ترک
ترک یعنی انجام ندادن، مقابل فعل است.
آیا انسان با ترک فراگیری مسایل مورد ابتلای خود گناهکار محسوب می شود؟
بله.
بله.
پاسخ:
بله.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا از لحاظ شرعی نواختن موسیقی و آموزش و فراگیری آن، شغل و درآمد آن حلال محسوب می شود؟
- آیا زن می تواند بدون اجازه ی شوهر، برای فراگیری مسایل شرعی یا مسجد یا نماز جمعه یا مجالس مذهبی از خانه خارج شود؟
- اگر شوهر فوت کند، جهیزیه ی زن که دیگر جزیی از زندگی آن ها شده بود، جزو "ما ترک" او محسوب می شود یا خیر؟
- آیا فراگیری علم فقه و مبادی آن تا درجه اجتهاد برای طلاب علوم دینی واجب عینی است؟ در صورت ترک آن و اشتغال در علوم حوزوی دیگر و یا اشتغال به تبلیغ و یا تألیف، آیا گرفتن شهریه برای آنان جایز است؟
- نظر به این که، به خاطر سپردن کامل همان روش های قبلی نیز در دوران دانشجویی امکان پذیر نیست، چه رسد به روش های جدید، آیا پزشک می تواند به همان روش های قبلی اکتفا نماید و یا فقط در حدی که وقت محدودش اجازه می دهد، به فراگیری آن ها بپردازد؟ در این صورت اگر متوجه مسایل مهم جدید نشود، آیا مسؤولیتی بر عهده ی اوست؟
- اگر انسان از مجتهدی تقلید کند و در مسایل مورد ابتلا به فتوای او عمل نماید، سپس بعد از وفات وی، در تمام مسایل به مجتهد زنده رجوع کند، اما برخی از مسایل را که قبلاً از مجتهد میّت تقلید و عمل کرده، اینک مورد ابتلا نیست، یعنی موردی برای عمل بر طبق فتوای مجتهد دوم در این مسایل پیش نیامده، آیا در این بخش از مسایل می تواند بر تقلید میّت اوّل باقی بماند؟ با توجّه به این که مجتهد دوم تقلید را التزام بداند.
- با توجه به این که هر پزشکی در طول دوران دانشجویی خود باید (هر چند مختصر) از انواع و اقسام اختلالات و بیماری ها چه در مورد آقایان و چه خانم ها آگاهی بیابد و آموزش ببیند (اعم از انجام معاینات کامل، آگاهی از بیماری های زنان و چگونگی انجام زایمان سالم و...) و با توجه به این که در مورد دانشجویان، این موارد بیشتر آموزشی هستند تا درمانی (یعنی ممکن است نجات جان بیمار در همان زمان وابسته به این معاینات نباشد، اما به وسیله ی این آموزش که در بیمارستان های آموزشی صورت می گیرد، دانشجو برای مراحلی که در آینده زندگی بیماران وابسته به وجود او خواهد بود آماده می شود) و از این رو، هر یک از دانشجویان در دوره های مختلف، ملزم و مجبور به گذراندن واحدهای درسی در تمامی بخش های بیمارستان اعم از زنان و مردان، فراگیری تمامی مسایل و امتحان دادن در پایان دوره می باشند (تا بتوانند در نهایت فارغ التحصیل موفّقی باشند)، با در نظر گرفتن تمامی این شرایط، بفرمایید تکلیف و وظیفه ی دانشجو چیست؟ آیا می تواند به خاطر رعایت مسایل شرعی، از فراگیری کامل بسیاری مسایل بگذرد و در نتیجه در گذراندن واحدهای درسی هم ناموفق باشد یا در هر شرایطی و با هر وسیله ای باید به فراگیری صحیح کارش بپردازد تا در آینده، کمتر دچار مشکل شود؟ و به طور کلی چگونه می توان بین وظیفه ی پزشکی و دانشجویی (که در کتب پزشکی، بر انجام آن هاتأکید شده) و وظیفه ی شرعی و اسلامی (که طبیعتا نباید با وظیفه ی پزشکی تناقض داشته باشد) جمع کرد؟
- آیا در سال خمسی تعیین ساعت خمسی نیز لازم است؟ و در صورت تعیین، اگر بعد از آن ساعت پولی به انسان برسد آیا جزو درآمد سال بعد محسوب می شود؟
- حیوان با خوردن چه نجاستی "جلال و نجاست خوار" محسوب می شود؟ آیا فقط با عذره ی انسان است یا هر نجاست دیگری هم چون خون نیز وی را نجاست خوار می نماید؟
- آن چه از سوی اداره بیمه، طبق قرارداد پس از مرگ اشخاص بیمه شده پرداخت می شود، آیا جزو ما ترک میّت محسوب می شود یا متعلق به وارثین است و آیا می توان دیون و طلب کاری ها را از آن کم کرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا زن میتواند برای فراگیری مسائل شرعی، بدون اجازه شوهر به مسجد یا کلاس برود؟
- [سایر] آیا فراگیری علم بر انسان واجب است؟
- [آیت الله سبحانی] آیا حاکم می تواند جهت ارتکاب هر عمل نامشروع حتی مثلاً ترک عمدی نماز شخص گناهکار را تعزیر نماید؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا زن می تواند بدون اجازه شوهر، برای فراگیری مسائل شرعی یا مسجد یا نماز جمعه یا مجالس مذهبی از خانه خارج شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] فردی اطمینان دارد که فلان مسئله شرعی را صحیح انجام می دهد )مثلا قرائت حمد و سوره) ولی این اطمینان او ناشی از ترک تعلم و فراگیری مسائل شرعی است، آیا چنین فردی که مطمئن است جاهل قاصر است یا مقصر؟
- [آیت الله خامنه ای] مردی که دارای چهار فرزند است اقدام به بستن لوله های منی خود کرده است، آیا در صورت عدم رضایت زن، آن مرد گناهکار محسوب می شود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] ترک اولی به چه معناست؟ آیا برای پیامبران معصوم (ع) عیبی محسوب نمیشود؟
- [سایر] چرا قرآن با طرح مسائل شهوانی انسان در بهشت، انسان ها را جذب می کند؟
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر تقصیر را عمدا ترک کند و حج تمتع را به انتهاء برساند ایا این حج از حج افراد محسوب می شود
- [آیت الله شبیری زنجانی] کجا وطن انسان محسوب می شود؟ کودکی که بعد از تولد در وطن اصلی پدر و مادر به وطن اتخاذی پدر و مادر میرود، آیا زادگاهش وطن او محسوب میشود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- انسان میتواند با قسم خوردن، انجام کاری را که مطلوب شارع است و یا ترک کاری را که نهی شده است، بر خود واجب کند.
- انسان میتواند با نذر کردن، انجام کاری که مطلوب شارع است و یا ترک کاری را که مورد نهی واقع شده بر خود واجب کند.
- در صورت مساوی بودن دو مجتهد ، جایز است انسان در مسائلی که ارتباطی با هم ندارند، بعضی مسائل را از یکی و بعضی دیگر را از مجتهد دیگر تقلید نماید.
- انسان میتواند در هر شب از ماه رمضان برای روزه فردای آن نیت کند و همچنین جایز است که شب اول ماه، نیت روزه همه ماه را بنماید، و احتیاط به تجدید نیت در هر شب ترک نشود.
- اگر انسان قسم بخورد که کار واجب یا مستحبی را انجام دهد، و یا معصیت یا مکروهی را ترک کند، باید به مفاد قسم عمل کند و مخالفت آن کفاره دارد.
- عهد آن است که انسان با خداوند پیمان میبندد که کاری را انجام دهد یا ترک نماید و تمام شرایطی که برای صحیح بودن نذر بیان شد، در عهد نیز معتبر است.
- اگر انسان بدون اینکه تصمیم قلبی بر انجام یا ترک کاری داشته باشد قسم بخورد، مثلاً در مکالمات روزمره بگوید: (به خدا چنین شد یا چنین نشد)، اینگونه قسم موجب کفاره نیست، ولی اگر راست باشد مکروه است، و اگر دروغ باشد گناه است.
- اگر با شمشیر یا چیز دیگری که شکار کردن با آن صحیح است، با شرطهایی که در مسائل گذشته گفته شد، حیوانی را شکار کنند و در اثر آن، حیوان دو قسمت شود، و سر و گردن در یک قسمت بماند و وقتی انسان برسد که حیوان جان داده باشد، هر دو قسمت حلال است، در صورتی که به همین قطع کردن جان داده باشد؛ و اگر حیوان زنده باشد، آن قسمت که سر ندارد حرام است و آن قسمت دیگر، اگر سر آن را به دستوری که در شرع معین شده ببرند، حلال است.
- اگر انسان مرضی دارد که بول او قطرهقطره میریزد یا نمیتواند از بیرون آمدن غائط خودداری کند، چنانچه یقین دارد که از اول وقت نماز تا آخر آن به مقدار وضو گرفتن و نماز خواندن مهلت پیدا میکند، باید نماز را در وقتی که مهلت پیدا میکند بخواند؛ و اگر مهلت او به مقدار کارهای واجب نماز است، باید در وقتی که مهلت دارد فقط کارهای واجب نماز را بهجا آورد و کارهای مستحب آن مانند اذان و اقامه را ترک نماید؛ اگر در مراقبتِ آن وقت، عسر و حرج و مشکلی برای او پیش نیاید.
- امر به معروف و نهی از منکر مراتبی دارد: اول: انکار قلبی میباشد؛ دوم: اظهار کردن به زبان؛ سوم: متألّم کردن معصیتکار بهقدری از زدن، که تفصیل مراتب در مسئله بعد خواهد آمد. بنابراین اگر انسان بدون گفتن، به هر وسیله دیگر ناراحتی قلبی خود را به معصیتکار نشان دهد و این کار موجب ترک معصیت شود، لازم نیست با زبان امر به معروف و یا نهی از منکر بنماید، البته در صورتی که هیچگونه اشکال شرعی دیگری در این کار نباشد، و اگر چارهای در این کار بهجز اظهار زبانی نیست، باز باید درجات خفیفتر را در انجام این کار ملاحظه نماید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] کسی که برای نماز قضای میّت اجیر شده، باید یا مجتهد باشد یا مسائل مورد ابتلای نماز را از روی تقلید به نحو صحیح بداند.
- [آیت الله مظاهری] اگر بداند حجّ او سبب ترک واجب مهمتر میشود نظیر ترک نماز یا جهاد، یا آنکه حجّش متوقف بر فعل حرامی است که اجتناب از آن مهمتر از حجّ باشد نظیر سلطه اجانب بر او یا ابتلای به زنا و مانند آنها، حجّ بر او واجب نیست.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر اعراضنمودن وترک معاشرت با گناهکار موجب تخفیف معصیت میشود یا احتمال تخفیف دادهشود، واجب است اعراض شود; هرچند بداند که گناهکار معصیت را بطور کلی ترک نخواهد کرد. واین امر در صورتیاست که با مراتب دیگر نتواند از معصیت جلوگیری کند. مرتبه دوم امر به معروف ونهیاز منکر را با زبان انجام دهد; پس با احتمال تأثیر ووجود دیگر شرایط واجب است گنهکار را از انجام گناه نهی کند، وبه کسی که واجب را ترک کرده به انجام آن دستور دهد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر گناهکار جز به جمع ما بین مرتبه اوّل و دوم از انکار، ترک معصیت نکند، جمع واجب است؛ به این نحو که هم از او اعراض کند و ترک معاشرت نماید و با چهره عبوس با او برخورد کند و هم او را با زبان امر به معروف و نهی از منکر کند. * مرتبه سوم: توّسل به زور و جبر؛ پس اگر بداند یا اطمینان داشته باشد که کسی جز با اِعمال زور و جبر ترک منکر نمیکند یا واجب را بجا نمیآورد، این کار واجب است، لکن باید از مقدار لازم تجاوز نکند.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر جزئی از حیوان نجس العین را به بدن انسان زنده وصل کنند در صورتی که بیمار مضطر به چنین عملی باشد مانعی ندارد و بعد از حلول حیات در آن، جزء بدن انسان محسوب می شود و طاهر است.
- [آیت الله علوی گرگانی] هنگام وجوب امر به معروف ونهی از منکر با زبان، یادآوری مسائل شرعی کفایت نمیکند; بلکه انسان باید امر ونهی نماید.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر کسی بگوید فقیرم، تا از گفته وی برای انسان اطمینان پیدا نشود نمیشود به او فطره داد، مگر انسان بداند که قبلاً فقیر بوده است که بدون اطمینان هم میشود به او فطره داد. مسائل متفرقه زکات فطره
- [آیت الله مظاهری] انسان باید از مجتهد زنده تقلید کند و اگر مجتهدی که انسان از او تقلید میکند از دنیا برود، میتوان در همه مسائل بر تقلید او باقی بود، گرچه به هیچ یک از فتواهای او عمل نکرده باشد.
- [آیت الله خوئی] فقیری که نمیداند زکات بر انسان واجب نشده اگر چیزی بابت زکات بگیرد و پیش او تلف شود، ضامن نیست و انسان نمیتواند عوض آن را بابت زکات حساب کند. توضیح المسائل 251 مسائل متفرقه زکات ..... ص : 249
- [آیت الله اردبیلی] اگر نذر کند کار مباحی را انجام دهد یا ترک نماید، چنانچه بجا آوردن و ترک آن از هر جهت مساوی باشد، نذر او صحیح نیست و اگر انجام آن از جهتی بهتر باشد و انسان به قصد همان جهت نذر کند مثلاً نذر کند غذایی را بخورد تا برای عبادت قوّت بگیرد نذر او صحیح است و نیز اگر ترک آن از جهتی بهتر باشد و انسان برای همان جهت نذر کند که آن را ترک نماید مثلاً برای این که پرخوری مضر است، نذر کند که زیاد غذا نخورد نذر او صحیح میباشد.