ازدواج دایم
می‌توانید با اصلاح نحوهٔ ارجاع به منابع بر طبق شیوه‌نامهٔ ارجاع به منابع، به ویکی‌شیعه کمک کنید.
در صورتی که در عقد ازدواج دایم، زوجه از حقوق خود تنازل کند (از حق مضاجعت، حق قسم، نفقه و ارث رفع ید کند)، آیا ازدواج صحیح است؟
اگر شرط فقط گذشتن از حق باشد نه شرط عدم استحقاق، عقد و شرط صحیح است وگرنه فقط عقد صحیح است.
اگر شرط فقط گذشتن از حق باشد نه شرط عدم استحقاق، عقد و شرط صحیح است وگرنه فقط عقد صحیح است.
عنوان سوال:
در صورتی که در عقد ازدواج دایم، زوجه از حقوق خود تنازل کند (از حق مضاجعت، حق قسم، نفقه و ارث رفع ید کند)، آیا ازدواج صحیح است؟
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در صورتی که زوج ضمن عقد ازدواج، یا عقد لازم دیگر، زوجه ی خود را در طلاق وکیل کند، آیا این وکالت قابل عزل می باشد یا خیر؟
- در عقد ازدواج موقّت، آیا شرط نفقه نافذ است؟
- کسی که قادر به خواندن صیغه عقد به زبان عربی نباشد، در چه صورتی عقد او صحیح است؟
- پس از تعیین مهریّه در عقد ازدواج و اجرای صیغه، آیا زوجه حقّ ازدیاد مهریّه را دارد؟
- آیا شوهر ضمن عقد ازدواج می تواند عدم انفاق را، به معنی اسقاط حقّ نفقه شرط کند؟
- آیا غیر از شوهر، شخص دیگری می تواند نفقه ی زن را بدهد؟ اگر فرد دیگر تعهد بدهد در صورتی که بر سر نفقه بین زن و شوهر اختلافی به وجود آمد، نفقه بر عهده او باشد، صحیح است؟
- زوجین بعد از عقد ازدواج قصد جدایی از هم را دارند و زوجه مدّعی است به واسطه ی نزدیکی، مستحقّ کلّ مهریه است و زوج به جهت عدم نزدیکی، زوجه را مستحقّ نصف مهریه می داند، در صورت اختلاف بین زوجین در عقد نکاح در این که نزدیکی صورت گرفته است یا خیر، قول کدام یک مقدّم و معتبر است؟
- از جمله ی شروط ضمن عقد نکاح اینجانب، عدم ازدواج دوّم می باشد. چنان چه با داشتن همسر دایم به دلیل عسر و حرج ایجاد شده توسّط زوجه، اقدام به ازدواج موقّت نمایم، آیا از نظر شرعی ازدواج مذکور [ازدواج موقّت] باعث فراهم نمودن موجبات طلاق از ناحیه ی زوجه ی دایم می گردد؟
- اگر عاقد از شرایط نکاح و معنای صیغه آگاهی نداشته باشد، آیا عقد نکاح صحیح است؟
- با توجه به این که امروزه یکی از شرایطی که در عقد نکاح گذارده می شود "عدم ازدواج مجدد زوج" می باشد و این نکته که بیان می شود "این شرط صحیح نیست". آیا این موضوع باعث سستی زوج نسبت به تعهدهایی که در قبال زوجه دارد و تشویق او به ازدواج مجدد، نمی شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] اگر ضمن عقد منقطع، شرط نفقه شده باشد آیا این شرط صحیح است و بر فرض صحت تاییدیّه نفقه از ناحیه زوج وتحقق تخلف شرط آیا زوجه می تواند تقاضای انحلال نکاح را بنماید؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا در عقد دائم می توان شرط کرد زوجه از زوج ارث نبرد یا در عقد موقت شرط ارث کند که زوج و زوجه از هم ارث ببرند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا شخص ثالث میتواند در ضمن عقد ازدواج، نفقه زوجه را تعهّد نماید تا هرگاه بین زن و شوهر راجع به نفقه اختلافی به وجود آمد، نفقه زوجه را پرداخت نماید؟ و در این صورت آیا نفقه از زوج ساقط می‌شود؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] در صورتی که ضمن عقد ازدواج، یا عقد لازم دیگر، زوج زوجه خود را وکیل در طلاق کند، آیا این وکالت قابل عزل می باشد یا خیر؟
- [آیت الله سیستانی] آیا پرداخت نفقه زوجه ای که در عقد بستگی تمکین تامّ نمی کند بر زوج لازم است ؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زوجه در عقد نکاح شرط کند که زوج نباید ریش بتراشد آیا این شرط صحیح است؟
- [سایر] سلام اگر مردی در عقد دائم، شرط کند که همسرش از او ارث نبرد و یا نفقه نخواهد و زن هم قبول کند، آیا چنین عقد و شرطی صحیح و نافذ است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا زوج می تواند در ضمن عقد نکاح، زوجه خود را وکیل کند که اگر ازدواج مجدد کرد یا نفقه او را مثلا به مدت 6 ماه نداد، خود را مطلقه کند؟ و آیا چنین وکالتی صحیح است؟ بر فرض صحت آیا قابل عزل می باشد یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] زوج، زوجه عقد بسته خود را از رفتن به عمره منع کرد، ولی با توجّه به این که هنوز زوجه در خانه پدر هست، و نفقه خور همسرش به حساب نمی آید; عازم سفر عمره گردید، آیا سفر زوجه سفر معصیت است؟ آیا احرام او صحیح می باشد؟ به هر حال وظیفه فعلی زوجه چیست؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] آیا زن در عقد موقت نفقه دارد و یا بعد از فوت شوهر از او ارث میبرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- انسان نمیتواند با دو خواهر، اگرچه رضاعی باشند، یعنی بهواسطه شیر خوردن، خواهر یکدیگر شده باشند ازدواج کند، و چنانچه دو زن را عقد کند و بعد بفهمد خواهر بودهاند، در صورتی که عقد آنان در یک وقت بوده، هر دو باطل است، و اگر در یک وقت نبوده، عقد اولی صحیح و عقد دومی، باطل میباشد.
- کسی که صیغه عقد را میخواند، چه برای خود و چه بهعنوان وکیل، بنابر احتیاط واجب، باید بالغ و عاقل باشد و در هنگام خواندن صیغه قصد ایجاد عقد نکاح داشته باشد، و اگر در حال مستی صیغه را بخوانند، عقد صحیح نیست.
- اگر زن و مرد یا یکی از آن دو را به ازدواج مجبور نمایند و بعد از خواندن عقد راضی شوند و بگویند به آن عقد راضی هستیم، عقد صحیح است.
- طلاق باید به صیغه عربی صحیح خوانده شود، و اگر خواندن به عربی صحیح ممکن نبود، با سایر زبانها بهصورت صحیح باید خوانده شود، و اگر به عربی میتواند بخواند، ولی عربی صحیح را نمیداند، احتیاط در این است که هم به عربی غیر صحیح و هم به لغت صحیحِ کسی که صیغه طلاق را میخواند خوانده شود. و باید دو مرد عادل صیغه طلاق را بشنوند، و اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق را بخواند و اسم زن او مثلاً فاطمه باشد باید بگوید: (زَوْجَتِی فَاطِمَةُ طالِق)؛ یعنی: (زن من فاطمه رهاست)، و اگر دیگری را وکیل کند، آن وکیل باید بگوید: (زَوْجَةُ مُوَکلّی فاطِمَةُ طالِق).
- اگر زن پیش از عقد بگوید بهواسطه شیر خوردن بر مردی حرام شده، نمیتواند با آن مرد ازدواج کند و اگر بعد از عقد بگوید، مثل صورتی است که مرد بعد از عقد بگوید که زن بر او حرام است و حکم آن در مسئله قبل گفته شد.
- اگر مرد در عقد شرط کند که زن باکره باشد و بعد از عقد معلوم شود که باکره نبوده، بنابراظهر، میتواند عقد را بههم بزند، ولی اگر به گمان باکره بودن با زنی ازدواج کرد و بعداً معلوم شود که باکره نیست، اختیار فسخ ندارد، مگر در صورتی که تَدلیسی در کار باشد.
- اگر صیغه عقد دائم را خود زن و مرد بخوانند و اول زن بگوید: (زَوَّجْتُکَ نَفْسِی عَلَی الصِّدَاقِ الْمَعْلُوم)؛ یعنی: (خود را زن تو نمودم به مهری که معین شده)، و پس از آن مرد بلافاصله بگوید: (قَبِلْتُ التَّزوِیجْ)، یعنی: (ازدواج را قبول کردم)، عقد صحیح است، و اگر دیگری را وکیل کنند که از طرف آنها صیغه عقد را بخواند، چنانچه مثلاً اسم مرد احمد و اسم زن فاطمه باشد و وکیل زن بگوید: (زَوَّجْتُ مُوَکِّلَتِی فَاطِمَة، مُوَکلَکَ اَحْمَد، عَلَی الصِّداقِ الْمَعْلُوم)، و سپس وکیل مرد بلافاصله بگوید: (قَبِلْتُ لِمُوَکِّلِی اَحْمَد، عَلَی الصِّداقِ)، صحیح میباشد.
- ولیّ یا وکیل زن یا مرد که صیغه عقد را میخوانند، باید زن و شوهر را به قصد و لفظ معین کنند و در صورتی که زن یا شوهر به لفظ یا قصد معین نشود، چه از روی غفلت باشد یا با قصد خلاف، عقد باطل است.
- زنی که صیغه می‌شود اگر در عقد شرط کند که شوهر با او نزدیکی نکند، عقد و شرط او صحیح است و شوهر فقط میتواند، لذتهای دیگر از او ببرد، ولی اگر بعداً به نزدیکی راضی شود، شوهر میتواند با او نزدیکی نماید.
- اگر زن کسی را وکیل کند که او را مثلاً ده روز به عقد مردی درآورد و ابتدای ده روز را معین نکند، در صورتی که از گفته زن معلوم شود که به وکیل اختیار کامل داده، آن وکیل میتواند هر وقت که بخواهد او را ده روز به عقد آن مرد درآورد، و اگر معلوم باشد که زن، روز یا ساعت معینی را قصد کرده، باید صیغه را مطابق قصد او بخواند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله وحید خراسانی] به واسطه عقد ازدواج زن و مرد به یکدیگر حلال می شوند و ان بر دو قسم است دایم و غیر دایم عقد دایم ان است که در ان مدتی برای زناشویی نباشد و زنی را که به این قسم عقد می کنند دایمه گویند و عقد غیر دایم ان است که مدت زناشویی در ان معین شود مثلا زن را به مدت یک ساعت یا یک روز یا یک ماه یا یک سال یا بیشتر عقد نمایند ولی بنابر احتیاط واجب مدت ازدواج از مقدار عمر زن و شوهر یا یکی از ان دو زیادتر نباشد و زنی را که به این قسم عقد کنند متعه می نامند
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر زن و مرد یا یکی از ان دورا به ازدواج اکراه نمایند در صورتی که عقدرا خود انها خوانده باشند اگر بعد از خواندن عقد راضی شوند عقد صحیح است ولی اگر دیگری خوانده است در صورتی که اجازه کنند مثلا بگویند به ان عقد راضی هستیم عقد صحیح است
- [آیت الله سیستانی] اگر مرد زنی را گول بزند که رعایت حقوق زناشوئی شوهرش را نکند تا او وادار شود طلاقش دهد و زنِ آن مرد شود ، آن طلاق و عقد صحیح است ، ولی هر دو معصیت بزرگی کردهاند .
- [آیت الله مکارم شیرازی] به واسطه عقد ازدواج زن و مرد به هم حلال می شوند و آن بر دو قسم است: ازدواج دائم که همیشگی است و زنی را که به این عقد در می آید (دائمه) گویند و ازدواج موقت که برای مدت معینی عقد زناشوئی می بندند، خواه این مدت کوتاه باشد یا طولانی و آن را (متعه) و (صیغه) نیز می نامند.
- [آیت الله شبیری زنجانی] زن و شوهری که به ازدواج موقّت به عقد هم درآمدهاند از یکدیگر ارث نمیبرند، مگر در ضمن عقد ازدواج موقّت شرط ارث بردن شده باشد که هر کدام که چنین شرطی برای او شده، همچون زن و شوهر دائمی ارث میبرد.
- [آیت الله اردبیلی] در ازدواج موقّت بین زن و شوهر ارث نیست مگر این که در ضمن عقد شرط کنند که از یکدیگر ارث ببرند و یا فقط مرد از زن و یا فقط زن از مرد ارث ببرد؛ ولی فرزندی که از ازدواج موقّت به دنیا میآید، مانند فرزندان زن دائم ارث میبرد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] زن و شوهر در صورتی که ازدواج دایم نموده باشند از همدیگر ارث میبرند و اگر ازدواج موقت کرده باشند و لو مدت آن طولانی باشد از همدیگر ارث نمی برند.
- [آیت الله سیستانی] انسان نمیتواند با دو خواهر ، اگر چه رضاعی باشند یعنی بواسطه شیر خوردن ، خواهر یکدیگر شده باشند ، ازدواج کند ، و چنانچه دو زن را عقد کند و بعد بفهمد خواهر بودهاند ، در صورتی که عقد آنان در یک وقت بوده ، هر دو عقد باطل است ، و اگر در یک وقت نبوده ، عقد اولی صحیح ، و عقد دومی باطل میباشد.
- [آیت الله اردبیلی] بر زنی که طلاق رجعی داده شده، احکام همسر شرعی جاری است، بنابر این نفقه و زکات فطره او بر شوهر واجب است و از یکدیگر ارث میبرند و شوهر حق ندارد در عدّه با خواهر او یا زن پنجم ازدواج نماید، ولی در مدّت عدّه طلاق بائن نفقه زن بر شوهر واجب نیست.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . انسان نمیتواند با دو خواهر، اگر چه رضاعی باشند، یعنی به واسطه شیر خوردن خواهر یکدیگر شده باشند ازدواج کند، و چنانچه دو زن را عقد کند و بعد بفهمد خواهر بودهاند، در صورتی که عقد آنان در یک وقت بوده هر دو باطل است، و اگر در یک وقت نبوده، عقد اولی صحیح، و عقد دومی باطل میباشد.