رادیو
ابزار اطلاع رسانی اعم از صوتی، تصویری، مکتوب و شبکهای را رسانه گویند. عنوان رسانه از عناوین جدید است که از احکام مرتبط با آن در مسائل مستحدثه سخن گفتهاند.
خریدن رادیو در صورتی که خریدار یقین بداند ولو یک لحظه استفاده حرام از او می‌شود ولو به وسیله دیگران جایز است یا نه؟
تسبیب برای حرام جایز نیست.
تسبیب برای حرام جایز نیست.
عنوان سوال:
خریدن رادیو در صورتی که خریدار یقین بداند ولو یک لحظه استفاده حرام از او می‌شود ولو به وسیله دیگران جایز است یا نه؟
پاسخ:
تسبیب برای حرام جایز نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- خرید و فروش رادیو در صورتی که منفعت محلله و محرمه دارد جایز است یا خیر؟ و در صورت جواز، خمس آن واجب است یا خیر؟
- خرید و فروش رادیو در صورتی که منفعت محلله و محرمه دارد جایز است یا خیر؟ و در صورت جواز، خمس آن واجب است یا خیر؟
- اگر در حال طواف یقین پیدا کند که مقداری از طواف را منحرفاً انجام داده، در صورتی که نتواند عقب برگردد، آیا جایز است از همانجا که یقین دارد قصد طواف نکند و دور بزند به همان مکانی که منحرف شده است و باز نیت طواف کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] رادیو و تلویزیون دارای منافع حلال و حرام می باشد. آیا خرید و فروش و انتفاع بردن از آن ها، جایز است؟
- [آیت الله فاضل لنکرانی] آیا تعلیم اُرگ که یک وسیله موسیقی است و خرید و فروش آن و همچنین استفاده از آن آزاد است و در رادیو و تلویزیون هم استفاده می شود، جایز است؟ اینجانب معلّم این وسیله موسیقی هستم نظر حضرتعالی در مورد تعلیم آن چیست؟
- [آیت الله خامنه ای] خریدن ماهی به منظور خوردن و غیر خوردن، از بازار اهل تسنن یا ادیان دیگر در صورتی که ندانیم دارای فلس بوده یا تذکیه شده جایز است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا دیدن زن نامحرم که مقداری از بدنش معلوم است و انسان هم بداند که به حرام نمی افتد جایز است ؟
- [آیت الله نوری همدانی] در صورتی که علاج بیماری موقوف بر استفاده از گوشت حرام و چیز نجس باشد، آیا جایز ست شخص چنین کند؟
- [آیت الله سیستانی] آیادر اختیار قرار دادن کامپیوتر برای نوجوانان در صورتی که احتمال مفسده توسط سایت های خلاف اخلاقی برود جایز است یا خیر ؟ ( این احتمال اکنون به یقین تبدیل شده است )
- [آیت الله مکارم شیرازی] نظر به این که قسامه به منظور تکمیل و تتمیم ظنّ و گمان حاکم دادگاه، و رافع تردید و شبهه وی برای رسیدن به یقین می باشد، آیا استماع سوگند 50 نفر به وسیله دو قاضی جداگانه شرعاً اشکال دارد؟ آیا صدور حکم به اعتبار گزارش و صورت جلسه استماع سوگند به وسیله قاضی دیگر که در غیاب حکم دادگاه تنظیم شده جایز می باشد؟
- [آیت الله خامنه ای] ج: اگر معاینه و درمان منوط به نظر و لمسِ حرام باشد، جایز نیست به پزشک مرد مراجعه کنند، مگر در صورتی که مراجعه به پزشک زن حاذق و متخصّص غیرممکن و یا خیلی سخت باشد.
- [آیت الله نوری همدانی] آیا شعبده بازی، احضار ارواح و هیپنوتیزم جایز است؟ این کارها در چه صورتی حرام است؟ شغل قرار دادن آنها و کسب درآمد از این طریق چه حکمی دارد؟
- [آیت الله بروجردی] در ممالک خارجه به وسیله سوزن نطفه‌ای به بعضِ زن‌ها تزریق می‌نمایند و بال نتیجه اولاد ذکور یا اناث از این نطفه متولّد می‌شود، آیا مولودمذکور اولادِ صاحب نطفه است یا نه؟ ثانیاً: در صورتی که صاحب نطفه شناخته نشود شیر دادن بر زنی که حامل نطفه بوده واجب است یا نه؟ ثالثاً: تزریق نطفه به این طریق حلال است، یا حرام، یا مکروه؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- در چهار صورت خریدار به واسطة عیبی که در مال است نمی‌تواند معامله را به هم بزند یا تفاوت قیمت بگیرد: (اول): آن که موقع خریدن عیب مال را بداند. (دوم): آنکه به عیب مال راضی شود. (سوم): آنکه در وقت معامله بگوید: اگر مال عیبی داشته باشد پس نمی‌دهم و تفاوت قیمت هم نمی‌گیرم. (چهارم): آنکه فروشنده در وقت معامله بگوید این مال را با هر عیبی که دارد می‌فروشم، ولی اگر عیبی را معین کند و بگوید مال را با این عیب می‌فروشم و معلوم شود عیب دیگری هم دارد، خریدار می‌تواند برای عیبی که فروشنده معین نکرده مال را پس دهد و درصورتی که نتواند پس دهد تفاوت قیمت بگیرد.
- اگر انسان گندم یا جو یا خرما یا انگور را بخرد و بداند که فروشنده زکات آن را داده، یا شک کند که داده یا نه، چیزی بر او واجب نیست و اگر بداند که زکات آن را نداده، چنان‌چه حاکم شرع معامل مقداری را که باید از بابت زکات داده شود اجازه ندهد، معامل آن مقدار باطل است و حاکم شرع می‌تواند مقدار زکات را از خریدار بگیرد و اگر معامله مقدار زکات را اجازه دهد، معامله صحیح است و خریدار باید قیمت آن مقدار را به حاکم شرع بدهد و در صورتی که قیمت آن مقدار را به فروشنده داده باشد، می‌تواند از او پس بگیرد.
- اگر در لباس خود منی ببیند و بداند که از خود او است و برای آن غسل نکرده، باید غسل کند و نمازهائی را که یقین دارد بعد از بیرون آمدن منی خوانده قضا کند، ولی نمازهائی را که احتمال می‌دهد، پیش از بیرون آمدن آن منی خوانده لازم نیست قضا نماید. چیزهایی که بر جنب حرام است
- معامله با بچة نابالغ، که مستقل در معامله باشد باطل است، اما اگر معامله با ولی باشد و بچة نابالغ ممیز فقط صیغة معامله را جاری سازد معامله صحیح است بلکه اگر جنس یا پول مال دیگری باشد و آن بچه وکالتاً از صاحبش آن مال را بفروشد یا به آن پول چیزی بخرد ظاهر این است که معامله صحیح است اگرچه بچة ممیز مستقل در تصرف باشد و همچنین است اگر طفل وسیله باشد که پول را به فروشنده بدهد و جنس را به خریدار برساند یا جنس را به خریدار بدهد و پول را به فروشنده برساند اگرچه ممیز نباشد معامله صحیح است، چون واقعاً دو نفر بالغ با یکدیگر معامله کرده‌اند، ولی باید فروشنده و خریدار یقین یا اطمینان داشته باشند، که طفل جنس و پول را به صاحب آن می‌رساند.
- اگر چیزی را که می‌فروشند یکی از شرطهای معامله در آن نباشد، مثلًا چیزی را که باید با وزن خرید و فروش کنند بدون وزن معامله نمایند، معامله باطل است. و چنان‌چه فروشنده و خریدار با قطع نظر از معامله راضی باشند که در مال یک دیگر تصرف کنند اشکال ندارد وگرنه چیزی را که از یکدیگر گرفته‌اند مثل مال غصبی است و باید آن را به هم برگردانند. و در صورتی که مال هر یک در دست دیگری تلف شود، چه بداند معامله باطل است چه نداند، باید عوض آن را بدهد.
- جایز نیست نطفه و منی مرد اجنبی را به زنی تلقیح و تزریق نمایند و فرق نمی‌کند که عمل تلقیح به وسیلة شخص اجنبی انجام بگیرد یا به وسیلة خود شوهر زن، و اگر عمل تلقیح انجام شود و زن تلقیح شده حامله و بچه‌دار گردد، آن بچه مال صاحب نطفه است و تمام احکام اولاد بر او جاری است و از یکدیگر هم ارث هم می‌برند و فقط آنچه در مورد ارث استثناء شده است، بچه‌ای است که از زنا تولید شده باشد و در عمل تلقیح گرچه خود عمل حرام می‌باشد، ولی زنا تحقق پیدا نکرده است و همچنین زنی که به وسیلة تلقیح بچه‌دار شده باشد، مادر آن بچه است و احکام اولاد بر او جاری است و از این قبیل است اگر زنی به طور مساحقه نطف شوهر خود را به فرج زن دیگر بریزد و آن زن از این نطفه حامله و بچه‌دار شود، آن بچه مال صاحب نطفه است و آن زن هم مادر بچه است و احکام اولاد بر او جاری است.
- معاملات حرام شش است: (اول): خرید و فروش عین نجس، مثل مشروبات مسکر، سگ شکاری، مردار، خوک، و در غیر اینها درصورتی که بشود از آن استفادة حلال نمود مثلًا غائط را کود نمایند خرید و فروش جائز است اگرچه احتیاط در ترک است. (دوم): خرید و فروش مال غصبی، (سوم): بنابر احتیاط خرید و فروش چیزی که نزد مردم مال نیست مثل حیوانات درنده. (چهارم): معاملة چیزی که منافع معمولی آن فقط کار حرام باشد، مانند اسباب قمار. (پنجم): معامله‌ای که در آن ربا باشد. (ششم): فروش جنسی که با چیز دیگر مخلوط است، در صورتی که آن چیز معلوم نباشد و فروشنده هم به خریدار نگوید، مثل فروختن روغنی که آن را با پیه مخلوط کرده است و این عمل را غش می‌گویند. پیغمبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) فرمودند: از ما نیست کسی که در معامله با مسلمانان غش کند یا به آنان ضرر بزند یا تقلب و حیله نماید، و هر که با برادر مسلمان خود غش کند، خداوند برکت روزی او را می‌برد و راه معاش او را می‌بندد و او را به خودش واگذار می‌کند.
- اگر زن پیش از ده روز پاک شود و احتمال دهد که در باطن خون هست، باید قدری پنبه داخل فرج نماید و کمی صبر کند و بیرون آورد. پس اگر پاک بود، غسل کند و عبادتهای خود را به‌جا آورد و اگر پاک نبود، چنان‌چه در حیض عادت ندارد یا عادت او ده روز است، باید صبر کند که اگر پیش از ده روز پاک شد، غسل کند، و اگر سر ده روز پاک شد، یا خون او از ده روز گذشت، سر ده روز غسل نماید، و اگر عادتش کمتر از ده روز است، در صورتی که بداند پیش از تمام شدن ده روز یا سر ده روز پاک می‌شود، نباید غسل کند. و اگر احتمال دهد که خون او از ده روز می‌گذرد باید یک روز عبادت را ترک کند، و بعد جائز است احکام مستحاضه را جاری کند، و احوط این است که تا روز دهم بین تروک حائض و اعمال مستحاضه جمع کند، و این حکم مختص زنی است که قبل از عادت مستمرة الدم نبوده، والا بعد از گذشتن عادت جائز نیست عبادت را ترک کند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] چیزی را که انسان بابت زکاْ به فقیر می‌دهد لازم نیست به او بگوید که زکاْ است، بشرط این که بداند فقیر قبول تملّک این مال را ولو از زکاْ باشد می‌نماید، بلکه اگر فقیر خجالت بکشد، مستحبّ است باسم پیشکش بدهد، ولی باید قصد زکاْ نماید در صورتی که بداند آن فقیر قبول مطلق مال را می‌کند ولو این که زکاْ باشد، والاّض اگر بداند زکاْ را قبول نمی‌کند بنابر احتیاط واجب آن است که زکاْ را به او ندهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] چون رادیو وتلویزیون هم منافع حلال وهم منافع حرام دارد، خرید وفروش آنها برای منافع حلال مانعی ندارد ولی در صورتی که مواظب باشند خانواده وبچه‌ها استفاده حرام از آنها نکنند.
- [آیت الله بهجت] نافله خواندن در وقت فریضه، ولو نافله غیر یومیه باشد، در صورتی که باعث فوت فریضه نشود جایز است و همچنین جایز است نافله خواندن برای کسی که نماز قضا یا واجب دیگر مثل نماز استیجاری به گردن دارد.
- [آیت الله مظاهری] رادیو و تلویزیون و ویدئو و مانند اینها که دارای منافع حلال و حرام است، خرید و فروش آنها و انتفاع بردن از منافع حلال آنها جایز است، ولی اگر موجب فساد اخلاقی یا متزلزل شدن عقاید باشد خرید و فروش آنها حرام است، چنانکه خرید و فروش آنها برای انتفاع بردن از آنها به نحو حرام جایز نیست.
- [آیت الله مکارم شیرازی] معامله با بچه نابالغ باطل است حتی اگر ولی به او اجازه داده باشد، مگر این که طرف معامله ولی طفل باشد و طفل وسیله رساندن پول به فروشنده یا جنس به خریدار است، در این صورت اشکال ندارد، اما باید خریدار و فروشنده یقین داشته باشند که بچه جنس یا پول را به صاحب آن می رساند.
- [آیت الله وحید خراسانی] تلقیح نطفه شوهر به زن او به وسیله خود شوهر جایز است و به وسیله غیر شوهر در صورتی که متوقف بر انجام کار حرامی باشد ارتکاب ان کار حرام است و بچه ای که به تلقیح به وجود می اید احکام اولاد بر او مترتب است
- [آیت الله سبحانی] در چهار صورت با وجود عیب نمی تواند معامله را فسخ کند یا تفاوت قیمت را بگیرد: 1 در صورتی که موقع خریدن عیب مال را بداند. 2 در صورتی که بعداً راضی شود. 3 فروشنده موقع معامله بگوید این مال را با هر عیبی که دارد می فروشم، ولی اگر عیب معیّنی را ذکر کند و بگوید با این عیب می فروشم بعد معلوم شود عیب دیگری دارد خریدار می تواند معامله را فسخ کند. 4 خریدار در موقع معامله بگوید اگر مال عیبی داشته باشد فسخ نمی کنم و تفاوت قیمت هم نمی گیرم.
- [آیت الله سیستانی] وقتی یکی از شکهای باطل برای انسان پیش آید و بداند که اگر به حالت بعدی منتقل شود برای او یقین ، یا گمان پیدا می‌شود ، در صورتی که شک باطل او در دو رکعت اول نماز باشد ، جایز نیست با حالت شک نماز را ادامه دهد ، مثلاً اگر در حال ایستادن شک کند که یک رکعت خوانده یا بیشتر و بداند که اگر به رکوع رود به یک طرف ، یقین یا گمان پیدا می‌کند ، جایز نیست با این حال رکوع کند ؛ و امّا در بقیه شکهای باطل می‌تواند نماز را ادامه دهد تا یقین ، یا گمان برای او پیدا شود .
- [آیت الله سیستانی] خرید و فروش آلات لهو حرام ، جایز نیست ، و امّا آلات مشترکه ، مثل رادیو ، و ضبط صوت ، و ویدئو ، خرید و فروش آن مانعی ندارد . و نگهداری آن برای کسی که مطمئن است که خودش و خانواده‌اش از آن در موارد حرام استفاده نمی‌کنند جایز است .
- [آیت الله مکارم شیرازی] 10 در صورتی که یقین یا خوف خطر یا ضرر مهمی برای مادر داشته باشد در مراحل اولیه جایز است.