خرید و فروش
بیع، مبادله‌ی مال در برابر مال است. معنای یاد شده، معنای لغوی بیع است و در باب تجارت یا بیع- بنابر اختلاف تعبیر در کلمات فقها- به تفصیل از احکام، اقسام و شرایط آن سخن رفته است.
خرید و فروش و استفاده از وسایلی که از طریق غیر قانونی (قاچاق) وارد شده اند چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی: معامله صحیح است ولی نفس کار حرام است .والله العالم
بسمه تعالی: معامله صحیح است ولی نفس کار حرام است .والله العالم
عنوان سوال:
خرید و فروش و استفاده از وسایلی که از طریق غیر قانونی (قاچاق) وارد شده اند چه حکمی دارد؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خرید وفروش کالای قاچاق از نظر حضرتعالی چه حکمی دارد؟
- آیا خرید و فروش به روش مزایده یا مناقصه در شریعت وارد شده است؟
- معامله اجناسی که بعنوان اجناس خلاف مقررات (قاچاق) مصادره شده و از طرف دولت در معرض فروش گذارده شده است چطور است؟
- شخصی با مبلغی که خمس آن را نپرداخته، وسائلی برای مغازه اش خریداری نموده است، آیا باید به قیمت روز تخمیس شود یا قیمت روز خرید وسائل؟
- شخصی با مبلغی که خمس آن را نپرداخته، وسائلی برای مغازه اش خریداری نموده است، آیا باید به قیمت روز تخمیس شود یا قیمت روز خرید وسائل؟
- آیا خرید و فروش دیش(بشقاب) ماهواره، حرمت وضعی دارد؟
- آیا خرید و فروش اوراق قرضه جایز است؟
- آیا خرید گوشی تلفن همراه که بدون مجوّز وارد بازار ایران شده، جایز است؟
- آیا خرید و فروش چک مدت دار به کمتر از مبلغ جایز است یا خیر؟
- آیا خرید و فروش سهمیه ی بنزین و یا واگذاری بنزین بدون دریافت مبلغی، جایز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش اجناس قاچاق که بدون اجازه دولت، مخفیانه وارد کشور می شود، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] حکم نماز و روزه کسانی که برای خرید و فروش کالای قاچاق سفر میکنند، چیست؟
- [آیت الله بهجت] خرید و فروش اجناسی که قاچاق بوده و دولت آن ها را مصادره کرده است، چه حکمی دارد؟
- [سایر] سلام خرید وفروش جنس قاچاق ایا حرام است مثلا خرید برنج قاچاق یا کفش قاچاق سوال بعدی ما از فروشنده عسل می خریم می گوید اصل است و قیمتش مقداری بیشتر است وما می خریم ولی بعدا می فهمیم زنبور از شکر تغذیه کرده نه از گل یا از هردو تغذیه کرده ایا این پول حرام است
- [سایر] آیا خلاف قانون کشور عمل کردن مشکل شرعی دارد؟ (مثلاً خرید کردن در مترو که فروش در آنجا از لحاظ قانونی ممنوع است). آیا این بیع باطل است؟
- [سایر] ضبط اموال قاچاق توسط دولت و فروش آن توسط گمرک بین کارمندان با قیمت پایینتر از بازار چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] واردات گوسفندان و چارپایان از جزایر ایرانی مجاور به دولتهای خلیج فارس افزایش پیدا کرده است و نزد تجّار معروف است که صادرات آن‌ها از جمهوری اسلامی ممنوع می باشد و به شکل غیر قانونی قاچاق می شوند، بنا بر این آیا خرید آن‌ها از بازارهای دولتهای مزبور جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] در کشوری اشخاصی وسائلی می فروشند که معلوم نیست مسروقه است یا نه، آیا خرید از آن‌ها جائز است ؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا قاچاق کالاهای مصرفی مانند لباس و پارچه و برنج و غیره از جمهوری اسلامی برای فروش به ساکنان کشورهای خلیج فارس جایز است؟
- [آیت الله خامنه ای] استعمال مواد مخدّر از قبیل حشیش، تریاک، هروئین، مورفین، ماری جوانا و... بصورت خوردن، نوشیدن، کشیدن، تزریق و یا شیاف، چه حکمی دارد؟ خرید و فروش و سایر راههای کسب درآمد با آن مثل حمل و نقل و نگهداری و قاچاق آن‌ها چه حکمی دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- ساختن و خرید و فروش مجسّمه حرام است ولی خرید و فروش صابون و مانند آن که روی آن‌ها شکل مجسمه یا نقش های برجسته است اشکالی ندارد.
- خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.
- هرگاه در حال اعتکاف به خرید و فروش بپردازد، معامله او درست و اعتکاف او باطل است.
- از خرید و فروش ظرف طلا و نقره و سودی هم که فروشنده می گیرد، بنابر احتیاط باید اجتناب کرد.
- خرید و فروش ملکی که آن را به دیگری اجاره داده اند اشکال ندارد، ولی استفاده آن ملک در مدت اجاره مال مستأجر است. و اگر خریدار نداند که آن ملک را اجاره داده اند، یا به عنوان این که مدت اجاره کم است ملک را خریده باشد. پس از اطلاع می تواند معامله را به هم بزند. صیغه خرید و فروش
- در چند مورد معامله باطل است: اول :خرید و فروش عین نجس مثل: بول و غائط و خون و خوک و سگ ولی خرید و فروش خون برای معالجه بیماران و خرید و فروش سگ شکاری و نگهبان جایز است. دوم :خرید و فروش مال غصبی مگر آنکه صاحبش اذن دهد. سوم: خرید و فروش چیزهائی که ارزش مالی ندارد. چهارم :معامله چیزی که منافع معمولی آن حرام باشد، مثل آلات قمار و موسیقی. پنجم: معامله ای که در آن ربا باشد. ششم: فروختن اجناس تقلبی که خریدار از وضع آن خبر نداشته باشد.و فروختن روغنی که آن را با پیه مخلوط کرده است و این عمل را غش می گویند، از پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله وسلم) منقول است که فرمود: کسی که در معامله با مسلمانان غش کند یا به آنان ضرر بزند یا تقلب و حیله نماید، از ما نیست و هر که با برادر مسلمان خود غش کند، خداوند برکت روزی او را می برد و راه معاش او را می بندد و او را به خودش واگذار می کند. هفتم :خرید و فروش اعضای بدن مانند کلیه و امثال آن و اگر پولی می گیرد آن را در مقابل اجازه برداشتن عضو در بدن، بگیرد نه در مقابل اصل و در هر حال این کار در صورتی جائز است که برای دهنده عضو، ایجاد خطر نکند. هشتم :خرید و فروش اراضی موات پیش از آنکه آن را احیاء کند.
- در خرید و فروش لازم نیست صیغه عربی بخوانند، مثلاً اگر فروشنده به فارسی بگوید این مال را در عوض این پول فروختم و مشتری بگوید قبول کردم معامله صحیح است، ولی خریدار و فروشنده باید قصد انشاء داشته باشند، یعنی به گفتن این دو جمله مقصودشان خرید و فروش باشد.
- خرید و فروش چیزهایی که از یک جنس نیست به هر صورت که باشد مانعی ندارد، مثل این که ده کیلو برنج را به بیست کیلو گندم بفروشند.
- اگر معین نکنند که کدام یک از آنان با سرمایه خرید و فروش نماید، هیچ یک آنان بدون اجازه دیگری نمی تواند با آن سرمایه معامله کند.
- دارویی که ذاتاً نجس نیست ولی به وسیله ملاقات با نجس، متنجس شده باشد در صورت نیاز و انحصار، خرید و فروش آن صحیح است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از بازار مسلمانان یا سرزمین اسلامی تهیّه شده، اشکال ندارد، چنانچه در مسأله 95 و 96 گذشت، ولی اگر دلیل معتبری نزد انسان باشد که این گوشت و پیه و چرم بدون تحقیق از ممالک غیر اسلامی وارد شده است، خرید و فروش آن‌ها اشکال دارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ساختن و خرید و فروش مجسّمه اشکال دارد، ولی خرید و فروش چیزهایی که روی آن نقشهای برجسته است اشکالی ندارد. همچنین خرید و فروش عروسک هایی که جنبه¬ی اسباب بازی دارد مانعی ندارد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش رادیو و تلویزیون و سایر وسایلی که دارای منافع مباح و مشروع قابل ملاحظه است، جایز است، ولی هرگاه چیزی را که منافع حلال دارد به کسی بفروشند که آن را قطعاً در حرام مصرف می کند (مثلاً انگور را به کارخانه شراب سازی بفروشند)، معامله¬ی آن حرام است.
- [آیت الله علوی گرگانی] خرید و فروش مجسّمه مکروه است به کراهت شدید، ولی خرید و فروش صابونی که روی آن مجسمه دارد، اگر مقصود معامله صابون باشد کراهتی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] خرید و فروش خوشه گندم و جو، به گندم و جو، و خرمای نرسیده به خرمای رسیده جایز نیست. خرید و فروش طلا و نقره:
- [آیت الله بروجردی] خرید و فروش مجسّمه حرام است، ولی خرید و فروش صابونی که روی آن مجسمه دارد، اگر مقصود معاملهی صابون باشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] خرید و فروش مُسکرات حرام و معاملة آن باطل است .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . خرید و فروش مسکرات حرام، و معامله آن‌ها باطل است.
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش تمام انواع مسکرات حرام و باطل است.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش مسکرات حرام و معامله آن‌ها باطل است.