یایسه
زنی كه سنش به حدّی رسيده كه ديگر عادت ماهيانه نمی‌شود.
در فرض قبل، اگر زوجه یائسه یا غیرمدخوله است طلاق چه نوع طلاقی است؟
در فرض سؤال زوج باید مهریه را طبق احکام مهر بپردازد و طلاق بائن است و حق نفقه و حق رجوع ثابت نیست و زن عدّه ندارد و می تواند بلافاصله به عقد دیگری درآید.
در فرض سؤال زوج باید مهریه را طبق احکام مهر بپردازد و طلاق بائن است و حق نفقه و حق رجوع ثابت نیست و زن عدّه ندارد و می تواند بلافاصله به عقد دیگری درآید.
پاسخ:
در فرض سؤال زوج باید مهریه را طبق احکام مهر بپردازد و طلاق بائن است و حق نفقه و حق رجوع ثابت نیست و زن عدّه ندارد و می تواند بلافاصله به عقد دیگری درآید.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- در فرض قبل، اگر زوجه یائسه یا غیرمدخوله است طلاق چه نوع طلاقی است؟
- در فرض قبل، اگر زوجه یائسه یا غیر مدخوله یا غیر بالغه است طلاق چه نوع طلاقی است؟ و از جهت عدّه وظیفه زوجه چیست؟
- در مواردی که حاکم شرع، زوج را ملزم به طلاق دادن زوجه اش می کند و در صورت امتناع او از طلاق، خود حاکم شرع زوجه را مطلقه می کند، این طلاق چه نوع طلاقی است و مسأله مهریه و عدّه زوجه چگونه است؟
- طلاقی که حاکم بالأجبار در مورد زوجه شخصی می دهد، آیا رجعی است؟ آیا بائن که زوج حق رجوع نداشته باشد؟
- الف) آیا تملیک زوجه به زوج در طلاق خلع از لحاظ فقهی تحت عناوین هبه و امثال آن است؟ ب) اگر زوجه در طلاق خلع و در زمان عده به مبذول خود رجوع کرد آیا به محض رجوع، مهریه به ملکیت زوجه برمی گردد; یا برگشت آن به ملکیت زوجه مستلزم رجوع زوج است در طلاق؟
- در مواردی که حاکم شرع زوجه مفقودالأثر را طلاق می دهد، طلاق او چه نوع طلاق و چه احکام و آثاری را دارد؟
- زید زوجه خودش را مطلقه کرده است. قبل از این که جریان طلاق پیش بیاید، زوجه را مطابق عرف محلی جهت کارگری شالیزار، به کار واداشته است، بفرمائید آیا دست مزد زوجه، به زوج تعلق می گیرد یا به زوجه؟
- در فرض فوق اگر زوجه بعد از چند سال به این ازدواج راضی شود، چه حکمی دارد؟
- آیا نگاه شهوی به زوجه در طلاق رجعی، رجوع محسوب می شود؟
- زوجین در اصل طلاق اتفاق دارند. زوج می گوید طلاق دوم است و طلاق رجعی است، ولی زوجه می گوید طلاق سوم است و بائن می باشد. قول کدامیک مسموع است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] طلاقی که به درخواست زوجه و بدون موافقت زوج واقع می شود چه نوع طلاقی است ؟ آیا قاضی می تواند بدون رضایت زوج قبول بذل نماید و رای به طلاق خلع دهد ؟
- [آیت الله خوئی] زوجه طلاق میخواهد زوج طلاق نمیدهد، حکومت زوج را آنقدر به زندان نگه میدارد که راضی به طلاق می‌شود، آیا چنین طلاقی صحیح است یا خیر؟ و یا آنکه حکومت زوج را تهدید به زندان میکند، زوج برای آنکه به زندان نرود به طلاق راضی می‌شود، آیا چنین طلاقی صحیح است یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] طلاقی که به درخواست زوجه و بدون موافقت زوج واقع می‌شود چه نوع طلاقی است آیا قاضی دادگاه می‌تواند بدون رضایت زوج قبول بذل نماید و رأی طلاق خلع دهد؟
- [آیت الله سبحانی] اگر زوج به زوجه وکالت مطلق در طلاق دهد آیا زوجه می تواند خود را به هر نوع طلاقی که بخواهد مطلقه کند یا مطلق در مقابل مشروط و معلق است؟
- [آیت الله بروجردی] زوجی زوجه خود را سه طلاقه کرد، لکن در بین طلاق اوّل و دوّم باشخص دیگری ازدواج نموده و پیش از دخول طلاق داد، آیا چنین سه طلاقی موجب تحریم موقّت می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] زیدی وکالت میدهد به عمروی که زوجه او را مطلّقه نماید ولی حقیقتاً قصد طلاق را ندارد، بعد از وقوع طلاق زید - به خیال این که طلاق فضولی هم مثل عقد فضولیست - طلاق را امضا و اجازه میکند و زوجه عدّه نگاه میدارد، بعد از تمام شدن عدّه شوهر میکند و از شوهر دوّم ولد پیدا میکند، بعد که شوهر اوّل میفهمد طلاق فضولی صحیح نیست، بخواهد این زوجه را طلاق بدهد - بر فرض عدم صحّت طلاق اوّل - آیا جدیداً باید زوجه درطُهر باشد و تحقیق کند در این باب یا همان حمل کافی است؟ و بر فرض بطلان طلاق، نفقه این چند سال را شوهر اوّل باید بدهد، یا این که چون استمتاع از زوجه نکرده نباید بدهد؟ و بر فرض بطلان طلاق شوهر اوّل خجالت میکشد که تحقیق کند زوجه چه وقت در طُهر غیر مواقعه است تا او را دو مرتبه طلاق بدهد، آیا می‌تواند بدون تحقیق او را طلاق بدهد یا خیر؟
- [آیت الله بروجردی] هرگاه شخصی زوجه خود را طلاق خُلعی بدهد در حالتی که زن شِدَّت تمایل را به شوهرش دارد و هیچ گونه کراهتی از طرف زن نیست، چنین طلاقی صحیح است، یا بر میگردد به طلاق رجعی، یا از اصل باطل است و بینونت حاصل نمی‌شود؟ و بر فرض که طلاق خُلع مذکور قبل از تمام شدن عدّه صحیح باشد، آیا می‌تواند خواهرِ زن را تزویج نماید یا نمیتواند؟
- [آیت الله علوی گرگانی] طلاقی را که حاکم شرع در مورد زوجه شخصی میدهد آیا بائن است یا رجعی؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی به وکالت از زوجی زوجه او را در نزد دو نفر مطلّقه نموده و زن بعد از انقضای عدّه شوهر اختیار نموده، بعداً معلوم شده که آن دو نفر در حین استماع طلاق فاسق بودهاند، آیا بر طلاق دهنده واجب است که زوج و زوجه را اِعلام نماید؟ و بر فرضِ اِعلام، قبول قول مجری صیغه طلاق بر زوج و زوجه واجب است؟
- [آیت الله اردبیلی] اگر مردی بدون اینکه به دادگاه مراجعه کند و بدون اینکه موضوع به رسیدگی ترافعی باشد و حتی با پرداخت حق و حقوق متصوره زوجه و یا بذل زوجه از تمام یا بخشی از حقوق خود در قبال طلاق، همسر دائمی خود را طلاق دهد، آیا این طلاق صحیح است؟ اگر صحیح نیست صیغه طلاقی که با رعایت تمامی شرائط آن جاری شده است تکلیفش چه می شود؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- زنی که نُه سالش تمام شده و یائسه نیست اگر شوهرش با او نزدیکی کند و طلاقش دهد، بعد از طلاق باید عدّه نگهدارد یعنی بعد از آن که در پاکی طلاقش داد و مقداری (هر چند کم باشد) بعد از طلاق پاک بود، بقدری صبر کند که دوبار حیض ببیند و پاک شود، و همین که حیض سوم را دید عدّه او تمام می شود و می تواند شوهر کند. ولی اگر پیش از نزدیکی کردن با او طلاقش بدهد عدّه ندارد، یعنی می تواند بعد از طلاق فوراً شوهر کند. _________ 1 معنای یائسه در مسأله 32 گفته شد. _________
- زنی که شک دارد یائسه شده یا نه، اگر خونی ببیند و نداند حیض است یا نه باید بنا بگذارد که یائسه نشده است.
- طلاق باید به صیغه عربی صحیح و به کلمه (طالق) خوانده شود و دو مرد عادل آن را بشنوند و اگر خود شوهر بخواهد صیغه طلاق را بخواند و اسم زن او مثلا فاطمه باشد باید بگوید: (زَوْجَتی فاطِمَة طالقٌ); یعنی: زن من فاطمه رها است و اگر دیگری را وکیل کند آن وکیل باید بگوید: (زَوْجَةُ مُوکِّلِی فاطِمَةُ طالِقٌ).
- زنهای سیّده بعد از تمام شدن شصت سال قمری یائسه می شوند یعنی خون حیض نمی بینند و زنهایی که سیّده نیستند، بعد از تمام شدن پنجاه سال قمری یائسه می شوند.
- در فرض قبل اگر بدانند که با تفحص اثری از او پیدا نمی شود، تفحص ساقط است ولی حتماً باید چهار سال صبر کنند و بعد از آن حاکم می تواند زن را طلاق دهد.
- اگر زن بعد از ازدواج ادعا کند که مرد برادر رضاعی اوست و شوهر انکار کند زن باید ادعای خود را ثابت کند و اگر نتواند ادعای خود را ثابت کند همسر او باقی می ماند ولی در این فرض هم اگر می تواند باید همسر خود را به طلاق خلع راضی کند که او را طلاق دهد.
- طلاق از جهت این که زوج حق رجوع داشته باشد یا خیر به دو قسم تقسیم می شود: 1 طلاق رجعی: که در این نوع طلاق زوج قبل از پایان عده حق دارد رجوع کند و طلاق را به هم بزند و به زندگی با زن خود ادامه دهد. 2 طلاق بائن: که در این نوع طلاق مرد حق رجوع ندارد. در شش مورد طلاق بائن می باشد: اول: طلاق زنی که نُه سالش تمام نشده باشد. دوم: طلاق زنی که یائسه باشد یعنی اگر سیده است بیشتر از شصت سال و اگر سیده نیست بیشتر از پنجاه سال قمری داشته باشد. سوم: طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد. که در این سه مورد زن اصلاً عده ندارد تا مرد بتواند در آن رجوع کند. چهارم: طلاق سوم زنی که او را سه دفعه طلاق داده اند. پنجم: طلاق خلع ششم: طلاق مبارات که در این سه مورد هر چند زن عده دارد اما مرد حق رجوع ندارد. و احکام اینها بعداً گفته خواهد شد.
- اگر زن کسی را وکیل کند که مهر او را به شوهرش ببخشد و شوهر، همان کس را وکیل کند که زن را طلاق دهد، چنانچه مثلا اسم شوهر محمد و اسم زن فاطمه باشد وکیل صیغه طلاق را اینطور می خواند: عَنْ مُوکِّلَتی فاطِمَةَ بَذَلْتُ مَهْرَهَا لِمُوَکِّلِی مُحَمَّد لِیَخْلَعَها عَلَیْهِ پس از آن بدون فاصله می گوید: زَوْجَةُ مُوَکِّلی خالَعْتُها عَلی ما بَذَلَتْ هِیَ طالِقٌ و اگر زن کسی را وکیل کند که غیر از مهر چیز دیگری را به شوهر او ببخشد که او را طلاق دهد وکیل باید به جای کلمه (مهرها) آن چیز را بگوید، مثلا اگر صد تومان داده باید بگوید: بَذَلْتُ مَأَةَ تُومانْ. طلاق مبارات
- اگر زن پیش از آن که شوهرش با او نزدیکی کند بطوری که در مسأله پیش گفته شد مرتدّ شود، عقد او باطل می گردد و همچنین زنی که یائسه یا غیر بالغه است اگر بعد از نزدیکی با شوهر مرتد شود عقد آنها باطل می شود و اگر بعد از نزدیکی با زنی که چنانچه او را طلاق دهند باید عده نگه دارد، آن زن مرتد شود اگر تا قبل از پایان عده توبه کند عقد آنها باقی است والا عقد آنها باطل است و همچنین اگر زن مرتد توبه کند در فرض اول اگر بخواهند با هم زندگی کنند باید عقد بخوانند و در فرض دوم بهتر است عقد را تجدید کنند.
- خونی که دختر پیش از تمام شدن نه سال قمری و زن بعد از یائسه شدن می بیند حیض نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله شبیری زنجانی] طلاق بائن) آن است که بعد از طلاق، مرد حقّ ندارد به زن خود رجوع کند، یعنی بدون عقد دوباره ازدواج را برقرار سازد و آن بر شش قسم است: اوّل: طلاق زنی که نه سال قمریاش تمام نشده باشد. دوم: طلاق زنی که یائسه باشد. سوم: طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد. چهارم: طلاق سوم زنی که او را سه دفعه طلاق دادهاند. پنجم: طلاق خلع و مبارات. ششم: طلاقی که حاکم شرع، میدهد در مورد زنی که شوهرش نه حاضر است مخارج زندگی او را بدهد و نه حاضر است او را طلاق دهد و احکام اینها بعداً گفته خواهد شد. و غیر اینها (طلاق رجعی) است که بعد از طلاق تا وقتی زن در عدّه است، مرد می‌تواند به او رجوع نماید.
- [آیت الله نوری همدانی] طلاق بائن آن است که بعد از طلاق ، مرد حقّندارد به زن خود رجوع کند ، یعنی بدون عقد او را به زنی قبول نماید و آن بر پنج قِسم است : اوّل : طلاق زنی که نُه سالش تمام نشده باشد . دوّم : طلاق زنی که یائسه باشد و مراد از یائسه در مسأله 463 گذشت . سوّم : طلاق زنی که شوهرش بعد از عقد با او نزدیکی نکرده باشد . چهارم : طلاق زنی که او را سه دفعه طلاق داده اند . پنجم : طلاق خُلع و مُبارات و احکام اینها بعداً گفته خواهد شد و غیر اینها طلاق رجعی است که بعد از طلاق تا وقتی زن در عدّه است مرد می تواند به او رجوع نماید .
- [آیت الله نوری همدانی] اگر با عیالش که از خون حیض و نفاس پاک است نزدیکی کند و بخواهد طلاق دهد باید صبر کند تا دوباره حیض ببیند و پاک شود ، ولی زنی را که نُه سالش تمام نشده ، یا آبستن است ؛ اگر بعد از نزدیکی طلاق دهند ، اشکال ندارد و همچنین است اگر یائسه باشد و مراد از یائسه در مسأله 437 کذشت .
- [آیت الله علوی گرگانی] زنی که نه سالش تمام نشده، و زن یائسه عده ندارد، یعنی اگرچه شوهرش با او نزدیکی کرده باشد، بعد از طلاق می‌تواند فوراً شوهرکند.
- [آیت الله مظاهری] زنی را که نُه سالش تمام نشده، یا آبستن و یا یائسه است اگر بعد از نزدیکی طلاق دهند اشکال ندارد.
- [آیت الله نوری همدانی] زنی که نُه سالش تمام نشده و زن یائِسه عدّه ندارد ؛ یعنی اگر چه شوهرش با او نزدیکی کرده باشد ، بعد از طلاق می تواند فوراً شوهر کند .
- [آیت الله خوئی] زنی که نه سالش تمام نشده و زن یائسه عده ندارد، یعنی اگرچه شوهرش با او نزدیکی کرده باشد، بعد از طلاق می‌تواند فوراً شوهر کند.
- [آیت الله وحید خراسانی] زنی که نه سالش تمام نشده و زن یایسه عده ندارد یعنی اگرچه شوهرش با او نزدیکی کرده باشد بعد از طلاق می تواند فورا شوهر کند
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] زنی که نه سالش تمام نشده و زن یائسه عده ندارند؛ یعنی اگرچه شوهرش با او نزدیکی کرده باشد؛ بعد از طلاق می توانند فورا شوهر کنند.
- [امام خمینی] زنی که نه سالش تمام نشده و زن یائسه عده ندارد، یعنی اگر چه شوهرش با او نزدیکی کرده باشد، بعد از طلاق می تواند فورا شوهر کند.