نماز صبح
نماز صبح از نمازهای یومیه که دو رکعت است و بین طلوع فجر و طلوع آفتاب خوانده می‌شود.
اگر نماز صبح از ما قضا شده باشد حتما باید قبل از نمازظهر خوانده شود
بنابراحتیاط باید قبل از نماز ظهر بخواند.
بنابراحتیاط باید قبل از نماز ظهر بخواند.
پرسش‌های مرتبط از این مرجع
- اگر برای نماز صبح شک کنیم که آیا آفتاب طلوع کرده یا خیر، نماز به چه نیتی خوانده شود؟
- آیا بر نمازگزار لازم است قبل از بجا آوردن نماز ظهر و عصر، نماز صبح آن روز را که از وی قضا شده، بجا آورد؟
- شخصی پس از بازگشت از مسافرت متوجه می شود غسل یا وضویی که با آن در مسافرت نماز خوانده باطل بوده است. آیا باید اکنون نمازش را در وطن به صورت شکسته قضا کند یا تمام؟
- آیا نمازهایی را که به سبب جهل به مسأله با وضوی اشتباه خوانده ام را باید قضا نمایم؟
- چندین سال نماز قضا دارم که قضا کردن آن برایم بسیار سخت شده است. آیا میتوانم نمازهای قضا را نشسته بجا آورم؟
- بیدار نمودن افراد خانواده برای نماز صبح با چه کیفیّتی مجاز است؟
- بیدار نمودن افراد خانواده برای نماز صبح با چه کیفیّتی مجاز است؟
- آیا در لیالی مقمره می توان بلافاصله بعد از اذان صبح به نماز ایستاد؟
- بیدار نمودن افراد خانواده برای نماز صبح با چه کیفیّتی مجاز است؟
- بیدار نمودن افراد خانواده برای نماز صبح با چه کیفیّتی مجاز است؟
پرسش‌های مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله بهجت] کسی نمازهای قضایش را به ترتیب خوانده و بعد متوجه شده که مثلاً یک نماز صبح را فراموش کرده. آیا باید فقط همان نماز را قضا کند یا پس از آن نماز، همه ی نمازها را نیز قضا نماید؟
- [سایر] علت واجب بودن نماز صبح چیست؟ چرا باید طلوع فجر تا طلوع آفتاب این نماز خوانده شود؟ با توجه به اینکه نماز صبح بسیاری از مردم قضا می‌شود، آیا بهتر نبود که مثلاً از روشن شدن هوا تا پخش شدن آفتاب این نماز خوانده شود؟ معمولاً در جواب این سؤال روایتی از پیامبر(ص) میخوانند لیکن بنده جواب منطقی و علمی میخواهم.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] نماز صبح چه وقت قضا می شود؟
- [آیت الله بهجت] چه زمانی نماز صبح قضا می شود؟
- [آیت الله سبحانی] اگر پس از بیدار شدن برای نماز صبح شک کند که وقت باقی است یانه، باید به چه نیتی نماز بخواند و نیز اگر تاکنون به نیت قضا می خوانده، نماز او صحیح است؟
- [سایر] گاهی مجلس عزاداری طول می کشد و نماز اوّل وقت خوانده نمی شود و یا شب ها دیر می شود و نماز صبح قضا می شود. آیا این عزاداری قبول است؟!
- [آیت الله بهجت] کسی که نماز را بدون ترتیب خوانده، (مثلاً یک روز صبح خوانده، یک روز نماز عصر خوانده و...) برای قضای این نمازها چگونه باید عمل کند؟
- [آیت الله سیستانی] اگر نماز صبح قضا شود وهنگام ادای قضا مثلا هنگام نماز ظهر آیا باید اول نماز صبح را بجا آورد یا می‌شود بعد از نماز ظهر ویا عصر قضای نماز صبح را بجا آورد واینکه ایا می‌شود موقعی که نیت نماز ظهر کرده ای ومشغول هستی در حین یادت بیاید که نماز صبح را نخوانده ای ایا می‌شود در نماز تغییر نیت کرد وآنرا نماز صبح تبدیل نمود؟
- [آیت الله سیستانی] اگر نماز صبح قضا شود وهنگام ادای قضا مثلا هنگام نماز ظهر آیا باید اول نماز صبح را بجا آورد یا می‌شود بعد از نماز ظهر ویا عصر قضای نماز صبح را بجا آورد واینکه ایا می‌شود موقعی که نیت نماز ظهر کرده ای ومشغول هستی در حین یادت بیاید که نماز صبح را نخوانده ای ایا می‌شود در نماز تغییر نیت کرد وآنرا نماز صبح تبدیل نمود؟
- [آیت الله سیستانی] آیا در نمازهای قضا برای مثال نماز صبح لازم است نماز قضای صبح را قبل از نماز ادای ظهر وعصر خواند؟
مسائل مرتبط از این مرجع
- اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده، یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد، چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نیت را به نماز قضا برگرداند، بنا بر احتیاط نیت نماز قضا کند؛ مثلاً اگر در نماز ظهر پیش از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که نماز صبح آن روز قضا شده، در صورتی که وقت نماز ظهر تنگ نباشد، نیت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند، بعد نماز ظهر را بخواند، ولی اگر وقت تنگ است یا نمیتواند نیت را به نماز قضا برگرداند؛ مثلاً در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده، چون اگر بخواهد نیت نماز صبح کند یک رکوع زیاد می‌شود، نباید نیت را به قضای صبح برگرداند.
- نماز قضا را با جماعت می‌شود خواند؛ چه نماز امام جماعت ادا باشد یا قضا و لازم نیست هر دو یک نماز را بخوانند؛ مثلاً اگر نماز قضای صبح را با نماز ظهر یا عصر امام بخواند، اشکال ندارد.
- کسی که مثلاً چند نماز صبح یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمیداند، مثلاً نمیداند که سه یا چهار یا پنج نماز بوده، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافیست و احتیاط مستحب آن است که مقدار بیشتر را بخواند؛ به خصوص اگر شماره آنها را میدانسته و فراموش کرده، مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده و یقین دارد که بیشتر از ده نبوده، به احتیاط مستحب ده نماز صبح بخواند.
- نافله صبح پیش از نماز صبح خوانده می‌شود و وقت فضیلت آن بعد از فجر اول است تا وقتی که سرخی طرف مشرق پیدا شود و نشانه فجر اول در وقت نماز صبح گفته شد و جایز است نافله صبح را بعد از نافله شب بلافاصله بخوانند.
- اگر بفهمد نماز آیاتی که خوانده باطل بوده، باید دوباره بخواند و اگر وقت گذشته، قضا نماید.
- اگر بعد از گذشتن وقت نماز ظهر و عصر بداند چهار رکعت نماز نخوانده و نمیداند که نماز ظهر است یا نماز عصر، باید چهار رکعت نماز به قصد مافیالذمه بخواند و اگر در غیر وقت اختصاصی عصر نمازی خوانده و نمیداند در آن نیت ظهر کرده یا به جهت فراموشی نیت عصر نموده، نماز خوانده شده را نماز ظهر قرار داده، نماز عصر را قضا میکند و احتیاط مستحب آن است که در نماز قضا، نیت خصوص ظهر یا عصر را نکند.
- کسی که چند نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمیداند اولی کدام است، اگر یک بار تمام آن نمازها را بخواند و بار دیگر نمازها را به همان ترتیب - به غیر از نماز آخری - بخواند ترتیب یقیناً حاصل می‌شود؛ مثلاً کسی که پنج نماز پشت سر هم از او قضا شده و نمیداند اولی آنها کدام است، چنانچه نه نماز به ترتیب بخواند؛ مثلاً از نماز صبح شروع کند و بعد از آن که ظهر و عصر و مغرب و عشا را خواند، دو مرتبه نماز صبح و ظهر و عصر و مغرب را بخواند یقین به ترتیب حاصل نموده است.
- اگر بواسطه عذری؛ مانند خواب یا فراموشی یا حائض بودن نماز مغرب و عشا را تا نصف شب نخواند نمازش قضا نشده و باید آن را تا قبل از اذان صبح بخواند و میتواند در آن نیت ادا کند و احتیاط مستحب آن است که نماز را بدون نیت ادا و قضا به جا آورد و اگر از روی معصیت نماز مغرب و عشا را تا نصف شب نخواند نماز وی قضا شده است؛ ولی احتیاط مستحب آن است که تا قبل از اذان صبح، بدون این که نیت ادا و قضا کند آن نماز را به جا آورد و کسی که بدون عذر شرعی قبل از خواندن نماز عشا بخوابد و تا نصف شب بیدار نشود بنا بر احتیاط واجب باید آن روز را روزه بگیرد.
- اگر در شماره رکعتهای نماز مستحبی شک کند، چنانچه طرف بیشتر شک نماز را باطل میکند، باید بنا را بر کمتر بگذارد؛ مثلاً اگر در نافله صبح شک کند که دو رکعت خوانده یا سه رکعت، باید بنا بگذارد که دو رکعت خوانده است و اگر طرف بیشتر شک نماز را باطل نمیکند، مثلاً شک کند که دو رکعت خوانده یا یک رکعت، به هر طرف شک عمل کند، نمازش صحیح است.
- اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه به اندازه نماز آیات باشد، باید نماز آیات را به جا آورد و تا زمانی که از گرفتن ماه یا خورشید به مقدار خواندن یک رکعت وقت باقی است، نماز اداست و بعد از آن نماز قضا می‌شود و اگر مدت گرفتن خورشید یا ماه کمتر از نماز آیات باشد، بنا بر احتیاط نماز آیات را بخواند و نیت ادا و قضا ننماید، هر چند بعد از باز شدن خوانده شود.
مسائل مرتبط از دیگر مراجع
- [آیت الله سیستانی] کسی که مثلاً چند نماز صبح ، یا چند نماز ظهر از او قضا شده و شماره آنها را نمیداند ، یا فراموش کرده ، مثلاً نمیداند که سه ، یا چهار ، یا پنچ نماز بوده ، چنانچه مقدار کمتر را بخواند کافی است ، ولی بهتر این است که بقدری نماز بخواند که یقین کند تمام آنها را خوانده است ، مثلاً اگر فراموش کرده که چند نماز صبح از او قضا شده است و یقین دارد که بیشتر از ده نماز نبوده ، احتیاطاً ده نماز صبح بخواند .
- [آیت الله بهجت] وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود؛ و اگر کسی چهار رکعت یا بیشتر از نافله شب را خوانده و وقت فریضه صبح رسیده، میتواند نماز شب را تمام کند و میتواند نافله و فریضه صبح را بخواند و بعداً باقیمانده نماز شب را قضا کند؛ و امّا اگر چیزی از نماز شب را بهجا نیاورده و یا کمتر از چهار رکعت بهجا آورده، در این دو صورت مقدم داشتن نافله و فریضه صبح بر قضای نماز شب افضل است.
- [آیت الله علوی گرگانی] وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.
- [آیت الله میرزا جواد تبریزی] وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.
- [آیت الله نوری همدانی] وقت نافلة شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود .
- [آیت الله سبحانی] وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.
- [آیت الله صافی گلپایگانی] . وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.
- [آیت الله فاضل لنکرانی] وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.
- [امام خمینی] وقت نافله شب از نصف شب است تا اذان صبح، و بهتر است نزدیک اذان صبح خوانده شود.
- [آیت الله سیستانی] اگر در بین نماز یادش بیاید که یک نماز یا بیشتر از همان روز از او قضا شده ، یا فقط یک نماز قضا از روزهای پیش دارد ، چنانچه وقت وسعت دارد و ممکن است نیّت را به نماز قضا برگرداند ، بهتر این است که نیّت نماز قضا کند اگر وقت فضیلت نماز آن روز فوت نمیشود ، مثلاً اگر در نماز ظهر پیش از رکوع رکعت سوم یادش بیاید که نماز صبح آن روز مثلاً قضا شده ، در صورتی که وقت فضیلت نماز ظهر تنگ نباشد ، نیّت را به نماز صبح برگرداند و آن را دو رکعتی تمام کند ، بعد ظهر را بخواند ، ولی اگر وقت فضیلت تنگ است یا نمیتواند نیّت را به نماز قضا برگرداند ، مثلاً در رکوع رکعت سوم نماز ظهر یادش بیاید که نماز صبح را نخوانده ، چون اگر بخواهد نیّت نماز صبح کند یک رکوع که رکن است زیاد می‌شود ، نباید نیّت را به قضای صبح برگرداند .