی مانند آجر مسجد نجس شود ، در صورتی که ممکن باشد ، باید بعد از آب کشیدن به جای اولش بگذارند .
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] در زمین بسیار وسیعی که دور از ده و چراگاه حیوانات است اگرچه صاحبانش راضی نباشند نمازخواندن و نشستن و خوابیدن در آن اشکال ندارد و در زمین های زراعتی هم که نزدیک ده است و دیوار ندارد اگرچه در مالکین آنها صغیر و دیوانه باشد نماز و عبور و تصرفات جزئی اشکال ندارد ولی اگر یکی از صاحبانش ناراضی باشند تصرف در آن حرام و نماز باطل است. شرط دوم، استقرار
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه بعضی از ورثه میت، صغیر یا دیوانه یا غایب باشند تصرف در ملک آنها و نماز در آن حرام است، ولی تصرفات جزیی که برای برداشتن میت معمول است اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر میت فرض نداشته باشد ولی بعضی از ورثة او صغیر یا دیوانه یا غائب باشند ، تصرف در ملک او حرام و نماز در آن باطل است ولی تصرفات جزئی که برای برداشتن میت معمول است ، اشکال ندارد .
- [امام خمینی] اگر میت قرض نداشته باشد، ولی بعضی از ورثه او صغیر یا دیوانه یا غایب باشند، تصرف در ملک او حرام، و نماز در آن باطل است. ولی تصرفات جزئی که برای برداشتن میت معمول است، اشکال ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر بعضی از وارثان میّت , غایب یا کودک یا محجور (مانند دیوانه) باشد، تصرف در مالِ به جا مانده از میّت , بدون اذن ولیّ شرعی حرام و نماز در آن باطل است. تصرفهای جزئی, مانند تجهیز میّت, اشکال ندارد .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در مضاربه چنانچه خرید کالای خاصّی شرط شده باشد و عامل برخلاف شرط عمل کند، ضامن سرمایه است و اگر خسارت وارد شد چه کلی، چه جزیی، به عهده او است، بلی چنانچه پس از معامله، مالک اجازه دهد و خسارتی وارد شود برعهده مالک است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در قرضی شرط و قرار ربا شود، شرط و قرار باطل و حرام میباشد و صحّت قرض نیز خالی از اشکال نیست.
- [آیت الله نوری همدانی] تصرف در ملک میتی که به مردم بدهکار است ، حرام و نماز در آن باطل است ولی تصرفات جزئی که برای برداشتن میت معمول است اشکال ندارد و نیز اگر بدهکاری او کمتر از مالش باشد و ورثه هم تصمیم داشته باشند که بدهی او را بدون مسامحه بدهند ، تصرفی که غیر فروختن و از بین بردن مال باشد ، اشکال ندارد .
- [امام خمینی] تصرف در ملک میتی که به مردم بدهکار است حرام، و نماز در آن باطل است. ولی تصرفات جزئی که برای برداشتن میت معمول است، اشکال ندارد. و نیز اگر بدهکاری او کمتر از مالش باشد و ورثه هم تصمیم داشته باشند که بدهی را بدهند، تصرفی که غیر فروختن و از بین بردن مال باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] تصرّف در ملک کسی که مرده و به مردم بدهکار بوده است، حرام و نماز در آن باطل است؛ ولی تصرّفات جزیی که برای برداشتن جنازه مرده معمول است، اشکال ندارد و نیز اگر بدهکاری او کمتر از مالش باشد و ورثه نیز تصمیم داشته باشند که بدون مسامحه بدهی او را بپردازند، تصرّف در آن با رضایت ورثه و طلبکاران اشکال ندارد.