روزه مستحبی
روزه مستحب از اقسام روزه است و ازاحکام آن در باب صوم سخن گفتهاند.
در روزه مستحبّی یا قضای روزه واجب، وقتی مبطل روزه به طور سهوی پیش بیاید، روزه چه صورتی پیدا میکند؟
روزه صحیح است.
روزه صحیح است.
عنوان سوال:
در روزه مستحبّی یا قضای روزه واجب، وقتی مبطل روزه به طور سهوی پیش بیاید، روزه چه صورتی پیدا میکند؟
پاسخ:
روزه صحیح است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- مکلّفی که در شب، نیّت روزه مستحبّی یا روزه قضای رمضان یا روزه نذری یا روزه کفّاره میکند و میخوابد، ولی بعد از اذان صبح با حالت جنابت بیدار میشود، آیا میتواند در آن روز روزه بگیرد؟
- فرو بردن سر در زیر آب، در صورتی که یک گوش بیرون بماند، آیا مبطل روزه محسوب میشود؟
- شخصی نیّت و نذر کرده که هر دوشنبه را روزه بگیرد و در نیّتش این که روزه گرفتن او در روزهای دوشنبه باشد، لحاظ شده و فرقی برایش نمیکند که روزه قضای پدر و مادرش باشد یا روزه قضای خودش یا روزه مستحبّی که به واسطه این نذر، واجب شده است. حال اگر در روز دوشنبه مسافر باشد، آیا میتواند روزه قضای خود یا پدر و مادر یا اقوام خود را نیّت کند؟
- آیا غلط خواندن قنوت و یا ذکرهای مستحبّی نماز، مبطل نماز است؟
- فلسفه این که در روزه ماه رمضان یا قضای آن بقاء بر جنابت تا صبح موجب بطلان میشود ولی در روزه مستحبی اشکال ندارد، چیست؟
- آیا کسی که خودش روزه قضا دارد، میتواند قضای روزه واجب میّت را بگیرد؟
- کسی که جنب شده یا از حیض و نفاس پاک شده، ولی غسل نکرده، در صورتی که یک غسل مستحبّی (مثل غسل جمعه) انجام دهد و به همراه آن، نیّت غسل واجب را نکند، آیا کفایت از غسل‌های واجب میکند یا نه؟
- آیا محرّمات اعتکاف، مبطل اعتکاف هم هست یا مانند محرّمات حج است که بعضی مبطل و بعضی غیر مبطل است؟ و در هر دو صورت، انجام محرّمات اعتکاف از روی سهو و اشتباه، چه صورتی دارد؟
- اگر انسان یکی از چیزهایی را که روزه را باطل میکند، نشناسد و در نتیجه به هنگام روزه گرفتن مرتکب آن شود یا در صورت عدم ارتکاب، اصلاً نیّت خودداری از آن را به جهت این که نمیداند مبطل است، نداشته باشد، روزهاش صحیح است یا باطل؟
- روزه برای فردی که در گرمای جنوب ایران زندگی میکند و دارای یک کلیه است واجب است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] فقهاء فرموده اند: کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد حال اگر شخصی به خاطر ندانستن این مساًله روزه مستحبی نیّت کند و معتکف شود و قبل از غروب روز دوم متوجه شود وظیفه اش چیست؟ آیا قضای این اعتکاف در صورتی که نذر معین باشد واجب است؟ و اگر روز سوم متوجه مساًله شود قضای آن واجب چیست؟
- [سایر] همان طور که مستحضرید شخصی که روزه واجب دارد نمیتواند روزه مستحب بگیرد. حال اگر شخصی مثلاً در یکی از ایام ماه رجب روزه مستحبی بگیرد و بعد متوجه شود که روزه قضای واجب به گردنش بوده و بر اثر فراموشی و غفلت روزه مستحبی گرفته، آیا روزهایی را که روزه مستحبی گرفته برایش به جای روزه واجب منظور میشود یا خیر؟ بطور کلی کسی که روزه واجب به گردن دارد و روزه مستحبی بگیرد روزهاش باطل است یا خیر؟
- [آیت الله مظاهری] اگر روزهدار کاری انجام دهد و فکر کند روزهاش باطل شده و سپس مبطل دیگری انجام دهد، در صورتی که بعداً بفهمد در ابتدا روزهاش باطل نبوده است، آیا باید قضای روزه را بگیرد یا بایدکفاره هم بدهد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] استفاده از آمپول بعوض تریاک چه صورتی دارد و آیا مبطل روزه هست؟
- [آیت الله مظاهری] کسی که روزه واجبی بر عهده دارد؛ مثل قضای روزه ماه رمضان و روزه نذر و ...، آیا میتواند روزه مستحبّی بگیرد؟
- [آیت الله سیستانی] آیا بخارات آب داخل حمام اگر استشمام شود مبطل روزه می باشد یا خیر؟ در صورتی که مبطل روزه باشد برای استحمام چه باید کرد در مورد مه غلیظ حکم چگونه است؟
- [آیت الله سبحانی] با وجود روزه نذر، آیا می شود روزه مستحبی گرفت؟ و نیز با وجود روزه قضای ماه مبارک رمضان نذر روزه صحیح است؟
- [آیت الله مظاهری] آیا مسافر در صورتی که روزه قضا به عهده دارد، میتواند در سفر روزه مستحبی بگیرد؟
- [آیت الله مظاهری] کدام یک از محرمات اعتکاف مبطل اعتکاف نیز هست؟ و در چه صورتی کفاره واجب میشود؟
- [آیت الله بهجت] آیا غلط خواندن قنوت و یا ذکرهای مستحبی نماز، مبطل نماز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر به واسطه گرفتن روزه مستحبّی توسط زن، حق شوهر او از بین برود، جایز نیست روزه مستحبّی بگیرد و همچنین اگر شوهر او را از گرفتن روزه مستحبّی منع کند، بنابر احتیاط واجب، زن باید از روزه گرفتن خودداری کند.
- باقی ماندن بر جنابت در روزه رمضان و بقیه روزههای واجب معیّن، چنانچه از روی عمد نباشد، باعث باطل شدن روزه نمیشود؛ ولی کسی که میخواهد قضای روزه رمضان را بگیرد، هرگاه تا اذان صبح جنب بماند، اگرچه از روی عمد نیز نباشد، روزه او باطل است و بنابر احتیاط واجب حکم بقیه روزههای واجب غیر معیّن (مثل روزه کفّاره) نیز مثل قضای روزه رمضان است.
- اگر زن پیش از اذان صبح از حیض یا نفاس پاک شود، ولی به اندازه غسل کردن وقت نداشته باشد، چنانچه بخواهد روزه رمضان و یا روزه واجب معین دیگری را بگیرد، باید تیمم کند و روزه او صحیح است و همچنین اگر برای هیچکدام از غسل و تیمّم وقت نداشته باشد یا بعد از اذان بفهمد که پیش از اذان پاک شده، میتواند روزه رمضان و یا روزه واجب معیّن دیگری را بگیرد و روزه او صحیح است؛ ولی بنابر احتیاط واجب در هیچ یک از دو صورتی که گفته شد، نمیتواند روزه واجب غیر معیّن مثل روزه قضای رمضان را بگیرد.
- اگر کسی که به واسطه پیری روزه نگرفته، بعد از ماه رمضان بتواند روزه بگیرد، بنابر احتیاط واجب باید قضای روزههایی را که نگرفته بجا آورد.
- اگر قضای روزه ماه رمضان شخص دیگری را گرفته باشد، احتیاط واجب آن است که بعد از ظهر روزه را باطل نکند.
- مسافر میتواند برای خواستن حاجت، سه روز در مدینه منوّره، روزه مستحبّی بگیرد و احتیاط واجب این است که آن سه روز، روزهای چهارشنبه، پنج شنبه و جمعه باشد.
- قضای نماز و روزه مادر بر پسر بزرگتر واجب نیست، اگرچه بهتر است آنها را بجا آورد.
- باقی ماندن بر جنابت تا اذان صبح در روزه مستحبی باعث باطل شدن روزه نمیشود.
- مسافری که قصد کرده ده روز در محلّی بماند، باید روزه واجب را بگیرد و میتواند روزه مستحبّی را نیز بجا آورد و امامت نماز جمعه را به عهده بگیرد و نافله ظهر و عصر و عشاء را نیز بخواند.
- در روزه رمضان و قضای آن اگر جنب عمدا تا اذان صبح غسل نکند یا اگر وظیفه او تیمّم است عمدا تیمّم ننماید، روزه او باطل است و بنابر احتیاط واجب، حکم بقیه روزههای واجب نیز همین است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که روزه قضای ماه رمضان یا روزه واجب دیگری بر ذمه دارد جایز نیست روزه مستحبی بگیرد و اگر فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد چنانچه قبل از ظهر یادش بیاید می تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، ولی اگر بعد از ظهر باشد روزه او باطل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که برای بجا آوردن روزه میّتی اجیر شده، اگر روزه مستحبّی بگیرد اشکال ندارد ولی کسی که روزه قضا دارد، نمیتواند روزه مستحبّیبگیرد، و همچنین است اگر روزه واجب دیگری به ذمّه دارد نمیتواند روزه مستحبّی بگیرد، و چنانچه فراموش کند وروزه مستحبّی بگیرد، در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبّی او به هم میخورد و میتواند نیّت خود را به روزه واجب برگرداند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که برای بجا آوردن روزه میتی اجیر شده اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد، ولی کسی که روزه قضا دارد نمی تواند روزه مستحبی بگیرد، و اگر روزه واجب دیگری دارد بنابر احتیاط واجب نمی تواند روزه مستحبی بگیرد، و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید روزه مستحبی او بهم می خورد، می تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، و اگر بعد از ظهر ملتفت شود روزه او باطل است، و اگر بعد از مغرب یادش بیاید روزه اش صحیح است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که برای به جا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر وقت آن وسعت داشته باشد میتواند روزه مستحبی بگیرد و در صورتی که وقت، تنگ باشد اگر روزه مستحبی بگیرد گناهکار است، ولی روزه او صحیح میباشد. کسی که روزه قضای ماه رمضان؛ یا بنا بر احتیاط روزه واجب دیگری - غیر ماه رمضان - دارد، نمیتواند روزه مستحبی بگیرد، مگر این که به جهتی نتواند روزه واجب بگیرد ولی بتواند روزه مستحبی بگیرد، مثلاً اگر در سفر باشد و نذر کرده باشد که در آن سفر روزه مستحبی بگیرد، روزهاش صحیح است و در جایی که نمیتواند روزه مستحبی بگیرد چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد چنانچه بعد از مغرب یادش بیاید روزه مستحبی او صحیح است و اگر در اثناء روز متوجه شود، روزه مستحبی او باطل است و حکم کسی را دارد که هنوز نیت روزه نکرده است و در برخی موارد میتواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، به تفصیلی که در مسأله 1573 و 1574 خواهد آمد. و کسی که روزه قضای ماه رمضان دارد میتواند برای به جا آوردن روزه دیگری اجیر شود.
- [آیت الله خوئی] کسی که برای بهجا آوردن روزه میتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزه قضا یا روزه واجب دیگری دارد، نمیتواند روزه مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحب بگیرد در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبی او به هم میخورد و میتواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است، و اگر بعداز مغرب یادش بیاید، روزهاش صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] کسی که برای بجا آوردن روزه میتی اجیر شده، یا روزه کفاره دارد، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد، ولی کسی که روزه قضای ماه رمضان دارد، نمیتواند روزه مستحبّی بگیرد، و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبّی بگیرد در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبی او به هم میخورد و میتواند نیت خود را به روزه قضا برگرداند، و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او بنا بر احتیاط باطل است. و اگر بعد از مغرب یادش بیاید روزهاش صحیح است.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که برای بجا آوردن روزة میتی اجیر شده ، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزة قضا یا روزة واجب دیگری دارد ، نمی تواند روزة مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزة مستحبی بگیرد ، در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید ، روزة مستحبی او به هم می خورد و می تواند نیت خود را به روزة واجب بر گرداند . و اگر بعد از ظهر ملتفت شود ، روزة او باطل است و اگر بعد از مغرب یادش بیاید ، روزه اش صحیح است گر چه بی اشکال نیست .
- [آیت الله سبحانی] کسی که برای به جا آوردن روزه میّتی اجیر شده، اگر روزه مستحبی بگیرد اشکال ندارد. ولی کسی که روزه قضا بنابر احتیاط یا واجب دیگری دارد، نمی تواند روزه مستحبی بگیرد و چنانچه فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد، در صورتی که پیش از ظهر یادش بیاید، روزه مستحبی او به هم می خورد و می تواند نیّت خودرا به روزه واجب برگرداند. و اگر بعد از ظهر ملتفت شود، روزه او باطل است و اگر بعداز مغرب یادش بیاید، روزه اش بی اشکال نیست.
- [آیت الله مظاهری] کسی که روزه قضا یا روزه واجب دیگری دارد میتواند روزه مستحبّی یا روزه استیجاری بگیرد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که کارهایی که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد، در هر وقت از روز نیت روزه مستحبی بکند، هرچند فاصله کمی تا مغرب باشد، روزه او صحیح است.