وظیفه
تکلیف مستفاد از اصول عملی، هنگام شک یا جهل به حکم واقعی را وظیفه عملی گویند. این بحث در اصول فقه کاربرد دارد.
تمام دست شخصی گچ گرفته شده و جنب است، وظیفه او چیست؟ و آیا می تواند مسجد برود؟
اگر می تواند غسل جبیره ای کند، باید غسل کند و اگر غسل حرج و مشقت دارد، تیمم کند و پس از آن می تواند به مسجد برود.
اگر می تواند غسل جبیره ای کند، باید غسل کند و اگر غسل حرج و مشقت دارد، تیمم کند و پس از آن می تواند به مسجد برود.
پاسخ:
اگر می تواند غسل جبیره ای کند، باید غسل کند و اگر غسل حرج و مشقت دارد، تیمم کند و پس از آن می تواند به مسجد برود.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دست شخصی جبیره دارد و در موقع وضو، تری دست برای مسح سر و پا باقی نمی ماند، وظیفه چیست؟
- شخصی در ماه رمضان یک ربع به اذان صبح بیدار شده و جنب است و این مدت برای خوردن سحری و غسل کفایت نمی کند، وظیفه او چیست؟
- شخصی از خواب بیدار شده و در لباس خود رطوبتی شبیه به منی می بیند ولی خوابی ندیده که جنب شده باشد، وظیفه او چیست؟
- کسی که دست راستش تماماً در گچ است چگونه باید وضو بگیرد؟
- اگر شخصی دارو مصرف کرده یا عمداً تا صبح جنب باقی مانده است یا استمنا کرده است و نمی دانسته که این امور مبطل روزه است چه وظیفه ای دارد؟
- شخصی نقاش است و برطرف کردن ذرات رنگ از دست و صورت، برای او مشکل است، وظیفه وی برای وضو و غسل چیست؟
- شخصی از حرام جنب شده است، آیا لازم است غسل را به نیت جنب از حرام انجام دهد؟
- شخصی در دست یا صورت خود، عمل جراحی پلاستیکی انجام داده است و پلاستیک روی بشره را گرفته است، وظیفه او برای وضو و غسل چیست؟
- شخصی احتمال می دهد جنب شده باشد، آیا باید غسل کند؟
- شخصی در مدینه منوره، دیگری را اجیر می کند که برای پدر وی حج میقاتی بجا آورد ولی مشخص نکرده است که از مسجد شجره محرم شود یا میقاتهای دیگر، آیا اجیر می تواند از مسجد شجره به نیّت عمره مفرده محرم شود و پس از آن به جحفه یا قرن المنازل برود و برای عمره تمتّع استیجاری محرم شود؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] وضوی شخصی که تمام دست راستش در گچ است، چگونه است؟
- [آیت الله بهجت] اگر شخصی برای کسی که دست او شکسته و گچ گرفته آب بریزد، وضوی او چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بهجت] اگر تمامی دست شخصی گچ گرفته شده و نصف انگشتان بیرون باشد و به علّت شکستگی، دست را نتواند حرکت دهد، چگونه تیمّم نماید؟
- [آیت الله سیستانی] اگر انسان نداند که جنب است و با همین حالت به مسجد برود آیا مرتکب حرام شده است ؟
- [سایر] من دست راستم در گچ است چجوری باید غسل کنم؟؟
- [سایر] آیا کسی که وظیفهاش به جای غسل تیمم بوده، میتواند دست به قرآن بزند و یا به مسجد برود؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر شخصی در ماه مبارک رمضان، بعد از بیداری در لباس خود تری ببیند و شکّ کند که جنب شده یا خیر، وظیفه چیست؟
- [آیت الله بهجت] زمینی برای شخصی بوده که از کشور فرار کرده و رفته است، سپس آن زمین را مسجد کرده اند. وظیفه شرعی درباره این مسجد چیست؟
- [سایر] شخصی به برخی از وسایلش مانند کامپیوتر، تلفن و ... هنگامی که عرق جنب از حرام داشته است دست زده اگر بعد از غسل با دست مربوط به آن وسایل دست زند، آیا برای نماز باید دست خود را آب بکشد؟
- [سایر] کسی که دست راستش شکسته و داخل گچ است، چگونه وضو بگیرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- کسی که سیر و پیاز و مانند اینها خورده و بوی دهانش مردم را آزار می دهد مکروه است به مسجد برود.
- تمیز کردن مسجد و روشن کردن چراغ آن مستحب است، و کسی که می خواهد مسجد برود مستحب است خود را خوشبو کند و لباس پاکیزه و فاخر و قیمتی بپوشد، و ته کفش خود را وارسی کند که نجاستی به آن نباشد، و موقع داخل شدن به مسجد مستحبّ است اوّل پای راست و موقع بیرون آمدن اوّل پای چپ را بگذارد و همچنین مستحب است از همه زودتر به مسجد آید و از همه دیرتر از مسجد بیرون رود.
- اگر برای خواندن نماز به مسجد برود و ببیند نماز جماعتی که در مسجد تشکیل شده بود تمام شده تا وقتی که صفها بهم نخورده و جمعیّت متفرّق نشده، در صورتی که برای نماز جماعت اذان و اقامه گفته شده باشد، نمی تواند برای نماز خود اذان و اقامه بگوید.
- اگر کسی مستطیع شود و مکه نرود و فقیر شود و استطاعتش از دست برود باید به هر طریق که می تواند حج را بجا آورد، ولو با قرض گرفتن یا اجیر شدن باشد.
- جایی را که باید شست و مسح کرد هر قدر چرک باشد اگر چرک آن مانع از رسیدن آب به بدن نباشد اشکال ندارد. و همچنین است اگر بعد از گچ کاری و مانند آن چیز سفیدی که جلوگیری از رسیدن آب به پوست نمی نماید بر دست بماند، ولی اگر شک کند که با بودن آنها آب به بدن می رسد یا نه، باید آنها را برطرف کند.
- پنج چیز بر جنب حرام است: اوّل: رساندن جایی از بدن به خط قرآن یا به اسم خدا، و اسامی مبارکه پیامبران و امامان(علیهم السلام)، که بنابر احتیاط واجب حکم اسم خدا را دارد. دوّم: رفتن در مسجدالحرام و مسجد پیغمبر(صلی الله علیه وآله)، اگرچه از یک در داخل و از در دیگر خارج شود. سوّم: توقف در مساجد دیگر، ولی اگر از یک در داخل و از در دیگر خارج شود، یا برای برداشتن چیزی برود مانعی ندارد. و احتیاط واجب آن است که در حرم امامان هم توقف نکند، اگرچه اولی آن است که حکم مسجدالحرام و مسجد پیامبر(صلی الله علیه وآله) را در حرم امامان(علیه السلام)رعایت نماید. چهارم: گذاشتن چیزی در مسجد. پنجم: خواندن سوره ای که سجده واجب دارد و آن چهار سوره است: 1 سوره سی و دوم قرآن (الم تنزیل). 2 سوره چهل و یکم (حم سجده). 3 سوره پنجاه و سوّم (والنّجم). 4 سوره نود و ششم (اقرء). و اگر یک حرف از این چهار سوره را هم بخواند حرام است
- اگر وظیفه او تیمّم است و نمی تواند تیمم کند، باید نائب بگیرد. و کسی که نائب می شود باید او را با دست خود او تیمّم دهد و اگر ممکن نباشد باید نائب، دست خود را به چیزی که تیمّم به آن صحیح است بزند و به پیشانی و پشت دستهای او بکشد.
- اگر ذرّه ای نجاست به آب مضاف برسد نجس می شود، ولی چنانچه آب مضاف از بالا روی چیز نجس بریزد، مقداری که به چیز نجس رسیده نجس، و مقداری که بالاتر از آن است پاک می باشد. مثلاً اگر گلاب را از گلابدان روی دست نجس بریزند، آنچه به دست رسیده نجس، و آنچه به دست نرسیده پاک است، و نیز اگر مثل فواره با فشار از پایین به بالا برود اگر نجاست به بالا برسد، پائین آن نجس نمی شود.
- اگر نداند مالی را که عاریه کرده غصبی است و در دست او از بین برود، چنانچه صاحب مال عوض آن را از او بگیرد، او هم می تواند آنچه را به صاحب مال داده از عاریه دهنده مطالبه نماید، ولی اگر چیزی را که عاریه کرده طلا و نقره باشد، یا عاریه دهنده با او شرط کرده باشد که اگر آن چیز از بین برود عوضش را بدهد، نمی تواند چیزی را که به صاحب مال می دهد، از عاریه دهنده مطالبه نماید.
- اگر اول گمانش به یک طرف بیشتر باشد بعد دو طرف در نظر او مساوی شود باید به دستور شک عمل نماید و اگر اول دو طرف در نظر او مساوی باشد و به طرفی که وظیفه اوست بنا بگذارد، بعد گمانش به طرف دیگر برود باید همان طرف را بگیرد و نماز را تمام کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله اردبیلی] بنابر احتیاط واجب باید از داخل کردن جُنب در مسجد خودداری نمود، اگرچه بچه یا دیوانه باشد و یا خود نداند که جُنب است.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر جنب عمداً تا اذان غسل نکند ، یا اگر وظیفة او تیمم است عمداً تیمم ننماید ، روزه اش باطل است .
- [آیت الله سبحانی] هرگاه در مسجد در حال اعتکاف، جنب شود، فوراً باید مسجد را ترک کند و غسل نماید، و اگر مسامحه کند و در مسجد بماند هر چند بعداً برای غسل اقدام کند اعتکاف او باطل می شود.
- [آیت الله سیستانی] - معتکف میتواند در بیرون مسجد زیر سایه راه برود هرچند احتیاط مستحب ترک آن است.
- [آیت الله علوی گرگانی] راه دادن بچه ودیوانه به مسجد مکروه است و کسی که پیاز وسیر ومانند اینها خورده که بوی دهانش، مردم را اذیّت میکند، مکروه است به مسجد برود.
- [آیت الله سیستانی] - چنانچه شرایط برای وضو گرفتن در خود مسجد فراهم باشد فرد معتکف نمیتواند به خارج از مسجد برای وضو گرفتن برود.
- [آیت الله مکارم شیرازی] پنج کار بر جنب حرام است: 1 مس خط قرآن یا اسم خدا و پیامبران و امامان بنابر احتیاط واجب، همانطور که در وضو گفته شد. 2 رفتن به مسجدالحرام و مسجد پیغمبر(صلی الله علیه وآله)، هرچند از یک در داخل و از در دیگر خارج شود. 3 توقف کردن در مساجد دیگر، اما اگر از یک در داخل و از در دیگر خارج شود، یا برای برداشتن چیزی برود مانعی ندارد و احتیاط واجب آن است که در حرم امامان هم توقف نکند. 4 داخل شدن در مسجد برای گذاشتن چیزی در آن. 5 خواندن یکی از آیات سجده، ولی خواندن غیر آیه سجده از سوره سجده مانعی ندارد.
- [آیت الله سبحانی] اگر جنب عمداً تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است، عمداً تیمم ننماید، روزه اش باطل است.
- [امام خمینی] اگر جنب عمدا تا اذان صبح غسل نکند، یا اگر وظیفه او تیمم است عمدا تیمم ننماید، روزه اش باطل است.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . تمیز کردن مسجد و روشن کردن چراغ در آن مستحب است و کسی که می خواهد مسجد برود، مستحب است خود را خوشبو کند و لباس پاکیزه و قیمتی بپوشد و ته کفش خود را وارسی کند که نجاستی به آن نباشد و موقع داخل شدن به مسجد اول پای راست و موقع بیرون آمدن، اول پای چپ را بگذارد و هم چنین مستحب است از همه زودتر به مسجد آید و از همه دیرتر از مسجد بیرون برود.