امام جماعت
امام جماعت به معنی پیش نمازاست واز آن در باب صلاة، سخن رفته است. ومهم‌ترین مباحث آن عبارت است از:
کسی به امام جماعت اقتدا کرده است، ولی تکبیرها و دعاها را نگفته است، آیا نمازش صحیح است؟
خیر، صحیح نیست.
خیر، صحیح نیست.
پاسخ:
خیر، صحیح نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر کسی به خاطر تقیّه به امام جماعت سنّی یا غیر عادل اقتدا کند، باید نمازش را اعاده کند؟
- اگر قرائت امام جماعت از نظر مأموم صحیح نباشد، می تواند به او اقتدا کند؟
- اگر مأموم در حال رفتن امام به رکوع، اقتدا کند؛ آیا نماز جماعت او صحیح است؟
- آیا اقتدا به امام جماعت سنّی مذهب جایز است؟
- آیا اقتدا به امام جماعت فاسق جایز است؟ آیا نمازهایی که خوانده شده بایستی اعاده شود؟
- شخصی به اندازه ای آهسته تکبیرها و دعاها را می گوید که ممکن است نماز از صورت خود خارج شود، آیا اشکالی دارد؟
- اگر دو امام جماعت باشند: یکی شیعه و فاسق و دیگری سنّی و عادل. اقتدا به کدام یک از آن دو ارجح است؟
- در صورتی که انسان به عدالت امام جماعت شکّ داشته باشد، آیا می تواند به او اقتدا کند؟
- در مسجدی یک امام جماعت برای اقامه نماز ظهر و یک امام جماعت دیگر برای اقامه نماز مغرب می آید. امام جماعت اوّل طبق جهت محراب رو به قبله می ایستد، ولی دومی با استدلال به علم قبله شناسی عقیده دارد که قبله حدود 20 درجه به سمت راست انحراف دارد. در این صورت تکلیف مأمومین در اقتدا به این دو امام جماعت چیست؟
- اگر در بین نماز، امام جماعت بفهمد که نمازش باطل است، چه وظیفه ای دارد؟ اگر به مردم اطلاع ندهدو نمازش را صورتا ادامه دهد، آیا نماز مردم صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سبحانی] پس از تکبیر امام جماعت، هنوز صف های جلو تکبیر نگفته اند، کسی در صف های بعدی تکبیرة الاحرام می گوید، نمازش چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا اقتدا کردن به امام جماعتی که نمازش شکسته است صحیح می باشد؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا امام جماعت میتواند نماز استیجاری را به جماعت بخواند؟ و اقتدا نمودن به امام جماعتی که نماز استیجاری میخواند صحیح است؟
- [آیت الله خوئی] شما در کتاب مسائل المنتخبه در شرط سوم از شرایط نماز جماعت فرمودهاید: امام جماعت باید در نمازش مستقل باشد بنابر این جایز نیست به شخصی که مأموم است اقتدا نمود، آیا این حکم شامل مأمومی که یک رکعت یا دو رکعت یا سه رکعت را به جماعت خوانده و بعد از آنکه امام جماعت نمازش تمام شده منفرد می‌شود میگردد یا خیر؟
- [آیت الله خامنه ای] در نماز جماعت آیا واجب است نیّت کنیم به فلان امام جماعت یا امام جماعت حاضر اقتدا می کنیم؟
- [سایر] با توجه به اینکه در رساله های عملیه، یکی از شرایط امام جماعت، شیعه دوازده امامی بودن است، چگونه اقتدا به اهل سنت صحیح است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مأموم بفهمد که بدن یا لباس امام جماعت نجس است، ولی خودامام جماعت نداند، آیا اقتدا کردن او صحیح است؟
- [آیت الله شبیری زنجانی] آیا مسافری که نمازش شکسته است میتواند به امام جماعتی که نمازش تمام است اقتدا کند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اقتدا کردن به امام جماعت اهل سنّت در نماز میّت چه حکمی دارد؟
- [آیت الله اردبیلی] جایی نماز جماعت برقرار شده و شخصی وارد می‌شود که امام جماعت را نمیشناسد. این شخص نسبت به یکی از مأمومین از جهت دارا بودن شرایط امام جماعت آشنایی دارد و به جای امام جماعت، به این مأموم اقتدا میکند. آیا این گونه نماز جماعت، از نظر شرع مقدّس اسلام صحیح است یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- باید تکبیرها و دعاها را طوری پشت سر هم بخواند، که نماز از صورت خود خارج نشود. و اگر مأموم عمداً یا سهواً در غیر تکبیر اول از امام جلو افتاد، مستحب است همان تکبیر را با امام اعاده کند.
- موقعی که مأموم نیت میکند، باید امام را معین نماید، ولی دانستن اسم او لازم نیست، مثلاً اگر نیت کند: اقتدا میکنم به امام حاضر، نمازش صحیح است.
- اگر امام جماعت قضای نماز یومیه خود را می خواند، می شود به او اقتدا کرد ولی اگر نمازش را احتیاطا قضا می کند، یا قضای نماز شخص دیگر را تبرعا می خواند، اقتدا به او اشکال دارد.
- اگر قرائت یا تکبیرها یا قنوتها را فراموش کند و بهجا نیاورد نمازش صحیح است.
- اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به مقدار رکوع خم شود ولی شک کند که به رکوع امام رسیده یا نه، نمازش صحیح است و بنا بر احتیاط فُرادی می شود.
- اگر صفهای جماعت تا درب مسجد برسد، کسی که مقابل درب، پشت صف ایستاده، نمازش صحیح است و نیز نماز کسانی که با دیدن او اقتدا می کنند صحیح می باشد.
- اگر امام جماعت بهواسطه عذری با تیمم یا با وضوی جبیرهای نماز میخواند، کسی که وظیفهاش وضو بوده، میتواند به او اقتدا کند، ولی اگر امام با لباس نجس نماز میخواند، بنابر احتیاط واجب نباید به او اقتدا کرد.
- اگر کسی به قصد اینکه فلانی است اقتدا کند بعداً معلوم شود که شخص دیگری است، نماز او به جماعت باطل است، ولو آن دیگری هم نزد او عادل باشد، و اگر بهصورت وجوب یا استحباب یا احتیاط، مأموم قرائت نماز خود را خوانده باشد، نماز او بهطور فُرادی صحیح است، ولی اگر طوری بوده که اگر قبل از نماز میفهمید که دومی است، به او هم مثل اولی اقتدا میکرد، نمازش به جماعت نیز صحیح است.
- کسی که نماز میّت را به جماعت میخواند باید تکبیرها و دعاهای آن را هم بخواند.
- در تحقق جماعت فقط کافی است که مأموم نیت اقتدا داشته باشد و نیت امامت برای امام معتبر نیست و بدون نیت او جماعت از طرفین محقق می‌شود و احکام آن، از قبیل متابعت و شک جاری است، امّا در استحقاق ثواب جماعت برای امام بدون نیت تأمل است و در این صورت احوط برای امام این است که احکام جماعت را بر این نماز جاری نکند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد، گرچه ذکر امام تمام شده باشد نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می‌شود، امّا اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد یا شک کند که به رکوع امام رسیده یا نه، نمازش به طور فرادی صحیح میباشد و یک رکعت حساب می‌شود ولی میتواند آن را بشکند و در رکعت بعد اقتدا کند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر موقعی که امام در رکوع است اقتدا کند و به رکوع امام برسد ، اگرچه ذکر امام تمام شده باشد ، نمازش بطور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود . اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد نمازش بطور فرادی صحیح می باشد و باید آن را تمام نماید .
- [امام خمینی] اگر موقعی که امام در رکوع است، اقتدا کند و به رکوع امام برسد، اگر چه ذکر امام تمام شده باشد، نمازش به طور جماعت صحیح است و یک رکعت حساب می شود، اما اگر به مقدار رکوع خم شود و به رکوع امام نرسد، نمازش به طور فرادی صحیح می باشد و باید آن را تمام نماید.
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر امام جماعت نماز قضا می خواند می شود به او اقتدا کرد ولی اگر نمازش را احتیاطاً قضا کند اقتدا به او اشکال دارد.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] موقعی که ماموم نیت می کند؛ باید امام را معین نماید؛ ولی دانستن اسم او لازم نیست و اگر نیت کند اقتدا می کنم به امام جماعت حاضر؛ نمازش صحیح است.
- [آیت الله سیستانی] موقعی که مأموم نیّت میکند ، باید امام را معیّن نماید ، ولی دانستن اسم او لازم نیست ، و اگر نیّت کند اقتدا میکنم به امام جماعت حاضر نمازش صحیح است .
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر ماموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته بعد از ان که امام به رکوع رفت باید انچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و خود را به رکوع امام برساند و اگر در هر قنوت یک سبحان الله یا یک الحمد لله بگوید کافیست
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته، بعد از آن که امام به رکوع رفت، باید آنچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک ذکر یا دعای مختصر؛ مثل یک (سبحان اللَّه) یا یک (العفو) یا یک (الجنّة) بگوید، کافی است.
- [آیت الله بروجردی] اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته، بعد از آن که امام به رکوع رفت باید آنچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک (سُبْحانَ اللهِ) یا یک (اَلْحَمدُ لِلّهِ) بگوید کافی است.
- [آیت الله خوئی] اگر مأموم موقعی برسد که امام مقداری از تکبیرها را گفته بعد از آنکه امام به رکوع رفت، باید آنچه از تکبیرها و قنوتها را که با امام نگفته خودش بگوید و اگر در هر قنوت یک (سبحان الله) یا یک (الحمد لله) بگوید کافی است.