ضرر
ضرر، مقابل نفع عبارت است از ورود نقصان در مال ، جان و آبرو ؛ واژه ضرر درباره آبرو کمتر به کار رفته است. [۱] [۲]
معیار شرعی ضرر اعم از جسمی یا روحی چیست؟
معیار، ضرری است که در نظر عرف، قابل توّجه و معتنابه باشد.
معیار، ضرری است که در نظر عرف، قابل توّجه و معتنابه باشد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- معیار تعیین موضوعات احکام
- معیار لباس شهرت چیست؟
- در روز عاشورا مراسمی مانند قمه زنی و پابرهنه وارد آتش و ذغال روشن شدن برگزار می شود که علاوه بر اینکه باعث بدنام شدن مذهب شیعه اثنی عشری در انظار علما و پیروان مذاهب اسلامی و مردم جهان می شود، ضررهای جسمی و روحی هم به این اشخاص وارد می کند و همچنین موجب توهین به مذهب می گردد، نظر شریف حضرتعالی در این باره چیست؟
- در یک کشور غیر مسلمان آیا برای خوردن گوشت اعم از گوشت قرمز و یا سفید در رستوران فرد مسلمان بایستی از فروشنده درباره حلال بودن و یا ذبح شرعی گوشت سؤال شود؟
- آیا معیار حد ترخص شنیدن صدای اذان از خانه های طرفی است که مسافر از آن طرف شهر خارج یا داخل آن می شود، یا اینکه معیار اذان وسط شهر است؟
- غالباً در معاینه اعضای تناسلی اعم از اینکه توسط فرد مماثل صورت بگیرد یا خیر، احکام شرعی مانند نگاه کردن پزشک یا دانشجو از طریق آینه، رعایت نمی شود و چون ما برای فراگیری چگونگی تشخیص بیماریها از آنان تبعیت می کنیم، وظیفه ما چیست؟
- آیا معیار در سن بلوغ پسران و دختران سال شمسی است یا قمری؟
- آیا در تقلید، اعلمّیت مرجع شرط است یا خیر؟ معیار و ملاک اعلمیّت چیست؟
- بعضی ارگان‌ها به علت حساسیت شغلی برای معاینه بدنی و اطمینان از سلامت کامل جسمی جهت استخدام داوطلبین (مثلاً برای ورود به دانشگاه خلبانی یا ارگان‌های مشابه) شخص داوطلب را به‌طور کامل برهنه کرده و اعضای بدن را وارسی می‌کنند. حکم شرعی چیست؟
- اگر مسافر بعد از خروج از وطن، از راهی عبور کند که صدای اذان وطن اصلی خود را بشنود و یا دیوار خانه های آن را ببیند، آیا به مسافت شرعی ضرر می رساند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] فلسفه و حقیقت فشار قبر چیست؟ آیا عمومی است؟ آیا فشار قبر روحی است یا جسمی؟
- [سایر] بیماری خودارضایی روحی است یا جسمی ؟ روش های درمان آن چیست؟
- [سایر] آیا مشکلات حاد جسمی و اختلالات روحی - روانی می‌تواند مانع ازدواج باشد؟
- [سایر] آیا در جهان آخرت علاوه بر تغییرات جسمی، حالات روحی مانند ارضای میل جنسی سادیسم در آخرت، تغییر می کند؟
- [سایر] قدرت روحی و جسمی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله را با توضیح لازم بیان فرمایید؟
- [سایر] اگر پسر 5 ساله ام بعد از ظهرها نخوابد، آیا دچار مشکل جسمی و روحی خواهد شد؟
- [سایر] از کجا می‌توان تشخیص داد که شخص مورد نظر برای ازدواج، در سلامت جسمی و روحی به سر می‌برد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] استعمال سیگار و دخانیات که از نظر علمی ضررهای بسیار جسمی و روحی دارد، چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] طبق نظر اسلام اگر شوهر درخواست هم‌خوابگی کرد واجب است زن اطاعت کند مگر در ایام عادت ماهانه و روزه‌داری. از آنجا که علم روانشناسی بانوان اثبات کرده است اگر زن از نظر جسمی و روحی آمادگی آمیزش را نداشته باشد (همچون خستگی، ناراحتی فکری و روحی و امثال آن) مجبور کردن وی به آمیزش موجب آسیب جسمی و روحی زن خواهد شد، آیا اگر زن روزه یا عادت ماهانه نباشد، واجب است از شوهر در خصوص درخواست آمیزش اطاعت کند ولو اینکه این آمیزش موجب آسیب جسمی یا روحی زن گردد؟
- [آیت الله سبحانی] زنی به جهت سوء معاشرت و کتک زدن و بد اخلاقی شوهر دچار ناراحتی های جسمی و روحی شده است و طبق نظر پزشک وی باید تحت مراقبت باشد آیا می توان هزینه ضررهای جسمی و روحی از قبیل هزینه بیمارستان و درمان را در صورت وقوع طلاق، از زوج مطالبه نمود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
مسئله مرتبط یافت نشد
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر بواسطه یقین یا احتمال ضرر ، تیمم کند و پیش از نماز بفهمد که آب برایش ضرر ندارد ، تیمم او باطل است . و اگر بعد از نماز بفهمد باید دوباره نماز را با وضو یا غسل بخواند ، مگر در صورتی که وضو یا غسل در حالت یقین یا احتمال ضرر موجب نگرانی روحی باشد ، که تحملش مشکل است .
- [آیت الله مظاهری] تفحّص و شنود به‌واسطه خواب کردن یا مست کردن و یا او را از خود بی‌خود کردن و همچنین به‌واسطه شکنجه‌های روحی و جسمی، گناه مضاعف دارد، زیرا هم از نظر تفحّص و شنود حرام است و هم از نظر ظلم، و آنچه از این راه‌ها به دست می‌آید حجّت نیست، مگر اینکه با قرائن دیگر یقین پیدا شود.
- [آیت الله مظاهری] تحقیقات روی حیوان در علم پزشکی یا جراحی و مانند اینها، اگر پیشرفت علم متوقف بر آن باشد اشکال ندارد، ولی تحقیقات روی انسان موقعی جایز است که علاوه بر رضایت او خطر جانی و روحی و جسمی برای او نداشته باشد.
- [آیت الله جوادی آملی] .آنچه مشروط به پوشاندن است , اعم از نماز و لواحق آن، اگر عمداً یا با تقصیر در یادگیریِ حکم شرعی، بدون پوشاندن انجام شود، باطل است و باید اعاده شود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] برای دادن خمس می توان معیار را سال شمسی یا قمری قرار داد.
- [آیت الله وحید خراسانی] شرط پنجم ان که برای کار حرام سفر نکند و اگر برای کار حرامی مانند دزدی یا اعانت ظالم در ظلمش یا ضرر رساندن به مسلمانی سفر کند یا خود سفر حرام باشد مثل ان که قسم شرعی خورده باشد که به سفر نرود یا برای او ضرری داشته باشد که تحمل ان ضرر حرام باشد باید نماز را تمام بخواند
- [امام خمینی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیت زیاد میدهد مثل اصول دین یا مذهب و حفظ قرآن مجید و حفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروریه، باید ملاحظه اهمیت شود، و مجرد ضرر، موجب واجب نبودن نمیشود، پس اگر توقف داشته باشد حفظ عقاید مسلمانان یا حفظ احکام ضروریه اسلام بر بذل جان و مال، واجب است بذل آن.
- [آیت الله اردبیلی] دختری که از نظر سن، بالغ فرض می‌شود، ولی از لحاظ جسمی به گونه‌ای است که روزه گرفتن برای او مقدور نیست یا سختی و حرج دارد و یا موجب زیان و ضرر قابل توجّه برای اوست، واجب نیست روزه بگیرد؛ ولی چنانچه بتواند یک روز در میان یا دو روز در میان یا با فاصله بیشتر بعضی از روزها را روزه بگیرد، باید به همین ترتیب عمل نماید و در هر حال هر وقت توانست، باید روزه‌هایی را که نگرفته قضا نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر معروف یا منکر از اموری باشد که شارع مقدس به آن اهمیّت زیاد می دهد مثل اصول دین یامذهب و حفظ قرآن مجید وحفظ عقاید مسلمانان یا احکام ضروریّه ، باید ملاحظه اهمیّت شود ، و مجردّ ضرر ، موجب واجب نبودن نمی شود ، پس اگر توقّف داشته باشد ، حفظ عقائد مسلمانان یا حفظ احکام ضروریّه اسلام بر بذل جان و مال ، واجب است بذل آن
- [آیت الله اردبیلی] انواع مسابقات ورزشی مانند شنا، دو، کُشتی و فوتبال، جایز است بلکه برای حفظ سلامت و ایجاد نشاط فردی و اجتماعی در حدّ معقول پسندیده می‌باشد، به شرط این که ضرر جسمی یا روانی قابل توجّه نداشته باشند و بدون شرط‌بندی انجام شوند و همراه با اعمال نامشروع نباشند، هر چند اگر شخص سوم یا مؤسّسه‌ای و یا دولت به برندگان، جوایز نقدی یا غیر نقدی اهدا کنند، اشکال ندارد.