پیامبران
توحید معاد نبوت عدل (شیعه) • 
ترک اولی به چه معناست؟ آیا برای پیامبران معصوم (ع) عیبی محسوب نمیشود؟
ترک اولی آن است که دو کار در برابر انسان وجود داشته باشد، یکی خوب و دیگری خوب تر؛ مثل اینکه به جماعتی برود که نزدیک تر و جمعیت کمتر است و یا جماعتی که دورتر بوده و پرجمعیت تر است، در صورتیکه دومی را ترک کند و به سراغ اولی برود گفته می شود ترک اولی کرده و چون هر دو از کارهای خوب است برای معصومین(علیهم السلام) عیب نیست.
ترک اولی آن است که دو کار در برابر انسان وجود داشته باشد، یکی خوب و دیگری خوب تر؛ مثل اینکه به جماعتی برود که نزدیک تر و جمعیت کمتر است و یا جماعتی که دورتر بوده و پرجمعیت تر است، در صورتیکه دومی را ترک کند و به سراغ اولی برود گفته می شود ترک اولی کرده و چون هر دو از کارهای خوب است برای معصومین(علیهم السلام) عیب نیست.
پاسخ:
ترک اولی آن است که دو کار در برابر انسان وجود داشته باشد، یکی خوب و دیگری خوب تر؛ مثل اینکه به جماعتی برود که نزدیک تر و جمعیت کمتر است و یا جماعتی که دورتر بوده و پرجمعیت تر است، در صورتیکه دومی را ترک کند و به سراغ اولی برود گفته می شود ترک اولی کرده و چون هر دو از کارهای خوب است برای معصومین(علیهم السلام) عیب نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- فیلم هایی در مورد پیامبران وجود دارد که نام آن با اصل عصمت پیامبران مطابقت ندارد مانند (آخرین وسوسه مسیح) آیا تماشای این فیلم ها مجاز است؟
- فیلم هایی در مورد پیامبران وجود دارد که نام آن با اصل عصمت پیامبران مطابقت ندارد مانند (آخرین وسوسه مسیح) آیا تماشای این فیلم ها مجاز است؟
- در باب ولایت امام(ع) مسلم است که امام(ع) مطلقا بر اموال و انفس ولایت دارد حال سوال اینجاست که امام(ع) که بر نفوس هم ولایت دارد آیا می تواند فرضا از کسی بخواهد که زنش را طلا ق بدهد و با آن زن ازدواج کند و بگوییم چونکه ولایت دارد ایراد ندارد آیا این عمل امام(ع) منافات با عصمت ندارد ؟ و آیا فرضا عدم وقوع آن به رعایت مسائل عرفی بر می گردد یا همان منافات با عصمت؟ یعنی صرف ولایت داشتن می تواند دلیل بر هر گونه تصرف شود؟ یا اینکه مثلا تمام کار فعل معصوم من قبل الله و با اذن خداوند است؟ و با اجازه خداوند صورت می گیرد؟ سوال بعدی اینکه آیا مصلحت عین عدم مفسده است یا خیر؟ با تشکر از حضرتعالی انشاالله در پناه حق باشید و بر عمر پر برکت شما افزوده گردد.
- تعریف دقیق اهانت و مصادیق آن در فقه شیعی چیست؟ آیا علاوه بر فحاشی افترا، تهمت، اتهام وارد کردن، انکار نبوت، انکار امامت، انکار عصمت پیامبران و امامان (علیهم السلام) مصداق اهانت یا سب نبی هستند یا خیر؟ نسبت دادن نقصان به دین اسلام و یا پیامبر و امامان (علیهم السلام) چطور؟ آیا منبعی وجود دارد که بطور دقیق به این موضوعات و مصادیق آن پرداخته باشد؟
- ترک فعل فردی، منجر به مرگ دیگری شده است. آیا می توان وی را به خاطر مجرّد ترک فعل، محکوم و مجازات کرد؟ به مثالهای زیر توجّه کنید: الف) مادری با علم به این که فرزندش به شیر نیاز دارد، عمداً از شیر دادن امتناع میورزد، و طفل فوت می کند. آیا قتل عمد است، یا نوع دیگری از قتل محسوب می شود؟ ب) اگر سوزن بان قطار، که وظیفه دارد خطوط راه آهن را طبق برنامه معیّن شده جا به جا کند، با علم به وجود خطر از انجام این عمل خودداری نماید، و موجب برخورد دو قطار و مرگ مسافرین شود، آیا قتل عمد محسوب می شود؟ ج) هرگاه پرستاری، که وظیفه رساندن دارو به بیمار در ساعت معیّنی را دارد، عمداً از انجام این کار خودداری کند، و بیمار فوت نماید، در صورتی که بداند خوراندن دارو برای بیمار حیاتی است; چه نوع قتلی محسوب می شود؟ د) نجات غریقی با مشاهده غرق شدن شناگری در استخر، از نجات دادن او خودداری می کند، و غریق فوت می نماید. آیا قتل عمد است؟
- در برخی از منازل و معابر عمومی و فیلمهای موجود، تمثال و عکسهای منسوب به ائمّه معصومین(علیهم السلام) دید ناظر را به خویش جلب می کند، تا جایی که در پاره ای از برنامه های تلویزیونی و گاهاً نمایشی، قسمتهایی از اندام نورانی آن معصومین همام به تصویر کشیده می شود; از سوی دیگر در بعضی از محافل که جایگاه مذهبی و حوزوی دارد، نشان دادن صورت مبارک ائمّه اطهار(ع) در فیلمها بلامانع بیان می گردد. البتّه تا حال بطور کامل در فیلمها مشاهده نشده، ولی بیم آن می رود که این کار انجام شود، با توجّه به ذکر این موضوع که در ایّام پر برکت آن بزرگواران معصوم(ع)، وسایل عکسبرداری امروزی مرسوم و رایج نبوده و ایشان مقرّب درگاه الهی اند، نظر مبارک در این مورد چه می باشد؟
- طبق یکی از فرمایشات حضرت امام محمد باقر (ع) جایز نیست برای زنان که شبیه مردان شوند زیراکه رسول خدا لعنت کرد مردانی را که شبیه به زنان شوند و لعنت کرد زنانی را که شبیه مردان شوند در پوشیدن لباسها. با توجه به اینکه امروزه تمام شلوارهای زنانه از لحاظ مدل شبیه شلوارهای مردانه می باشد و اکثر پیراهنهای زنانه به صورت یقه مردانه هست 1- پوشیدن چنین لباسهائی از نظر شرعی چه حکمی دارد؟ و آیا شامل لعنت پیامبر می شود؟ 2- پوشیدن بلوز و شلوار برای زنان در منزل بدون دامن (که لباس راحتی محسوب می شود ) چه حکمی دارد؟ آیا شامل لعنت پیامبر می شود یا نه ؟
- آیا دین مقیاس عدالت است، یا عدالت مقیاس دین؟ به بیان دیگر، آیا دین به هر چه که عدالت باشد امر می کند، یا هر چه که دین به آن امر کند، عدالت است؟ و به بیان فنّی، آیا عدالت در سلسله علل احکام است، یا در سلسله معالیل آن؟ توضیح بیشتر این که: آیا انسانها، مصادیق بارز ظلم و عدالت را از طریق شریعت می شناسند، یا عدالت و ظلم برای همه روشن است، و توصیه های دین ارشاد به حکم عقل است؟ مستحضرید شیعه نیز مثل معتزله معتقد است که عدالت، مقیاس دین است، و اشاعره دین را مقیاس عدالت می دانند. حال سؤال این است که اگر شیعه عدالت را مقیاس دین می داند، چرا در استنتاجات فقهی به احکامی می رسد که هر عُرفی آن را مصداق بیّن ظلم می داند. بعضی از احکام نکاح چنین است; توجّه فرمایید: 1 اجماعی است که طلاق به دست مرد است، و مرد می تواند هرگاه که اراده کند زنش را طلاق بدهد، هر چند هیچ عذر موجّهی نداشته باشد! طلاق غیابی و بدون هیچ عذر موجّه، در هر عرفی ظلم محسوب می شود. 2 در بحث عیوب زوجین می گویند: (اگر مرد بعد از عقد بفهمد زنش کور یا شل است، خوره یا برص دارد، می تواند عقد را فسخ کند. ولی اگر زن بعد از عقد بفهمد که شوهرش یکی از این عیوب را دارد حق فسخ ندارد; باید بسوزد و بسازد!) 3 مرد هر وقت تمایل داشته باشد زن باید خود را در اختیار او قرار دهد; حتّی اگر وسط نماز باشد. ولی زن فقط سالی سه مرتبه حقّ آمیزش دارد، آن هم چنان کوتاه و مختصر که مجال بیان آن نیست! 4 اگر مرد در شب عروسی همسرش را ترک کند و مسافرت برود، و بعد از ده سال برگردد (در صورتی که نفقه داده باشد،) زن حق اعتراض ندارد! چگونه می توان با حفظ مبنای کلامی شیعه، این قبیل احکام را پذیرفت؟ آیا می گویید همه عقلا اشتباه می کنند که می گویند طلاقِ مبنی بر هوس و بدون عذر موجّه ظلم است؟ همه عقلا که برای زن نیز (در شرایط تدلیس مرد در موارد فوق) حق فسخ قائلند اشتباه می کنند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] سلام؛ حکمت بیان ترک اولی از پیامبران توسط خداوند چیست؟
- [سایر] آیا شیطان می توانند در پیامبران نفوذ کند؟ اگر نمی تواند ترک اولی توسط پیامبران چه معنایی دارد؟
- [سایر] چرا پیامبران با وجود عصمت اشتباه کردند؟ (نا فرمانی آدم، ترک قوم توسط یونس )
- [سایر] آیا مقام چهارده معصوم(ع) از بقیه پیامبران بالاتر است؟ دلیل؟
- [سایر] عامل عصمت در پیامبران چیست؟
- [سایر] آیا ائمۀ معصومین (ع) ترک اولی داشته اند؟ لطفاً در صورت منفی بودن جواب، منبع آن را حتماً قید نمایید؟
- [سایر] چه دلایلی بر عصمت پیامبران وجود دارد؟
- [سایر] عصمت پیامبران علیهم السلام را با دلایل قرآنی اثبات کنید؟
- [سایر] آیا پیامبران در دوره کودکی نیز از عصمت برخوردارند؟ چرا؟
- [سایر] دلیل عصمت پیامبر اکرم(ص) و دیگر پیامبران الهی چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- غسلهای مستحب در شرع اسلام بسیار فراوان است و از جمله، غسلهای زیر است: 1 غسل جمعه که از مهمترین و مؤکّدترین غسلهای مستحب محسوب می شود و بهتر است که حتّی الامکان آن را ترک نکنند، وقت آن از اذان صبح روز جمعه است تا ظهر و اگر تا ظهر انجام نشود احتیاط آن است که بدون نیّت ادا و قضا و به قصد مافی الذّمّه تا عصر جمعه به جا آورند، و اگر در روز جمعه غسل نکنند مستحبّ است از صبح شنبه تا غروب، قضای آن را به جا آورند و کسی که می ترسد در روز جمعه آب پیدا نکند می تواند روز پنجشنبه غسل را به نیّت مقدّم داشتن انجام دهد. همچنین در صورتی که احتمال دهد روز جمعه موفّق نشود تقدم آن مانعی ندارد. 2 غسل شبهای ماه مبارک رمضان و آن عبارت است از غسل شب اول ماه و تمام شبهای فرد (مانند شب سوم، پنجم و...) و از شب بیست یکم مستحب است همه شب غسل کنند، وقت این غسلها تمام شب است، هرچند بهتر است که همراه غروب آفتاب به جا آورند، ولی از شب بیست و یکم تا آخر ماه میان نماز مغرب و عشا انجام دهند و احتیاط آن است که تمام غسلهای ماه مبارک و غسلهایی را که در مسائل آینده می آید به قصد رجاء یعنی به امید مطلوبیت پروردگار به جا آورند. 3 غسل روز عید فطر و عید قربان و وقت آن از اذان صبح عید است تا غروب و بهتر است آن را پیش از نماز عید به جا آورند. 4 غسل شب عید فطر و وقت آن از اول مغرب است تا اذان صبح و بهتر است در اول شب به جا آورند. 5 غسل روز هشتم و نهم ذی الحجه که روز (ترویه) و روز (عرفه) نام دارد. 6 غسل روز (اول، نیمه، بیست و هفتم (روز مبعث) و آخر ماه رجب). 7 غسل روز هیجدهم ذی الحجه (عید غدیر). 8 غسل روز پانزدهم شعبان (میلاد ولی عصر عجل الله تعالی فرجه) و هفدهم ربیع الاول (میلاد پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله)) و غسل روز عید نوروز. 9 غسل بچه ای که تازه به دنیا آمده است. 10 غسل زنی که برای غیر شوهرش بوی خوش استعمال کرده و غسل کسی که در حال مستی خوابیده است. 11 غسل کسی که به تماشای کسی که به دار آویخته اند رفته و آن را دیده است، اما اگر تصادفا نگاهش بر او بیفتد، یا برای مطلب لازمی مانند شهادت دادن رفته باشد غسل ندارد. 12 غسل توبه یعنی هرگاه بعد از ارتکاب گناهی توبه کند، غسل به جا می آورد.
- نماز رابطه انسان با خداست و مایه صفای روح و پاکی دل و پیدایش روح تقوا و تربیت انسان و پرهیز از گناهان است. نماز مهمترین عبادات است که طبق روایات اگر قبول درگاه خدا شود عبادات دیگر نیز قبول خواهد شد و اگر قبول نگردد اعمال دیگر نیز قبول نخواهد شد. و نیز بر طبق روایات، کسی که نمازهای پنجگانه را انجام می دهد از گناهان پاک می شود همان گونه که اگرشبانه روز پنج مرتبه در نهر آبی شست و شو کند اثری از آلودگی در بدنش باقی نمی ماند. به همین دلیل، در آیات قرآن مجید و روایات اسلامی و وصایا و سفارشهای پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) و ائمه هدی(علیهم السلام)از مهمترین کارهایی که روی آن تأکید شده همین نماز است و لذا ترک نماز از بزرگترین گناهان کبیره محسوب می شود. سزاوار است انسان نماز را در اول وقت بخواند و به آن اهمیت بسیار دهد و از تند خواندن نماز که ممکن است مایه خرابی نماز گردد جداً بپرهیزد. در حدیث آمده است روزی پیغمبر اکرم(صلی الله علیه وآله) مردی را در مسجد مشغول نماز دید که رکوع و سجود را بطور کامل انجام نمی دهد، فرمود: اگر این مرد از دنیا برود در حالی که نمازش این گونه باشد به دین من از دنیا نخواهد رفت. روح نماز (حضور قلب) است و سزاوار است از آنچه مایه پراکندگی حواس می شود بپرهیزد، معانی کلمات نماز را بفهمد و در حال نماز به آن توجه داشته باشد و با حال خضوع و خشوع نماز را انجام دهد، بداند با چه کسی سخن می گوید و خود را در مقابل عظمت و بزرگی خداوند بسیار کوچک ببیند. در حالات معصومین(علیهم السلام) آمده است به هنگام نماز آنچنان غرق یاد خدا می شدند که از خود بی خبر می گشتند، تا آنجا که پیکان تیری در پای امیرالمؤمنین علی(علیه السلام)مانده بود، در حال نماز بیرون آوردند و آن حضرت متوجه نشد. برای قبولی نماز و کمال و فضیلت آن علاوه بر شرایط واجب باید امور زیر را نیز رعایت کند: قبل از نماز از خطاهای خود توبه و استغفار نماید و از گناهانی که مانع قبول نماز است مانند (حسد) و (تکبر) و (غیبت) و (خوردن مال حرام) و (آشامیدن مسکرات) و (ندادن خمس و زکات) بلکه هر معصیتی بپرهیزد. همچنین سزاوار است کارهائی که ارزش نماز و حضور قلب را کم می کند انجام ندهد، مثلاً در حال خواب آلودگی و خودداری از بول و در میان سر و صداها و در برابر منظره هایی که جلب توجه می کند به نماز نایستد و کارهایی که ثواب نماز را زیاد می کند انجام دهد، مثلاً لباس پاکیزه بپوشد، موهای خود را شانه زند و مسواک کند و خود را خوشبو نماید و انگشتر عقیق به دست کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آنچه مرد برای زن خریده وبه او هدیه نموده ملک زن شده و جزءاموال میت محسوب نمیشود ولی آنچه خریده و در اختیار زن قرار داده مثل اکثر وسائل منزل جزءاموال او محسوب شده و بین ورثه تقسیم می شود.
- [آیت الله جوادی آملی] .گوهرهایی که به سبب جزر و مدّ , از درون دریا به ساحل آمده باشد، جمعآوری آنها، غوص محسوب نمیشود و خمس ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .در حال گفتن (االله اکبر ) باید ایستاده باشد و ترک عمدی یا سهوی قیام , سبب بطلان آن است ; نیز در حال گفتن آن، بدن باید آرام باشد و ترک عمدی آن, سبب بطلان است و در صورت ترک سهوی, باطل نمیشود.
- [آیت الله جوادی آملی] .مدار رکن بودن سجده، نهادن پیشانی بر زمین است، به گونهای که با ترک عمدی آن در یک سجود, یا ترک سهوی آن در دو سجود, نماز باطل میشود, هرچند اعضای ششگانه دیگر در هر دو سجده بر زمین نهاده شده باشند, چنانکه اگر پیشانی بر زمین نهاده شده باشد, ولی اعضای دیگر سهواً بر زمین نهاده نشده باشند, نماز باطل نمیشود.
- [امام خمینی] اگر اعراض نمودن و ترک معاشرت با معصیت کار موجب تخفیف معصیت میشود یا احتمال بدهد که موجب تخفیف میشود، واجب است اگر چه بداند موجب ترک بکلّی نمیشود، و این امر در صورتی است که با مراتب دیگر، نتواند از معصیت جلوگیری کند.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر کسی غاصبانه و بی اجازه امام (ع)؛ یا ولیّ مسلمین، معدنی را استخراج کند , تمام مواد استخراج شده متعلق به امام ّ است و چون غاصبانه حفاری کرد , هزینه های حفاری و استخراج را مستحق نمیشود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر عاصی ترک معصیت نمی کند مگر به جمع ما بین مرتبه اولی و ثانیه، واجب است جمع به اینکه هم از او اعراض کند، و ترک معاشرت نماید و با چهره عبوس با او ملاقات کند، و هم او را امر به معروف کند لفظاً و نهی کند لفظاً.
- [امام خمینی] اگر عاصی ترک معصیت نمیکند مگر به جمع ما بین مرتبه اولی و ثانیه از انکار، واجب است جمع به این که هم از او اعراض کند، و ترک معاشرت نماید و با چهره عبوس با او ملاقات کند، و هم او را امر به معروف کند لفظاً و نهی کند لفظاً.
- [آیت الله جوادی آملی] .اگر بین نمازگزار و قبر معصوم(ع) دیوار و مانند آن حاجبی باشد که مانع صدق هتک حرمت است , اقامه نماز حرام نیست؛ ولی ضریح یا پردهای که روی قبر شریف قرار دارد, حاجب نخواهند بود. شرط پنجم
- [آیت الله جوادی آملی] .نماز جمعه در زمان حضور امام معصوم(ع) و منصوب خاص او , واجب تعیینی است؛ به این صورت که غیر آن صحیح نیست؛ ولی در زمان غیبت معصوم (ع) واجب تخییری است؛ یعنی کسی که در نماز جمعه شرکت کرده, لازم نیست نماز ظهرِ چهار رکعتی را هم به جا آورد.