محرمات
حرام، در فقه اسلامی، به عملی گفته می‌شود که ترک آن از مردم خواسته شده و انجام آن مستوجب عقاب است. حرمت، از احکام پنجگانه فقهی، و به معنای ممنوعیت انجام کار حرام است.
کدام یک از محرمات اعتکاف مبطل اعتکاف نیز هست؟ و در چه صورتی کفاره واجب می‌شود؟
جماع در اعتکاف یا خودارضائی که منی بیرون بیاید، موجب بطلان است.
جماع در اعتکاف یا خودارضائی که منی بیرون بیاید، موجب بطلان است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر مردی به همسرش اجازه اعتکاف بدهد، ولی در روز سوم پشیمان شود، تکلیف زن چیست؟ اگر کفاره واجب شود، بر عهده کیست؟
- آیا نگاه همراه با شهوت در اعتکاف حرام است و موجب بطلان اعتکاف می‌شود؟
- چنانچه در اعتکاف مستحبی اشتباهاً قصد وجوب کند یا در اعتکاف واجب اشتباهاً نیت استحباب کند، آیا اعتکاف صحیح است یا خیر؟
- در صورتی که ضرورتی پیش آید و معتکف در روز سوم اعتکاف خود را به هم زند، قضای روزه روز سوم واجب است یا خیر؟
- در ایام اعتکاف آیا میتوان هم روزه قضا را گرفت و هم معتکف بود؟ روزه استیجاری و کفاره چطور؟
- آیا کفّارات محرّمات احرام باید پس از انجام عمل حرام پرداخت شود یا پس از انجام اعمال حج یا عمره و در مکّه یا اینکه حاجی می تواند هنگام بازگشت در شهر خودش کفّاره را بپردازد؟ در صورتی که مخیّر است، کدامیک افضل می باشد؟
- اگر زنی روز آخر اعتکاف دچار عذر شرعی شود، آیا اعتکاف در سال بعد بر او واجب است؟
- شخصی اعتکاف واجب خود را در مسجدی به جا آورده و پس از اعتکاف فهمیده است که به دلایلی (مثل غصبی بودن زمین مسجد، نارضایتی صاحب زمین و ...) اعتکاف در آن مسجد صحیح نبوده، اعتکاف او چه حکمی دارد؟
- شکهای مبطل برای کثیرالشّک نیز مبطل است یا مانند شکهای صحیح نباید به آن اعتنا کرد؟
- در نیت اعتکاف قصد وجوب یا استحباب لازم است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] آیا تأخیر غسل واجب مثل غسل جنابت یا مسِّ میت در حالِ اعتکاف، مبطل اعتکاف است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا تاخیر غسل واجب مثل غسل جنابت یا مس میت در حال اعتکاف، مبطل اعتکاف ست؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] تأخیر غسل واجب، مثل غسل جنابت و مس میّت در حال اعتکاف، آیا مبطل اعتکاف است؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا نگاه شهوت انگیزموجب بطلان اعتکاف و وجوب کفاره می‌شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا باطل کردن اعتکاف به وسیله جماع یا سایر محرّمات، کفاره دارد؟ و اگر کفاره دارد، آیا کفاره اش مانند کفاره ماه رمضان است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] قضای اعتکاف در چه صورتی واجب می‌شود؟
- [آیت الله اردبیلی] در روزه مستحبّی یا قضای روزه واجب، وقتی مبطل روزه به طور سهوی پیش بیاید، روزه چه صورتی پیدا میکند؟
- [سایر] کفاره اعتکاف چقدر است؟
- [آیت الله نوری همدانی] در مراسم اعتکاف باید قبل از اذان صبح در مسجد مستقر باشند، آیا اگر دقایقی بعد از اذان بیایند اعتکاف چه صورت دارد؟ و اگر روز سوم را که اعتکاف واجب می‌شود نمانند، کفاره آن چه می‌باشد؟
- [آیت الله بهجت] آیا انجام دادن فعل حرام در حال نماز، در صورتی که خود آن فعل ربطی به نماز نداشته باشد، مثل شنیدن موسیقی، مبطل نماز می باشد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند اگر آن چیز ذاتاً حرام باشد مثل شراب و زنا، کفّاره جمع )گرفتن دو ماه روزه که سی و یک روزِ آن پی در پی باشد و اطعام شصت فقیر( بر او واجب می‌شود و چنانچه کفّاره جمع برایش ممکن نباشد هر کدام را که ممکن است باید انجام دهد و اگر ذاتاً حرام نباشد بلکه به جهتی حرام شده باشد مثل نزدیکی کردن با عیال خود در حال حیض، کفّاره جمع ندارد.
- اگر کسی در حال اعتکاف جماع کند علاوه بر اینکه گناه کرده است باید کفّاره نیز بدهد یعنی شصت فقیر را غذا بدهد، یا شصت روزه بگیرد.
- روزه اعتکاف لازم نیست برای اعتکاف باشد، و اگر روزه واجب یا نذر یا استیجاری و مانند آنها باشد مانعی ندارد.
- اعتکافِ مسافر در ماه مبارک رمضان صحیح نیست، مگر اینکه قصد ده روز کرده باشد. ولی در غیر ماه مبارک رمضان (به جُز ایّامی که روزه گرفتن حرام است) روزه مستحبّی و اعتکافِ مسافر صحیح است و نیاز به قصدِ ده روز و نذر هم ندارد.
- کسی که به واسطه نداشتن زن یا شوهر به حرام میافتد، که اگر همسر داشت معمولاً آن گناه را انجام نمیداد در صورتی که قدرت داشته باشد واجب است ازدواج کند.
- اگر کفّاره بر انسان واجب شود و چند سال آن را به جا نیاورد، چیزی بر آن اضافه نمیشود.
- کسی که عمداً روزه خود را باطل کرده، اگر بعد از ظهر مسافرت کند، یا پیش از ظهر برای فرار از کفّاره سفر نماید، کفّاره او ساقط نمیشود بلکه اگر قبل از ظهر مسافرتی برای او پیش بیاید باز هم کفّاره بر او واجب است.
- اگر انسان بدون عذر به نذر خود عمل نکند باید کفّاره بدهد و کفّاره آن کفّاره قسم است )ده فقیر را سیر نماید یا بپوشاند و اگر نتواند باید سه روز روزه بگیرد( مگر آنکه برای تخلّف نذر، کفّارهای معیّن کند که در صورت تخلّف همان چیز بر او واجب می‌شود.
- کسی که کفّاره روزه رمضان بر او واجب است باید دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر نماید یا به هر کدام 750 گرم طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها، یا قیمت آنها را بدهد و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، هر چند مد که میتواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند و چنانچه دادن کفّاره بعداً برای او ممکن شود واجب نیست کفّاره بدهد.
- کسی که نذر کرده عملی را ترک کند، اگر از روی فراموشی یا ناچاری یا اشتباه آن عمل را انجام دهد کفّاره بر او واجب نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر اعتکاف را به یکی از اموری که ذکر شد باطل کند در صورتی که اعتکاف واجب غیر معین باشد مثل ان که اعتکاف را بدون ان که در وقت معینی باشد نذر کند باید دوباره به جا اورد و در صورتی که واجب معین باشد مثل ان که در وقت معینی اعتکاف را نذر کند یا اعتکاف مستحب باشد وانجام ان مبطل بعد از دو روز باشد بنا بر احتیاط واجب اعتکاف را قضا کند واگر در اعتکاف مستحب قبل از دو روز باشد قضا ندارد
- [آیت الله سیستانی] - اگر معتکف اعتکاف واجب را با جماع و آمیزش عمداً باطل کند، چه در روز باشد یا شب، کفّاره واجب می‌شود و در سایر محرّمات، کفّاره ندارد هرچند احتیاط مستحب است که کفّاره بدهد. و کفّاره بطلان اعتکاف، همانند کفّاره ماه مبارک رمضان است که فرد مخیر است شصت روز را روزه بگیرد یا شصت فقیر را طعام بدهد، هرچند احتیاط استحبابی مراعات کفّاره مرتّبه است یعنی شصت روز روزه بگیرد و اگر نتوانست شصت فقیر را طعام دهد.
- [آیت الله سیستانی] - معتکف بنا بر احتیاط واجب، باید از استمناء (هرچند به صورت حلال) و مباشرت زن به لمس و بوسیدن به شهوت هم اجتناب کند، و نگاه کردن با شهوت به همسر در ایام اعتکاف مبطل اعتکاف نیست ولی احتیاط مستحب آن است که در ایام اعتکاف از آن اجتناب شود.
- [آیت الله سیستانی] - اعتکاف باید با اذن کسی که اذن او شرعاً معتبر است باشد. بنابراین زمانی که توقّفِ زن در مسجد حرام باشد مثل موردی که زن بدون اجازه از منزل خارج شده باشد، اعتکاف باطل است، و در صورتی که توقّفِ زن در مسجد، حرام نباشد ولی اعتکاف منافی با حق شوهر باشد، صحّت اعتکافش در صورتی که بدون اذن شوهرش باشد، محلّ اشکال است. همچنین در صورتی که اعتکاف موجب آزار و اذیت والدین باشد و این اذیت، ناشی از شفقت و دلسوزی باشد، اذن فرزند از آنان لازم است و اگر موجب اذیت آنان نباشد، احتیاط مستحب آن است که اجازه بگیرد. نهم: معتکف محرّمات اعتکاف را ترک نماید.
- [آیت الله سیستانی] - اگر در موقع نیت اعتکافِ واجب، شرط رجوع (شرط رها نمودن اعتکاف در اثنای آن) کرده باشد که تفصیل آن در مسأله (????) گذشت، چنانچه یکی از محرّمات را انجام دهد، قضاء اعتکاف و از سر گرفتن آن، هیچکدام لازم نیست.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر در حال اعتکاف واجب عمدا جماع کند چه در روز باشد یا شب کفاره بر او واجب می شود وکفاره اش این است که یک بنده ازاد کند یا دو ماه پشت سر هم روزه بگیرد یا شصت مسکین را اطعام نماید و در ارتکاب غیر جماع از اموری که باید از انها اجتناب نماید کفاره واجب نیست
- [آیت الله اردبیلی] اگر اعتکافِ واجب را با غیر جماع باطل کند، کفّاره ندارد و اگر با جماع هر چند در شب باطل نماید، علاوه بر قضا باید کفّاره نیز بدهد و کفّاره آن مانند کفّاره باطل نمودن عمدی روزه ماه رمضان است و بنابر احتیاط واجب، ترتیب در کفاره را نیز باید رعایت کند؛ یعنی در صورت امکان یک بنده آزاد کند و اگر امکان نداشت، دو ماه پشت سر هم روزه بگیرد و اگر آن نیز ممکن نبود، به شصت فقیر طعام بدهد.
- [آیت الله سبحانی] اگر روزه دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه جماع کند، یک کفاره بر او واجب است و اگر جماع او حرام باشد یک کفاره جمع.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روزهدار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه جماع کند، بنابر احتیاط برای هر دفعه یک کفّاره بر او واجب است و اگر جماع او حرام باشد برای هر دفعه یک کفّاره جمع واجب می‌شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر روزه دار در یک روز ماه رمضان چند مرتبه جماع کند، بنابر احتیاط برای هر دفعه، یک کفاره بر او واجب است. ولی اگر جماع او حرام باشد، برای هر دفعه یک کفاره جمع واجب می شود.