روزه مستحبی
روزه مستحب از اقسام روزه است و ازاحکام آن در باب صوم سخن گفتهاند.
کسی در غیر ماه رمضان نیت کرده که اگر روزه واجبی بر عهده من باشد، این روزه قضای آن و در غیر این صورت، روزه مستحبی باشد. اولاً، آیا چنین نیتی صحیح است؟ ثانیاً، اگر بعد از ظهر همان روز عمداً روزه خود را افطار کرد، حکم روزه او چیست و آیا وظیفه‌ای دارد؟
چنین نیتی اشکال ندارد و خوردن روزه هم اشکال ندارد.
چنین نیتی اشکال ندارد و خوردن روزه هم اشکال ندارد.
عنوان سوال:
کسی در غیر ماه رمضان نیت کرده که اگر روزه واجبی بر عهده من باشد، این روزه قضای آن و در غیر این صورت، روزه مستحبی باشد. اولاً، آیا چنین نیتی صحیح است؟ ثانیاً، اگر بعد از ظهر همان روز عمداً روزه خود را افطار کرد، حکم روزه او چیست و آیا وظیفه‌ای دارد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی در غیر ماه رمضان نیت کرده که اگر روزه واجبی بر عهده من باشد، این روزه قضای آن و در غیر این صورت، روزه مستحبی باشد. اولاً، آیا چنین نیتی صحیح است؟ ثانیاً، اگر بعد از ظهر همان روز عمداً روزه خود را افطار کرد، حکم روزه او چیست و آیا وظیفه‌ای دارد؟
- کسی که روزه واجبی بر عهده دارد؛ مثل قضای روزه ماه رمضان و روزه نذر و ...، آیا میتواند روزه مستحبّی بگیرد؟
- شخصی که برای قضای روزه ماه رمضان اجیر شده و بعد از ظهر افطار کرده، آیا کفاره دارد؟
- اگر نیت روزه قضای ماه رمضان، قبل از ظهر واقع شود، کافی است؟
- اگر روزهدار در ماه رمضان مسافرت کند و اشتباهاً نرسیده به حدترخص، روزه خود را افطار نماید، در خصوص قضا و کفاره چه وظیفه‌ای دارد؟
- کسی که عمداً در روز ماه مبارک رمضان، نیت روزه غیر ماه رمضان نماید، روزه او چه حکمی دارد؟
- کسی که عمداً در روز ماه مبارک رمضان، نیت روزة غیر ماه رمضان نماید، روزة او چه حکمی دارد؟
- اگر کسی فراموش کند که روزه ماه رمضان مسافر باطل است یا فراموش کند که در سفر است و روزه بگیرد و تا افطار کاری که مفطر روزه است، انجام ندهد، روزة او صحیح است یا باید قضا کند؟ آیا فرقی میکند که قبل از افطار بفهمد روزهاش باطل بوده یا بعد از افطار؟
- کسی که نمیداند روزه ماه رمضان مسافر باطل است، اگر روزه گرفت و سفر کرد و تا افطار، کاری که روزه را باطل میکند، انجام نداد، روزة او صحیح است یا باید قضا کند؟ آیا فرقی میکند که قبل از افطار بفهمد که روزهاش باطل است یا بعد از افطار؟
- کسی که در ماه مبارک رمضان به واسطه عذری نتواند روزه بگیرد و تا ماه مبارک رمضان بعدی به واسطه عذر دیگری نتواند روزههای خود را قضا کند، در خصوص قضا و کفاره چه وظیفه‌ای دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] اگر یوم الشک بین آخر شعبان و اول رمضان را به نیّت شعبان روزه گرفت، سپس نیّت افطار کرد و قبل از ظهر یا قبل از افطار معلوم شد که رمضان بوده است؛ در این صورت، اگر نیّت رمضان کند روزهاش صحیح است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی برای قضای روزه ماه رمضان اجیر شده و بعد از ظهر افطار کرده، آیا کفاره دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در غیر ماه رمضان قصد روزه کرد، بعد منصرف شد ولی چیزی نخورده است، آیا می تواند دوباره قبل از ظهر نیت روزه قضای ماه رمضان کند؟
- [آیت الله سبحانی] با وجود روزه نذر، آیا می شود روزه مستحبی گرفت؟ و نیز با وجود روزه قضای ماه مبارک رمضان نذر روزه صحیح است؟
- [آیت الله بهجت] کسی غیر ماه رمضان قصد روزه کرده و بعد منصرف شده، ولی چیزی نخورده است. آیا می تواند دوباره قبل از ظهر نیّت روزه قضای ماه رمضان یا استیجاری کند؟
- [آیت الله سبحانی] اگر کسی در قضای روزه ی ماه رمضان، بعد از ظهر افطار کند و از حرام بودن افطار اطلاعی نداشته است، آیا کفاره (دادن ده مُد طعام به ده فقیر) بر او واجب است؟
- [آیت الله بروجردی] روزه واجب غیر رمضان را اگر به معصیت مثلاً افطار کند مثل قضای مضیّق رمضان، در باقی آن روز، واجب است امساک کند یا خیر؟
- [آیت الله اردبیلی] مکلّفی که در شب، نیّت روزه مستحبّی یا روزه قضای رمضان یا روزه نذری یا روزه کفّاره میکند و میخوابد، ولی بعد از اذان صبح با حالت جنابت بیدار می‌شود، آیا میتواند در آن روز روزه بگیرد؟
- [آیت الله سیستانی] 1- قضای چند ماه رمضان را قبل از ماه رمضان می گرفته آیا قضای ماه رمضان اخیر کفایت می کند ؟ 2- شخصی ماه رمضان را به نیت برادرش روزه گرفته است ، آیا راهی برای تصحیح آن است ؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] کسی که قضای روزه ماه رمضان بر عهده دارد، آیا می تواند نذر کند و روزه نذر بجا آورد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که قضای روزه رمضان را گرفته، اگر وقت قضای روزه او تنگ نباشد میتواند پیش از ظهر روزه خود را باطل نماید.
- روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اوّل رمضان واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد نمیتواند نیّت روزه رمضان کند ولی اگر نیّت روزه رمضان یا روزه قضا و مانند آن بنماید چنانچه بعد معلوم شود رمضان بوده روزه او صحیح است و از ماه رمضان حساب می‌شود.
- اگر نداند یا فراموش کند که ماه رمضان است و پیش از ظهر ملتفت شود، چنانچه کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد باید نیّت کند و روزه او صحیح است و اگر کاری که روزه را باطل میکند انجام داده باشد یا بعد از ظهر ملتفت شود که ماه رمضان است روزه او باطل میباشد، ولی باید تا مغرب کاری که روزه را باطل میکند انجام ندهد و بعد از رمضان هم آن روزه را قضا نماید.
- اگر بخواهد غیر روزه رمضان روزه دیگری بگیرد و تعیینِ واقعی نداشته باشد، باید آن را معیّن نماید. مثلاً نیّت کند که روزه قضا یا روزه نذر میگیرم. ولی در ماه رمضان لازم نیست نیّت کند که روزه ماه رمضان میگیرم. بلکه اگر نداند ماه رمضان است یا فراموش نماید و روزه دیگری را نیّت کند، روزه ماه رمضان حساب می‌شود.
- اگر بداند ماه رمضان است و عمداً نیّت روزه غیر رمضان کند روزه ماه رمضان حساب می‌شود.
- اگر در ماه رمضان، پیش از ظهر کافر مسلمان شود و از اذان صبح تا آن وقت کاری که روزه را باطل میکند انجام نداده باشد باید نیّت روزه کند و روزه او صحیح است و قضا هم ندارد.
- اگر از چند ماه رمضان روزه قضا داشته باشد قضای هر کدام را که اوّل بگیرد مانعی ندارد، ولی اگر وقت قضای رمضان آخر تنگ باشد، مثلاً پنج روز از رمضان آخر قضا داشته باشد و پنج روز هم به رمضان مانده باشد باید اوّل قضای رمضان آخر را بگیرد.
- اعتکافِ مسافر در ماه مبارک رمضان صحیح نیست، مگر اینکه قصد ده روز کرده باشد. ولی در غیر ماه مبارک رمضان (به جُز ایّامی که روزه گرفتن حرام است) روزه مستحبّی و اعتکافِ مسافر صحیح است و نیاز به قصدِ ده روز و نذر هم ندارد.
- اگر در ماه رمضان به واسطه عذری روزه نگیرد و بعد از رمضان عذر او برطرف شود و تا رمضان آینده عمداً قضای روزه را نگیرد باید روزه را قضا کند و برای هر روز 750 گرم گندم یا جو و مانند اینها یا قیمت اینها را به فقیر بدهد.
- روزی را که انسان نمیداند آخر رمضان است یا اوّل شوّال، باید روزه بگیرد، ولی اگر پیش از مغرب بفهمد که اوّل شوال است باید افطار کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان به نیت روزه قضاء یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است باید نیت روزه رمضان کند، و لو اینکه بعد از ظهر ملتفت شود، و اگر به نیت رمضان روزه بگیرد باطل است و لو اینکه در واقع رمضان باشد.
- [امام خمینی] اگر در روزه واجبی غیر روزه رمضان و قضای آن، تا اذان صبح جنب بماند، روزه اش صحیح است، چه وقت آن معین باشد و چه نباشد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که روزه قضای ماه رمضان یا روزه واجب دیگری بر ذمه دارد جایز نیست روزه مستحبی بگیرد و اگر فراموش کند و روزه مستحبی بگیرد چنانچه قبل از ظهر یادش بیاید می تواند نیت خود را به روزه واجب برگرداند، ولی اگر بعد از ظهر باشد روزه او باطل است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] روزی را که انسان شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، واجب نیست روزه بگیرد و اگر بخواهد روزه بگیرد، باید به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و نمیتواند نیت روزه ماه رمضان کند بلکه ظاهراً نمیتواند قصد کند آنچه را که فعلاً خداوند متعال از او خواسته است انجام میدهد یا چنین نیت کند که اگر ماه رمضان است روزه ماه رمضان و اگر ماه رمضان نیست روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن باشد و در صورتی که به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد، بعد معلوم شود ماه رمضان بوده، از ماه رمضان حساب می‌شود.
- [آیت الله سیستانی] کسی که پیش از اذان صبح در روزه ماه رمضان، و همچنین در روزه واجبی که زمانش معین است بدون نیت روزه خوابیده است، اگر پیش از ظهر بیدار شود و نیت کند، روزه او صحیح است. و اگر بعد از ظهر بیدار شود، باید احتیاطاً بقیه روزه را به قصد قربت مطلقه امساک کند، و روزه آن روز را نیز قضا نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که روزه قضای ماه رمضان را به جا می آورد می تواند پیش از ظهر روزه را افطار کند، به شرط این که وقت برای قضای روزه تنگ نباشد، ولی بعد از ظهر جایز نیست، همچنین اگر قضای روزه غیر معینی (مانند قضای روزه نذر) را گرفته باشد احتیاط واجب آن است که بعد از ظهر روزه را باطل نکند.
- [آیت الله خوئی] اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است باید نیت روزه رمضان کند.
- [آیت الله اردبیلی] اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اوّل رمضان به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبّی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است، باید نیّت روزه رمضان کند.
- [آیت الله بهجت] اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اول رمضان، به نیت روزه قضا یا روزه مستحبی و مانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است، باید نیت روزه رمضان کند.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر روزی را که شک دارد آخر شعبان است یا اوّل رمضان، به نیّت روزه قضا یا روزه مستحبّی ومانند آن روزه بگیرد و در بین روز بفهمد که ماه رمضان است، باید نیّت روزه رمضان کند.