خانواده
خانواده، اولین نهاد اجتماعی و کوچکترین واحد تشکیل دهنده جامعه است.
کسی که می خواهد کفاره عمدی روزه را بدهد و نمی تواند به شصت نفر یک جا طعام بدهد، آیا می تواند به یک خانواده شش نفری، ده مرتبه طعام بدهد؟
کفایت نمی کند بلکه باید -هرچند به صورت تدریجی – به شصت نفر هر کدام به اندازه یک مدّ(900گرم به حساب گندم) طعام بدهد.
کفایت نمی کند بلکه باید -هرچند به صورت تدریجی – به شصت نفر هر کدام به اندازه یک مدّ(900گرم به حساب گندم) طعام بدهد.
عنوان سوال:
کسی که می خواهد کفاره عمدی روزه را بدهد و نمی تواند به شصت نفر یک جا طعام بدهد، آیا می تواند به یک خانواده شش نفری، ده مرتبه طعام بدهد؟
پاسخ:
کفایت نمی کند بلکه باید -هرچند به صورت تدریجی – به شصت نفر هر کدام به اندازه یک مدّ(900گرم به حساب گندم) طعام بدهد.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- کسی که می خواهد کفاره عمدی روزه را بدهد و نمی تواند به شصت نفر یک جا طعام بدهد، آیا می تواند به یک خانواده شش نفری، ده مرتبه طعام بدهد؟
- آیا غیر سید میتواند؛ کفاره روزه، و رد مظالم را به سادات بدهد؟
- دختری که نمی¬دانسته معیار سن تکلیف 9سال قمریست -نه شمسی- وبه همین دلیل یکسال روزه نگرفته -درحالی که می توانسته روزه بگیرد- فقط قضا بر او واجب است یا کفاره هم باید بدهد؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] فردی حدود 10 سال کفاره بدهکار است، آیا می تواند کفاره هر روز از روزه که باید به شصت فقیر بدهد را به یک فقیر بدهد یا باید بین شصت نفر جدا جدا کفاره را تقسیم نماید؟
- [آیت الله بروجردی] شخصی که کفّاره ماه رمضان به او تَعَلُّق گرفته و اختیار اطعام شصت مسکین را نموده، آیا میتواند به هر مسکینی پول طعام یک نفر را بدهد یا خیر؟
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر کسی جهت کفّاره افطار عمدی، روزه شصت روز را انتخاب کند و در بین ایّام انجام روزه در حالی که روزه است با حرام افطار کند آیا کفّاره دیگری بر او واجب می‌شود یا خیر؟
- [آیت الله بهجت] آیا در کفّاره جمع نیز مانند کفّاره مخیّره یا مرتّبه، با عجز از شصت روز روزه، منتقل به هجده روز روزه می شود؟
- [آیت الله نوری همدانی] آیا ادای کفاره روزه عمدی یا غیر عمدی. و کلّاً تمامی کفارات باید فوری باشد؟
- [آیت الله مظاهری] اینکه در رساله عملیه فرمودهاید یکی از موارد کفاره عمد، اطعام شصت فقیر است، آیا میتوان به اندازه شصت فقیر به یک فقیر پول یا طعام داد؟
- [آیت الله خامنه ای] آیا کفّاره افطار عمدی روزه، با کفّاره مریض تفاوت دارد؟
- [آیت الله صافی گلپایگانی] چنانچه شخصی بابت روزه ماه مبارک رمضان کفّاره بدهکار باشد و بخواهد بابت آن شصت فقیر یا بیشتر را اطعام نماید آیا می تواند کل مبلغ کفّاره را به یک فقیر یا یک خانواده فقیر بدهد اگر نه چنانچه به شصت فقیر دسترسی نداشت تکلیف او چیست؟
- [آیت الله بهجت] شخصی روزه ماه رمضان را عمدا نگرفت، آیا علاوه بر قضای روزه و یکی از کفّارات ثلاث، باید برای هر روزی یک مدّ طعام نیز بدهد؟
- [آیت الله بهجت] آیا افطار عمدی پس از زوال، در روزه کفاره ای، کفاره دارد؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر بدون عذر به عهد خود عمل نکند، باید کفّاره بدهد و کفاره آن مانند کفاره افطار روزه ماه رمضان است؛ یعنی باید شصت فقیر را یک مدّ طعام دهد، یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد، یا یک بنده آزاد کند.
- کسی که برای کفاره یک روز، شصت فقیر را طعام میدهد، نمیتواند همان مقدار را بین کمتر از شصت نفر تقسیم کند؛ ولی میتواند برای هر یک از عیالات فقیر، اگر چه صغیر باشند، یک مد دیگر به آن فقیر بدهد.
- اگر روزه ماه رمضان را بدون عذر نگیرد، باید قضای آن را به جا آورد و برای هر روز دو ماه روزه بگیرد یا به شصت فقیر طعام بدهد یا یک بنده آزاد کند (به تفصیلی که در مسأله 1670 گذشت) و چنانچه تا ماه رمضان آینده قضای آن روزه را بجا نیاورد، بنا بر احتیاط، (علاوه بر کفاره پیشین) برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد.
- اگر نذر کند که روز معیّنی را روزه بگیرد، چنانچه در آن روز عمداً روزه خود را باطل کند، کفارهای مانند کفاره افطار روزه ماه رمضان، بر وی لازم میگردد؛ یعنی باید یک بنده آزاد نماید، یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد، یا به شصت فقیر به اندازه یک مد طعام دهد یا آنها را سیر کند.
- کسی که باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد، میتواند کفاره چند روز را به یک فقیر بدهد.
- اگر نذر کند روز معیّنی را روزه بگیرد، باید همان روز را روزه بگیرد و نمیتواند در آن روز مسافرت کند و اگر به واسطه مسافرت روزه نگیرد، باید گذشته از قضای آن روز کفّاره هم بدهد؛ یعنی یک بنده آزاد کند، یا به شصت فقیر یک مدّ طعام دهد یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد و اگر در آن روز ناچار شود که مسافرت کند و نتواند در سفر روزه بگیرد یا عذر دیگری؛ مثل مرض یا حیض، برای او پیش بیاید، قضای تنها کافی است.
- اگر روزه ماه رمضان را عمداً نگیرد و در روز مکررّ جماع یا استمنا کند، کفاره هم مکرر می‌شود؛ ولی اگر چند مرتبه کار دیگری که روزه را باطل میکند انجام دهد؛ مثلاً چند مرتبه غذا بخورد، یا هم غذا خورده و هم با مایع روان اماله کند، یک کفاره کافی است.
- اگر به چیز حرامی روزه خود را باطل کند، چنانچه آن مفطر، جماع حرام یا خوردن و آشامیدن حرام باشد - چه آن چیز اصلاً حرام باشد مثل شراب و زنا و یا به جهتی حرام شده باشد، مثل خوردن غذای حلالی که برای انسان ضرری دارد که موجب فساد بدن می‌شود و نزدیکی کردن با زن خود در حال حیض - کفاره جمع بر او واجب می‌شود؛ یعنی باید یک بنده آزاد کند و دو ماه روزه بگیرد و شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مد طعام بدهد و چنانچه هر سه برایش ممکن نباشد، هر کدام آنها را که ممکن است باید انجام دهد و اگر آن چیز حرام غیر از جماع و خوردن و آشامیدن باشد کفاره تخییری به تفصیلی که در مسأله 1670 گذشت واجب می‌شود و احتیاط مستحب آن است که کفاره جمع بدهد.
- اگر با زن حائض در یک حیض چند مرتبه جماع کند، بهتر آن است که برای هر جماع یک کفاره بدهد.
- زن بارداری که روزه برای حملش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست و باید برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و نیز اگر روزه برای خودش ضرر دارد، روزه بر او واجب نیست و بنا بر احتیاط مستحب برای هر روز یک مد طعام به فقیر بدهد و در هر دو صورت اگر تا ماه رمضان بعد بتواند بدون ضرر روزه بگیرد باید روزههایی را که نگرفته قضا کند، بلکه به احتیاط واجب اگر بعد از آن نیز بتواند روزه بگیرد، قضای روزه بر او واجب می‌شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله علوی گرگانی] اگر به عهد خود عمل نکند، باید کفّاره بدهد یعنی شصت فقیر را سیر کند یا دو ماه روزه بگیرد یا یک بنده آزاد کند یعنی کفّاره مخالفت عهد مانند کفّاره خوردن عمدی روزه ماه مبارک رمضان است.
- [آیت الله اردبیلی] اگر اعتکافِ واجب را با غیر جماع باطل کند، کفّاره ندارد و اگر با جماع هر چند در شب باطل نماید، علاوه بر قضا باید کفّاره نیز بدهد و کفّاره آن مانند کفّاره باطل نمودن عمدی روزه ماه رمضان است و بنابر احتیاط واجب، ترتیب در کفاره را نیز باید رعایت کند؛ یعنی در صورت امکان یک بنده آزاد کند و اگر امکان نداشت، دو ماه پشت سر هم روزه بگیرد و اگر آن نیز ممکن نبود، به شصت فقیر طعام بدهد.
- [آیت الله علوی گرگانی] کسی که باید برای کفّاره یک روز، شصت فقیر را طعام بدهد اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نباید به هرکدام از آنها بیشتر از یک مد که تقریباً ده سیر است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی میتواند برایهر یک از عیالات فقیر اگرچه صغیر باشند یک مد به آن فقیر بدهد.
- [آیت الله مظاهری] کسی که کفّاره روزه رمضان بر او واجب است باید دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر نماید یا به هر کدام 750 گرم طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها، یا قیمت آنها را بدهد و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، هر چند مد که میتواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند و چنانچه دادن کفّاره بعداً برای او ممکن شود واجب نیست کفّاره بدهد.
- [آیت الله مکارم شیرازی] کسی که برای کفاره روزه، اطعام شصت فقیر را انتخاب کرده باید به هر کدام یک مد طعام (تقریبا 750 گرم) بدهد و نمی تواند چند مد را به یک نفر بدهد، مگر این که دسترسی به شصت فقیر پیدانکند، ولی اگر اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به عیالات خود می دهد و با آنها می خورد، می تواند برای هر یک از عیالات او، هر چند صغیر باشند، یک مد به آن فقیر بدهد.
- [آیت الله اردبیلی] کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد، اگر به شصت فقیر دسترسی داشته باشد، نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مُد طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید؛ ولی چنانچه انسان اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به زن و فرزندان خود میدهد یا به آنها میخوراند، میتواند برای هر یک از زن و فرزندان او، اگرچه صغیر باشند یک مُد به آن فقیر بدهد.
- [امام خمینی] کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد، اگر به شصت فقیر دسترسی دارد، نباید به هر کدام از آنها بیشتر از یک مد که تقریبا ده سیر است طعام بدهد، یا یک فقیر را بیشتر از یک مرتبه سیر نماید، ولی چنانچه انسان اطمینان داشته باشد که فقیر طعام را به عیالات خود می دهد یا به آنها می خوراند، می تواند برای هر یک از عیالات فقیر اگرچه صغیر باشند یک مد به آن فقیر بدهد.
- [آیت الله سیستانی] کسی که باید برای کفاره یک روز شصت فقیر را طعام بدهد ، اگر به تمام شصت نفر دسترسی دارد نمیتواند عدد را کم کند ، ولی همان مقدار کفاره بدهد مثلاً به سی نفر هر کدام دو مُد طعام بدهد و به آن اکتفا کند ، ولی میتواند برای هر فرد از عیال فقیر اگر چه صغیر باشند یک مُد به آن فقیر بدهد ، و فقیر به وکالت از عائله یا ولایت بر آنها اگر صغیر باشند قبول نماید ، و اگر نتواند شصت نفر فقیر را پیدا کند و مثلاً فقط سی نفر را پیدا کند میتواند به هر کدام دو مُد طعام بدهد ولی بنابر احتیاط واجب هرگاه تمکن پیدا کرد به سی نفر فقیر دیگر نیز یک مُد بدهد .
- [آیت الله نوری همدانی] کسی که کفارة روزة رمضان بر او واجب است ، باید به دستوری که بعداً گفته می‌شود دو ماه روزه بگیرد ، یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام یک مُد که تقریباً ده سیر است طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد ، و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد ، هر چند مُد که می تواند به فقراء طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد ، باید استغفار کند ، اگر چه مثلاً یک مرتبه بگوید استغفراللهَ و احتیاط واجب آن ایت که هر وقت بتواند کفاره را بدهد .
- [امام خمینی] کسی که کفاره روزه رمضان بر او واجب است، باید یک بنده آزاد کند یا به دستوری که در مساله بعد گفته می شود، دو ماه روزه بگیرد یا شصت فقیر را سیر کند یا به هر کدام، یک مد که تقریبا ده سیر است، طعام یعنی گندم یا جو و مانند اینها بدهد، و چنانچه اینها برایش ممکن نباشد، هر چند مد که می تواند به فقرا طعام بدهد و اگر نتواند طعام بدهد باید استغفار کند، اگر چه مثلا یک مرتبه بگوید: (استغفرالله)، و احتیاط واجب در فرض اخیر آن است که هر وقت بتواند، کفاره را بدهد.