اختیار
اختیار در چند معنا به کار رفته است:۱. مقابل جبر، ۲. در برابر اکراه، ۳. مقابل ضرورت و اضطرار، ۴. برگزیدن یکی یا بیشتر، از چند چیز. از اختیار به معنای چهارم در باب نکاح سخن رفته است.
اگر شک کند که مقداری از طواف را بی اختیار رفته یا خیر وظیفه او چیست
اگر شک نسبت به چند قدم قبل بوده احتیاطا ان مقدار را دوباره انجام دهد ولی
اگر شک نسبت به چند قدم قبل بوده احتیاطا ان مقدار را دوباره انجام دهد ولی
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- بالنسبه به کسی که مقداری از طواف را بی اختیار رفته است کیفیت تدارک ان مقدار در فرض شک در بهم خوردن موالات وغیر این صورت چیست
- شخصی در شوط دوم طواف شک می کند که ایا طواف را به نیت منوب عنه اغاز کرده یا به نیت خودش وظیفه او چیست
- شخصی پس از مراجعت از مکه شک می کند که طواف نساء حج یا عمره مفرده را بجا اورده یا نه چه وظیفه ای دارد
- کسی که می داند یا احتمال می دهد که مقداری از طوافش را بدون اختیار انجام می دهد یعنی جمعیت او را می برند ایا می تواند از اول نسبت به ان مقداری که جمعیت او را می برند نیز قصد طواف کند و ان مقدار را مثل طواف سواره حساب کند
- ایا به مجرد شک در اشواط طواف طواف باطل می شود یا می تواند تروی کند
- شخصی در حال طواف کعبه را بوسیده است و احتمال می دهد که در ان حال چند قدم راه هم رفته باشد فعلا وظیفه او چیست و البته این شک بعد از عمل برای او حادث شده است
- مردی به زنش گفت وظیفه من طواف نساء است ولی تو باید طواف رجال بجا اوری زن بجای نیت طواف نساء طواف رجال ذکر کرد ایا کافی است یا نه
- اگر در اثنای طواف نماز جماعت برقرار شد و شخص از ادامه طواف معذور شد تکلیف چیست و اگر در اثنای سعی باشد وظیفه چیست
- شخصی مسلوس است برای طواف و نماز ان وظیفه اش چیست
- زن مستحاضه ای بعد از غسل و وضو مشغول طواف می شود در اثنای طواف لک می بیند وظیفه او چیست
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] کثیر الشک اگر در رکعات نماز طواف (عمره یا نساء) شک کند چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله مظاهری] اگر کسی در اثنای طواف در صحّت شوط سابق شک کند چه وظیفه ای دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر در اثنای طواف ساتر طواف کننده کنار رفت و متوجّه نشد و به همان حال مقداری طواف را انجام داد وظیفه اش چیست؟ و اگر بعد از طواف متوجه شد حکم چگونه است؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی پس از بازگشت از مکّه شک می کند که طوافِ نساءِ حج یا عمره مفرده را بجا آورده یا نه، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی که به نیابت از دیگری به حج آمده در دور دوم طواف شک می کند که آیا طواف را به نیت منوب عنه آغاز کرده یا برای خودش؟ اکنون وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] شخصی پس از بازگشت از مکّه شک می کند که طوافِ نساءِ حج یا عمره مفرده را بجا آورده یا نه، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] شخصی در مدینه با توجه به اینکه مقداری پول همراه دارد، در استطاعت خود شک می کند، وظیفه اش چیست؟
- [آیت الله بهجت] وظیفه زن مستحاضه قلیله برای طواف و نماز طواف چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر محرم از ابتدا بداند که بر اثر شلوغی طواف کنندگان مقداری از طواف یا همه آن را بی اختیار انجام خواهد داد، آیا از اوّل می تواند نیّت کند آن مقدار، که جمعیّت او را می برد، نیز جزء طواف باشد، و آن را مثل طواف سواره محسوب نماید؟
- [آیت الله سبحانی] اگر خانمی در اثنای طواف مقداری از موهایش و یا مقداری از بازویش را بیرون آورد، آیا طواف صحیح است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که پیش از تمام شدن غسل در شستن مقداری از طرف چپ شک کند شستن همان مقدار کافیست ولی اگر بعد از شستن مقداری از طرف چپ در شستن مقداری از طرف راست شک کند بنابر احتیاط واجب ان مقدار را شسته و بعد از ان طرف چپ را هم بشوید و اگر در شستن مقداری از سر و گردن شک کند و داخل در شستن قسمتهای دیگر بدن شده باشد شکش غیر معتبر و غسلش صحیح است
- اگر بداند به اختیار خودش خوابیده و شک کند که بعد از نماز بوده یا در بین نماز یادش رفته که مشغول نماز است و خوابیده نمازش صحیح است
- اگر اول به یک طرف گمان داشته باشد بعد دو طرف در نظر او مساوی شود باید به دستور شک عمل نماید و اگر اول دو طرف در نظر او مساوی باشد و به طرفی که وظیفه اوست بنا بگذارد بعد گمانش به طرف دیگر برود باید همان طرف را بگیرد و به وظیفه عمل نماید
- کسی که مخارج سالش را داشته اگر مقداری از ان را مصرف کند و بعد شک کند که انچه باقی مانده به اندازه مخارج یک سال او هست یا نه نمی تواند زکات بگیرد
- اگر شک کنند بچه به مقداری که علت محرم شدن است شیر خورده یا نه یا گمان داشته باشند که به ان مقدار شیر خورده بچه به کسی محرم نمی شود ولی بهتر ان است که احتیاط کنند
- اگر مرد طواف نساءرا که یکی از کارهای حج و عمره مفرده است به جا نیاورد زنش و زنان دیگر که به احرام بر او حرام شده بودند حلال نمی شوند و نیز اگر زن طواف نساء نکند مرد بر او حلال نمی شود ولی اگر بعد طواف نساءرا انجام دهند حلال می شوند
- اگر صاحب کار بنا را وکیل کند که برای او عمله بگیرد چنانچه بنا کمتر از مقداری که از صاحب کار می گیرد به عمله بدهد زیادی ان بر او حرام است و باید ان را به صاحب کار بدهد ولی اگر اجیر شود که ساختمان را تمام کند و برای خود اختیار بگذارد که خودش بسازد یا به دیگری بدهد در صورتی که مقداری خودش کار کرده و باقی را به کمتر از مقداری که اجیر شده به دیگری بدهد زیادی ان برای او حلال می باشد
- ششم شک بین چهار و پنج در حالی که ایستاده است که باید بنشیند و تشهد بخواند و سلام نماز را بدهد و بنا بر مشهور بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته به جا اورد ولی احتیاط واجب ان است که دو رکعت نماز نشسته را اختیار کند
- پنجم شک بین سه و چهار که در هر جای نماز باشد باید بنا را بر چهار بگذارد و نماز را تمام کند و بنابر مشهور بعد از نماز یک رکعت نماز احتیاط ایستاده یا دو رکعت نشسته به جا اورد ولی احتیاط واجب ان است که دو رکعت نماز نشسته را اختیار کند
- مزارعه ان است که مالک یا کسی که در حکم مالک است مانند ولی یا مالک منفعت یا انتفاع یا کسی که زمین متعلق حق اوست مانند حق التحجیر با زارع قرارداد کند که زمین را در اختیار او بگذارد تا زراعت کند و مقداری از حاصل ان را به مالک یا به کسی که در حکم مالک است بدهد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] اگر پیش از تمام شدن غسل، در شستن مقداری از طرف چپ شک کند، شستن همان مقدار کافی است و اگر بعد از آغاز به شستن طرف چپ، در شستن طرف راست یا مقداری از آن شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست، در شستن سر و گردن یا مقداری از آن شک نماید، به شک خود اعتنا نکند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر پیش از تمام شدن غسل، در شستن مقداری از طرف چپ شک کند، شستن همان مقدار کافی است، ولی اگر بعد از اشتغال به شستن طرف چپ در شستن طرف راست یا مقداری از آن شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست در شستن سر و گردن یا مقداری از آن شک نماید لازم نیست به شکش اعتنا کند.
- [آیت الله سبحانی] اگر پیش از تمام شدن غسل، در شستن مقداری از طرف چپ بدن شک کند، شستن همان مقدار کافی است. ولی اگر بعد از اشتغال به شستن طرف چپ در شستن طرف راست یا مقداری از آن شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست در شستن سر و گردن یا مقداری از آن شک نماید نباید اعتنا کند.
- [آیت الله بروجردی] اگر پیش از تمام شدن غسل در شستن مقداری از طرف چپ شک کند، شستن همان مقدار کافی است، ولی اگر در شستن مقداری از طرف راست شک کند، باید بعد از شستن آن مقدار، طرف چپ را هم بشوید و اگر در شستن مقداری از سر و گردن شک کند باید بعد از شستن آن، دوباره طرف راست و طرف چپ را بشوید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر پیش از تمام شدن غسل ، در شستن مقداری از طرف چپ شک کند ، شستن همان مقدار کافی است . ولی اگر بعد از اشتغال به شستن طرف چپ ، در شستن طرف راست یا مقداری از آن شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست در شستن سر وگردن یا مقداری از آن شک نماید ، نباید اعتنا کند .
- [امام خمینی] اگر پیش از تمام شدن غسل، در شستن مقداری از طرف چپ شک کند،شستن همان مقدار کافی است. ولی اگر بعد از اشتغال به شستن طرف چپ در شستن طرف راست یا مقداری از آن شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست در شستن سر و گردن یا مقداری از آن شک نماید، نباید اعتنا کند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر پیش از تمام شدن غسل، در شستن مقداری از طرف چپ شک کند، شستن همان مقدار کافی است، ولی اگر در شستن مقداری از طرف راست شک کند، باید بعد از شستن آن مقدار، طرف چپ را هم بشوید و اگر در شستن مقداری از سر و گردن شک کند، باید بعد از شستن آن، دوباره طرف راست و طرف چپ را بشوید، و اگر بعد از تمام شدن طرف چپ شک کند که یکی از اعضای سابق یا مقداری از آن را شسته یا نه، به آن شک اعتنا نکند.
- [آیت الله مظاهری] اگر پیش از تمام شدن غسل، در شستن مقداری از طرف چپ شک کند شستن همان مقدار کافی است ولی اگر بعد از تمام شدن غسل در شستن مقداری از طرف چپ شک کند یا اگر بعد از اشتغال به شستن طرف چپ در شستن طرف راست یا مقداری از آن شک کند یا بعد از اشتغال به شستن طرف راست در شستن سر و گردن یا مقداری از آن شک کند لازم نیست اعتنا کند. مسئله 300 - اگر بعد از غسل ارتماسی بفهمد به مقداری از بدن آب نرسیده، چه جای آن را بداند یا نداند، باید دوباره غسل کند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] (کثیر الشک) : کسیست که در سه نماز پی در پی لااقل یک مرتبه شک میکند، چنین شخصی به شک خود اعتنا نمیکند و کسی که شک او به این اندازه نباشد ولی به قدریست که معمول مردم میگویند زیاد شک میکند، بنا بر احتیاط واجب به گونهای رفتار کند که هم به وظیفه شک معمولی و هم به وظیفه کثیر الشک عمل کرده باشد، بنابراین اگر مثلاً بین سه و چهار شک کرده، به وظیفه شک معمولی عمل کند و اگر شک وی از شکهاییست که در افراد معمولی نماز را باطل میکند، همانند کثیر الشک نماز را ادامه دهد و پس از تمام کردن آن را دوباره بخواند و اگر وظیفه شک معمولی مخالف وظیفه کثیر الشک است، به یکی از دو وظیفه رفتار کرده و نماز را دوباره نیز بخواند، بنابراین اگر در حال ایستاده بین چهار و پنج شک کند، باید یا مانند کثیر الشک بنا را بر چهار گذاشته و نماز را تمام کند یا مانند شک معمولی به وظیفهای که در مسأله 1208 خواهد آمد عمل کند و در هر دو حال نماز را دوباره نیز بخواند.
- [آیت الله مظاهری] مزارعه آن است که مالک زمین یا کسی که زمین در اختیار اوست با زارع به این قصد معامله کند که زمین را در اختیار او بگذارد تا زراعت کند و مقداری از حاصل آن را به مالک بدهد.