نماز میت
نماز میت پس از مراسم غسل و کفن کردن میّت، بر جنازه او نماز مخصوصی خوانده میشود که نماز میّت نام دارد.
آیا در صورت نبودن روحانی شیعی، عالم سُنّی میتواند نماز میّت شیعه را بخواند و با نبودن عالم سُنّی، آیا عالم شیعی میتواند بر میّت سُنّی نماز بخواند یا خیر؟
نماز میّت شیعه، باید توسط شیعه به جا آورده شود و هر کسی که بتواند آن را به جا آورد، روحانی باشد یا غیر روحانی، مرد باشد یا زن (ولو از روی توضیح المسائل) باید آن را بخواند؛ ولی اگر زن نماز میّت بخواند، مرد نمیتواند به او اقتدا کند و خواندن نماز میّت سُنّی توسط شیعه جایز است.
نماز میّت شیعه، باید توسط شیعه به جا آورده شود و هر کسی که بتواند آن را به جا آورد، روحانی باشد یا غیر روحانی، مرد باشد یا زن (ولو از روی توضیح المسائل) باید آن را بخواند؛ ولی اگر زن نماز میّت بخواند، مرد نمیتواند به او اقتدا کند و خواندن نماز میّت سُنّی توسط شیعه جایز است.
عنوان سوال:
آیا در صورت نبودن روحانی شیعی، عالم سُنّی میتواند نماز میّت شیعه را بخواند و با نبودن عالم سُنّی، آیا عالم شیعی میتواند بر میّت سُنّی نماز بخواند یا خیر؟
پاسخ:
نماز میّت شیعه، باید توسط شیعه به جا آورده شود و هر کسی که بتواند آن را به جا آورد، روحانی باشد یا غیر روحانی، مرد باشد یا زن (ولو از روی توضیح المسائل) باید آن را بخواند؛ ولی اگر زن نماز میّت بخواند، مرد نمیتواند به او اقتدا کند و خواندن نماز میّت سُنّی توسط شیعه جایز است.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- دختر شیعه با رضایت پدر به شرط عدم تغییر مذهب شیعه به عقد مرد سنی مذهب درآمده است، ولی بعد از عقد دختر تغییر مذهب از شیعه به سنی کرده است. پدر دختر با مخالفت دختر را به خانه برگردانده اما مرد سنی با دختر فرار کرده است. حکم عقد و حکم محرمیت دختر و پسر و رابطة آنها چگونه است؟
- آیا تفاوتی بین شیعه و سُنّی، در عدم جواز تشریح جسد وجود دارد؟
- یتیم در چه سنّی دارای رشد میشود؟
- بچه در چه سنّی ممیّز میشود؟
- با توجه به این که بسیاری از نمازهای استیجاری، از باب احتیاط خوانده میشود، آیا کسی که برای خواندن نماز میّت اجیر شده، میتواند این نمازها را به جماعت و در حالی که مأموم است، بخواند؟
- اگر یک باز نماز میّت به جماعت یا فرادی خوانده شده باشد، آیا جایز است کس دیگری که علاقه دارد بر میّت نماز بخواند، دوباره نماز میّت را به جماعت یا فرادی بخواند؟
- یک روحانی، امام جمعه موقّت شهری است که در آن سکونت ندارد و شهری که محلّ سکونت اوست، امام جمعه موقّت ندارد. آیا ایشان میتواند به هنگام نبودن امام جمعه در شهری که ساکن آن است، نماز جمعه را به عنوان امام جمعه موقّت اقامه کند؟
- اهل سنت حفظ کردن قرآن و بعد فراموش کردن آن را گناه کبیره میدانند. نظر آقا در این مسأله چیست؟
- اهل سنت حفظ کردن قرآن و بعد فراموش کردن آن را گناه کبیره میدانند. نظر آقا در این مسأله چیست؟
- آیا مسافر و یا بچه ممیّز، میتواند در صف اول نماز جماعت قرار بگیرد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر روحانی سُنّی عقد نکاح پسر یا دختر شیعه را بخواند، حکمش چیست؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] خواندن نماز میّت شیعیان توسط شخص سنّی چه حکمی دارد؟
- [سایر] یک شیعی فاسق که گویا حب اهل بیت دارد و یک عالم دینی سنی با هم مقایسه شود آیا شما هم بر این اعتقاد هستید شیخ عالم سنی به جهنم می رود و و آن فاسق به بهشت می رود؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] اگر در نماز میت شیعه، عمدی به روش اهل سنت با تکتیف نماز خوانده شود چه حکمی دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] مجری عقد دختر و پسری که هر دو شیعه یا هر دو سنی یا یکی سنّی و دیگری شیعه، عالم اهل تسنن است و نمیدانیم در ازدواج دائم که به فتوای مراجع شیعه صیغه باید از ماده أنکحت و زوّجت باشد استفاده کرده یا خیر، آیا در این صورت بعد از شیعه شدن نیاز به خواندن عقد مجدّد هست یا خیر؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] کدام یک از موارد زیر صحیح است؟ الف) شهادت اهل سنّت علیه اهل تشیّع در دعاوی مالی یا کیفری (چنان چه خواهان سنّی مذهب، و خوانده شیعه باشد). ب) شهادت اهل سنّت علیه اهل سنّت در دعاوی مالی یا کیفری (چنانچه خواهان و خوانده هر دو سنی باشند.) ج) شهادت اهل سنّت در دعاوی مالی یا کیفری (چنانچه خواهان و خوانده هر دو شیعه باشند; لیکن شهودشان سنّی باشد.) د) شهادت اهل سنّت به نفع اهل تشیّع (چنانچه خواهان شیعه، و خوانده سنّی مذهب باشد.) ه) شهادت اهل کتاب له یا علیه مسلمانان.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] من شیعه ام و در کشوری هستم که عالم شیعه نیست، آیا عقد را اهل تسنّن بخوانند یا اینکه رضایت طرفین کافی است؟
- [سایر] چرا سنی ها با مهر نماز شیعیان مشکل دارند؟
- [آیت الله مکارم شیرازی] آیا ازدواج مردان سنّی با دختران شیعه جایز است؟ ازدواج مرد شیعه با دختر سنّی چطور؟
- [سایر] از چه زمانی مسلمین به شیعه و سنی تقسیم شدند و چرا تعداد سنی ها از شیعیان بیشتر است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- نمازگزار باید مقابل میّت بایستد، ولی اگر نماز به جماعت خوانده شود و صف جماعت از دو طرف میّت بگذرد، نماز کسانی که مقابل میّت نیستند، اشکال ندارد.
- چند چیز در نماز میّت مستحب است: اوّل:کسی که نماز میّت میخواند، دارای وضو، غسل یا تیمّم باشد و احتیاط مستحب آن است که در صورتی تیمّم کند که وضو و غسل ممکن نباشد یا بترسد که اگر وضو بگیرد یا غسل کند، به نماز میّت نرسد. دوم:اگر میّت مرد باشد، امام جماعت یا کسی که به طور فُرادی به او نماز میخواند مقابل وسط قامت او بایستد واگر زن باشد، مقابل سینه او بایستد.سوم:با پای برهنه نماز بخواند. چهارم:در هر تکبیر دستها را تا مقابل گوش بلند کند. پنجم:فاصله او با میّت به قدری کم باشد که اگر باد لباس او را حرکت دهد، به جنازه برسد. ششم:نماز میّت را به جماعت بخواند. هفتم:امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز میخوانند آهسته بخوانند. هشتم:در جماعت، مأموم اگرچه یک نفر باشد، پشت سر امام بایستد. نهم:نمازگزار به میّت و مؤمنین زیاد دعا کند. دهم:پیش از نماز سه مرتبه بگوید: (اَلصَّلاة).یازدهم:نماز را در جایی بخواند که مردم برای نماز میّت بیشتر به آن جا میروند. دوازدهم:زن حائض اگر نماز میّت را به جماعت میخواند، در صفی تنها بایستد.
- مکروه است بر میّت چند مرتبه نماز بخوانند، ولی اگر میّت اهل علم و تقوی باشد، این عمل مکروه نیست.
- کسی که در نماز وسواس دارد و فقط در صورتی که نماز را با جماعت بخواند از وسواس راحت میشود، اگر وسواس او به حدّی باشد که نماز را باطل کند، باید نماز را با جماعت بخواند.
- اگر پدر یا مادر به فرزند خود امر کند که نماز را به جماعت بخواند، چون مخالفت با امر آنان موجب ناراحتی و اذیت آنان میشود، باید نماز را به جماعت بخواند.
- اگر کسی نباشد که بتواند ایستاده نماز میّت را بخواند، میتوان نشسته بر او نماز خواند.
- اگر برای خواندن نماز به جایی برود که در آن نماز جماعت بر پاست ولی با آنها نماز نخواند و یا آن که ببیند جماعت تمام شده ولی صفها به هم نخورده و جمعیّت متفرّق نشده است، چه نماز خود را فرادی بخواند و چه به جماعت، بنابراحتیاط واجب با وجود سه شرط ذیل نباید برای نماز خود اذان و اقامه بگوید: اوّل: آن که برای آن نماز، اذان و اقامه گفته باشند. دوم: آن که نماز جماعت باطل نباشد. سوم: آن که نماز او و نماز جماعت در یک مکان باشند، پس اگر نماز جماعت داخل مسجد باشد و او بخواهد بر بام مسجد نماز بخواند، مستحب است اذان و اقامه بگوید.
- کسی که نماز را به جماعت خوانده، چه در آن نماز امام بوده باشد و چه مأموم، مستحبّ است همان نماز را دوباره به عنوان امام جماعت بخواند، ولی اگر بخواهد به عنوان مأموم دوباره در جماعت شرکت کند، باید به قصد رجاء نماز را بخواند.
- نمازگزار نباید از میّت به قدری دور باشد که نگویند در کنار میّت ایستاده؛ ولی کسی که نماز میّت را به جماعت میخواند، اگر از میّت دور باشد، چنانچه صفها به یکدیگر متصل باشند، اشکال ندارد.
- مستحب است نمازگزار قنوت را بلند بخواند، ولی برای کسی که نماز را به جماعت میخواند، اگر امام جماعت صدای او را بشنود، بلند خواندن قنوت مستحب نیست.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] از نظر اهل سنّت، زن از همه تَرَکه شوهر اعمّ از منقول و غیرمنقول مانند زمین و غیره، ارث میبرد. حال آنکه از نظر مذهب امامیه، زن از اصل زمین یا قیمت آن ارث نمیبرد و تنها از قیمت بنا و درختان ارث میبرد، نه اصل آنها. بنابراین اگر مذهب اهل سنّت بر شیعه نافذ باشد به گونهای که زن سنّی مذهب از زمین و اصل بنا و درختان ارث ببرد، در صورتی که دیگر ورثه امامی مذهب باشند، زن امامی مذهب نیز میتواند میراثی را که از زمین و اصل بنا و درختان به او میرسد، بگیرد که سایر ورثه اهل سنت باشند.
- [آیت الله سیستانی] نظر اهل سنّت آن است که مازاد سهمالارث میراث بر آن، به عَصَبه میت مانند برادر او داده میشود. لکن نظر مذهب امامیه خلاف آن است، مثلاً اگر مردی بمیرد و تنها دختری و برادری داشته باشد، از نظر امامیه باید نیمی از ارث را به دختر به عنوان سهمالارث و نیم دیگر را به عنوان ردّ به او بپردازند و به برادر میت سهمی تعلّق نمیگیرد. لکن نظر اهل سنّت آن است که در این فرض نیمی از ارث میت به برادر پرداخت میشود، چون که از عصبه میت به شمار میرود. حال اگر مذهب اهل سنّت بر وارث امامی مذهب نافذ باشد و مازاد سهمالارث به او پرداخت نشود، عصبه میت اگر امامی مذهب باشند، میتوانند از باب قاعده مقاصّه نوعی، مازاد سهمالارث وارثِ سنّی مذهب را بگیرند.
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که نماز میت را به جماعت می خواند باید تکبیرها و دعاهای آن را هم بخواند . مستحبات نماز میت
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که نماز میّت را به جماعت میخواند باید تکبیرها ودعاهایآن را هم بخواند.
- [آیت الله بروجردی] کسی که نماز میت را به جماعت میخواند باید تکبیرها و دعاهای آن را هم بخواند.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] چنانچه یکی از اولاد از نظر سنّی بزرگتر و دیگری از جهت بلوغ بزرگتر باشد قضاء نماز بر اولّی واجب است.
- [آیت الله شبیری زنجانی] کسی که نماز میت را به جماعت میخواند، باید تکبیرها و دعاهای آن را هم بخواند.
- [امام خمینی] کسی که نماز میت را به جماعت میخواند باید تکبیرها و دعاهای آن را هم بخواند.
- [آیت الله بهجت] کسی که نماز میّت را به جماعت میخواند باید تکبیرها و دعاهای آن را هم بخواند.
- [آیت الله مظاهری] دوازده چیز در نماز میّت مستحب است: اوّل: کسی که نماز میّت میخواند با وضو یا غسل یا تیمّم باشد. دوّم: اگر میّت مرد است، امام جماعت یا کسی که فرادی به او نماز میخواند مقابل وسط قامت او بایستد و اگر میّت زن است مقابل سینهاش بایستد. سوّم: پا برهنه نماز بخواند. چهارم: در هر تکبیر دستها را بلند کند. پنجم: فاصله او با میّت به قدری کم باشد که اگر باد لباسش را حرکت دهد به جنازه برسد. ششم: نماز میّت را به جماعت بخواند. هفتم: امام جماعت تکبیر و دعاها را بلند بخواند و کسانی که با او نماز میخوانند، آهسته بخوانند. هشتم: در جماعت گرچه مأموم یک نفر باشد، عقب امام بایستد. نهم: نمازگزار به میّت و مؤمنین زیاد دعا کند. دهم: پیش از نماز سه مرتبه بگوید اَلصَّلوة. یازدهم: نماز را در جایی بخوانند که مردم برای نماز میّت بیشتر به آنجامیروند. دوازدهم: زن حائض اگر نماز میّت را به جماعت میخواند در صفی تنها بایستد.