افطار
افطار بازکردن روزه با خوردن غذا یا زمان بازکردن روزه است. به غذایی که هنگام افطار خورده میشود نیز افطاری گویند.
چنانچه روزه‌دار بداند که اگر به محلّی برود، او را مجبور به افطار میکنند و به آن جا برود، حکم روزه‌اش از جهت قضا و کفاّره چیست؟ اگر پس از رفتن او را مجبور نکنند، چه طور؟
به مجرّد این که روزه‌دار قصد رفتن به آن جا را بکند، روزه‌اش باطل میشود، چه او را مجبور به افطار کنند یا نکنند؛ ولی در هر صورت کفّاره ندارد.
به مجرّد این که روزه‌دار قصد رفتن به آن جا را بکند، روزه‌اش باطل میشود، چه او را مجبور به افطار کنند یا نکنند؛ ولی در هر صورت کفّاره ندارد.
عنوان سوال:
چنانچه روزه‌دار بداند که اگر به محلّی برود، او را مجبور به افطار میکنند و به آن جا برود، حکم روزه‌اش از جهت قضا و کفاّره چیست؟ اگر پس از رفتن او را مجبور نکنند، چه طور؟
پاسخ:
به مجرّد این که روزه‌دار قصد رفتن به آن جا را بکند، روزه‌اش باطل میشود، چه او را مجبور به افطار کنند یا نکنند؛ ولی در هر صورت کفّاره ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر شخصی روزی را که مردّد بین آخر شعبان و اول رمضان است، افطار کند، از نظر قضا و کفّاره چه حکمی دارد؟ اگر روزی را که مردّد بین آخر رمضان و اول شوال است، افطار کند، حکمش چیست؟
- کسی در شب ماه رمضان چیزی میخورد که میداند موجب قی کردن در فردا میشود، روزه‌اش از جهت قضا و کفّاره چگونه است؟
- به جا آوردن روزه قضا مقدّم است یا روزه کفّاره مربوط به آن؟ مثلاً کسی که عمدا در ماه مبارک رمضان آب خورد و روزه‌اش را باطل کرد، اگر بخواهد بابت کفّاره آن، شصت روز روزه بگیرد، آیا گرفتن یک روز روزه قضا مقدّم است یا گرفتن شصت روز روزه کفّاره؟
- اینجانب بیماری لثه دارم؛ به نحوی که هنگام روزه داری دهان خشک شده و عروق بسیار کوچک پاره شده و خونریزی مختصری ایجاد می کند و اگر آب دهان را بیرون بریزم، رگه های خون در آن مشخص است و اگر بیرون نریزم تقریباً در آب دهان مستهلک می شود. گاهی اوقات که خلط صبحگاهی ته حلق را بیرون می ریزم و به لثه ها فشار می آید، این خونریزی بیشتر است و در آب دهان مستهلک نمی شود. سوال این است: 1- آیا اگر خون مذکور با آب دهان مستهلک شود و عمداً یا سهواً فرو داده شود، روزه باطل است؟ 2- اگر با آب دهان مستهلک نشود و تا زمانی که خونریزی بسیار کم و مختصر شود، بیرون ریخته و پس از آن آب دهان قورت داده شود، چطور؟ 3- با توجه به داشتن دندانهای پرکرده و مصنوعی در دهان، خون مذکور چه با آب دهان مستهلک شود چه نشود، دهان را نجس می کند؟ اگر بله چطور می شود در حال روزه دهان را آب کشید و آیا لازم است قبل از افطار یا بعد آن دهان آب کشیده شود؟ 4- اگر خون مذکور که در آب دهان مستهلک نمی شود، به دلیل جهل نسبت به مساله فقهی یا ندانستن کیفیت خونریزی، در زمان روزه فروداده شود و بعدها متوجه موضوع شود، قضا و کفاره دارد؟ 5- اگر بعد از کشیدن دندان، خونریزی در حال روزه وجود داشته و به توصیه پزشک خون محل کشیدن دندان را که با آب دهان مخلوط شده و به رنگ قهوه ای تیره است، به تنهایی یا همراه با خون لثه به شرح فوق فرودهد، حکم روزه او چیست؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [سایر] اگر نماز شخص روزه‌دار قضا شود، آیا روزه‌اش صحیح است؟
- [سایر] آیا اگر روزه‌دار قصد کند که روزه‌اش را افطار کند، اما به هر دلیلی نتواند یا منصرف شود و با این حالت به اذان مغرب برسد روزه‌اش صحیح باشد؟
- [آیت الله مظاهری] آیا افطار کردن روزه استیجاری و یا قضا در بعد از ظهر کفاره دارد؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا قصد افطار و روزه خوردن مبطل روزه می شود و قضا و کفّاره دارد؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا قصد خوردن و افطار کردن مبطل روزه است و قضا و کفّاره دارد؟
- [آیت الله مظاهری] روزهداری که سهواً چیزی در حالت روزه بخورد و بعد به خیال اینکه روزه‌اش باطل شده، دوباره غذا بخورد، حکم روزه‌اش از نظر قضا و کفاره چگونه است؟
- [آیت الله خوئی] اگر مردی به واسطه عذری روزه نبود و زن روزه‌دار خود را مجبور کرد به جماع اگر زن در بین راضی شد باز هم کفاره بر زن نیست.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر زنی از شوهر خود اجازه رفتن به محلّی را گرفت، آیا می تواند به محلّ دیگر برود؟
- [آیت الله مظاهری] مردی که به هر علتی مثل مرض، روزه نمیگیرد، اگر همسر روزه‌دار خود را مجبور به جماع نماید، روزه زن باطل است؟ و آیا کفاره دارد یا نه؟ کفاره آن به عهده چه کسی است (زن یا مرد)؟
- [آیت الله بهجت] اگر مردی زن خود را مجبور به جماع نماید، وظیفه زن به لحاظ قضا و کفاره چیست؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر روزه‌دار در ماه رمضان با زن خود که روزه‌دار است جماع کند، چنانچه زن را مجبور کرده باشد، کفّاره روزه خودش و روزه زن را باید بدهد و اگر زن به جماع راضی بوده، بر هر کدام یک کفّاره واجب میشود و چنانچه زن در ابتدای عمل مجبور بوده و در بین جماع راضی شود، بنابر احتیاط واجب باید مرد دو کفّاره و زن یک کفّاره بپردازند.
- روزه‌دار نباید به جایی برود که میداند در آنجا چیزی در گلوی او میریزند یا او را مجبور میکنند که خودش روزه خود را باطل کند و اگر قصد رفتن کند، گرچه نرود یا بعد از رفتن چیزی به خوردش ندهند، روزه او باطل میشود و همچنین اگر از روی ناچاری عملی که روزه را باطل میکند انجام دهد، روزه او باطل میشود.
- کسی که به واسطه مسافرت یا بیماری روزه نمیگیرد، نمیتواند زن روزه‌دار خود را مجبور به جماع کند و اگر او را مجبور نماید، بنابر احتیاط باید کفّاره او را بدهد.
- اگر زنی شوهر روزه‌دار خود را مجبور کند که جماع نماید یا کار دیگری که روزه را باطل میکند انجام دهد، واجب نیست کفّاره روزه شوهر را بدهد و بر شوهر نیز کفّاره واجب نیست.
- اگر برای رفتن به محلّی حرکت کند و بعد از رفتن مقداری از راه بخواهد جای دیگری برود، چنانچه از محلّ اوّلی که حرکت کرده تا جایی که اکنون میخواهد برود به اندازه مسافت شرعی باشد، باید نماز را شکسته بخواند.
- اگر به گفته کسی که میگوید مغرب شده افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است، قضا بر او واجب میشود و اگر با این که خودش میتوانسته بررسی کند، بررسی نکرده باشد، باید کفّاره نیز بپردازد.
- جویدن غذا برای بچّه یا پرنده و چشیدن غذا و مانند آنها که معمولاً از حلق پایین نمیرود، اگرچه اتّفاقا پایین رود، روزه را باطل نمیکند؛ ولی اگر انسان از اوّل بداند که از حلق پایین میرود، چنانچه پایین رود، روزه‌اش باطل میشود و باید قضای آن را بگیرد و کفّاره نیز بر او واجب است و اگر پایین نرود نیز روزه‌اش باطل است، ولی کفّاره ندارد.
- اگر مسافری که میخواهد ده روز در محلّی بماند، از اوّل قصد داشته باشد که در بین ده روز به اطراف آن محل برود، چنانچه جایی که میخواهد برود جزء اطراف محل اقامت یا از بستانها و مزارع و باغات اطراف آن باشد به گونهای که رفتن به آنجا منافی با صدق اقامت در بلد نباشد، باید در تمام ده روز نماز را تمام بخواند و اگر بخواهد تا کمتر از چهار فرسخ برود، چنانچه در نیّت او باشد که در بین ده روز فقط یک مرتبه برود و رفتن و برگشتن بیش از دو ساعت زمان نبرد، ضرری به قصد اقامت اونمیزند.
- کسی که وقت نماز او تنگ نیست و برای تهیه آب وقت دارد، اگر یقین داشته باشد در محلّی دورتر از مقداری که باید جستجو کند آب هست، در صورتی که مانعی نباشد و مشقّت نیز نداشته باشد، باید برای تهیه آب برود و اگر گمان داشته باشد که آب هست، رفتن به آن محل لازم نیست، لکن اگر گمان او نزدیک به یقین باشد، باید برای تهیه آب به آن محل برود.
- اگر چیزی به زور در گلوی روزه‌دار بریزند به صورتی که در فرو رفتن آن اختیار نداشته باشد یا سر او را به زور در آب فرو برند، روزه او باطل نمیشود، ولی اگر او را مجبور کنند که روزه خود را باطل کند، مثلاً به او بگویند: (اگر غذا نخوری ضرر مالی یا جانی به تو میزنیم) و خود او برای جلوگیری از ضرر چیزی بخورد، روزه او باطل میشود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله خوئی] اگر روزه‌دار به گفتة کسی که میگوید مغرب شده و اعتماد به گفتة او نیست افطار کند، و بعد بفهمد مغرب نبوده است یا شک کند که مغرب بوده است یا نه قضا و کفاره بر او واجب میشود.
- [آیت الله سیستانی] کسی که بواسطه مسافرت یا مرض روزه نمیگیرد ، نمیتواند زن روزه‌دار را مجبور به جماع کند ، ولی اگر او را مجبور نماید ، کفاره بر مرد نیز واجب نیست .
- [آیت الله سیستانی] اگر زنی شوهر روزه‌دار خود را مجبور کند که با او جماع نماید ، واجب نیست کفاره روزه شوهر را بدهد .
- [آیت الله بهجت] اگر روزه‌دار با علم و عمد قصد انجام فعلی را بنماید که روزه را باطل میکند، روزه‌اش باطل است، ولی کفاره ندارد.
- [آیت الله مظاهری] هرگاه روزه‌دار عمداً قی کند، گرچه به واسطه مرض و مانند آن ناچار باشد، روزه‌اش باطل میشود ولی کفّاره ندارد و قضای تنها کافی است امّا اگر جهلاً یا سهواً یا بیاختیار قی کند روزه‌اش باطل نمیشود.
- [آیت الله علوی گرگانی] روزه‌دار نباید جایی برود که میداند اکراهش میکنند که خودش روزه خود را باطل کند، و اگر برود و از روی ناچاری کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، روزه او باطل میشود بلکه اگر قصد رفتن کند ولی نرود، روزه‌اش صحیح است.
- [آیت الله بروجردی] روزه‌دار نباید جایی برود که میداند چیزی در گلویش میریزند، یا مجبورش میکنند که خودش روزهی خود را باطل کند و اگر برود و چیزی در گلویش بریزند، یا از روی ناچاری کاری که روزه را باطل میکند انجام دهد، روزهی او باطل میشود، بلکه اگر قصد رفتن کند، اگر چه نرود روزه‌اش باطل است.
- [آیت الله بهجت] اگر روزه‌دار در ماه رمضان با زن خود که روزه‌دار است نزدیکی کند، چنانچه زن را مجبور کرده باشد، کفاره روزه خودش و روزه زن را باید بدهد، ولی اگر در اثنا زن راضی شود، بنابر احتیاط واجب مرد دو کفاره بدهد و زن یک کفاره و اگر زن به نزدیکی راضی بوده، بر هر کدام یک کفاره واجب میشود.
- [آیت الله سیستانی] اگر روزه‌دار به گفته کسی که میگوید مغرب شده ولی اطمینان برای او حاصل نشده است ، افطار کند و بعد بفهمد مغرب نبوده است ، یا شک کند که مغرب بوده است یا نه ، قضا و کفاره بر او واجب میشود ، و اگر معتقد بوده که قول او حجت است ، فقط قضا لازم است .
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر زنی شوهر روزه‌دار خود را مجبور کند که جماع نماید یا کار دیگری که روزه را باطل میکند انجام دهد، واجب نیست کفّاره روزه شوهر را بدهد.