اشتباه
مردّد شدن چیزی میان چند چیز را اشتباه گویند. از این موضوع در باب‌های مختلف از جمله طهارت، صلات، جهاد، صید و ذباحه، اطعمه و اشربه و ارث سخن رفته است.
اگر در رکوع و سجود، افزون بر ذکر واجب صحیح، دعا و ذکر غلط خوانده شود، آیا به نماز صدمه میزند؟ اگر در قنوت، ذکر و دعای اشتباه خوانده شود، چه حکمی دارد؟
در فرض سؤال، اگر غلط فاحش و تغییر دهنده معنا نباشد، نماز را باطل نمیکند؛ ولی بنا بر احتیاط واجب عمدا به این نحو نخواند.
در فرض سؤال، اگر غلط فاحش و تغییر دهنده معنا نباشد، نماز را باطل نمیکند؛ ولی بنا بر احتیاط واجب عمدا به این نحو نخواند.
عنوان سوال:
اگر در رکوع و سجود، افزون بر ذکر واجب صحیح، دعا و ذکر غلط خوانده شود، آیا به نماز صدمه میزند؟ اگر در قنوت، ذکر و دعای اشتباه خوانده شود، چه حکمی دارد؟
پاسخ:
در فرض سؤال، اگر غلط فاحش و تغییر دهنده معنا نباشد، نماز را باطل نمیکند؛ ولی بنا بر احتیاط واجب عمدا به این نحو نخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- زیاد شدن رکوع و سجده به جهت تبعیت از امام جماعت تا چه مقدار جایز است و به نماز صدمه نمیزند؟
- کسی که مثلاً ذکر (سبحان ربی العظیم وبحمده) را در رکوع، سهوا غلط بخواند و یا اینکه سهوا در حال گفتن این ذکر، بدنش حرکت کند، آیا موقعی که میخواهد ذکر رکوع را دوباره به صورت صحیح تکرار کند، میتواند به جای آن ذکر، سه بار (سبحان اللّه) بگوید؟
- شخصی مدتی در بعضی از اجزای واجب نماز، با اعراب غلط، نماز را خوانده است. تکلیفش چیست؟
- بعد از خواندن نماز میّت معلوم می‌شود که نماز میّت به صورت اشتباه و غلط خوانده شده است. آیا خواندن نماز مجدّد لازم است یا نه؟ و نحوه آن چه طور است؟
- اگر کسی در نماز سهوا ذکر مستحبّی را غلط بگوید، آیا واجب است آن را تکرار کند یا مستحب است؟
- اگر نمازگزار مدتی سهوا یک ذکر مستحبّی در نماز را اشتباه تلفّظ کرده باشد، آیا نمازهایی که خوانده است، نیاز به اعاده و قضا دارد؟
- آیا دعا کردن در قنوت، به زبان فارسی و یا هر زبان دیگری غیر از عربی، صحیح است و موجب بطلان نماز نمیشود؟
- اگر کسی عمدا در واجب غیر رکنی نماز، اخلال ایجاد کند، ولی دوباره آن را تصحیح کند، آیا نمازش صحیح است؟ مثلاً قرائت یا ذکر را عمدا غلط بخواند و دوباره صحیح آن را بگوید و یا این که هنگام قرائت یا ذکر، بدنش را عمدا حرکت دهد و دوباره در حال آرامش بدن بگوید؟
- در بسیاری از اوقات دیده می‌شود که افرادی مقداری از اول یا آخر ذکر رکوع و سجود را در حال حرکت می‌گویند. نماز این افراد، چه حکمی دارد؟
- کسی که در نماز میّت شک میکند که دو تکبیر گفته یا سه تکبیر و یا این که شک میکند بعد از تکبیرات قبلی دعا و ذکر پس از آن را خوانده یا نه، چه کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] اگر در رکوع و سجود پس از ذکر واجب، دعا و ذکری به غلط خوانده شود، به نماز صدمه می زند؟
- [آیت الله بهجت] در سجده چه ذکری می توان گفت و چه قدر باید باشد؟ اگر در سجده افزون بر ذکر واجب، دعا و ذکر غلط خوانده شود؛ آیا مبطل نماز است؟
- [آیت الله بهجت] اگر ذکر و یا دعای قنوت را غلط بخوانیم، آیا نماز باطل می شود یا نه؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا در رکوع و سجود پس از ذکر واجب، میتوان به فارسی دعا کرد؟ در قنوت چطور؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر کلمه ای از ذکرهای نماز یا آیات قرآنی یا دعاهای قنوت، سهواً غلط خوانده شود، آیا سجده سهو واجب می شود؟
- [آیت الله مظاهری] با توجه به اینکه قنوت مستحب است، آیا غلط خواندن بخشی یا همه اذکار آن، به صحّت نماز صدمه میزند؟
- [آیت الله سبحانی] خواندن دعا به زبان غیر عربی در قنوت و رکوع و سجود نمازهای واجب بنظر حضرت عالی چطور است؟
- [آیت الله بهجت] آیا در رکوع یا سجود پس از ذکر واجب، می توان به فارسی دعا کرد؟
- [آیت الله خامنه ای] اگر شخصی سهواً در سجده ذکر رکوع را بگوید و یا بر عکس، در رکوع ذکر سجده را بگوید و در همان حال متوجه اشتباه خود شده و آن را اصلاح نماید، آیا نماز او باطل است؟
- [آیت الله سبحانی] اگر امام جماعت، حمد و سوره و یا اذکار واجب مانند ذکر رکوع و سجده را غلط می خواند، می توان به او اقتدا کرد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در تمام نمازهای واجب و مستحب، پیش از رکوع رکعت دوم، مستحب است قنوت بخوانند و در نماز (وتر) با آن که یک رکعت میباشد، خواندن قنوت پیش از رکوع مستحب است و نماز جمعه در هر رکعت یک قنوت دارد و نماز آیات پنج قنوت و نماز عید فطر و قربان در رکعت اوّل پنج قنوت و در رکعت دوم چهار قنوت دارد.
- بر نمازگزار واجب است که در حال رکوع و سجود و همچنین در رکعتهای سوم و چهارم نمازهای سه رکعتی و چهار رکعتی ذکر بگوید. احکام ذکر رکوع و سجود در مسائل آینده خواهد آمد.
- اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد، سهوا ذکر سجده را بگوید و پیش از آن که سر از سجده بردارد، بفهمد اشتباه کرده، باید دوباره ذکر را بگوید و بنابر احتیاط واجب اگر قبل از آرام گرفتن بدن نیز سهوا ذکر سجده را بگوید، باید پس از آرام گرفتن بدن دوباره ذکر سجده را بگوید.
- اگر پیش از تمام شدن ذکر واجب، عمدا سر از رکوع بردارد، نماز او باطل است و اگر سهوا سر بردارد، چنانچه پیش از آن که از حال رکوع خارج شود به خاطر آورد که ذکر رکوع را تمام نکرده، باید در حال رکوع و با آرامش بدن دوباره ذکر را بگوید و اگر بعد از آن که از حال رکوع خارج شد به خاطر آورد، نماز او صحیح است.
- نماز جمعه مانند نماز صبح دو رکعت است و مستحب مؤکّد است در رکعت اوّل پس از حمد (سوره جمعه) و در رکعت دوم پس از حمد (سوره منافقین) خوانده شود و نیز در رکعت اوّل پیش از رفتن به رکوع یک قنوت و در رکعت دوم پس از بلند شدن از رکوع یک قنوت بخوانند و همچنین واجب است امام جمعه پیش از شروع در نماز به تفصیلی که گفته می‌شود دو خطبه بخواند.
- اگر به واسطه بیماری و مانند آن نتواند در سجده آرام بگیرد، نماز او صحیح است، ولی باید پیش از آن که از حالت سجده خارج شود، ذکر واجب را بگوید.
- نماز عید فطر و قربان دو رکعت است که در رکعت اوّل بعد از خواندن حمد و سوره، باید پنج تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر یک قنوت بخواند و بعد از قنوت پنجم، تکبیر دیگری بگوید و به رکوع رود و دو سجده بجا آورد و برخیزد و در رکعت دوم بعد از خواندن حمد و سوره، چهار تکبیر بگوید و بعد از هر تکبیر قنوت بخواند و تکبیر پنجم را بگوید و به رکوع رود و بعد از رکوع، دو سجده و تشهّد بجا آورد و نماز را سلام دهد.
- اگر پیش از آن که پیشانی به زمین برسد و بدن آرام بگیرد، عمدا ذکر واجب سجده را بگوید یا پیش از تمام شدن ذکر واجب، عمدا سر از سجده بردارد، نماز باطل است.
- اگر پیش از آن که به مقدار رکوع خم شود و بدن آرام گیرد، عمدا ذکر واجب رکوع را بگوید، نماز او باطل است.
- اگر به واسطه بیماری و مانند آن در رکوع آرام نگیرد، نماز صحیح است، ولی باید پیش از آن که از حال رکوع خارج شود، به مقدار ذکر واجب، یعنی (سُبْحانَ رَبّیَِ الْعَظیمِ وَبِحَمْدِهِ) یا سه مرتبه (سُبْحانَ اللّه)، ذکر بگوید.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره بطور صحیح بخواند، سجده سهو واجب نیست.
- [آیت الله جوادی آملی] .طول دادن قرائت با خواندن سورههای بزرگ و اِطاله رکوع، سجود، نیز قنوت بر اثر کثرت ذکر و دعا تا موجب از بین رفتن وقت نماز نشود, منعی ندارد.
- [آیت الله جوادی آملی] .تمام کلمات، حروف و حرکتهای قرائت، ذکر و دعای واجب نماز باید بدون غلط ادا شود . ترک یا جابه جایی عمدی آن ها موجب بطلان نماز است.
- [آیت الله بهجت] اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره به طور صحیح بخواند برای دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست، و همچنین اگر در بین نماز احتیاط موجبات سجده سهو پیش بیاید، بنابر اظهر سجده سهو واجب نمی شود.
- [آیت الله بهجت] اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره بهطور صحیح بخواند، برای دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست، و همچنین اگر در بین نماز احتیاط موجبات سجده سهو پیش بیاید، بنابر اظهر سجده سهو واجب نمیشود.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر چیزی را غلط خوانده دوباره به طور صحیح بخواند برای دوباره خواندن آن سجدة سهو واجب نیست .
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره بطور صحیح بخواند، برای دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره به طور صحیح بخواند؛ برای دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست.
- [امام خمینی] اگر چیزی را که غلط خوانده دوباره صحیح بخواند برای دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست.
- [آیت الله شبیری زنجانی] اگر چیزی را که سهواً غلط خوانده، دوباره به طور صحیح بخواند، برای دوباره خواندن آن سجده سهو واجب نیست.