حاملگی
بارداری و باروری در قرآن، به برخی از مسائل فقهی و حقوقی گفته می‌شود که در قرآن کریم پیرامون زن باردار و مسائل مربوط به آن آمده است.
اگر حاملگی برای خانمی ضرر داشته باشد، آیا می تواند جنین خود را قبل از هفته سوم کورتاژ کند؟
در صورت دمیده شدن روح انسانی جایز نیست، و در غیر این صورت اگر بقای حمل خطر جانی برای مادر داشته باشد، یا مستلزم درد غیر قابل تحمل برای مادر بشود، اسقاط مانعی ندارد. ولی نسبت به دیه آن با پدر جنین مصالحه کنند.
در صورت دمیده شدن روح انسانی جایز نیست، و در غیر این صورت اگر بقای حمل خطر جانی برای مادر داشته باشد، یا مستلزم درد غیر قابل تحمل برای مادر بشود، اسقاط مانعی ندارد. ولی نسبت به دیه آن با پدر جنین مصالحه کنند.
عنوان سوال:
اگر حاملگی برای خانمی ضرر داشته باشد، آیا می تواند جنین خود را قبل از هفته سوم کورتاژ کند؟
پاسخ:
در صورت دمیده شدن روح انسانی جایز نیست، و در غیر این صورت اگر بقای حمل خطر جانی برای مادر داشته باشد، یا مستلزم درد غیر قابل تحمل برای مادر بشود، اسقاط مانعی ندارد. ولی نسبت به دیه آن با پدر جنین مصالحه کنند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- داروی ضد حاملگی که در هفته اول بعد از آمیزش می خورند، اگر حامله باشد جنین را سقط می کند ولی اگر حامله نباشد اثری ندارد، استفاده از این دارو چه حکمی دارد؟
- اگر دکترها بگویند در صورتی که زن کورتاژ نکند، در هنگام تولد یا زن می میرد یا بچه، آیا می توان جنین را قبل از تولد سقط کرد؟
- اگر دکترها به خانمی بگویند بچه ای که در رحم دارد از لحاظ ذهنی یا بدنی عقب مانده خواهد بود، آیا زن می تواند او را کورتاژ کند یا کاری کند که بچه بیفتد؟
- خانمی بیوه و بدون شوهر حمل برداشته و سپس ضمن عمل سقط جنین، زن و جنین شش ماهه اش هردو فوت کرده اند و معلوم نیست که حمل از نکاح بوده است یا از زنا، لطفاً بفرمایید که اولا آیا حکم ولد حلال را دارد یا ولد زنا؟ ضمناً یادآور می شود که زن مدعی نکاح نبوده و در ایام حاملگی خائف بوده است. ثانیاً بر فرض ولد زنا شمردن، آیا بچه های آن زن شرعاً خواهر و برادر آن جنین محسوب می شوند و نسب حاصل می شود یا نه؟ از جهت احکام نکاح و توارث حکم چگونه است؟
- در مورد مادران بیماری که ادامه حاملگی با حیات مادر مغایرت پیدا می کند و جنین از نظر سنی در وضعیتی است که امکان ادامه حیات وی، خارج از رحم مادر وجود ندارد و بعد از مرگ مادر او هم فوت خواهد نمود، آیا می توان به منظور نجات جان یک نفر یعنی مادر به حاملگی خاتمه داد؟
- آیا سقط درمانی در مورد مادرانی که بیماری پیشرفته ای دارند و ادامه حاملگی برای مادر خطر جانی در پی دارد، در دو فرض سن جنین قبل و بعد از چهار ماهگی مجاز است یا خیر؟
- خانمی هستم که دختر خوانده خود را مدت یک هفته تمام شیر داده ام. آیا جایز است او را به عقد فرزندم درآورم؟
- رحم خانمی در اثر ضعیف بودن، جنین را نگه نمی دارد، پزشک گفته است: اگر تخمک خانم دیگری، به رحم این زن منتقل شود، رحم تقویت شده و جنین سقط نمی شود. آیا این عمل جایز است؟ و در صورت انجام چنین عملی کودک به چه کسی ملحق می شود؟
- در مورد بیمارانی که حاملگی برای آنان خطر جانی دارد و امکان بهبود وضع جسمی و روانی آنان از نظر مساعد شدن حاملگی در آینده هم وجود ندارد. به عبارت دیگر: ضرورتهای پزشکی ایجاب می کند هیچ گاه یا حتی الامکان حامله نشوند، آیا قطع دائم حاملگی جایز است؟
- تعریف یائسگی چیست؟ و آیا امکان دارد در سن یائسگی حاملگی رخ دهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] باسلام خانمی جنین دوماههاش را که مرده بود، کورتاژ کردند. بعد از این عمل، به خونریزی افتاد. بعداز10 روز پاک شد و غسل نفاس انجام داد. اما 15 روز بعد دوباره به خونریزی شدید افتاد. معلوم شد بچه کاملاً بیرون نیامده؛ دوباره کورتاژ شد و دوباره به خونریزی افتاد. حکم این خون چیست. و غسلی که باید انجام دهد چیست؟
- [سایر] آیا سقط جنین در ماههای اول حاملگی، اشکال شرعی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] پزشک بعد از معاینه در ماههای اول حاملگی به زن گفته است که استمرار بارداری احتمال خطر جانی برای او دارد و در صورتی که حاملگی ادامه پیدا کند، فرزندش ناقص الخلقه متولد خواهد شد و به همین دلیل پزشک دستور سقط جنین داده است، آیا این کار جایز است؟ و آیا سقط جنین قبل از دمیده شدن روح به آن جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] خانمی در ماههای آخر حاملگی (ماه هشتم یا نهم) پس از سونوگرافی به تشخیص پزشکان جنین او ناقص الخلقه است و قطع نخاع و از نظر بیماریهای مغزی دارای مشکل بسیار زیاد می باشد که معلوم نیست در حال زایمان و پس از زایمان بمیرد یا زنده بماند از طرفی مادرش با شنیدن این خبر تعادل خود را از دست داده و به شدت روحش در عذاب است آیا سقط جنین جایز است؟ زیرا نگهداری چنین فرزندی برای خانواده اش قابل تحمل نیست؟
- [آیت الله نوری همدانی] سقط جنین در مورد حاملگی در اثر تجاوز جنسی که فشار روحی سختی را بر مادر تحمیل می کند چه حکمی دارد ؟
- [آیت الله نوری همدانی] اگر ادامه حاملگی موجب شدت یافتن و یا طولانی شدن بیماری مادر گردد، مانند بیماریهای کلیوی، قلبی و عصبی آیا سقط جنین را تجویز میفرمائید؟
- [آیت الله علوی گرگانی] کورتاژ چه حکمی دارد؟
- [سایر] در مواردی که حاصل حاملگی، به وجود آمدن جنین دارای نقص یا بیماری ژنتیکی است، آیا میتوان زن یا مرد را عقیم کرد؟
- [آیت الله نوری همدانی] خانمی که برای جلوگیری از حاملگی از دستگاه آی یودی یا قرص استفاده می‌کند اگر دراین حالت خونریزی یا لک بینی داشته باشد وظیفه چیست؟
- [آیت الله سبحانی] خانمی هستم که بچه35روزه را سقط کرده ام و اکنون بسیار پشیمان هستم دیه سقط جنین چه مقدار است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که میداند روزه برای او ضرر ندارد، اگر چه پزشک بگوید ضرر دارد باید روزه بگیرد، و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگر چه پزشک بگوید ضرر ندارد باید روزه نگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست، مگر آنکه بقصد قربت بگیرد و بعد معلوم شود ضرر نداشته است.
- کسی که فکر می کند آب برایش ضرر ندارد، چنانچه غسل کند یا وضو بگیرد و بعد بفهمد که آب برای او ضرر داشته، وضو و غسل او صحیح است. مورد چهارم
- اگر رساندن آب به صورت و دستها به مقدار کمی که وضو با آن صحیح است ضرر ندارد و بیشتر از آن ضرر دارد، باید با همان مقدار وضو بگیرد. شرط سیزدهم: در اعضای وضو مانعی از رسیدن آب نباشد.
- لازم نیست یقین کند که آب برای او ضرر دارد بلکه اگر احتمال ضرر بدهد، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد و از آن احتمال ترس برای او پیدا شود باید تیمم کند.
- اگر زخم یا دمل یا شکستگی در صورت یا دستها باشد و بشود روی آن را باز کرد، چنانچه ریختن آب، روی آن ضرر دارد و کشیدن دست تر ضرر ندارد، واجب است دست تر روی آن بکشد.
- کسی که عقیده اش این است که روزه برای او ضرر ندارد، اگر روزه بگیرد و بعد از مغرب بفهمد که روزه برای او ضرر داشته، بنابر احتیاط واجب باید قضای آنرا بجا آورد.
- چنانچه عامل در تجارت تعدی و تفریط نکند، ضرر معامله به عهده او نیست.
- خوردن چیزی که موجب مرگ می شود یا برای انسان ضرر کلّی دارد حرام است.
- کسی که مبتلا به درد چشم است و آب برای او ضرر دارد باید تیمم نماید.
- خودداری کردن از بول و غائط مکروه است و اگر ضرر برساند باید خودداری نکند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] در موردی که به تشخیص دکتر حمل برای مادر ضرر دارد و ادامه حمل ممکن است منجر به مرگ مادر شود، چنانچه اشکالی در تشخیص دکتر نباشد و تحقیق کامل هم در این جهت شده باشد، سقط جنین قبل از دمیده شدن روح مانعی ندارد.
- [آیت الله اردبیلی] اگر کسی زن حاملهای را بکشد و کشتن آن زن به مرگ جنین او منجر شود، باید علاوه بر دیه زن، دیه جنین را هم به تفصیلی که گفته شد بپردازد.
- [آیت الله سیستانی] جایز است که زن از دستگاه پیشگیری از حاملگی، و مانند آن اگر ضرر مهمی به او نزند استفاده کند، لکن در صورتی که گذاشتن دستگاه متوقف بر نگاه کردن بهجایی است که نظر به آن حرام است، و یا لمس قسمتی از بدن که لمس آن جایز نیست، باشد، جایز نیست کسی غیر از شوهر این کار را انجام دهد مگر در صورت ضرورت، مانند اینکه بچهدار شدن برای او ضرر داشته باشد، یا مستلزم حرجی باشد که معمولاً تحمل نمیشود با فرض اینکه راه دیگری برای منع حمل نباشد، یا اگر باشد باز هم مستلزم ضرر یا حرج باشد. این در صورتی است که معلوم نباشد دستگاه نطفه را پس از انعقادش تلف می‌کند، وگرنه بنا بر احتیاط واجب باید در هر حال، ترک شود.
- [امام خمینی] کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر دارد،باید روزه بگیرد. و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد، و اگر روزه بگیرد، صحیح نیست، مگر آن که به قصد قربت بگیرد و بعد معلوم شود ضرر نداشته.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که میداند روزه برای او ضرر ندارد، اگرچه پزشک نیز بگوید: (ضرر دارد)، باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برای او ضرر دارد، اگرچه پزشک نیز بگوید: (ضرر ندارد)، نباید روزه بگیرد و اگر روزه بگیرد، صحیح نیست، مگر آن که به قصد قربت روزه بگیرد و بعد معلوم شود ضرر نداشته است.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که میداند روزه برای او ضرر ندارد، اگر چه دکتر بگوید ضرر دارد، باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد، اگرچه دکتر بگوید ضرر ندارد، باید روزه نگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست مگر این که به قصد قربت روزه بگیرد بعد معلوم شود ضرر نداشته که در این صورت صحیح است.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] کسی که می داند روزه برای او ضرر ندارد؛ اگرچه دکتر بگوید ضرر دارد؛ باید روزه بگیرد و کسی که یقین یا گمان دارد که روزه برایش ضرر دارد؛ اگرچه دکتر بگوید ضرر ندارد؛ باید روزه نگیرد و اگر روزه بگیرد صحیح نیست و اگر شک کند روزه برای او ضرر دارد یا نه دکتر حاذق موثق بگوید ضرر دارد یا ندارد لازم است از قول او تبعیت کند.
- [آیت الله اردبیلی] ساقط کردن جنین مطلقا چه روح در آن دمیده شده باشد یا نه و چه جنین از حلال باشد یا از راه زنا حرام است و (دیه) نیز دارد؛ ولی اگر روح در جنین دمیده نشده باشد و به تشخیص پزشک حاذق و موثّق، زنده ماندن مادر متوقّف بر سقط آن باشد یا این که بقاء آن در رحم مستلزم نقص عضو یا درد غیر قابل تحمّل برای مادر باشد و زنده نگاه داشتن در خارج رحم نیز میسّر نباشد، اشکال ندارد.
- [آیت الله سیستانی] جایز است که زن از داروهای پیشگیری از حاملگی به شرط آنکه به او زیان مهمی نزند، استفاده کند، حتی اگر شوهر راضی نباشد، مگر اینکه با حقی از حقوق شرعی او منافات داشته باشد.
- [آیت الله سیستانی] انداختن حَمْل پس از انعقاد نطفه، جایز نیست، مگر اینکه باقی ماندن حمل برای مادر ضرر جانی داشته باشد، یا مستلزم حرج شدیدی باشد که معمولاً تحمل نمیشود، که در این صورت قبل از دمیدن روح و جان گرفتن جنین اسقاط آن جایز است، و بعد از آن مطلقاً جایز نیست. و اگر مادر حمل خود را بیندازد، دیه آن بر مادر واجب است، و باید آن را به پدر یا دیگر ورثهاش بپردازد. و اگر پدر حمل را بیندازد، دیهاش بر او واجب است، و باید آن را به مادر بپردازد. و اگر مباشر اسقاط پزشک باشد دیه بر او واجب است، مگر اینکه وارث ببخشد، هرچند اسقاط جنین به درخواست پدر و مادر باشد. و کافی است در دیه جنین پس از جان گرفتن آن پرداختن پنج هزار و دویست و پنجاه مثقال نقره، اگر جنین پسر باشد، و نصف این مقدار اگر دختر باشد. و بنا بر احتیاط واجب دیه جنینی که در رحم بمیرد نیز همین مقدار است. و اگر جنین جان نداشته باشد در صورتی که نطفه باشد کافی است در دیه آن یکصد و پنج مثقال نقره و اگر خون بسته باشد دویست و ده مثقال، و اگر گوشت باشد سیصد و پانزده مثقال، و اگر استخوان داشته باشد چهارصد و بیست مثقال، و اگر اعضا و جوارحش کامل باشند پانصد و بیست و پنج مثقال. و بنا بر احتیاط واجب فرقی بین پسر و دختر در فرض جان نداشتن نیست.