سبک شمردن نماز
شکی نیست که بی اعتنایی به نماز گناهی است بزرگ است. بنابراین شناسایی مصادیق این تحقیر ناپسند، مقدمه پرهیز از این عصیان نابخشودنی است. عناوین زیر از مصادیق سبک شمردن نماز است.
سبک شمردن نماز یعنی چه؟ رعایت نکردن چه مواردی قبل، حین و بعد از نماز مصداق سبک شمردن نماز است؟
برخی از مصادیق سبک شمردن نماز عبارتند از:
برخی از مصادیق سبک شمردن نماز عبارتند از:
عنوان سوال:
سبک شمردن نماز یعنی چه؟ رعایت نکردن چه مواردی قبل، حین و بعد از نماز مصداق سبک شمردن نماز است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا شمردن تسبیحات اربعه به وسیله انگشتان در نماز، اشکالی دارد؟
- کشتن مگس، زنبور و... در حین نماز، آیا نماز را باطل میکند؟
- اگر کسی حین نماز شب، مثلاً پس از خواندن هشت رکعت نماز شب، اذان صبح را بشنود:
- استفاده از انگشتر پلاتین و نقره، در حین نماز برای مردان اشکال دارد؟
- زنی در حین نماز متوجّه می‌شود که مقداری از موی او پیدا بوده است و فوراً آن را میپوشاند، آیا باید نماز را دو مرتبه اعاده کند؟
- نگه داشتن بچّه در بغل، حین نماز، آیا به نماز لطمهای وارد میکند؟ اگر آن بچّه محمول نجاست باشد، فرقی میکند؟
- اگر در حین خواندن نماز، اخلاط سینه به دهان روزهدار بیاید، چه وظیفهای دارد؟ آیا باید نماز را باطل کند و یا اینکه میتواند آن را فرو برد؟
- اگر در حین خواندن نماز، اخلاط سینه به دهان روزهدار بیاید، چه وظیفهای دارد؟ آیا باید نماز را باطل کند و یا اینکه میتواند آن را فرو برد؟
- اگر شخص نمازگزار در حین نماز، بدون اینکه صورت خود را برگرداند، با چشمانش طرف دیگری غیر از قبله را نگاه کند، آیا نماز او اشکالی دارد؟
- اگر نمازگزار در حین نماز شک کند که کاری که نماز یا وضو را باطل میکند رخ داده یا خیر، چه وظیفهای دارد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] منظور از سبک شمردن نماز چیست؟
- [سایر] منظور از سبک شمردن نماز چیست؟
- [آیت الله اردبیلی] آیا رعایت نکردن ضمیرهای مذکّر و مؤنّث در نماز میّت، باعث بطلان نماز می‌شود؟
- [آیت الله بهجت] آیا استخفاف و سبک شمردن مستحبات مثل این که انسان بگوید، نماز شب چیست؟! یا التزام به عدم انجام یک عمل مستحبی، حرام است؟ و آیا چنین عملی موجب ارتداد می گردد؟
- [آیت الله جوادی آملی] رعایت نکردن صحیح بعضی مستحباب نماز (مثلاً بالا بردن صحیح دست در تکبیر) چه حکمی دارد؟
- [آیت الله جوادی آملی] رعایت نکردن صحیح بعض مستحبات نماز (مثلاً بالا بردن صحیح دست در تکبیر) چه حکمی دارد؟
- [سایر] آیا با رعایت نکردن قوانین، عدالت ساقط می‌شود؟
- [سایر] رعایت نکردن قانون چه آثاری در پی دارد؟
- [آیت الله بهجت] در بعضی اماکن اداری، هنگام برپایی نماز جماعت که در وقت اداری است، تعدادی از افراد به خاطر شرایط کاری در نماز جماعت شرکت نمی کنند با آن که انجام دادن آن کارها بعد از وقت اداری یا در روز بعد ممکن است آیا عمل آن ها سبک شمردن نماز محسوب می شود؟
- [آیت الله خامنه ای] در اماکن نظامی هنگام بر پایی نماز جماعت که در وقت اداری است، تعدادی از نظامیان به خاطر شرایط کاری در آن شرکت نمی کنند، با آنکه انجام آن کارها بعد از وقت اداری و یا در روز بعد ممکن است. آیا این عمل سبک شمردن نماز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- انسان باید رعایت ادب را بکند و جلوتر از قبر پیامبرصلی الله علیه وآله وسلم و امامعلیه السلام نماز نخواند و چنانچه نماز خواندن بیاحترامی باشد حرام است ولی نماز باطل نیست.
- کسی که میخواهد نماز میّت بخواند، لازم نیست با وضو یا غسل یا تیمّم باشد و بدن و لباسش پاک باشد، و اگر لباس او غصبی هم باشد اشکال ندارد، گرچه مستحب است که تمام چیزهایی را که در نمازهای دیگر لازم است رعایت کند.
- از گناهان بزرگ در اسلام احتکار است، و در روایات آمده است که پروردگار عالم از محتکر بیزار است، و گناه آن در حدّ قتل نفس است، و معنای آن این است که چیزی را که امّت اسلامی به آن احتیاج دارند نگاه دارد و آن را در معرض فروش قرار ندهد، و آن اقسامی دارد: الف) نگاهداری چیزی برای اینکه بازار سیاه درست شود و آن را به قیمت گران بفروشد. و این قسم، فرد بارز احتکار است و قطعاً روایات حرمت، شامل آن می‌شود. ب) نگاهداری برای اینکه مردم یا حکومت اسلامی را در مضیقه قرار دهد و یا ضرر به اقتصاد مملکت اسلامی بزند، و معلوم است که این قسم گناهش خیلی بالاتر از گناه قسم اوّل است و گاهی محتکر مصداق مفسد فی الارض محسوب می‌شود. ج) نگاهداشتن چیزی که بازار آن کساد است، گرچه مردم احتیاج به آن هم دارند، برای اینکه آن چیز رونقی پیدا کند، این قسم نیز حرام است، گرچه حرمت آن به اندازه قسم اوّل و دوّم نیست. د) نگاه داشتن چیزی که به اندازه تقاضای مردم موجود است و عرضه نکردن آن، ضرر اقتصادی یا غیراقتصادی ندارد، این قسم حرام نیست، گرچه سزاوار است از این قسم هم پرهیز نماید. ه) نگاه داشتن چیزی که خود احتیاج به آن دارد، نظیر نگاهداشتن گندم برای مصرف سال خود، و این قسم نیز حرام نیست، گرچه مردم به آن احتیاج داشته باشند؛ ولی در صورت احتیاج شدید مردم، سزاوار نیست که نگاه دارد، زیرا ایثار و فداکاری باید از جمله سجایای مسلمان باشد.
- یکی از گناهان بزرگ در اسلام کوچک شمردن اوامر و نواهی الهی است که به آن استخفاف و بیاعتنایی به دین نیز گفته می‌شود، و آن اقسامی دارد: الف) واجبی از واجبات را ضدّ ارزش بداند، نظیر کسی که حجاب اسلام را ضدّ ارزش بداند و یا نماز و مانند آن را بیارزش و برای عوام مردم بداند، و این قسم از استخفاف اگر ملتزم به لوازم آن باشد کفر است، ولی اگر توجّه به لوازم آن نداشته باشد، گرچه کفر نیست، ولی گناهش خیلی بزرگ است، علاوه بر عذابی که در اصل گناه است. ب) واجبی از واجبات و یا حرامی از محرّمات را گرچه ضدّ ارزش نمیداند، ولی در عمل به آن اهمیّت نمیدهد، نظیر کسی که با عذر غیر موجّهی نماز را ترک میکند، مثلاً در مسافرت چون وضو و نماز برای او مشکل است آن را ترک مینماید، و نظیر زنی که در میان مردم موی سرش را نمیپوشاند و یا- العیاذ باللَّه- با زینت و آرایش در میان مردم ظاهر می‌شود، و این قسم نیز از گناهان بزرگ است، یعنی علاوه بر گناه اصل عمل، گناه بیاعتنایی به اوامر و نواهی الهی را هم دارد. ج) تبلیغ علیه واجبی از واجبات یا تبلیغ برای حرامی از محرّمات، نظیر کسی که علیه نماز یا روزه و یا حجّ و مانند اینها تبلیغ کند و آنها را کوچک و بیارزش قلمداد نماید، و نظیر کسی که علیه حجاب تبلیغ و بیحجابی را تمدّن و ارزش وانمود کند و یا بانک منهای ربا را بیارزش و بانک ربوی را از نظر اقتصادی باارزش بداند، و معلوم است این قسم، گناهش از قسم اوّل بالاتر، بلکه اگر ملتزم به لوازم آن باشد کفر، و در بعضی موارد مفسد فی الارض است، و اگر ملتزم به لوازم آن نباشد گرچه کفر نیست، ولی گناهش خیلی بزرگ، بلکه در بعضی موارد حکم مفسد فی الارض را دارد.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] شروع نکردن به نماز در جایی که اطمینان نداشته که نماز را در آنجا تمام کند مثل نماز خواندن در باد و یا باران وزیادی جمعیّت ولی اگر برجأ اتمام نمودن، تمام کند جائز است و نماز صحیح است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] در مواردی که شکستن نماز واجب است چنانچه ادامه دهد معصیت کرده و نماز او نیز اشکال دارد.
- [آیت الله شبیری زنجانی] نماز خواندن در اتومبیل و کشتی و قطار و مانند اینها، وقتی که تکان ندارند با رعایت سایر شرایط نماز مانعی ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .اقامه نماز در حال ناچاری در مکان متحرّک یا لرزان، مانند تلّ شن, با رعایت آرامش در اجزای نماز به قدر امکان و حفظ قبله, صحیح است.
- [آیت الله علوی گرگانی] برای جلوگیری از گناه ارتکاب گناه دیگر جایز نیست; اما اگر گناه از مواردی باشد که مورد اهتمام شارع مقدس است وبههیچ وجه بهآن راضی نیست مثل قتل نفس محترمه باید به هرشکل ممکن با رعایت درجاتی که گفته شد از آن جلوگیری شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .مستحب است نماز در اول وقت آن، به جا آورده شود و هر چه به اول وقت نزدیک تر باشد، اقامه نماز در آن، ثواب بیشتر دارد؛ یعنی نماز در وقت فضیلت آن، بهترین مصداق نماز واجب است، مگر آنکه مقدار کمی صبر شود تا به جماعت یا چیز دیگری که استحباب شرعی دارد, اقامه شود.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان به چند نفر برای نماز قضای میت نیابت دهد، بنا بر آنچه در مسأله 1550 گفته شد، لازم نیست برای هر کدام آنها وقتی را معیّن کند مگر برای رعایت ترتیب در نمازهایی که در ادای آنها ترتیب معتبر است بلکه احتیاط استحبابی آن است که نماز را به شکلی بخوانند که ترتیب در تمام نمازها رعایت شود.
- [آیت الله اردبیلی] اگر در نماز احتیاط چیزی که رکن نیست سهوا کم یا زیاد شود، چنانچه از مواردی باشد که در اصل نماز موجب سجده سهو می‌شود، بنابر احتیاط سجده سهو دارد.
- [آیت الله نوری همدانی] برای رعایت ادب جلوتر از قبر پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم )و امام (علیه السلام ) نماز نخواند و چنانچه نماز خواندن بی احترامی و مستلزم هتک باشد ، حرام است و نماز بنابر احتیاط واجب صحیح نیست .
- [امام خمینی] انسان باید رعایت ادب را بکند، و جلوتر از قبر پیغمبر و امام علیه السلام نماز نخواند. چنانچه نماز خواندن بی احترامی باشد، حرام است ولی نماز باطل نیست.