خوردن
يکي از موضوعاتي که در فقه از احکام آن صحبت شده ،خوردن مي باشد.
خوردن شکلاتی که احتمال دارد روغن خوک در آن به کار رفته باشد، چه حکمی دارد؟
اگر یقین ندارید که اجزای حیوان در آن به کار برده شده یا فروشنده به پاکی آن خبر دهد یا از بازار مسلمانان تهیه شده و احتمال داده شود در ورودش به ممکلت اسلامی تحقیق شده، استفاده از آن جایز است و تحقیق لازم نیست.
اگر یقین ندارید که اجزای حیوان در آن به کار برده شده یا فروشنده به پاکی آن خبر دهد یا از بازار مسلمانان تهیه شده و احتمال داده شود در ورودش به ممکلت اسلامی تحقیق شده، استفاده از آن جایز است و تحقیق لازم نیست.
پاسخ:
اگر یقین ندارید که اجزای حیوان در آن به کار برده شده یا فروشنده به پاکی آن خبر دهد یا از بازار مسلمانان تهیه شده و احتمال داده شود در ورودش به ممکلت اسلامی تحقیق شده، استفاده از آن جایز است و تحقیق لازم نیست.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- شخص مُحرم در اثنای سعی برای آب خوردن از مسیر منحرف شده و پس از خوردن آب، سعی را ادامه داده است. سعی او چه حکمی دارد؟
- در موردی که شخص احتمال نمی دهد امر به معروف تاثیر قوی و کامل داشته باشد اما احتمال می دهد موقتا باعث انجام معروف یا ترک منکر گردد، آیا در فرض احتمال اثر موقت نیز امر به معروف و نهی از منکر واجب خواهد بود؟
- در موردی که شخص احتمال نمی دهد امر به معروف تاثیر قوی و کامل داشته باشد اما احتمال می دهد موقتا باعث انجام معروف یا ترک منکر گردد، آیا در فرض احتمال اثر موقت نیز امر به معروف و نهی از منکر واجب خواهد بود؟
- آیا شراکت با افرادی که می دانیم، یا احتمال می دهیم که وجوهات شرعیه خود را نمی پردازند، جائز است؟
- خوردن و آشامیدن در منزل شخصی که خمس و زکات اموالش را نمی دهد چه حکمی دارد؟
- آیا به اشخاصی که شغلشان تکدی گری نیست اما مطمئن نیستیم که فقیر و محتاج باشند و احتمال می دهیم معتاد باشند، می توانیم کمک مالی کنیم؟
- خانمی که عادت بوده، صبح متوجه میشود که از خون حیض پاکشده است و احتمال میدهد قبل از طلوع فجر پاک شده باشد؛ آیا روزهاش صحیح است ؟
- خانمی که عادت بوده، صبح متوجه میشود که از خون حیض پاکشده است و احتمال میدهد قبل از طلوع فجر پاک شده باشد؛ آیا روزهاش صحیح است ؟
- خانمی که عادت بوده، صبح متوجه میشود که از خون حیض پاکشده است و احتمال میدهد قبل از طلوع فجر پاک شده باشد؛ آیا روزهاش صحیح است ؟
- مسافری که میداند یا احتمال میدهد قبل از ظهر به وطن میرسد، آیا لازم است در سفر امساک کند تا وقتی به وطن رسید نیت روزه کند؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله مکارم شیرازی] متأسفانه در حال حاضر بعضی از مواد دارویی و آرایشی از روغن خوک و یا ژلاتین حیوانی که ذبح شرعی نشده اند ساخته می شوند. سوال این است که اولاً خرید و فروش این مواد جایز است یا خیر و ثانیاً استفاده از این مواد برای غیر از خوردن مانند تزریق کردن و یا چرب کردن دست و صورت جایز است یا نه؟
- [آیت الله سبحانی] آیا فروختن تمساح و خرچنگ و خوک به کفار که خوردن آن را حلال می دانند، جایز است؟
- [آیت الله سبحانی] خوردن قرص روغن کوسه ماهی و چربیهای ببر و پلنگ و نظایر آن جهت تقویت شرعاً چطور است؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر مویز در داخل طعام یا روغن نفخ کند و پاره شود خوردن آن چه صورت دارد؟
- [آیت الله مظاهری] خوردن روغن و مواد چرب، چه بو داشته باشد و چه نداشته باشد برای محرم چه حکمی دارد؟
- [آیت الله سیستانی] ما از سفر خارج مقدار زیادی پاستیل آورده ایم که نمی دانیم از ژله خوک است یا نه اکنون خوردن آن چه حکمی دارد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا فروش و هدیه کردن شراب یا گوشت خوک و یا هر چیزی که خوردن آن حرام است به کسی که آن را حلال می داند، صحیح است؟
- [آیت الله سیستانی] آیا جایز است در یک مغازه قصّابی که گوشت خوک می فروشد کار کرد؟ حتی در این حد که مسلمانی به یکی از کارگرانش دستور بدهد که به فلان مشتری گوشت خوک بده؟
- [آیت الله سیستانی] حکم کسی که در کشور غیر اسلامی در رستورانی کار میکند که گوشت خوک برای غیر مسلمان استفاده میشود چیست؟
- [آیت الله سیستانی] اگر ما بخواهیم در قصابی که خوک می کشد کار کنیم آیا به نظر شما اشکالی دارد یا خیر؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- آشامیدن از ظرف یا غیر ظرفی که از پوست سگ یا خوک یا مردار ساخته شده و نیز خوردن چیزی از آن در صورتی که به سبب رطوبتی نجس شده باشد، حرام است و نباید آن را در وضو و غسل و کارهایی که باید با چیز پاک انجام داد، استعمال کنند؛ بلکه احتیاط آن است که چرم سگ و خوک و مردار - اگر چه ظرف هم نباشد - و نیز سایر اعیان نجس را در هیچ یک از استعمالات به کار نبرند.
- اگر کسی گوسفندهای خود را به چوپان بدهد که مثلاً یک سال نگهداری کند و از شیر آن استفاده نماید و مقداری روغن بدهد، چنانچه شیر گوسفند را در مقابل زحمتهای چوپان و آن روغن صلح کند، صحیح است، ولی اگر گوسفند را یک ساله به چوپان اجاره دهد که از شیر آن استفاده کند و در عوض، مقداری روغن بدهد، چون مقدار شیر و روغن مشخّص نیست اجاره باطل است.
- اگر روغنی را که با پیه مخلوط است بفروشد، چنانچه آن را معیّن کند، مثلاً بگوید این یک کیلو روغن را میفروشم، معامله به مقدار پیهی که در آن است باطل می‌باشد و پولی را که فروشنده برای پیه آن گرفته مال مشتری و پیه مال فروشنده است و اگر مشتری نداند میتواند معامله روغن خالصی را هم که در آن است به هم بزند، ولی اگر آن را معیّن نکند بلکه یک کیلو روغن در ذمّه بفروشد، بعد روغنی که پیه دارد بدهد، مشتری میتواند آن روغن را پس بدهد و روغن خالص را مطالبه نماید.
- اگر چیز پاکی مانند روغن و نفت که آب کشیدن آن ممکن نیست نجس شود، معامله آن چند صورت دارد: صورت اوّل: چیزی باشد که منافع غالبی آن حرام است، ولی قصد مشتری از خرید آن، تنها استفاده از آن در منفعت حلال نادر باشد، مثلاً بخواهد روغن نجس را بسوزاند، معامله صحیح و جایز است. صورت دوّم: چیزی باشد که منافع غالبی آن حرام است و قصد مشتری از خرید آن تنها استفاده در منفعت حلال نباشد، مثلاً بخواهد روغن نجس را بخورد، یا هنوز در مورد استفاده از آن تصمیمی نگرفته باشد معامله باطل است. در این دو صورت فرقی نیست که مشتری نجس بودن آن چیز را بداند یا نداند و اگر مشتری نجس بودن آن چیز را نداند و در صورت نگفتن به حرام میافتد، مثلاً روغن نجس را میخورد، فروشنده باید نجس بودن آن را بگوید و اگر معامله سبب شود که مشتری آن را در کار حرام به کار گیرد معامله به طور کلی حرام است، هر چند به مشتری بگوید، یا مشتری خود حرام بودن آن را بداند. صورت سوم: چیزیست که منفعت غالبی آن حرام نیست ولی در معامله شرط میشود که آن را در کار حرام صرف کند که معامله حرام و باطل است. صورت چهارم: همانند صورت قبلی ولی شرط نمی‌شود که در کار حرام صرف شود در این صورت اگر مشتری آن را برای کار حرام نخرد، بدون اشکال معامله صحیح و جایز است و اگر مشتری آن را برای خصوص کار حرام بخرد، معامله صحیح است، ولی اگر معامله سبب شود که مشتری آن را در کار حرام صرف کند، معامله حرام است.
- گوسفند شیرخوار - و بنا بر احتیاط واجب گوساله و بچههای دیگر حیوانات حلالگوشت - اگر از خوک به مقداری شیر بخورند که گوشت در بدنشان روییده و استخوانشان از آن سخت شده باشد، خود و نسلشان حرام میشوند و در صورتی که مقدار شیر خوردن کمتر از آن باشد لازم است استبراء شوند تا حلال گردند و استبراء این است که هفت روز از پستان گوسفند - یا حیوان حلالگوشت دیگر - شیر بخورند و اگر حاجت به شیر ندارند هفت روز غذای پاک دیگر بخورند.
- سگ و خوک به واسطه سر بریدن و شکار کردن پاک نمیشوند و در نتیجه خوردن گوشت آن‌ها هم حرام است و حیوان حرام گوشتی را که درنده و گوشتخوار است، مانند گرگ و پلنگ، اگر به دستوری که گفته شده سر ببرند، یا با تیر و مانند آن شکار کنند پاک است ولی گوشت آن حلال نمی‌شود و اگر با سگ شکاری آن را شکار کنند پاک شدن بدنش هم اشکال دارد.
- سگ و خوکی که در خشکی زندگی میکنند، حتی مو و استخوان و پنجه و ناخن و رطوبتهای آن‌ها نجس است، ولی سگ و خوک دریایی پاک است.
- دواهای روان، عطر، روغن، واکس و صابونی که از کشورهای غیر اسلامی میآورند، اگر انسان یقین به نجاست آن‌ها نداشته باشد پاک است.
- لازم نیست یقین کند که آب برای او ضرر دارد، بلکه اگر احتمال ضرر بدهد، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا باشد و از آن احتمال، ترس برای او پیدا شود، باید تیمم کند.
- خوردن ماهی زنده جایز است ولی بهتر است از خوردن آن خودداری کنند.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . نیمخورده سگ و خوک و کافر، نجس و خوردن آن حرام است و نیمخورده حیوانات حرام گوشت، پاک و خوردن آن مکروه می باشد.
- [امام خمینی] نیم خورده سگ و خوک و کافر ، نجس و خوردن آن حرام است. و نیم خورده حیوانات حرام گوشت پاک و خوردن آن مکروه می باشد.
- [آیت الله اردبیلی] نیم خورده سگ و خوک و کافر غیر کتابی، نجس و خوردن آن حرام است و نیم خورده حیوانات حرام گوشت پاک است، ولی خوردن آن مکروه می‌باشد.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نیم خورده سگ و خوک و مشرک، نجس و خوردن آن حرام است و نیم خورده حیوانات حرام گوشت پاک و خوردن آن مکروه می باشد.
- [آیت الله بروجردی] نیم خوردهی سگ و خوک و کافر، نجس و خوردن آن حرام است و نیم خوردهی حیواناتِ حرام گوشت، پاک و خوردن آن مکروه می‌باشد.
- [آیت الله بهجت] نیمخورده سگ، خوک و کافر، نجس و خوردن آن حرام است؛ و نیمخورده حیوانات حرامگوشت، پاک است، ولی خوردن آن مکروه می‌باشد.
- [آیت الله اردبیلی] خوردن و آشامیدن از ظرفی که از پوست سگ، خوک یا مردار ساخته شده، حرام است و نباید آن ظرف را در وضو گرفتن و غسل کردن و نیز در کارهایی که باید با چیز پاک انجام داد به کار برند؛ بلکه احتیاط مستحب آن است که از چرم سگ، خوک و مردار در هیچ کاری استفاده نکنند.
- [آیت الله بهجت] اگر چیز پاکی مانند روغن و نفت که آب کشیدن آن ممکن نیست نجس شود، چنانچه روغن نجس را برای خوردن به خریدار بدهند، معامله باطل و عمل حرام است و اگر برای کاری بخواهند که شرط آن پاک بودن نیست، مثلاً بخواهند روغن نجس را بسوزانند، یا برای روغن مالی بدن مریض استعمال کنند، فروش آن اشکال ندارد.
- [آیت الله وحید خراسانی] نیم خورده سگ و خوک و کافر غیر کتابی نجس و خوردن ان حرام است و نیم خورده حیوانات حرام گوشت پاک و خوردن ان در غیر گربه مکروه است
- [آیت الله فاضل لنکرانی] اگر چیزی مانند روغن و نفت که آب کشیدن آن ممکن نیست نجس شود، چنانچه مثلا روغن نجس را برای خوردن به خریدار بدهند معامله باطل و عمل حرام است و اگر برای کاری بدهند که شرط آن پاک بودن نیست مثلا بخواهند نفت نجس را بسوزانند، یا روغن نجس را تبدیل به صابون کنند فروش آن اشکال ندارد.