رابطه
رابطه، از اصطلاحات علم منطق بوده و عامل پیوند موضوع و محمول، و مقدم و تالی می‌باشد.
بعد از وفات چه اموری را باید در رابطه با میّت رعایت نمود؟
1) بستن پلک چشم ها، لب و دهان او؛ 2) با پارچه و چیزی مانند آن آرواره و دو فک و چانه او را به هم ببندند؛ 3) دست های او را به دو پهلوی وی دراز کنند؛ 4) پاهای او را دراز کنند؛ 5) پارچه ای بر روی او بکشد و بدن او را بپوشانند؛ 6) در محلی که میّت جان داده در شب چراغ روشن کنند؛ 7) مرگ وی را به اطلاع مؤمنین برسانند تا در مراسم او حضور به هم رسانند؛ 8) در انجام مراسم خاک سپاری او عجله کنند؛ مگر با اشتباه حال او که باید تا حصول یقین به موت او صبر کنند.
1) بستن پلک چشم ها، لب و دهان او؛ 2) با پارچه و چیزی مانند آن آرواره و دو فک و چانه او را به هم ببندند؛ 3) دست های او را به دو پهلوی وی دراز کنند؛ 4) پاهای او را دراز کنند؛ 5) پارچه ای بر روی او بکشد و بدن او را بپوشانند؛ 6) در محلی که میّت جان داده در شب چراغ روشن کنند؛ 7) مرگ وی را به اطلاع مؤمنین برسانند تا در مراسم او حضور به هم رسانند؛ 8) در انجام مراسم خاک سپاری او عجله کنند؛ مگر با اشتباه حال او که باید تا حصول یقین به موت او صبر کنند.
پاسخ:
1) بستن پلک چشم ها، لب و دهان او؛
2) با پارچه و چیزی مانند آن آرواره و دو فک و چانه او را به هم ببندند؛
3) دست های او را به دو پهلوی وی دراز کنند؛
4) پاهای او را دراز کنند؛
5) پارچه ای بر روی او بکشد و بدن او را بپوشانند؛
6) در محلی که میّت جان داده در شب چراغ روشن کنند؛
7) مرگ وی را به اطلاع مؤمنین برسانند تا در مراسم او حضور به هم رسانند؛
8) در انجام مراسم خاک سپاری او عجله کنند؛ مگر با اشتباه حال او که باید تا حصول یقین به موت او صبر کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا حتما باید قلقله را در حرف "دال" در آخر آیات سوره ی توحید رعایت نمود؟
- نظر شما در رابطه با بقای بر تقلید میّت چیست؟
- از چه زمانی احکام میّت هم چون (ارث، وصیت، عدّه وفات، برداشتن عضو و....) بر میّت مترتب می گردد؟ آیا زمان مرگ مغزی که به لحاظ پزشکی میّت تلقی می شود یا زمان توقف ضربان قلب ملاک است؟
- آیا می توان برای اثبات جرم کسی، تلفن وی را کنترل کرد یا به تفتیش خانه او پرداخت و یا او را تعقیب نمود، و آیا قاضی می تواند به چنین اموری حکم نماید؟
- آیا ترتیبی در حنوط کردن میّت وجود دارد؟ و اگر ترتیب رعایت نشود، حنوط اشکال پیدا می کند یا خیر؟
- آیا در غسل میّت، نیّت هم لازم است و در صورت لزوم، آیا برای هر غسل باید تجدید نیّت نمود؟
- اگر هنگام نماز بر میّت، ولیّ میّت در دسترس نبود، آیا باید تا دسترسی به وی و اجازه گرفتن از او صبر کرد یا می توان نماز بر میّت را اقامه نمود؟
- از چه اموری باید نزد محتضر پرهیز کرد؟
- اطاعت زن از شوهر در چه اموری واجب نیست؟
- اگر انسان از میّت به زنده رجوع کرد و بعد از احراز اعلمیّت مجتهد زنده دیگری در تمام مسایل به وی رجوع نمود، حال اگر فتوای این مجتهد سوم، وجوب بقای بر تقلید اعلم میّت باشد و فرض کنیم مجتهد میّت اعلم بوده، آیا باید به مجتهد میّت اعلم برگردد یا نه؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] میان چه اموری از دنیا و شقاوت آخرت , رابطه حقیقی وجود دارد ؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی در زمان حیات خود وصیّت نموده: وقتی که من وفات نمودم جنازه مرا ببرید در نجف دفن نمایید و وجهی هم برای مخارج حمل جنازه و دفن معیّن نموده، چون آن زمانی که این شخص وفات نمود راه نجف بسته بود و مانع میشدند از حمل جنازه، لذا آن میّت را در محلّی امانت گذاردند و فعلاً آن محل معلوم نیست، تکلیف چیست و آن وجه را به چه مصرفی باید صرف نمود؟
- [سایر] در خود این مسئله که (بعد از وفات مرجع تقلید، باید از مجتهد زنده تقلید کرد)، آیا مکلف باید از مجتهد زنده تقلید کند؟ یا اینکه چون مجتهد میت این گونه فتوا داده است، باید بعد از وفات او از زنده تقلید نمود؟
- [آیت الله نوری همدانی] مسجدی دارای موقوفه است آیا میتوان وقفیات آن مسجد را در اموری غیر از مورد وقف در همان مسجد خرج نمود؟
- [آیت الله سبحانی] آیا با کسی که قطع رحم نموده می توان قطع رابطه نمود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] رعایت چه شرایطی در نماز میّت لازم می باشد؟
- [سایر] اصولی را که پدر و مادر در رابطه با پاسخ به سؤالات کودکان باید رعایت کنند چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] نبش قبر به منظور تشریح بدن میّت، برای نجات فرد متّهم به قتل، یا شناخت قاتل و اصولا اموری که اهمیّت آن بیش از هتک حرمت میّت است چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] چه حکمی در رابطه با لطماتی که اطرافیان میّت در عزای میّت به خود وارد میکنند، وجود دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] فردی در ذبح گوسفندی مقداری از شرایط را رعایت نکرد و مقداری رعایت نمود مثلایک رگ را پشت به قبله برید بعد پشیمان شد و رو به قبله بقیّه را برید آیا تذکیه حاصل شده یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر زنی را که حامله نیست طلاق رجعی داد و قبل از اتمام عدّه طلاق، شوهر وفات کرد، زن باید از زمان مرگ شوهر عده وفات نگه دارد
- هر یک از پدر و مادر، اگرچه مثل پدر، قبل از رسیدن نوبت سرپرستیش از دنیا برود، حق سرپرستی مخصوص دیگری می‌شود، نه وصی یا نزدیکان متوفّی، و در صورت وفات پدر، اگر مادر ازدواج کند در حق سرپرستی او تأمّل است، و احوط رعایت رضایت کسی است که شرعاً بعد از پدر و مادر صاحب حق است.
- باید مقدار واجب از سه پارچه کفن بهقدری نازک نباشد، که بدن میت از زیر آن پیدا باشد. و در بیشتر از مقدار واجب بنابر احوط و اظهر باید این مسئله رعایت شود.
- اگر ترتیب قضا شدن نمازهای میت معلوم است، قضای آنها هم باید به ترتیب خوانده شود و اگر ترتیب نمازها را نمیدانند، چنانچه رعایت ترتیب مستلزم تکرار عمل باشد لازم نیست، حتی اگر بدانند که میت ترتیب نمازهای خود را میدانسته است.
- ابتدای عدّه وفات از موقعی است که زن از مرگ شوهر مطلع شود.
- اگر زن یقین کند که شوهرش مرده و بعد از تمام شدن عدّه وفات، شوهر کند، چنانچه معلوم شود شوهر او بعداً مرده است، باید از شوهر دوم جدا شود، و در صورتی که آبستن باشد، به مقداری که در عدّه طلاق گفته شد، برای شوهر دوم عدّه طلاق و بعد برای شوهر اول عدّه وفات نگاه دارد، و اگر آبستن نباشد، برای شوهر اول عدّه وفات و بعد برای شوهر دوم عدّه طلاق نگاه دارد.
- مقصود از ثلث مال که وصیت در آن نافذ است، ثلث مال در وقت وفات وصیتکننده است، پس اگر در اثر نقصان اموال، مقدار ثلث اموالش در وقت وفات کمتر از زمان وصیت شده باشد، وصیت او در ثلث اموال موجود، نافذ است.
- به کسی که معصیت کبیره و اموری که در اسلام منکر و قبیح هست مرتکب می‌شود، مخصوصاً کسی که آشکارا معصیت انجام میدهد، بنابر احتیاط واجب نباید زکات بدهند، مگر بهقدر ضروریات او و خانوادهاش.
- زنی که در عدّه وفات می‌باشد، حرام است لباسهای رنگارنگ بپوشد و سرمه بکشد، و همچنین کارهای دیگری که زینت حساب شود بر او حرام می‌باشد.
- کسی که مقلد مرجعی بوده و بعد از وفات او به فتوای مرجعی دیگر به تقلید اول باقی بوده، پس از وفات مرجع دوم، در صورت جواز بقاء، تنها در مسائلی که طبق فتوای مجتهد اول عمل کرده می تواند باقی بماند . و اگر چند مرجع داشته و بعد از وفات هر کدام طبق موازین از دیگری تقلید کرده و با اجازه بعدی بر تقلید باقی مانده و در نتیجه از هر مجتهد چند مسأله عمل کرده است، در آن مسائل می تواند بر تقلید مجتهدین قبلی باقی بماند . ولی در هرصورت در مسائلی که عمل نکرده باید به فتوای مجتهد زنده عمل کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر برای میتی می خواهند نماز قضا بدهند و ورثه علم به ترتیب نمازهای فوت شده داشته باشند بنابر احتیاط لازم است ترتیب رعایت شود، و بنابراین صحیح نیست برای میت چند نفر را در یک وقت برای نماز اجیر نمود و لازم است برای هریک از آنها وقتی را معین نمود و اگر ترتیب قضا شدن را نمی دانند این شرط لازم نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر قرار داد رابطه چه سیاسی و چه تجاری بین یکی از دول اسلامی و اجانب، مخالف مصلحت اسلام و مسلمانان باشد، جایز نیست این گونه رابطه، و اگر دولتی اقدام به آن نمود، بر سایر دول اسلامی واجب است آن را الزام کنند به قطع رابطه به هر نحو ممکن است.
- [امام خمینی] اگر عقد رابطه چه سیاسی و چه تجاری بین یکی از دول اسلامی و اجانب، مخالف مصلحت اسلام و مسلمانان باشد، جایز نیست این گونه رابطه، و اگر دولتی اقدام به آن نمود، بر سایر دول اسلامی واجب است آن را الزام کنند به قطع رابطه به هر نحو ممکن است.
- [آیت الله اردبیلی] معاشرت و روابط بین مسلمانان باید بر اساس برادری و رعایت حقوق و حیثیّت و نوامیس یکدیگر تنظیم گردد؛ پس اموری از قبیل عدالت، احسان، صداقت، احترام، حسن ظن، فداکاری، ادای امانت، حفظ اسرار یکدیگر، اصلاح ذاتالبین، مشورت با یکدیگر و تعاون در اعمال خیر، در معاشرت با یکدیگر باید رعایت شوند، بخصوص اگر طرف معاشرت، پدر و مادر و بستگان، بزرگان دین و دانش، معلّمان و استادان، زنان و خردسالان و افراد محروم و مستضعف و سالخورده و یا مصیبتدیدگان باشند.
- [آیت الله مکارم شیرازی] هرگاه خود میت در حال حیات اجازه داده باشد که اعضای او را برای پیوند در اختیار دیگران بگذارند یا اولیاء میت بعد از وفات او اجازه دهند، حکم دیه و سایر احکام تغییر نمی کند و احتیاط آن است که دیه را در هر حال بپردازند.
- [آیت الله سیستانی] نماز میّت را باید ایستاده و با قصد قربت بخواند ، و در موقع نیّت میّت را معیّن کند ، مثلاً نیّت کند : نماز میخوانم بر این میّت (قربةً إلی اللّه ). و احتیاط واجب آن است که استقراری که در قیام نماز یومیه معتبر است رعایت شود .
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر بر کسی لازم باشد که به انجام عبادتی وصیت کند، باید قید کند که فتاوای او یا مرجع تقلیدش رعایت شود و اگر در وصیت قیدی نشده باشد؛ خواه در اعمال واجب یا مستحب، نایب باید فتاوای وصیتکننده یا مرجعش را نیز رعایت کند و در مواردی که بر ولیّ میت لازم است که برای عبادات میت نایب بگیرد، باید در نیابت قید کند که نایب فتوای ولی میت یا مرجع تقلیدش را رعایت کند؛ و اگر قید هم نکرد، باید فتوای او یا مرجع تقلیدش رعایت شود، همچنین اگر در وصیت یا در هنگام نایب گرفتن شرط کنند که عمل را به طور مخصوصی انجام دهد، باید نایب همان طور به جا آورد.
- [آیت الله سیستانی] ابتدای عدّه وفات در صورتی که شوهر زن غائب یا در حکم غائب باشد ، از موقعی است که زن از مرگ شوهر مطلع شود ، نه از زمان مرگ شوهر ، ولی این حکم در زنی که به سن بلوغ نرسیده ، و یا دیوانه می‌باشد . محل اشکال است ، و رعایت احتیاط ، واجب است .
- [آیت الله فاضل لنکرانی] قضای نمازهای میت در صورتی که ترتیب آنها را بدانند باید بترتیب خوانده شود و اگر ترتیب آنها را ندانند رعایت ترتیب لازم نیست، ولی در مورد نماز ظهر و عصر یا مغرب و عشاء از یک روز، رعایت ترتیب لازم است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر انسان به چند نفر برای نماز قضای میت نیابت دهد، بنا بر آنچه در مسأله 1550 گفته شد، لازم نیست برای هر کدام آنها وقتی را معیّن کند مگر برای رعایت ترتیب در نمازهایی که در ادای آنها ترتیب معتبر است بلکه احتیاط استحبابی آن است که نماز را به شکلی بخوانند که ترتیب در تمام نمازها رعایت شود.