بارداری
بارداری و باروری در قرآن، به برخی از مسائل فقهی و حقوقی گفته می‌شود که در قرآن کریم پیرامون زن باردار و مسائل مربوط به آن آمده است.
آیا وارد کردن نطفه مرد غریبه به داخل رحم زنی که شوهرش فاقد اسپرم است (به منظور بارداری) جایز است؟
به طور مستقیم، نطفه غیر همسر وارد رحم زن نشود، ولی اگر تلقیح اسپرم غیر شوهر و تخمک زن خارج رحم صورت بگیرد و جنین حاصل، داخل رحم قرار بگیرد، فی حد نفسه و با رعایت جهات شرعی در مقام اجرا اشکال ندارد.
به طور مستقیم، نطفه غیر همسر وارد رحم زن نشود، ولی اگر تلقیح اسپرم غیر شوهر و تخمک زن خارج رحم صورت بگیرد و جنین حاصل، داخل رحم قرار بگیرد، فی حد نفسه و با رعایت جهات شرعی در مقام اجرا اشکال ندارد.
عنوان سوال:
آیا وارد کردن نطفه مرد غریبه به داخل رحم زنی که شوهرش فاقد اسپرم است (به منظور بارداری) جایز است؟
پاسخ:
به طور مستقیم، نطفه غیر همسر وارد رحم زن نشود، ولی اگر تلقیح اسپرم غیر شوهر و تخمک زن خارج رحم صورت بگیرد و جنین حاصل، داخل رحم قرار بگیرد، فی حد نفسه و با رعایت جهات شرعی در مقام اجرا اشکال ندارد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- آیا جایز است که زن در جامعه اسلامی از مرد غریبه و نامحرم خرید کند؟
- آیا فطریه روزه بر جنین داخل رحم مادر واجب است یا بر زنی که باردار است؟
- آیا فطریه روزه بر جنین داخل رحم مادر واجب است یا بر زنی که باردار است؟
- مرد متأهلی با زنی متأهل رابطة نامشروع داشته ولی عمل دخول اتفاق نیفتاده است. چنانچه در آینده به هر دلیلی زن بیوه شد و همان مرد قصد ازدواج دایم یا موقت با آن زن کند، آیا این امر جایز است یا اینکه آن زن تا آخر عمر بر مرد حرام است و ازدواج صحیح نیست؟
- مرد متأهلی با زنی متأهل رابطة نامشروع داشته ولی عمل دخول اتفاق نیفتاده است. چنانچه در آینده به هر دلیلی زن بیوه شد و همان مرد قصد ازدواج دایم یا موقت با آن زن کند، آیا این امر جایز است یا اینکه آن زن تا آخر عمر بر مرد حرام است و ازدواج صحیح نیست؟
- مرد متأهلی با زنی متأهل رابطة نامشروع داشته ولی عمل دخول اتفاق نیفتاده است. چنانچه در آینده به هر دلیلی زن بیوه شد و همان مرد قصد ازدواج دایم یا موقت با آن زن کند، آیا این امر جایز است یا اینکه آن زن تا آخر عمر بر مرد حرام است و ازدواج صحیح نیست؟
- پیشرفت علم درمان ناباروری، وارد مرحله‌ای جدید شده است که میتواند نوید فرزند را به خانوادههای نابارور بدهد. در روند باروری آزمایشگاهی برای بارداری حتمی زن به ناچار تعدادی نطفه تولید میکنند (با احتراز از مقدمات حرام در محیط آزمایشگاه از پدر و مادر اخذ میگردد) که با پیشرفتهای اخیر میتوان به جنسیت نطفه علم پیدا کرد. برای مثال میتوانند تشخیص دهند، کدام یک از نطفههای تشکیل شده پسر و کدامها دختر هستند. حال برای انتقال این نطفهها به رحم مادر این سؤال پیش میآید: آیا پزشک میتواند به درخواست زوجین، جنسیت مورد نظر والدین را به آنها اعطا کند؟
- از یک زوج جنینی در آزمایشگاه منعقد و نگهداری می شود. اگر بعد از مدت طولانی و بعد از وفات زوجین صاحب جنین یا یکی از آنها و با اجازه قبلی از آنها، جنین در رحم شخص ثالثی قرار داده شود و در نتیجه کودکی متولد گردد؛ وضعیت ارث این کودک چگونه می باشد؟ آیا اگر وارثان زوج اهدا کننده جنین، ارث را بین خود تقسیم کرده باشند، باید بعد از تولد کودک آزمایشگاهی سهم او را به وی برگردانند؟ این کودک منتسب به کیست؟ به صاحب رحم یا صاحبان جنین؟ وضعیت محرمیت و ازدواج او چگونه است؟ حضانت، ولایت و نفقه کودک چطور؟ آیا فرزندان مزبور حکم فرزندان پیشین والدین صاحب جنین را دارند یا ملحق به فرزندان کسانی می شوند که آنها را حمل کرده اند و یا در صورت پرورش در دستگاه به کودکانی ملحق می شوند که پدر و مادری ندارند؟ اگر قبل از وفات زوجین، جنین در رحم شخص ثالث قرار داده شود و رشد کند اما کودک بعد از وفات صاحب جنین یا صاحبان جنین به دنیا بیاید، آثار وضعی (ارث، انتساب، محرمیت و ازدواج، نفقه، حضان، ولایت و.....) کودک به دنیا آمده چگونه میباشد؟ اگر قبل از وفات زوجین، تنها اسپرم و تخمک آنها در آزمایشگاه نگهداری و بعد از مرگ آنها یا یکی از آنها منعقد شود و به رحم شخص دیگر منتقل گردد احکام و آثار وضعی آن چگونه می باشد؟ اگر اسپرم و تخمک یا جنین منعقد شده از یک زوج شرعی نباشد بلکه متعلق به زن و مرد بیگانه ای باشد آثار ذکر شده چگونه می باشد؟ اگر چنین جنینی به جای رحم شخص ثالث در دستگاه رشد یابد و متولد شود موارد فوق چه حکمی دارد؟
- اگر زنی از شوهرش کراهت داشته باشد و برای طلاق هم حاضر به بخشش مهریهاش باشد طبق نظر یکی از مراجع بر مرد واجب است او را طلاق دهد، اما معمولا از وقتی که زن اظهار کراهت و تقاضای طلاق خود را مطرح میکند مرد سعی میکند که او را متقاعد کند و او را راضی به ادامه زندگی نماید. همچنین در صورت عدم توفیق برای ادامه زندگی، اجرای طلاق منوط به مراجعه به دادگاه و طی تشریفات قانونی است لذا معمولاً از زمانی که زن اظهار کراهت و درخواست طلاق میکند تا وقتیکه طلاق جاری شود مدتی طول میکشد. آیا در این مدت زن حق دارد خانه را ترک کند و از شوهرش تمکین نکند یا این که تا طلاق جاری نشده موظف به تمکین است؟ در صورت عدم تمکین آیا زن حقالناس را ضایع نکرده و نباید در پیشگاه خدا پاسخگو باشد؟
- اگر زنی از شوهرش کراهت داشته باشد و برای طلاق هم حاضر به بخشش مهریهاش باشد طبق نظر یکی از مراجع بر مرد واجب است او را طلاق دهد، اما معمولا از وقتی که زن اظهار کراهت و تقاضای طلاق خود را مطرح میکند مرد سعی میکند که او را متقاعد کند و او را راضی به ادامه زندگی نماید. همچنین در صورت عدم توفیق برای ادامه زندگی، اجرای طلاق منوط به مراجعه به دادگاه و طی تشریفات قانونی است لذا معمولاً از زمانی که زن اظهار کراهت و درخواست طلاق میکند تا وقتیکه طلاق جاری شود مدتی طول میکشد. آیا در این مدت زن حق دارد خانه را ترک کند و از شوهرش تمکین نکند یا این که تا طلاق جاری نشده موظف به تمکین است؟ در صورت عدم تمکین آیا زن حقالناس را ضایع نکرده و نباید در پیشگاه خدا پاسخگو باشد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله نوری همدانی] آیا بارور کردن مصنوعی زن یا وارد کردن منی مرد غریب (نامحرم) به داخل رحم زنی که همسرش مرد نازا است، بطریق تزریق یا طرق دیگر جایز است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] آیا بارور کردن مصنوعی زن یا وارد کردن منی مرد غریب نامحرم به داخل رحم زنی که همسرش مرد نازا است به طریق تزریق یا طرق دیگر آیا جایز است؟
- [سایر] حکم تقویت اسپرم شوهر، با استفاده از اسپرم مرد دیگر و تلقیح این اسپرم تقویت شده به رحم همسر چیست؟
- [آیت الله سیستانی] حکم شرعی تلقیح مصنوعی با اسپرم مرد اجنبی در محیط آزمایشگاهی وقتی که شوهر فاقد اسپرم باشد چگونه است ومحرمیت به بستگان زن وشوهر چگونه است؟
- [آیت الله سبحانی] زنی که نازاست اگر از زنی تخمک اهدائی بگیرد و پس از تلقیح داخل رحم گذاشته شود جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] شوهرو همسر اسپرم و تخمک دارند ولی رحم قابل نگهداری جنین را ندارد ولذا اسپرم را با تخمک در بیرون تلقیح می کند و در رحم اجنبیه (رحم اجاره ای) قرار می دهند اگر این کار با مقدمات حلال صورت گیرد جایز است؟ و آیا فرزند با این سه نفر(صاحب اسپرم، صاحب تخمک، صاحب رحم) محرم است؟
- [آیت الله سبحانی] مردی اسپرم ندارد لذا اسپرم اجنبی را با تخمک همسرش بارور می کند و در رحم همسرش قرار می دهند آیا این کار جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] خانمی، تخمک برای بچه دار شدن ندارد، لذا اسپرم شوهرش را با تخمک زن دیگری بارور می کنند و در رحم این خانم قرار می دهند اگر این کار با مقدمات حلال صورت گیرد جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا گذاشتن دستگاه آی. یو. دی (IUD) درون رحم برای جلوگیری از بارداری جایز است؟
- [سایر] آیا استفاده از علوم غریبه، به منظور جلب محبت در امر ازدواج، جایز است؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر منیِ مرد را در رحم زن وی وارد نمودند چه به وجه حلال یا حرام و از آن بچّه متولّد شد، بچّه مال زن و مرد است و همه احکام فرزند را دارد.
- اگر بچّه در رحم مادر بمیرد و ماندن او در رحم برای مادر خطر داشته باشد، باید به آسانترین راه او را بیرون آورند و چنانچه ناچار شوند که او را قطعه قطعه کنند، اشکال ندارد، ولی باید شوهرش اگر اهل فن است یا زنی که اهل فن باشد و اگر ممکن نیست مرد محرمی که اهل فن باشد و اگر آن هم ممکن نشود، مرد نامحرمی که اهل فن باشد، بچّه را بیرون بیاورد و در صورتی که آن نیز پیدا نشود، کسی که اهل فن نباشد، با رعایت ترتیب ذکر شده میتواند بچّه را بیرون آورد.
- وارد کردن مَنی مرد در رحم زوجه او به وسیلهای غیر از آمیزش، اشکال ندارد، لکن باید از مقدمات حرام احتراز نمایند؛ پس اگر مرد با رضایت زن این عمل را خودش انجام دهد و منی خود را به وجه حلالی بدست بیاورد، مانعی ندارد.
- زنی که سه مرتبه او را طلاق دادهاند، بر شوهرش حرام می‌شود، ولی اگر با شرایطی که در کتاب طلاق گفته خواهد شد، زن با مرد دیگری ازدواج کند، شوهر اوّل میتواند در صورتی که شوهر دوم او را طلاق دهد یا بمیرد، دوباره او را برای خود عقد نماید.
- اگر منی مردی را داخل رحم زن اجنبیّه نمودند و معلوم شد بچّه از آن منی است، چنانچه این عمل به نحو شبهه بوده باشد، مثل آن که مرد گمان میکرده زن خود اوست و زن نیز گمان میکرده منی شوهر خود اوست و بعد از عمل معلوم شد که منی از شوهر نیست، بچّه شرعاً از آنِ مرد و زن است و تمام احکام فرزندی را دارد و لکن اگر از روی علم و عمد باشد، محلّ اشکال است لکن اشکالی نیست که اگر این بچّه دختر باشد، پدر نمیتواند او را به زنی بگیرد و اگر پسر باشد مادر نمیتواند با او ازدواج کند و همچنین دختر نمیتواند به کسانی که به فرض صحّت عقد، محارم او محسوب میشوند، شوهر کند و پسر نمیتواند با آن محارم ازدواج نماید و در تمام مسائل دیگر باید احتیاط مراعات شود.
- اگر شماره روزهای حیض زن به سه قسمت تقسیم شود و مرد در قسمت اوّل آن از روی علم و عمد با زن خود جماع کند، مستحب است هجده نخود طلا کفاره به فقیر بدهد، و اگر در قسمت دوم جماع کند، نُه نخود، و اگر در قسمت سوم جماع کند، چهار نخود و نیم بدهد؛ مثلاً زنی که شش روز خون حیض میبیند، اگر شوهرش در شب یا روز اوّل و دوم با او جماع کند، هیجده نخود طلا و در شب یا روز سوم و چهارم نُه نخود و در شب یا روز پنجم و ششم چهار نخود و نیم طلا میدهد.
- چند چیز بر حائض حرام است: اوّل: عبادتهایی که مانند نماز، باید با وضو، غسل یا تیمّم بجا آورده شوند؛ ولی بجا آوردن عبادتهایی که وضو، غسل و تیمّم برای آنها لازم نیست مانند نماز میّت مانعی ندارد.دوم: تمام چیزهایی که بر جنب حرام است و در احکام جنابت گفته شد. سوم: وطی در قُبُل (جلو) که هم برای مرد و هم برای زن حرام است، اگرچه به مقدار ختنهگاه داخل شود و منی هم بیرون نیاید، بلکه احتیاط واجب آن است که مقدار کمتر از ختنهگاه را نیز داخل نکند و همچنین احتیاط، ترک وطی در دُبُر (عقب) زن در حال حیض است؛ بلکه اگر زن راضی نباشد، در غیر حال حیض نیز وطی در دُبُر زن جایز نیست.
- مرد یا زنی که به درجه اجتهاد رسیده یعنی میتواند احکام شرعی را از روی ادله آن استنباط نماید جایز نیست از دیگری تقلید نماید، ولی اگر فقط در بعضی از مسائل مجتهد باشد، باید در بقیه مسائل از مجتهد جامعالشرایط تقلید کند و یا به احتیاط عمل نماید. همچنین کسی که هنوز به درجه اجتهاد نرسیده، نباید در مسائل شرعی فتوا دهد و چنانچه بدون داشتن قدرت استنباط در مسألهای فتوا دهد، مسئول اعمال خود و تمام کسانی است که ناآگاهانه به گفته او عمل میکنند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مظاهری] جایز نیست منی مرد اجنبی را در رحم زن اجنبیه داخل کنند، چه با اجازه زن باشد یا نه، و چه شوهر داشته باشد یا نه، و چه با اجازه شوهر باشد یا نباشد.
- [آیت الله مظاهری] اگر منی مرد را در رحم زنش وارد نمودند چه به وجه حلال یا حرام، و از آن، کودکی متولد شد، این کودک مال مرد و زن است و همه احکام فرزند را دارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] اگر بچه در رحم مادر بمیرد و ماندنش در رحم برای مادر خطر داشته باشد باید به اسانترین راه او را بیرون اورند و چنانچه ناچار شوند او را قطعه قطعه کنند اشکال ندارد ولی باید به وسیله شوهرش اگر اهل فن است وگرنه زنی که اهل فن باشد او را بیرون بیاورند و در صورت نبود زنی که اهل فن باشد مرد محرمی که اهل فن باشد و اگر ان هم ممکن نشد مرد نامحرمی که اهل فن باشد و در صورتی که ان هم پیدا نشد کسی که اهل فن نباشد با رعایت ترتیب مذکور می تواند بچه را بیرون اورد
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . اگر بچه در رحم مادر بمیرد و ماندنش در رحم برای مادر خطر داشته باشد، باید به آسانترین راه او را بیرون آورند و چنان چه ناچار شوند که او را قطعه قطعه کنند اشکال ندارد، ولی باید بوسیله شوهرش اگر اهل فن است او را بیرون بیاورند و اگر ممکن نیست زنی که اهل فن باشد و اگر آن هم ممکن نیست مرد محرمی که اهل فن باشد و اگر آن هم ممکن نشود، مرد نامحرمی که اهل فن باشد بچه را بیرون بیاورد و درصورتی که آن هم پیدا نشود زنی که اهل فن نباشد می تواند بچه را بیرون آورد.
- [آیت الله سیستانی] اگر تخمک زن و اسپرم مرد گرفته و بارور شود و در رحم مصنوعی گذاشته شود و فرزندی از این عمل به دنیا آید، ظاهر آن است که به صاحب تخمک و اسپرم ملحق میگردد و میان او و آن دو همه احکام نَسَب حتّی ارث جاری می‌شود. البته اگر پیش از انجام تلقیح یکی از آن دو از دنیا برود، فرزند از او ارث نمیبرد.
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مرد، زنی را گول بزند که از شوهرش طلاق بگیرد و زن او شود، طلاق و عقد آن زن صحیح است ولی هردو معصیت بزرگی کردهاند.
- [آیت الله نوری همدانی] اگر مرد زنی را گول بزند که از شوهرش طلاق بگیرد و زن او شود ، طلاق وعقد آن زن صحیح است ولی هر دو معصیت بزرگی کرده اند .
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] اگر مرد زنی را گول بزند که از شوهرش طلاق بگیرد و زن او شود؛ طلاق و عقد آن صحیح است ولی هر دو معصیت بزرگی کرده اند.
- [آیت الله بروجردی] اگر با زنی که میداند عیالش نیست زنا کند، چه زن بداند که آن مرد شوهر او نیست، یا گمان کند شوهرش میباشد، لازم نیست عدّه نگه دارد.
- [آیت الله خوئی] اگر با زنی که میداند عیالش نیست، زنا کند، چنانچه زن بداند که آن مرد شوهر او نیست، یا گمان کند شوهرش میباشد لازم نیست عده نگهدارد.