خرید و فروش
بیع، مبادله‌ی مال در برابر مال است. معنای یاد شده، معنای لغوی بیع است و در باب تجارت یا بیع- بنابر اختلاف تعبیر در کلمات فقها- به تفصیل از احکام، اقسام و شرایط آن سخن رفته است.
حکم نماز و روزه کسانی که برای خرید و فروش کالای قاچاق سفر میکنند، چیست؟
این که چنین مسافری نمازش تمام باشد، محلّ تأمّل و اشکال است.
این که چنین مسافری نمازش تمام باشد، محلّ تأمّل و اشکال است.
پاسخ:
این که چنین مسافری نمازش تمام باشد، محلّ تأمّل و اشکال است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- بعضی از آموزگاران، شش روز از هفته را به جهت شغلشان به منطقهای دیگر سفر میکنند و یک روز را در وطنشان به سر میبرند، تکلیف نماز و روزه این اشخاص چیست؟
- آیا میتوان در سفر معصیت که نماز در آن تمام است، روزه قضا یا روزه نذری و یا روزه مستحبّی گرفت یا نمیتوان؟
- خرید و فروش چک از نظر فقهی خرید و فروش اسکناس و نقود و ارز به ارز دیگر به صورت نقد و نسیه حکمش چیست؟ خرید و فروش امتیاز اعم از امتیاز مسکن، اتومبیل، وام، فیش حج و عمره و تلفن با زیادتر از مقدارش چه حکمی دارد؟
- برخی از زنان در شب ماه رمضان قرص مصرف میکنند تا عادت نشوند. آیا روزه آن‌ها صحیح است یا خیر؟
- کارگرانی که چند روز در کارخانه میمانند و کار میکنند و چند روز را در منزل استراحت مینمایند و فاصله بین کارخانه و محلّ زندگی آن‌ها بیشتر از مسافت شرعی است، نسبت به نماز و روزه چه تکلیفی دارند؟
- خرید و فروش حلقه یا زنجیر طلا برای استفاده مردان یا ساختن آن‌ها چه حکمی دارد؟
- آیا حکم نماز و روزه کسی که شغلش مسافرت است (مانند راننده) و کسی که مقدّمه شغلش سفر است، تفاوتی دارد؟
- آیا انسان میتواند نذر کند که در سفر روزه بگیرد؟
- گرفتن روزه مستحبّی در سفر چه حکمی دارد؟
- الف. کسی در محلّی مغازه و فروشگاه دارد، ولی جای خریدش جای دیگری است و مرتّب برای خرید، با ماشین میرود و جنس می‌آورد و میفروشد یا جنس را به جاهای دیگر میبرد و میفروشد و برمیگردد. آیا این شخص، حکم دائم السفر را پیدا میکند؟ ب. تکلیف نماز و روزه اهل منبری که اغلب هفتهها برای وعظ و ارشاد او را به شهرهای دیگر دعوت میکنند، چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] خرید وفروش کالای قاچاق از نظر حضرتعالی چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] خرید و فروش اجناسی که قاچاق بوده و دولت آن ها را مصادره کرده است، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] خرید و فروش و استفاده از وسایلی که از طریق غیر قانونی (قاچاق) وارد شده اند چه حکمی دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] خرید و فروش اجناس قاچاق که بدون اجازه دولت، مخفیانه وارد کشور می شود، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] در فرض فوق آیا میان حالتی که امکان سرقت کالای مورد نیاز یا کالای دیگری جهت فروش و تهیّه کالای مورد نیاز یکسان باشد و حالتی که یکی از دو طریق اسهل باشد و یا حالتی که تنها رفع اضطرار ، سرقت پول یا کالای دیگر و فروش آن و تهیّه کالای مورد نیاز باشد فرقی هست؟
- [سایر] سلام خرید وفروش جنس قاچاق ایا حرام است مثلا خرید برنج قاچاق یا کفش قاچاق سوال بعدی ما از فروشنده عسل می خریم می گوید اصل است و قیمتش مقداری بیشتر است وما می خریم ولی بعدا می فهمیم زنبور از شکر تغذیه کرده نه از گل یا از هردو تغذیه کرده ایا این پول حرام است
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش از کارخانه دار یا تاجری که مطمئن هستیم برای تولید کالای خود و نگهداری اش از انشعاب برق غیر مجاز استفاده می کند چه حکمی دارد؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خرید و فروش از کارخانه دار یا تاجری که مطمئن هستیم برای تولید کالای خود و نگهداری اش از انشعاب برق غیر مجاز استفاده می کند چه حکمی دارد؟
- [سایر] ضبط اموال قاچاق توسط دولت و فروش آن توسط گمرک بین کارمندان با قیمت پایینتر از بازار چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سبحانی] معامله اجناسی که بعنوان اجناس خلاف مقررات (قاچاق) مصادره شده و از طرف دولت در معرض فروش گذارده شده است چطور است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- مسافری که باید نمازهای چهار رکعتی را در سفر دو رکعتی بخواند، نباید روزه بگیرد و مسافری که نماز خود را تمام میخواند، مثل کسی که شغل او مسافرت بوده یا سفر او سفر معصیت است، باید در سفر روزه بگیرد.
- خرید و فروش خون برای انتفاع حلال جایز است؛ بنابراین خرید و فروش خون برای تزریق به بیمار اشکال ندارد، مگر این که گرفتن خون برای خون دهنده ضرر قابل توجه داشته باشد.
- خرید و فروش ظرف طلا و نقره و پول و عوضی که فروشنده میگیرد احتیاطا حرام است.
- خرید و فروش مست کنندهها و مواد مخدر، حرام و معامله آن‌ها باطل است.
- خرید و فروش چیزهای بی ارزش مانند یک پرِ کاه باطل است.
- اگر نذر کند روزه بگیرد و روز آن را معیّن نکند، نمیتواند آن را در سفر بجا آورد؛ ولی چنانچه نذر کند که روز معیّنی را در سفر روزه بگیرد، باید آن را در سفر بجا آورد و نیز اگر نذر کند روز معیّنی را چه مسافر باشد یا نباشد روزه بگیرد، باید آن روز را اگرچه مسافر باشد روزه بگیرد.
- اگر نذر کند روز معیّنی را روزه بگیرد و در آن روز به سفر برود، چنانچه به هنگام نذر مقصودش این بود که حتّی در حال سفر نیز روزه بگیرد، باید همان روز را در سفر روزه بگیرد وگرنه بعدا باید قضای آن را بجا آورد.
- خرید و فروش گوشت و پیه و چرمی که از ممالک غیر اسلامی میآورند یا از دست کافر گرفته می‌شود، باطل است؛ ولی اگر انسان بداند که آن‌ها از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده، خرید و فروش آن‌ها اشکال ندارد.
- در خرید و فروش لازم نیست صیغه عربی بخوانند، مثلاً اگر فروشنده به فارسی بگوید: (این مال را در عوض این پول فروختم) و مشتری بگوید: (قبول کردم) معامله صحیح است، ولی خریدار و فروشنده باید قصد انشاء داشته باشند، یعنی با گفتن این دو جمله مقصودشان خرید و فروش باشد.
- اگر فراموش کند که مسافر است یا فراموش کند که روزه مسافر باطل میباشد و در سفر روزه بگیرد، روزه او باطل است.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] خصوصیاتی را که مالک در خرید و فروش معین می کند مثل ان که عامل کالای معینی را بخرد و به مبلغ معینی بفروشد عامل باید مراعات نماید وگرنه معامله فضولی است و صحت ان متوقف بر اجازه مالک است
- [آیت الله سبحانی] هرگاه در عقد مضاربه، تجارت با کالای مشخصی معین شود مثلاً قرار بگذارند که عامل به وسیله سرمایه به خرید و فروش فرش بپردازد در این صورت عامل حق ندارد سرمایه را در مورد دیگر به کار گیرد.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . کسی که شغلش مسافرت نیست، اگر مثلاً در شهری یا در دهی جنسی دارد که برای حمل آن مسافرت های پی درپی می کند، باید نماز را شکسته بخواند. ولی کسی که کارش این است که هفته ای یکبار یا بیشتر برای انجام شغلی در محلی سفر می کند، مثلاً همه روزه از تهران به کرج برای تدریس یا درس خواندن می رود، یا آن که برای کاری مثل خرید و فروش از تهران به قم یا بالعکس سفر می نماید همین که به مقداری سفر کند که عرفاً این کار را شغل او بگویند، باید نماز را تمام بخواند.
- [آیت الله جوادی آملی] .خرید و فروش کالایِ مخلوط دو صورت دارد : 1 .چیزی را به عنوان جنس مشخص , مثلاً روغن مخلوط به پیه را به عنوان روغن خالص بفروشد, در این حالت , معامله نسبت به روغن صحیح و نسبت به پیه باطل است و خریدار میتواند اصل داد و ستد را به هم بزند. 2 .جنس معیّنِ در خارج را نفروشد , بلکه کلّ ی آن را در ذمّه بفروشد و هنگام تحویل دادن، کالای مخلوط و تقلبی بپردازد، خریدار می تواند آن کالای ناخالص را برگرد اند و خالص را طلب کند و نمیتواند اصل معامله را به هم بزند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] ساختن و خرید و فروش مجسّمه اشکال دارد، ولی خرید و فروش چیزهایی که روی آن نقشهای برجسته است اشکالی ندارد. همچنین خرید و فروش عروسک هایی که جنبه¬ی اسباب بازی دارد مانعی ندارد.
- [آیت الله سبحانی] اگر صحرانشین برای زیارت یا حج یا تجارت و مانند اینها مسافرت کند، باید نماز را تمام بخواند، خصوصاً اگر با همان چادر و اثاثیه سفر کند. شرط هفتم: سفر برای شغل نباشد شغل و کار او مسافرت نباشد کسانی که دارای چنین شرطی نیستند به سه گروه تقسیم می شوند: 1. راننده ها و خلبان ها و کشتیبان ها و ساربان ها و مانند آن‌ها سفر شغل آن‌ها است باید نماز را تمام بخوانند. 2. کسی که سفر شغل او نیست ولی سفر مقدّمه شغل او است یعنی برای انجام به طور مرتب سفر کند مانند معلمی که باید هر روز یا غالباً به مقدار مسافت شرعی سفر می کند، و پس از تدریس به وطن بازمی گردد و همچنین است محصل و بیله وری که برای خرید و یا فروش باید به مقدار مسافت شرعی سفر کند سپس برگردد آن گروه نیز باید نماز خود را تمام بخواند. 3. کسی که سفر شغل او و یا مقدمه شغل او نیست، ولی برای زیارت هر هفته مرتب سفر می کند، این گروه نیز باید نماز را تمام و روزه را بگیرند خلاصه کسانی که سفر برای آنان به صورت یک امر عادی درآید، نماز آنان تمام و روزه را باید بگیرند.
- [آیت الله علوی گرگانی] خرید و فروش مجسّمه مکروه است به کراهت شدید، ولی خرید و فروش صابونی که روی آن مجسمه دارد، اگر مقصود معامله صابون باشد کراهتی ندارد.
- [آیت الله مظاهری] خرید و فروش خوشه گندم و جو، به گندم و جو، و خرمای نرسیده به خرمای رسیده جایز نیست. خرید و فروش طلا و نقره:
- [آیت الله سبحانی] ساختن و خرید و فروش مجسّمه حرام است ولی خرید و فروش صابون و مانند آن که روی آن‌ها شکل مجسمه یا نقش های برجسته است اشکالی ندارد.
- [آیت الله بروجردی] خرید و فروش مجسّمه حرام است، ولی خرید و فروش صابونی که روی آن مجسمه دارد، اگر مقصود معاملهی صابون باشد، اشکال ندارد.